Ο ληστής δεν είναι μόνο άνθρωπος αλλά και σύμβολο

Ένα μεγάλο μέρος της ίδιας της ιστορίας της ληστείας αποτελεί η συμβολοποίηση του ληστή. Αυτή τίθεται στο κοινωνικό επίπεδο και πραγματοποιείται μέσω της προφορικής και της γραπτής παράδοσης. Τα τραγούδια, οι ύμνοι, τα ποιήματα, οι μύθοι και οι θρύλοι συγκροτούν την εικόνα του ληστή και αφηγούνται με τον τρόπο τους τον ηρωισμό και τα κατορθώματά του.

Οι μύθοι γύρω από τους ληστές γοήτευαν μεγάλα στρώματα του αγροτικού πληθυσμού της υπαίθρου. Αυτό συνέβαινε επειδή η κοινωνική ληστεία ως φαινόμενο θέτει υπό αμφισβήτηση, καταρχήν, τις ίδιες τις καθιερωμένες σχέσεις της ταξικής κοινωνίας καθώς και την πολιτική της λειτουργία. “Στον βαθμό που αποτελεί φαινόμενο κοινωνικής διαμαρτυρίας, μπορεί να θεωρηθεί προάγγελος ή εν δυνάμει υποκινητής της εξέγερσης”. Σε μεγάλο βαθμό, η παραπάνω ανάγκη για αμφισβήτησης της πολιτικής και κοινωνικής τάξης πραγμάτων, ήταν αυτή που δημιούργησε, ανέδειξε και διατήρησε το ληστή ως σύμβολο.

Τα μέσα που χρησιμοποιούνται από τους ληστές, όπως ήδη έχουμε αναφέρει είναι η αρπαγή, ο εκβιασμός, η επιβολή και γενικότερα η βία. Μέσω της ληστείας, οι εκάστοτε συνθήκες τίθενται υπό άρση στο οικονομικό, στο κοινωνικό και στο πολιτικό επίπεδο.

Τα παραπάνω συγκλίνουν με τον τρόπο με τον οποίο θέτει ο Walter Benjamin στις αρχές τους 20ου αιώνα το ζήτημα της γοητείας που ασκεί στους ανθρώπους ένας εγκληματίας που χρησιμοποιεί βία. Στο δοκίμιό του προτείνει να “[..] αναλογιστεί κανείς πόσο συχνά η μορφή του “μεγάλου” εγκληματία, ακόμα και αν οι σκοποί του υπήρξαν ειδεχθείς, προκαλεί τον κρυφό θαυμασμό των κοινών ανθρώπων. Θαυμασμός που δεν μπορεί να οφείλεται στην πράξη του, αλλά αποκλειστικά στη βία που αυτή δηλώνει. Στην περίπτωση αυτή, η βία την οποία επιχειρεί το παρόν δίκαιο να αφαιρέσει από το μεμονωμένο άτομο σε όλα τα πεδία δράσης, παρουσιάζεται πραγματικά απειλητική και συγκεντρώνει έναντι του δικαίου, ακόμα και στην ήττα, τη συμπάθεια του κοινού”. Ο κρυφός θαυμασμός για τον οποίο κάνει λόγο ο Benjamin σχετίζεται με τη θέση που λαμβάνει ο εγκληματίας όταν, ασκώντας βία, παραβιάζει το θεσπισμένο δίκαιο. Αυτό που τελικά συνεγείρει τους ανθρώπους είναι “το γεγονός ότι έχει το σθένος και το μεγαλείο να γίνει έστω για μια στιγμή αυτεξούσιος, έστω για μια στιγμή να νομοθετήσει για τον εαυτό του”.

Αν, λοιπόν, η βία ανασυγκροτηθεί με αυτούς τους όρους, τότε μπορούμε να υποστηρίξουμε πως κάθε βία είναι πολιτική βία. Οπότε, κάθε φορά που ένας ληστής βρίσκεται σε δράση, σίγουρα δε προσφέρει “μια πραγματική εναλλακτική λύση στους χωρικούς” σε πολιτικό επίπεδο, όπως αναφέρει και ο Hobsbawm, όμως θεμελιώνει ακριβώς από την άποψη της βίας, το πολιτικό επιχείρημα αμφισβήτησης των όρων καταπίεσης των ίδιων των καταπιεσμένων.

*Το κείμενο είναι από το βιβλίο Κοινωνικός Αναρχισμός, τρίτο τεύχος, ελευθεριακές εκδόσεις Κουρσάλ

Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.

Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.

[fbcomments width="100%" count="off" num="5"]