#stateofsolidarity – Ακτιβίστριες του ΚΙΦΑ Άρτας στο Μπόχουμ Γερμανίας

Της Celine Spieker

Οι εικόνες αυτής της βραδιάς του Δεκέμβρη δεν στερούνται κάποιας σουρρεαλιστικότητας. Σε νέον κόκκινο χρώμα αστράφτει το σλάιντ με το “hashtag” ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών #stateofsolidarity στο φόντο της σκηνής, η οποία βυθίζεται σε πορφυρό. Ένα ντέφι με 60 εκατοστά διάμετρο και λευκοκίτρινο τύμπανο φέγγει σαν το φεγγάρι στο δειλινό της σκηνής αναμένοντας να χτυπήσει στον παλμό της παρέας των Ρεμπετών γύρω από τον Δημήτρη Πραντέκο.

Καθώς ακούει το κοινό – που αποτελείται από 100 και πλέον άτομα – τα πρώτα ενόργανα κομμάτια, εμφανίζονται στο φόντο φωτογραφίες με πρόσφατα ελληνικά και γερμανικά γεγονότα του περασμένου χρόνου: εικόνες της αναχώρησης προσφύγων στην Λέσβο, εικόνες των ερειπίων του εργοστασίου της Opel στο Bochum, που έκλεισε τέλος του 2014, εικόνες από μία κινητοποίηση για την αλληλεγγύη στην Ελλάδα στο θέατρο του Μπόχουμ, μία τεράστια ντουντούκα, ένα πανό της ελληνικής κοινότητας για την ανεργία, ο Τσίπρας στο δωμάτιο μακιγιαρίσματος στο πρωτοσέλιδο των Times και εικόνες του κοινωνικού ιατρείου και φαρμακείου Άρτας, από το οποίο έχουν έρθει δύο ακτιβίστριες στο Μπόχουμ και διηγούνται.

Η Μαρία Μπάρκα και η Μαρία Μπαλάσκα μετά από πρόσκληση της ομάδας Hellas-Solidarität-Bochum περιγράφουν την κατάσταση στην πόλη τους, την Άρτα, η οποία ανήκει στις φτωχότερες περιοχές στην Ελλάδα και στην Ευρώπη εξίσου έντονα όσο και συγκινητικά: Αναφέρονται σε πάνω από 35 οικογένειες, οι οποίες δεν διαθέτουν ούτε ένα ευρώ εισόδημα και δεν έχουν τα λεφτά για καμία ιατρική περίθαλψη. «Η Υγεία είναι ανθρώπινο δικαίωμα», λέει η πρόεδρος του συλλόγου Μαρία Μπάρκα, «και αυτός ήταν ο λόγος που ανοίξαμε πέρσι το κοινωνικό ιατρείο και φαρμακείο στην Άρτα», μία από τις περίπου 50 παρόμοιες πρωτοβουλίες σε όλη την Ελλάδα. Μιλάει για ανθρώπους που κατεβαίνουν από τα τριγύρω βουνά των Τζουμέρκων στον κάμπο και περπατούν πολλά χιλιόμετρα για να φθάσουν στο κοινωνικό ιατρείο να πάρουν δωρεάν φάρμακα η να κλείσουν ραντεβού με έναν εθελοντή γιατρό. «Όλα αυτά όμως δεν βοηθούν όσο καιρό αυτοί οι άνθρωποι πεινούν», τονίζει η Μαρία Μπαλάσκα, και αυτό ισχύει για όλο και περισσότερους ανθρώπους, που πλήττονται από τις περικοπές της πολιτικής σκληρής λιτότητας που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα με τα μνημόνια.

Η συγκίνηση των ακτιβιστριών από την Άρτα για το μεγάλο ενδιαφέρον στο Μπόχουμ που τυγχάνει η πρωτοβουλία τους γίνεται αισθητή σε όλους και μεταδίδεται άμεσα στους ακροατές γερμανικής ή ελληνικής καταγωγής στο στολισμένο θάλαμο του συνδικάτου των υπαλλήλων στις δημόσιες υπηρεσίες και τις ασφαλίσεις ver.di, και θέλουν να μάθουν με ποιο τρόπο μπορούν να υποστηρίξουν την πρωτοβουλία στον Ιόνιο από την Γερμανία. «Το καταλληλότερο είναι χρηματικές δωρεές για να αγοράσουμε εμείς τα φάρμακα στην Άρτα, γιατί πολλοί από τους ασθενείς, είναι ελάχιστα μορφωμένοι και δεν εμπιστεύονται τις ετικέτες στις συσκευασίες φαρμάκων τις οποίες δεν συνηθίζουν ή άλλους παραγωγούς», λέει η Μαρία Μπάρκα. Εκτός του ότι για χρόνιες παθήσεις είναι εξαιρετικά σημαντικά τα μακρόχρονα προγράμματα περίθαλψης, όπως τονίζει ο ιατρός Dr. Klaus Piel, ο οποίος διαθέτει στην Hellas-Solidarität-Bochum τον λογαριασμό του δικού του μη κερδοσκοπικού και κοινωφελούς συλλόγου «Ανθρωπιστική βοήθεια στην Κούβα Bochum» για την συλλογή των δωρεών διά καταθέσεων. Επειδή, εξηγεί η Μαρία Μπάρκα: «Μετά τα capital controls του περασμένου Ιουλίου στην Ελλάδα απαγορεύεται να ανοίξει κανείς καινούριο λογαριασμό, εκτός από την περίπτωση που ξεκινά τις σπουδές ή να εργάζεται.» Πέρα από τις χρηματικές δωρεές θεωρείται καλή ιδέα η αποστολή προσωπικών δεμάτων με τρόφιμα στην Άρτα, π.χ. κονσέρβες κρέατος ή ζυμαρικά. Μεταδοτική, αυτό φαίνεται σ‘ αυτήν την ζεστή βραδιά, είναι προφανώς η ελληνογερμανική αλληλεγγύη.

Όμως η συζήτηση δεν αγγίζει μόνο την ανθρωπιστική βοήθεια, αλλά και την πολιτική και κοινωνική υποστήριξη των ανθρώπων που πλήττονται από την ευρωπαϊκή πολιτική λιτότητας των μνημονίων στην Ελλάδα, η οποία εξυπηρετεί ιδιαίτερα την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Κι έτσι αρχίζει στο ακροατήριο της εκδήλωσης μία συζήτηση για το εάν η ελληνική κοινότητα της Γερμανίας θα έπρεπε να είχε αντιδράσει στην πολιτική της συγκυβέρνησης του Βερολίνου ενάντια στην Ελλάδα για να μην δημιουργηθεί και έπειτα εδραιωθεί η εντύπωση η οποία ενορχηστρώθηκε συνειδητά, ότι τα δισεκατομμύρια ευρώ ήταν δώρα των Γερμανών φορολογούμενων κι όχι δάνεια με ακριβά επιτόκια των κρατών -μελών της ΕΕ.

«Όχι» λέει εμφατικά μία γυναίκα με ελληνική καταγωγή, «δεν ήταν δική μας υποχρέωση, των Ελλήνων της Γερμανίας, αλλά κυρίως καθήκον των Γερμανών να καταδικάσουν αυτή την πολιτική», η οποία εξελίχθηκε σε μία τρομακτική εκστρατεία προπαγάνδας, φορτωμένης με εθνικιστικά στερεότυπα που διεξήχθη από τα κυριότερα γερμανικά και ελληνικά ΜΜΕ. Όμως γίνεται κατανοητό μετά από μερικά λεπτά ότι δεν βοηθάει να φέρνει εκ των υστέρων, ο ένας στον άλλον την ευθύνη για ό,τι συνέβη ή παραλείφθηκε, αλλά ότι εμείς ως Ευρωπαίοι καλούμαστε να υπερασπίσουμε τις αρχικές αξίες της Ευρώπης.

Μετά την συζήτηση, βράδυ πια, η ορχήστρα παίζει χορευτικούς ρυθμούς και το κόκκινο φόντο του ηλιοβασιλέματος στα σκηνικά τώρα δίνει χώρο στο τυρκουάζ και γαλάζιο του ποταμού Άραχθου, την αρτηρία ζωής της Άρτας. Πάνω από τα κεφάλια τους αστράφτει η περίφημη γέφυρα της Άρτας, το μνημείο της πόλης σαν ένα σύμβολο για όλη την βραδιά: Μία γέφυρα μεταξύ του Μπόχουμ και της Άρτας, η οποία ανοίγει την ευκαιρία για την προσωπική επικοινωνία και ανατινάζει τα στερεότυπα μεταξύ των Ευρωπαίων. Και έτσι ξεκινάει ίσως το σημαντικότερο κομμάτι της βραδιάς, οι προσωπικές κουβέντες μεταξύ των επισκεπτών από την Άρτα και των ανθρώπων στο Μπόχουμ. Ίσως είναι η νοοτροπία των ανθρώπων στην βορειοδυτική περιοχή της Γερμανίας, του Ρουρ, και της επίσης βορειοδυτικής Ηπείρου, ότι πιάνουν με άνεση την κουβέντα – παρευρίσκονται και στις μικρές παρέες μεταφράστριες – και δημιουργούνται παντού μικρά Αρτινά γιοφύρια. Και τούτο είναι που θα μπορούσε να αποτελέσει τον πυρήνα της έννοιας του #stateofsolidarity, η επιλογή για μία στάση αλληλεγγύης και όχι ενός πολιτισμού του τρόμου.

Το πρόγραμμα της επίσκεψης της αποστολής του ΚΙΦΑ Άρτας περιείχε πέρα από την δημόσια εκδήλωση και την ανταλλαγή ιδεών με την κοινωνική πρωτοβουλία γειτονιάς Alsenwohnzimmer e.V., με την οποία συζητήθηκαν ιδέες και συλλογικές δομές της share-economy, όπως π.χ. ένας κοινωνικός κήπος, που φυτεύτηκε και καλλιεργείται συλλογικά εκεί, η ανακύκλωση και αναδιανομή τροφίμων, ή η προσφορά χώρου για διάφορες πρωτοβουλίες, όπως π.χ. για ένα repair-café, που επισκευάζουν χαλασμένες ηλεκτρικές συσκευές υπό την επιθεώρηση ενός εθελοντή μηχανικού. Επιπλέον οι Ελληνίδες επισκέπτριες συνοδεύτηκαν από την δήμαρχο του δήμου Langendreer (μία συνοικία του Μπόχουμ), τον εθελοντή γιατρό του κέντρου καθώς και τοπικών ομάδων στήριξης των προσφύγων σε ένα κέντρο πρώτης υποδοχής για πρόσφυγες που διαχειρίζεται το κρατίδιο της Ρενανίας Βεστφαλίας.

Η επίσκεψη των γυναικών απ’ την Άρτα αποτελεί τη συνέχεια της επίσκεψης των μελών της ομάδας Hellas-Solidarität Bochum τον περασμένο Ιούλιο στην Άρτα. Το ταξίδι από την Άρτα στο Μπόχουμ χρηματοδοτήθηκε από το ίδρυμα Rosa-Luxemburg στο Βερολίνο. Περισσότερες πληροφορίες βρίσκονται στην ιστοσελίδα www.hellassolidaritaetbochum.wordpress.com καθώς και ο τραπεζικός λογαριασμός για τις δωρεές σας.

*H Céline Spieker είναι δραστήρια στο χώρο της αλληλεγγύης συμμετέχοντας σε δράσεις για την Ελλάδα. Γεννήθηκε το 1967 στο Χέρφορντ, Γερμανία, και σπούδασε Ιστορία και Αγγλικά στο Πανεπιστήμιο του Μπόχουμ. Από την παιδική της παρέα με ελληνίδα συμμαθήτρια, κόρη μεταναστών ξεκίνησε η επαφή της με τον ελληνικό πολιτισμό. Μεταφράζει από τα Νεοελληνικά, κυρίως κοινωνιολογικά άρθρακαι λογοτεχνία, π.χ. έργα του Αθηναίου συγγραφέα Μισέλ Φάϊς, καθώς γράφει και δικά της κείμενα πεζά και ιστορικά. Πρόσφατα κυκλοφόρησαν η ιστορική μελέτη της για την στάση και το ρόλο του προτεσταντισμού στα χρόνια του Ναζισμού και η μετάφραση του βιβλίου του Γιώργου Χονδρού (“Η Αλήθεια για την Ελλάδα, την κρίση του Ευρώ και το μέλλον της Ευρώπης“).