Πριν λίγες ημέρες έγινε γνωστό ότι νομιμοποιείται η χρήση της κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς και στην Ελλάδα. Την είδηση υποδέχτηκαν με μεγάλη χαρά χιλιάδες άνθρωποι που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι ή άτομα του κύκλου τους προβλήματα υγείας, για την αντιμετώπιση των οποίων θα μπορούσε να συμβάλλει η χρήση της κάνναβης. Με χαρά φυσικά την υποδέχτηκαν και πολλοί ακόμη που αναγνωρίζουν το δίκαιο του αιτήματος.
Ένας από τους ανθρώπους που έχει αντιμετωπίσει μεγάλες δυσκολίες είναι η Ζακλίν Πόιτρας, μητέρα της Μάια, κοριτσιού με σοβαρή επιληψία. Τη συναντήσαμε στο σπίτι της ένα όμορφο ανοιξιάτικο πρωινό, που έμοιαζε ακόμη πιο όμορφο λόγω των θετικών εξελίξεων. Η Ζ. Πόιτρας έχει αγωνιστεί πολύ, πάρα πολύ, για να φτάσουν τα πράγματα εδώ. Πέρυσι στις 20 Απριλίου παρέδωσε στον υπουργό Υγείας ψήφισμα με περισσότερες από 40.000 υπογραφές που είχε κεντρικό αίτημα να δοθεί το δικαίωμα ασφαλούς και νόμιμης θεραπείας ιατρικής κάνναβης στη μικρή Μάια και σε άλλους ασθενείς στην Ελλάδα που την έχουν ανάγκη.
Σήμερα, λίγους μήνες μετά, βλέπει εκείνο το αίτημα να δικαιώνεται και να γίνεται ένα πολύ σημαντικό βήμα. Βέβαια γίνεται πολύ αργά. Όπως μας λέει δεν ξέρει πώς θα ήταν το παιδί της τώρα, αν η χρήση κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς είχε νομιμοποιηθεί μερικά χρόνια νωρίτερα. Πιθανότατα αν είχε ξεκινήσει η θεραπεία όταν ακόμη η Μάια ήταν βρέφος, να μη χρειαζόταν σήμερα να φορά κράνος μέσα στο σπίτι, όπως συμβαίνει λόγω των συχνών επιληπτικών κρίσεων που της έχουν προκαλέσει πάμπολλους σοβαρούς τραυματισμούς…
Πόσο σημαντική είναι η νομιμοποίηση της κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς; Για σας προσωπικά και γενικότερα.
Να ξεκαθαρίσουμε ότι δεν υπάρχει ακόμη νομιμοποίηση. Το πόρισμα της επιτροπής του Υπουργείου Υγείας δίνει όμως ένα πράσινο φως. Σημαίνει ότι τώρα εμείς μπορούμε να περιμένουμε από την κυβέρνηση μία νομοθετική ρύθμιση για να δούμε με ποιο τρόπο ακριβώς θα εφαρμόζεται η χρήση ιατρικής κάνναβης στην Ελλάδα, τι θα μας επιτρέψουν και τι θα πρέπει να διεκδικήσουμε ακόμα. Είναι σίγουρα πολύ σημαντική εξέλιξη, γιατί σημαίνει ότι οι ασθενείς θα μπορούν να πάψουν πια να είναι στην παρανομία. Θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ποιοτικά προϊόντα, θα ξέρουν ακριβώς τι παίρνουν και σιγά – σιγά θα εκπαιδεύεται παράλληλα και ο ιατρικός κόσμος ώστε να μπορεί να στηρίξει τους ασθενείς.
Πόσο σας έχει δυσκολέψει το παρόν νομικό καθεστώς; Τι δυσκολίες αντιμετωπίζετε καθημερινά;
Καταρχήν προκαλεί φόβο. Η αίσθηση για μια οικογένεια ότι κάνει κάτι παράνομο είναι δυσβάσταχτη. Εκτός αν μιλάμε για την περίπτωση της κανναβιδιόλης, καθώς σύμφωνα με το νόμο του 2013 τα παράγωγα της κλωστικής κάνναβης είναι νόμιμα. Οι ασθενείς όμως που χρειάζονται τετραϋδροκανναβινόλη (THC), είναι αναγκασμένοι να την προμηθεύονται με τη δική τους ευθύνη.
Έπειτα οι άνθρωποι αυτοί αντιμετωπίζουν ένα τεράστιο στίγμα, οπότε δεν μιλάει κανείς, άρα είναι πολύ δύσκολο να βγουν έξω και να πουν «ναι εμείς κάνουμε αυτή τη θεραπεία». Γιατί όσο μένεις στην παρανομία, τόσο πιο πολύ δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις τον στιγματισμό.
Την ίδια ώρα βέβαια τα αρνητικά αισθήματα αντισταθμίζονται από μια τεράστια αίσθηση ελπίδας ότι επιτέλους υπάρχει κάτι που μπορεί να μας βοηθήσει. Όπως έλεγε ένα παιδί με σύνδρομο Crohn στην Αμερική “καλύτερα να είσαι ζωντανός και παράνομος, παρά πεθαμένος και νομοταγής”.
Δεν υπάρχουν ωστόσο κι άλλοι κίνδυνοι με την παράνομη διαδικασία;
Έχω δει και ακούσει απίστευτες ιστορίες εκμετάλλευσης. Όπως με ένα κύριο που αγόραζε έτοιμες κάψουλες και υποτίθεται ότι είχαν λάδι κάνναβης μέσα. Όταν τον ρώτησα πόση ποσότητα κάνναβης είχε κάθε κάψουλα, μου απάντησε ότι έχει ένα γραμμάριο και παίρνει… 6 την ημέρα. Δεν πεθαίνεις από την κάνναβη όσο και να παίρνεις, αλλά ο άνθρωπος θα ήταν σε κωματώδη κατάσταση. Εδώ με ένα γραμμάριο δεν αντέχει κάποιος! Προφανώς αυτό που έπαιρνε δεν περιείχε την ουσία.
Γιατί πιστεύετε ότι έχει καθυστερήσει τόσο πολύ να νομιμοποιηθεί η ιατρική κάνναβη στην Ελλάδα;
Φταίμε κι εμείς οι ασθενείς. Όπως με όλα τα πράγματα στην Ελλάδα, είναι πάρα δύσκολο το θέμα της συνεργασίας και της οργάνωσης. Οπότε πάντα χρειάζεται κάποιος να πιέσει την κατάσταση ώστε να γίνει το βήμα παραπάνω και στην προκειμένη να ζητήσουμε μια επίσημη θέση. Πολλοί ασθενείς είχαν κάνει μεμονωμένες κινήσεις, αλλά όταν πήγαμε τρεις σύλλογοι μαζί, κάναμε ένα βήμα που δεν είχε ξαναγίνει και δεν αντιμετωπίσαμε αντίδραση.
Είναι και λίγο η συγκυρία ποια είναι η κυβέρνηση αυτή τη στιγμή. Όμως δεν το είχαμε ζητήσει οργανωμένα πιο πριν. “Να πούμε δηλαδή τα αιτήματά μας είναι αυτά. Θα τα ικανοποιήσετε;” Τώρα γυρίζουν και μας λένε θα προσπαθήσουμε. Ο δεύτερος λόγος είναι η γραφειοκρατία. Ναι μεν μεμονωμένες υπηρεσίες μέσα στην κυβέρνηση είχαν υπ’ όψιν τους το θέμα, καθώς άλλοι ασθενείς είχαν κάνει αίτημα στον ΕΟΦ, άλλοι στο Υπουργείο, αλλά δεν είχαν συνεννοηθεί όλοι μαζί μεταξύ τους. Θεωρώ ότι από τη στιγμή που το ζητήσαμε επισήμως, ικανοποιήθηκε τουλάχιστον το αίτημα να ανοίξει ο διάλογος.
Πώς καταφέρατε να συντονιστείτε;
Συνεννοηθήκαμε κάποια άτομα από διαφορετικούς συλλόγους πρώτα. Στη συνέχεια κλείσαμε ένα ραντεβού με τον υπουργό και έγινε. Η συνάντηση έγινε και με αφορμή την παγκόσμια ημέρα για τον εορτασμό της κάνναβης, ενώ είχαμε καταθέσει και 40.000 υπογραφές για τη θεραπεία της Μάιας για το αίτημα των ασθενών. Δεν είναι δύσκολο. Διάθεση να υπάρχει κι ένας άνθρωπος να πει “άντε πάμε να το κάνουμε”.
Διάβασε ακόμη:
Μιχάλης Θεοδωρόπουλος (ΚΟΙΝΣΕΠ ΚΑΝΝΑΒΙΟ): «Η Κάνναβη μπορεί να σώσει την ανθρωπότητα»
Στην περίπτωση της Μάια, πώς θα βοηθήσει η νομιμοποίηση;
Η Μάια έχει φαρμακανθεκτική επιληψία, που σημαίνει ότι έχουμε δοκιμάσει 16 διαφορετικά φάρμακα, με όλους τους πιθανούς συνδυασμούς και δεν έχει υπάρξει αποτέλεσμα. Οπότε αυτό που έχει γίνει σε άλλες χώρες, όπως στις Η.Π.Α όπου παιδιά με επιληψία είναι στην πρώτη γραμμή θέλουμε να γίνει κι εδώ. Ξέρεις είναι πολλοί οι γιατροί που νιώθουν αγανάκτηση που δεν μπορούν να κάνουν κάτι.
Χρησιμοποιείτε κάποιο σκεύασμα;
Χρησιμοποιούμε κανναβιδιόλη κι έχουμε δει σφαιρική βελτίωση της εικόνας. Δηλαδή το περπάτημά της είναι καλύτερο, κοιμάται καλύτερα, προσέχει καλύτερα, είναι πιο συναισθηματική και χαρούμενη Αυτό το παιδί είναι ευτυχισμένο – χαμογελάει συνέχεια!
Η ιατρική κάνναβη δουλεύει πάνω στο ίδιο το ενδοκανναβοειδές σύστημα που υπάρχει σε όλους μας και είναι το πρώτο πράγμα που αναπτύσσεται στην εμβρυακή ζωή. Αυτό το σύστημα οφείλεται για την ομοιόσταση του οργανισμού. Οπότε διορθώνοντας μια λειτουργία του συστήματος αυτού, αρχίζουν να διορθώνονται μαζί και άλλες.
Στη δικιά μας περίπτωση, δεν μας καίει τόσο πολύ να επιτραπεί και το THC. Είναι όμως πάρα πολλά τα παιδιά με επιληψία και άλλες ασθένειες που το THC μπορεί να βοηθήσει. Από εκεί κι έπειτα η φύση έφτιαξε ένα φυτό που έχει πάνω από 100 διαφορετικά κανναβοειδή μέσα. Δεν ξέρουμε πως λειτουργούν όλα αυτά μαζί, αλλά ξέρουμε ότι λειτουργούν μαζί. Μεμονωμένες ουσίες δεν έχουν τα ίδια αποτελέσματα που έχουν όλες οι ουσίες μαζί. Θα ήθελα λοιπόν να έχω πρόσβαση σε λάδια που τα έχουν όλα μέσα και να μην πρέπει να πάρω ένα λάδι που είναι μόνο κανναβιδιόλη. Γιατί ξέρω ότι δεν θα έχω τα ίδια αποτελέσματα.
Άρα ανοίγονται κάποιες νέες δυνατότητες και για σας.
Βεβαίως και για όλους τους ασθενείς. Κάποια παιδιά με σκέτη κανναβιδιόλη βλέπουν αποτέλεσμα, άλλα παιδιά, όχι – θέλουν και THC. Φοβάται γενικώς ο κόσμος αυτή την λέξη. Να το δούμε όμως σφαιρικά. Η κανναβιδιόλη δεν λειτουργεί τόσο καλά όταν δεν είναι μαζί με το αδερφάκι της. Για κάποια παιδιά φαίνεται να αρκεί μόνο αυτή. Γιατί όμως σου λέει ο άλλος να βοηθηθεί μόνο το δικό σου παιδί και όχι και το δικό μου, επειδή δεν έχω πρόσβαση σε άλλο λάδι;
Ξέρετε για πόσο κόσμο μιλάμε που θα επωφεληθεί από τη νομιμοποίηση;
Εκατοντάδες χιλιάδες, γιατί είναι πάρα πολλές οι παθήσεις. Ο ακτιβιστής και θεραπευτής Πέτρος Ευδόκας από την Κύπρο είχε πει ότι έχει καταγράψει πάνω από 200 παθήσεις. Δεν υπάρχει πάθηση που δεν θα δει καλό από τη χρήση της κάνναβης.
Στους φόβους που εκφράζονται τι απαντάτε;
Δεν υπάρχει ούτε μια μελέτη που να δείχνει ότι το THC μπορεί να προκαλέσει σχιζόφρενεια, ή κατάθλιψη ή κάτι άλλο. Έπειτα εγώ δεν μιλάω για οποιαδήποτε χρήση πέρα από την ιατρική. Ο γιος μου είναι 15 χρονών, ξέρει πάρα πολύ καλά ότι δεν πρέπει να αγγίξει την κάνναβη σε αυτή τη φάση της ζωής του, το ενδοκανναβοειδές του σύστημα είναι σε ανάπτυξη και δεν πρέπει να το πειράξει. Η κόρη μου έχει πρόβλημα υγείας. Σε αυτή θα το δώσω και ξεκαθαρίζω ότι μιλάμε μόνο για ανθρώπους που έχουν προβλήματα υγείας.
Τα φάρμακα στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλούν ένα σωρό κακές παρενέργειες και είναι πολύ εθιστικά. Είναι πολύ δύσκολο να τα κόψεις μετά. Έχω ένα άρρωστο παιδί και πρέπει να αντιμετωπίσω αυτό, οπότε όταν γίνεται αυτή η συζήτηση ο κόσμος να σκέφτεται για τι χρήση μιλάμε. Για ανθρώπους που έχουν ήδη προβλήματα. Κι όλοι αυτοί οι φόβοι που εκφράζονται στην πραγματικότητα είναι πολύ μικροί μπροστά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε.
Σε σχέση με τις επιληπτικές κρίσεις της Μάια έχετε δει αποτέλεσμα;
Έχουμε καταφέρει να κόψουμε τα 2 από τα 3 αντιεπιληπτικά φάρμακα που έπαιρνε στην αρχή και έχει μείνει 1 και είμαστε στο 1/3 της αρχικής δοσολογίας. Τον τελευταίο καιρό δεν είμαστε σε τόσο καλή φάση με τις κρίσεις της. Σε αυτό συμβάλλει και όλη αυτή η ανασφάλεια με την μη πρόσβαση σε αξιόπιστες πηγές. Έχω πάρει ένα λάδι από εκεί, ένα λάδι από αλλού, έχω κάνει πολλές αλλαγές ψάχνοντας για το καλύτερο και δεν έχουμε καταφέρει να βρούμε ακριβώς τις ισορροπίες μας. Θεωρώ όμως ότι ήδη λειτουργεί καλύτερα το παιδί και οι κρίσεις της είναι πάλι καλύτερες από την περίοδο πριν ξεκινήσουμε το λάδι. Απλά δεν είμαστε τόσο ιδανικά όσο πριν 1-1,5 χρόνο. Και παίρνει επίσης πολύ λιγότερο φάρμακο. Όλα τα άλλα τα καλά που είπαμε τα έχουμε κρατήσει.
Η επιληψία είναι επίσης ένα περίεργο τέρας. Πας να το πιάσεις από εδώ και αυτό πάει από εκεί. Το έχουμε δει και με φάρμακα στο παρελθόν. Έχουμε αποτέλεσμα για 3 μήνες και μετά το χάνουμε. Η κάνναβη δεν λειτουργεί ακριβώς έτσι. Πάντα μπορείς να γυρίσεις πίσω και να ξαναπιάσεις αυτά τα αποτελέσματα. Το θέμα είναι ότι κάποια στιγμή πρέπει να καταλήξεις σε ένα συγκεκριμένο προϊόν. Σε κάθε περίπτωση δεν αλλάζουμε ποτέ καμία φαρμακευτική αγωγή χωρίς τη συμβουλή του γιατρού.
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει το παιδί σας και θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν είχε υπάρξει η νομιμοποίηση;
Αν είχα αυτή τη δυνατότητα, όταν η Μάια ήταν μωρό ακόμη δεν ξέρω τι παιδί θα είχα σήμερα. Η Μάια κάποτε μιλούσε, δεν μιλάει σήμερα. Περπατούσε επίσης ανεξάρτητα, ήταν ένα παιδί που μπορούσε να κάνει πολλά πράγματα μόνο του. Οι κρίσεις όμως χειροτέρευσαν πολύ και χάθηκαν όλες αυτές οι ικανότητες. Έχει κάνει αμέτρητα πεσίματα κι έχει υποστεί πολλά χτυπήματα στο κεφάλι. Έχει σπάσει την κλείδα της κι έχει κάνει ράμματα 3 φορές στο πηγούνι της. Σκέψου ότι κυκλοφορεί μέσα στο σπίτι φορώντας κράνος.
Όλη αυτή η κατάσταση περιορίζει την κοινωνική της ζωή και τις δυνατότητες γενικώς που θα μπορούσε να έχει. Υπάρχει μελέτη στην Αμερική από τη δεκαετία του ‘60 που δείχνει τα θετικά αποτελέσματα που μπορεί να έχει η κάνναβη. Γιατί έπρεπε να φτάσουμε στο 2014 για να μπορέσουμε να την αξιοποιήσουμε και με τόσους περιορισμούς; Έχουμε δει τόσες καταστρεπτικές συνέπειες από τα φάρμακα. Πρόσφατα μου έλεγε μητέρα ότι έδωσε στο παιδί της καινούριο φάρμακο και το καθήλωσε στο κρεβάτι. Τα μάτια του γύριζαν προς τα μέσα. Έχουμε δει τόσα από τα φάρμακα, η κάνναβη θα μας φοβίσει;
Διάβασε ακόμη:
*Η κεντρική φωτογραφία είναι από τη Lifo.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.