Στον κόσμο των ανδρικών επαγγελματικών σπορ στις ΗΠΑ, η φράση “γυναίκα προπονητής” αποτελούσε ανέκαθεν ένα σύντομο ανέκδοτο. Η 34χρονη Νάταλι Νάκασε έχει βάλει στόχο ζωής να σπάσει αυτό το ταμπού.
Στο φετινό Summer League που διοργανώθηκε στο Λας Βέγκας, η Νάκασε κάθισε στον πάγκο των Λος Άντζελες Κλίπερς ως βοηθός προπονητή. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία του ΝΒΑ που μια γυναίκα καταλάμβανε το συγκεκριμένο πόστο, έστω κι αν επρόκειτο απλά για ένα ανεπίσημο καλοκαιρινό τουρνουά.
“Δεν έχει σημασία αν μιλάμε για άνδρες ή γυναίκες. Θέλει να προπονήσει και εργάζεται πολύ σκληρά για αυτό”, είπε ο χεντ κόουτς και πρόεδρος των Κλίπερς, Ντοκ Ρίβερς.
Τα δύο τελευταία χρόνια η Νάκασε δουλεύει ως μαθητευόμενη στο δωμάτιο οπτικού υλικού της ομάδας. Πηγαίνει από τα χαράματα στις εγκαταστάσεις, βοηθάει να ετοιμαστούν τα φιλμ που δείχνει το προπονητικό τιμ στους παίκτες και παραβρίσκεται στις προπονήσεις ως βοηθητικό στέλεχος στο παρκέ. Η ημέρα της τελειώνει συνήθως αργά το βράδυ. Και όλα αυτά σχεδόν αμισθί.
“Είναι καταπληκτική”, συνέχισε ο Ρίβερς. “Είναι πολύ αφοσιωμένη. Μελετάει το παιχνίδι και πίστευα ότι ήταν σημαντικό να την επιβραβεύσω”.
Το θέαμα μιας γυναίκας να κάθεται στον πάγκο μιας ανδρικής ομάδας είναι σπανιότατο. Η πρώτη που κατάφερε να αναλάβει μια επαγγελματική μπασκετική ομάδα ήταν η Νάνσι Λίμπερμαν, στην αναπτυξιακή λίγκα του NBA τη σεζόν 2010-2011.
“Κάποτε θα υπάρξει μια γυναίκα στο NBA”, είπε η Λίμπερμαν, η οποία ταξίδεψε στο Λας Βέγκας για να παρακολουθήσει παιχνίδια των Κλίπερς και να θαυμάσει από κοντά το κατόρθωμα της Νάκασε.
“Εγώ γι’ αυτό είμαι εδώ. Θέλω να προπονήσω στο ΝΒΑ. Είμαι πολύ περήφανη για την Νάταλι που έχει αυτή την ευκαιρία. Ξέρω πόσο δύσκολο είναι. Το πιο σημαντικό, και θα μιλήσω εκ μέρους της, είναι ότι δεν θέλουμε να προσληφθούμε επειδή είμαστε κορίτσια. Θέλουμε να προσληφθούμε γιατί το αξίζουμε και γιατί έχουμε τα προσόντα για τη δουλειά”.
Η Λίμπερμαν είναι σήμερα βοηθός τζένεραλ μάνατζερ των Τέξας Λέτζεντς στην D-League. Η αναρρίχησή της στο προπονητικό και αργότερα στο διοικητικό πεδίο υπήρξε αρκετά ομαλή, χάρη στα επιτεύγματά της ως μία από τις καλύτερες παίκτριες στην ιστορία του γυναικείου μπάσκετ.
Το ταξίδι της Νάκασε ως εδώ ήταν πολύ πιο περιπετειώδες. Μεγαλωμένη στο Χάντινγκτον Μπιτς της Καλιφόρνια από Ιαπωνο-Αμερικανούς γονείς δεύτερης γενιάς, έπαιξε βασική πόιντ γκαρντ για τρία χρόνια στο τοπικό UCLA, πριν κυνηγήσει καριέρα επαγγελματία.
Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως θα ήθελε. Έχοντας αποτύχει να βρει μια θέση στο WNBA, έφυγε για το γερμανικό πρωτάθλημα και λίγο μετά ήρθε ένας σοβαρός τραυματισμός στο γόνατο, που την ανάγκασε να αποσυρθεί μόλις στα 28 της χρόνια.
Η μοίρα την έφερε στην πατρίδα των προγόνων της το 2010. Εκεί συναντήθηκε μέσω ενός φίλου με τον Μπομπ Χιλ, τότε χεντ κόουτς των Τόκιο Απάτσι. Ο Χιλ, με την αξιοπρόσεκτη καριέρα στους πάγκους του ΝΒΑ, αποφάσισε να της εμπιστευθεί μια θέση βοηθού του στην ομάδα. Δύο χρόνια αργότερα ήρθε η παρθενική της δουλειά ως πρώτη προπονητής, στους Σαϊτάμα Μπρόνκος.
Ο Τζέιμι Μίλερ, μέλος εκείνης της ομάδας, δεν άργησε να εντυπωσιαστεί από τις ηγετικές ικανότητές της: “Μας πλησίασε σαν μια αγωνίστρια, γιατί αυτό ακριβώς είναι”.
Επιστρέφοντας στην Καλιφόρνια για διακοπές το καλοκαίρι του 2012, η Νάκασε εκμυστηρεύτηκε στον πατέρα της το μεγάλο της όνειρο: να προπονήσει μια ομάδα του ΝΒΑ. “Τότε τι στο καλό κάνεις στην Ιαπωνία;”, ήταν η απάντησή του. “Έτσι πάρθηκε η απόφαση να γυρίσω”, θυμάται η Νάκασε.
Έστειλε emails σε όποιον γνώριζε με επαφές στον χώρο και μια μέρα δέχτηκε πρόσκληση να παρακολουθήσει ένα σεμινάριο για νέους παίκτες. Το διοργάνωνε ο Ντέιβ Στίβενς, βοηθός προπονητή στο αναπτυξιακό πρόγραμμα των Κλίπερς. Δεν ήταν κάτι σπουδαίο, αλλά ήταν μια αρχή.
Η Νάκασε άρχισε να συζητάει με τον Στίβενς για το ΝΒΑ και όταν εκείνος της ανέφερε πόσο σκληρά δουλεύει ο Μπλέικ Γκρίφιν, του ζήτησε να επιστρέψει την επόμενη ημέρα για να δει από κοντά. Το έκανε, και στο τέλος της προπόνησης ρώτησε αν μπορούσε να εργαστεί στο video room της ομάδας.
Η συγκεκριμένη θέση έχει βγάλει ορισμένους από τους καλύτερους κόουτς του πρωταθλήματος αυτή τη στιγμή. Ο Έρικ Σπόλστρα των Χιτ, ο Φρανκ Βόγκελ των Πέισερς και ο Μάικ Μπράουν με θητεία στους Καβαλίερς και τους Λέικερς, έχουν όλοι ξεκινήσει από εκεί.
Η Νάκασε πήρε τη δουλειά. Αν και τα προσόντα της είναι για υψηλότερα πόστα, η ίδια δηλώνει ευγνώμων που την έχει. Αυτό που κυρίως έμαθε τα τελευταία δύο χρόνια, είναι ότι δεν αρκεί να δείχνεις ένα βιντεάκι σε κάποιον και να του εξηγείς τι να κάνει. Για να πετύχεις στην προπονητική, πρέπει να είσαι ικανός στο χτίσιμο σχέσεων. Ιδιαίτερα όταν πρέπει να κρατήσεις ισορροπίες, μιας και μιλάμε για αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο φύλων.
Σε αυτόν τον τομέα τα πηγαίνει μια χαρά μέχρι τώρα. Πέρα από την εκτίμηση του Χιλ και τον σεβασμό του Ρίβερς, η Νάκασε έχει κερδίσει και τον θαυμασμό του Σκοτ Μπρουκς. Με τον προπονητή των Θάντερ γνωρίστηκαν σε ένα σεμινάριο και έκτοτε ανταλλάσσουν emails με θέμα το μπάσκετ.
Η θέση του assisant coach στην καλοκαιρινή ομάδα των Κλίπερς ήταν ένα ακόμα βήμα προς τα εμπρός στην καριέρα της. Αλλά το επόμενο, δηλαδή ένας full-time ρόλος σε κάποιον πάγκο, φαντάζει ως το πλέον δύσκολο απ’ όλα. Μόνο και μόνο επειδή δεν έχει ξανασυμβεί.
Ο τζένεραλ μάνατζερ των Χιούστον Ρόκετς, Ντάριλ Μόρεϊ, εξηγεί: “Είναι πάντοτε πιο εύκολο να υπάρχει ένα παράδειγμα για να δείξεις, άρα όταν πας την ιδέα στον ιδιοκτήτη σου, να μπορείς να πεις, ‘Κοίταξε, έπιασε εκεί’. Κανείς δεν θέλει να είναι ο πρώτος”.
Η διστακτικότητα των ομάδων να προσλάβουν μια γυναίκα προπονητή είναι ένα θέμα. Οι αντιδράσεις της κοινής γνώμης είναι ένα άλλο. Η 34χρονη δεν δείχνει, πάντως, να πτοείται: “Καταλαβαίνω ότι ο κόσμος σπεύδει να κρίνει καθετί διαφορετικό σε αντιπαραβολή με το συνηθισμένο. Ο καθένας έχει τη γνώμη του και κάποιες θα είναι αρνητικές. Δεν με ενοχλεί, απλά μου δίνει έξτρα κίνητρο”.
Το εντυπωσιακό με την Νάκασε είναι ότι πίσω από την εργατική και φιλότιμη εικόνα της, κρύβεται μια υπέρμετρα φιλόδοξη γυναίκα. Η ίδια δηλώνει απερίφραστα: “Δεν θέλω απλά να προπονήσω. Θέλω να κερδίσω πρωταθλήματα”.
Σε έναν κόσμο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των ανδρών, όπως είναι η βιομηχανία των σπορ, ένα κορίτσι δεν μπορεί να επιβιώσει με οποιαδήποτε άλλη νοοτροπία.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.