Έφτασε η ορκωμοσία του πιο αντιδημοφιλούς Προέδρου των ΗΠΑ μετά πιθανότατα το Ρίτσαρντ Νίξον. Ήδη μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ είδαμε μεγάλες διαδηλώσεις σε αρκετές πόλεις με το κεντρικό σύνθημα «Not my president», κάτι πρωτοφανές για τα αμερικανικά δεδομένα. Εκατομμύρια μετανάστες, γυναίκες, μειονότητες, έγχρωμοι και άνθρωποι με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό νιώθουν ότι απειλούνται περισσότερο από ποτέ σε μία χώρα που υπό την προεδρία του Μπαράκ Ομπάμα, παρότι κι εδώ υπάρχει αντίλογος, έκανε αρκετά προοδευτικά βήματα σε αυτούς τους τομείς.
Χαρακτηριστικό είναι ότι λίγες ώρες μετά την εκλογή του δισεκατομμυριούχου είδαμε τις αιτήσεις για μετανάστευση στον Καναδά να αυξάνονται κατακόρυφα με αποτέλεσμα να πέσει κυριολεκτικά το σύστημα και το Al Jazeera να γράφει σε ένα άρθρο γνώμης ότι «τώρα οι Αμερικανοί προσπαθούν να ξεφύγουν από το τέρας που οι ίδιοι δημιούργησαν». Μάλιστα, το άκουσα κι από μόνος μου από νεαρούς Αμερικάνους προοδευτικών φυσικά αντιλήψεων ότι σκέφτονται τη μετανάστευση στην Ευρώπη, την Αυστραλία ή τον Καναδά. Εξάλλου δεν θα είναι πρόσφυγες ή μετανάστες αλλά… απόδημοι (expats), καθώς αυτό συμβαίνει αν έχεις την τύχη να γεννηθείς στις ΗΠΑ, την Αγγλία ακόμα και την Αυστραλία και μετά επιλέξεις να ζήσεις σε κάποια άλλη χώρα.
Συζητώντας πριν από λίγο καιρό με μέλος των Δημοκρατικών στην Ελλάδα έθεσα το καίριο ερώτημα εάν θα συνεχιστούν οι μεγάλες διαδηλώσεις κατά του Τραμπ και εάν μπορούν να αποτελέσουν ένα σοβαρό κίνημα που θα αποτελέσει αντίβαρο σε κάθε λογής ακροδεξιά έμπνευσή του. Δεν φάνηκε να μοιράζεται ακριβώς αυτή την άποψη λέγοντας ότι οι μαζικές διαδηλώσεις δεν είναι κάτι τόσο οργανικά ενταγμένο στην αμερικάνικη κουλτούρα όσο στην ευρωπαϊκή και θα πρέπει να περιμένουμε πριν βγάλουμε βιαστικά συμπεράσματα.
Αυτή την εβδομάδα είδαμε χιλιάδες ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις ΗΠΑ να ξεκινούν μπαράζ συγκεντρώσεων διαμαρτυρίας και ετοιμάζεται πορεία για την ημέρα της ορκωμοσίας στην Ουάσινγκτον με σκοπό την προστασία της ισότητας και της δικαιοσύνης από τη νέα κυβέρνηση. Μάλιστα εκτιμάται ότι συνολικά θα διαδηλώσουν περίπου 1 εκατομμύριο άνθρωποι σε 50 πολιτείες των ΗΠΑ και 32 χώρες. Στην Ουάσινγκτον φέρονται να είναι προγραμματισμένες περίπου 25 εκδηλώσεις διαμαρτυρίας την ημέρα της ορκωμοσίας και το Σαββατοκύριακο που ακολουθεί. «Βλέπουμε και ανθρώπους που δεν είχαν ποτέ προηγουμένως πολιτική συμμετοχή να κινητοποιούνται», λένε χαρακτηριστικά ακτιβιστές.
Όμως, όπως ανέλυσε στο ABC ο ακαδημαϊκός Τοντ Γκίτλιν, με συμμετοχή στο αντιπολεμικό κίνημα του Βιετνάμ, δεν αρκεί μόνο η αυθόρμητη αντίδραση μαθητών, φοιτητών και άλλων ομάδων που μπορεί γρήγορα να ξεθυμάνει εάν δεν πάρει πολιτικά χαρακτηριστικά. Χρειάζεται αρκετά ετερόκλητες ομάδες να έρθουν κοντά και να δώσουν σε αυτό το κίνημα σαφή χαρακτηριστικά από τα κάτω, σε επίπεδο δηλαδή τοπικό και πολιτειακό, ώστε να αλλάξει και πάλι η πολιτική ισορροπία προς μία προοδευτικότερη κατεύθυνση. Για παράδειγμα, θα πρέπει το κίνημα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση, το οικολογικό κίνημα (ο Τραμπ δεν πολυπιστεύει στην… κλιματική αλλαγή) , το lgbt κίνημα, το φεμινιστικό κίνημα, το αντιπολεμικό κίνημα, το εργατικό κίνημα, το κίνημα ενάντια στη βία κατά των έγχρωμων (Black Lives Matter), οι άνθρωποι που ενδεχομένως θα θιγούν από μία πιθανή αντιμεταρρύθμιση στην υγεία κ.ά να έρθουν κοντά και να δράσουν από κοινού. Αυτό δεν μπορεί να θεωρείται ούτε απλό, ούτε δεδομένο. Πάντως, μία μεγάλη συγκέντρωση με την συμμετοχή πληθώρας ομάδων πίεσης, το Women’s march on Washington αναμένεται να έχει τεράστια συμμετοχή διαδηλώνοντας εναντίον όσων πρεσβεύει ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος. Επίσης, για το Ραλφ Γιανγκ, καθηγητή ιστορίας στο πανεπιστήμιο Temple της Φιλαδέλφεια, χρειάζεται το κίνημα να αποκτήσει οργάνωση και ηγεσία, τουλάχιστον στα πρότυπα του Occupy Wall Street που πριν από μερικά χρόνια τάραξε τα νερά στις ΗΠΑ.
Θα μπορούσε να είναι μία τέτοια φιγούρα ο Μπέρνι Σάντερς; Οι πρόσφατες συγκεντρώσεις που πραγματοποιήθηκαν για τη διάσωση του προγράμματος υγείας Obamacare συγκέντρωσαν επίσης αρκετές χιλιάδες και όπως είπε ο ίδιος αυτό είναι μόνο η αρχή. Φυσικά δεν αρκεί μόνο αυτός καθώς αρκετοί είναι εξίσου απογοητευμένοι και με το δημοκρατικό κόμμα.
Τέλος, θα πρέπει να υπάρξει προσοχή στις μεθόδους διαμαρτυρίας που θα χρησιμοποιηθούν καθώς κάποιες μορφές ακραίου ακτιβισμού ενδεχομένως να ξενίσουν την αμερικανική κοινή γνώμη. Όλα πάντως θα εξαρτηθούν από τις τελικές αποφάσεις του νεοεκλεγέντα Προέδρου που εάν δεν στρογγυλέψει κάπως την ατζέντα του, όπως συνήθως γίνεται σε αρκετές τέτοιες περιπτώσεις, θα βρει απέναντί του ένα υπολογίσιμο μέτωπο που δείχνει πιο έτοιμο από ποτέ να δράσει. Εξάλλου, στο κομμάτι της υγείας ο Τραμπ ξεκινά με σκληρή γραμμή. Όπως ήρθε λοιπόν εμφανιζόμενος ως αντισυστημικός και προστάτης των εργαζομένων (!) μπορεί πολύ γρήγορα και μέσω της δράσης ενός τέτοιου κινήματος να αποκαλυφθεί το πραγματικό του πρόσωπο και να υποχρεωθεί σε αναδίπλωση ή υποχώρηση κάτι που θα είναι σημαντικό για τις ΗΠΑ αλλά και την Ευρώπη όπου ακραίοι όπως η Μαρίν Λε Πεν τρίβουν τα χέρια τους…
*Του Μιχάλη Κωνσταντόπουλου, δημοσιογράφου στην Εφημερίδα των Συντακτών
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.