Το 1946 ο Γάλλος συγγραφέας Ζαν Ζενέ δημοσιεύει το θεατρικό μονόπρακτο που έμελλε να γίνει το πιο σημαντικό και αναγνωρισμένο έργο του, τις «Δούλες». Οι «Δούλες» θα ανεβούν για πρώτη φορά σε θεατρικό σανίδι, στο Παρίσι, τον Απρίλιο του 1947, προκαλώντας το συντηρητικό κοινό εκείνης της εποχής. Παρόλα αυτά το έργο αναγνωρίζεται από τους κύκλους των διανοουμένων. Το έργο θα μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες και θα συνεχίσει μέχρι σήμερα να αποτελεί κλασικό θεατρικό έργο.
Η ιστορία του έργου του Ζενέ
Οι αδελφές Κλερ και Σολάνζ ζουν μια καθημερινότητα που μοιράζεται ανάμεσα στο μίσος και στην αγάπη, στον θαυμασμό και στον φθόνο για την Κυρία.
Εν τη απουσία της, οι δύο αδελφές υποδύονται εναλλάξ τη Δούλα και την Κυρία. Όταν μαθαίνουν ότι ο Κύριος αποφυλακίζεται (για τη φυλάκισή του οι Δούλες είχαν παίξει τον ρόλο τους) και από φόβο μήπως βρουν τον μπελά τους αποφασίζουν να σκοτώσουν την Κυρία. Μόνο που η ιδέα τους να την δηλητηριάσουν αποδεικνύεται ανεπαρκής. Θύματα των εαυτών τους, αποφασίζουν να παίξουν και την τελευταία πράξη του δράματος: η Κλερ, ντυμένη Κυρία, πίνει το δηλητηριασμένο τίλιο, επιτρέποντας στη Σολάνζ να αναλάβει τον ρόλο της φόνισσας.
Η πραγματική ιστορία
Ο Ζαν Ζενέ εμπνεύστηκε από ένα έγκλημα εκείνης της εποχής που είχε συγκλονίσει όχι μόνο για την αγριότητα με την οποία έγινε, αλλά κυρίως επειδή οι δράστες ήταν γυναίκες.
Η Christine και η Lea Papin γεννιούνται νότια της γαλλικής πόλης Le Mans στις αρχές του 20ού αιώνα. Ο πατέρας τους ήταν αλκοολικός, η μητέρα τους αδιάφορη και άπονη. Τα κορίτσια είχαν χωριστεί: η Christine είχε σταλεί σε ορφανοτροφείο, ενώ η Lea σε έναν θείο της. Μέχρι το 1926 απασχολούνται σε δεκάδες διαφορετικά σπίτια ως υπηρέτριες, συνήθως χωριστά – αν και όποτε μπορούν, δουλεύουν μαζί.
Το 1926, όντας 22 ετών, η Christine απέκτησε μια θέση στην οικογένεια Lancelin στην πόλη Le Mans. Η οικογένεια, η οποία διέμενε στο σπίτι, αποτελούνταν από τον Rene Lancelin, συνταξιούχο δικηγόρο, τη σύζυγό του Leonie και την κόρη τους, την 27χρονη Geneviève. Έπειτα από δύο μήνες δουλειάς της Christine, η οικογένεια Lancelin αποφάσισε να προσλάβει επίσης και την αδελφή της τη Lea.
Δούλευαν 12 με 14 ώρες την ημέρα και είχαν δικαίωμα άδειας μόνο μισή μέρα την εβδομάδα, ίσα ίσα δηλαδή για να παραστούν στην εκκλησία την Κυριακή. Πέρα από αυτούς τους δύο προορισμούς, κάθε ελεύθερη στιγμή που είχαν την περνούσανε μαζί στο μικρό τους δωμάτιο στον τρίτο όροφο του σπιτιού των Lancelins. Ποτέ δεν πήγαν στον κινηματογράφο ή σε αίθουσες χορού, ούτε είχαν μνηστήρες οποιουδήποτε είδους ή φιλίες με άλλα κορίτσια της γειτονιάς.
Στη δουλειά τους ήταν άψογες και οι Lancelin δεν είχαν κανένα παράπονο. Οι λεπτομέρειες της μεταξύ τους σχέσης δεν είναι γνωστές. Το μόνο σίγουρο ήταν ότι οι δυο κυρίες του σπιτιού ήταν ακραία σχολαστικές με την καθαριότητα, τόσο που φορούσαν άσπρα γάντια να για τσεκάρουν κατά πόσο είχαν καθαριστεί οι χώροι.
Στις 2 Φεβρουαρίου του 1933 οι γυναίκες της οικογένειας Lancelin είχαν πάει για ψώνια. Είχαν σχέδια να πάνε κατευθείαν από τα ψώνια τους στο σπίτι του αδελφού της Κυρίας για δείπνο, όπου ο Κύριος Lancelin θα τις συναντούσε ερχόμενος από την δουλειά του. Έτσι, όλα τα μέλη της οικογένειας ήταν έξω εκείνη την ημέρα και οι υπηρέτριες δεν τους περίμεναν στο σπίτι εκείνο το βράδυ.
Σύμφωνα με τις αδελφές Papin, είχανε περάσει όλη εκείνη την ημέρα κάνοντας τις συνηθισμένες δουλειές του σπιτιού και τα καθήκοντά τους. Ένα από τα θελήματα της Lea για την ημέρα ήτανε να πάει το χαλασμένο ηλεκτρικό σίδερο του σπιτιού στον ηλεκτρολόγο. Όταν επέστρεψε έβαλε στην πρίζα το σίδερο για να σιδερώσει κάποια ρούχα και έπεσε όλο το ρεύμα του σπιτιού. Η Christine αποφάσισε ότι θα περιμένει μέχρι το επόμενο πρωί για να ασχοληθεί με τις ασφάλειες του σπιτιού δεδομένου ότι, έτσι κι αλλιώς, η οικογένεια δεν θα επέστρεφε στο σπίτι εκείνο το βράδυ.
Κάποια στιγμή, ανάμεσα στις 5.30 και τις 7.00 το απόγευμα, η Δεσποινίς και η Κυρία Lancelin επέστρεψαν στο σπίτι τους ξαφνικά. Η Christine τις υποδέχθηκε στην πόρτα για να τους πει ότι είχε πέσει το ρεύμα και ότι το σίδερο ήταν χαλασμένο και πάλι. Σύμφωνα με την Christine, ακούγοντας την είδηση αυτή η Κυρία Lancelin θύμωσε πολύ και ξέσπασε σε φωνές οργισμένη. Τότε η Christine χτυπά την Κυρία Lancelin, η οποία πέφτει κάτω αναίσθητη και φωνάζει «θα τις σφάξω». Η αδερφή της Lea κατεβαίνει και τότε η Christine της φωνάζει «σπάσ’ της το κεφάλι και πέταξέ της τα μάτια έξω». Η αδερφή της κάνει ακριβώς αυτό που της είπε και έπειτα η Christine κάνει το ίδιο στην κόρη Lancelin. Έχοντας βγάλει τα μάτια των κυριών τους, οι δύο γυναίκες πήγαν και έφεραν εργαλεία. Χρησιμοποίησαν ένα μαχαίρι και ένα σφυρί μαζί με μια μεταλλική κανάτα.
Έδειραν τις γυναίκες μέχρι θανάτου και αντάλλαζαν μεταξύ τους το σφυρί και την κανάτα. Έπειτα καθάρισαν τον χώρο, τα χέρια τους και τα εργαλεία και πήγαν στο δωμάτιό τους. Όταν ο κύριος Lancelin επέστρεψε στο σπίτι ψάχνοντας την κόρη και την γυναίκα του βρήκε τις πόρτες κλειστές. Ένας αστυνομικός κατάφερε να περάσει μέσα στο σπίτι όπου ανακάλυψε τα αγνώριστα άψυχα σώματα των γυναικών. Λίγο αργότερα ανακάλυψε τις δυο υπηρέτριες του σπιτιού στο δωμάτιο τους, αγκαλιασμένες, με ένα σφυρί δίπλα τους.
Οι αδελφές ομολόγησαν αμέσως το έγκλημα. Δεν εξέφρασαν καμιά μεταμέλεια και ισχυρίστηκαν ότι ήταν σε συνθήκη αυτοάμυνας. Το δικαστήριο έκρινε περισσότερο υπεύθυνη την Christine και θεώρησε ότι η Lea έκανε περισσότερo ό,τι της έλεγε η αδερφή της. Η πρώτη καταδικάστηκε σε θάνατο και εν τέλει η ποινή της μετατράπηκε σε ισόβια. Η διανοήτική της κατάσταση χειροτέρεψε μέχρι που τρελάθηκε και οδηγήθηκε σε άσυλο όπου και πέθανε από καχεξία στα 32 της χρόνια. Η Lea καταδικάστηκε σε 10 χρόνια φυλάκιση, βγήκε και βρήκε με ψεύτικο όνομα δουλειά πάλι σαν υπηρέτρια. Οι πληροφορίες διαφέρουν όσον αφορά την ημερομηνία του θανάτου της Lea, με ορισμένες πηγές να αναφέρουν ότι πέθανε το 1982 και άλλες πολύ αργότερα, το 2001.
Από τον Ζενέ στον Λακάν
Το πρωτοφανές για εκείνη την εποχή, έγκλημα, συντάραξε την κοινή γνώμη και τον Τύπο, ο οποίος ασχολήθηκε με την ιστορία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Τα αίτια και οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτό το έγκλημα ενέπνευσαν πολλές ιστορίες, ταινίες και θεατρικά έργα αλλά και συγγραφείς όπως ο Ζενέ και ο Σατρ. Επίσης, η ιστορία τους μελετήθηκε και προσπαθήθηκε να ερμηνευτεί από διάφορους ψυχολόγους με κορυφαίο τον Λακάν, ο οποίος κατέληξε στο παρανοϊκό ψυχωτικό σύνδρομο.
Άλλοι είδαν στις δυο αδερφές την καταπιεσμένη εργατική τάξη που επαναστατεί εναντίον των αφεντικών, άλλοι είδαν δυο σχιζοφρενείς ψυχωτικές προσωπικότητες, και άλλοι δυο κοινές εγκληματίες. Το τί, το πώς και το γιατί, δεν θα το μάθουμε ποτέ, χάρη σε αυτήν την ιστορία όμως, γεννήθηκε όχι μόνο ένα άλλα πολλά σημαντικά έργα.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.