Στις 8 Γενάρη συμπληρώνονται 25 χρόνια από τη δολοφονία του καθηγητή μαθηματικών και μέλους του Εργατικού Αντι-ιμπεριαλιστικού Μετώπου (ΕΑΜ) Νίκου Τεμπονέρα. Ο θάνατός του σημειοδότησε την κορύφωση της σύγκρουσης της εκπαιδευτικής κοινότητας με την πολιτική ηγεσία της χώρας που επιχειρούσε την εμπέδωση της πειθαρχίας και την ένταση των φραγμών στην εκπαίδευση. Το ’90-’91 ήταν η χρονιά των πιο δυναμικών μαθητικών καταλήψεων και διαδηλώσεων. Το κράτος και το παρακράτος, που εκπροσωπούσαν οι ομάδες κρούσης της ΟΝΝΕΔ, απάντησε βίαια. Ούτε αυτό όμως ανέκοψε τη δυναμική του κινήματος. Ο Νίκος Τεμπονέρας είναι το θύμα της βιαιότητας, με το θάνατό του συνεχίζει να διδάσκει.
Οι κινητοποιήσεις για το Νομοσχέδιο Κοντογιαννόπουλου
Οι κινητοποιήσεις ξεκίνησαν από τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ της χώρας, στα τέλη Οκτωβρίου του 1990. Αρχικά τα αιτήματα αφορούσαν υλικοτεχνικά ζητήματα, στη συνέχεια όμως το κίνημα των καταλήψεων γενικεύθηκε και στράφηκε εναντίον του κατατεθέντος πολυνομοσχεδίου. Το πολυνομοσχέδιο που έφερνε ο Υπουργός Παιδείας της Κυβέρνησης Μητσοτάκη, Βασίλης Κοντογιαννόπουλος προέβλεπε περικοπές και πειθαρχικά μέτρα, κατάργηση της δωρεάν παροχής συγγραμμάτων και περικοπές στις υπόλοιπες παροχές προς τους φοιτητές (σίτιση-στέγαση), περιορισμό της φοιτητικής συμμετοχής στην ανάδειξη των πανεπιστημιακών οργάνων, λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ με περίεργες «ερμηνείες» του άρθρου 16 του συντάγματος, κατάργηση της επετηρίδας διορισμού των εκπαιδευτικών, επιβολή χρονικού ορίου στις σπουδές και πιθανότατα περιστολή του πανεπιστημιακού ασύλου.(“Ιός”, 2/7/2006) Ακολουθεί η μεγαλύτερη κινητοποίηση που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Ο Κοντογιαννόπουλος επιχείρησε να πειθαρχήσει τη δευτεροβάθμια με Προεδρικά Διατάγματα που καταργούσαν τις αδικαιολόγητες απουσίες, επέβαλαν ομοιόμορφη ενδυμασία, έφερναν πειθαρχικό έλεγχο της εξωσχολικής ζωής των μαθητών, επανάφεραν έπαρση της σημαίας και εκκλησιασμό. Μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, το 70% των γυμνασίων και λυκείων της χώρας βρίσκονταν υπό κατάληψη. Παρά τις προσδοκίες της κυβέρνησης για εκτόνωση μέσα στις γιορτές, τα Χριστούγεννα του 1990 θα βρουν πολλούς μαθητές μέσα στα κατειλημμένα σχολεία και αρκετούς φοιτητές σε κατειλημμένες σχολές. Με το νέο έτος οι φοιτητές και οι μαθητές αποφασίζουν συνέχιση των καταλήψεων, με 1.800 (από σύνολο 3.014) γυμνάσια και λύκεια να συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις. Στις πορείες της εποχής κατεβαίνουν δεκάδες χιλιάδες μαθητές.
Στις 07.01.1991 τα σχολεία δεν άνοιξαν. Η κυβέρνηση απειλεί τους καταληψίες ότι θα μείνουν από αδικαιολόγητες απουσίες. Οι καθηγητές δεν υπακούν και αρνούνται να πάρουν απουσίες, η ΟΛΜΕ (Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης) κηρύσσει στάση εργασίας και καλεί τους καθηγητές να βρίσκονται έξω από τα σχολεία “για να συμβάλουν στην αποτροπή προκλήσεων που ίσως επιχειρηθεί να δημιουργηθούν”. Η ανησυχία της ΟΛΜΕ ήταν -και εκ του αποτελέσματος- δικαιολογημένη. Μια επιχείρηση “αγανακτισμένων” γονέων έχει ξεκινήσει. Είναι η γνωστή τακτική που ακολουθήθηκε και στις μέρες μας, με τους “αγανακτισμένους” κατοίκους του Αγίου Παντελεήμονα και άλλων περιοχών του κέντρου.
Ο Άρης Χατζηγεωργίου γράφει στην Ελευθεροτυπία, στις 19/12/2008:
“Μία από τις πιο εντυπωσιακές αποκαλύψεις της εποχής ήταν ότι ο τότε αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Ν.Δ. Θ. Μπεχράκης είχε στείλει οδηγίες στις νομαρχιακές επιτροπές ζητώντας από τους γονείς-οργανωμένα μέλη του κόμματος να περιφρουρήσουν το δικαίωμα των μαθητών που θέλουν να κάνουν μαθήματα, στην ανάγκη μπαίνοντας και οι ίδιοι μέσα στα σχολεία.”
Οι ομάδες κρούσης της ΟΝΝΕΔ
Οι γνωστοί «Κένταυροι» και «Ρέιντζερς», που ποζάρουν με στελέχη της Νέας Δημοκρατίας σε διάφορες φωτογραφίες, δρούσαν κυρίως τις δεκαετίες ’70-’80, αλλά έκαναν κάποιες εμφανίσεις και τη δεκαετία του ’90, όταν τους χρειάζονταν το κράτος.
Από το πρωί της 8ης Γενάρη σημειώνονται μικροεπεισόδια μεταξύ καταληψιών και “αγανακτισμένων” γονέων. Το απόγευμα της ίδιας μέρας, στην Πάτρα περίπου τριάντα οπλισμένα στελέχη της ΟΝΝΕΔ Πάτρας με επικεφαλής τον Ιωάννη Καλαμπόκα, τότε πρόεδρο της τοπικής οργάνωσης επιχειρούν να απωθήσουν μαθητές από κατειλημμένα λύκεια. Περίπου στις 8.30 φτάνουν στο 3ο Λύκειο Πάτρας, εκεί συγκεντρώνονται μαθητές, καθηγητές, γονείς, δημοτικοί σύμβουλοι και ο δήμαρχος για να αποτρέψουν το βίαιο σπάσιμο της κατάληψης και να υπερασπιστούν τους μαθητές. Τα πνεύματα οξύνονται και στις 11.30 το βράδυ τα μέλη της ΟΝΝΕΔ επιτίθενται με σιδερολοστούς, καδρόνια και τσιμεντόλιθους στον κόσμο. Ο Νίκος Τεμπονέρας χτυπήθηκε με μεγάλη βιαιότητα στο κεφάλι από το σιδερολοστό του Ιωάννη Καλαμπόκα. Από το χτύπημα υπέστη πολύ σοβαρό κρανιοεγκεφαλικό τραύμα και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο κλινικά νεκρός. Η ομάδα Καλαμπόκα απομακρύνθηκε ανενόχλητη. Οι αυτόπτες μάρτυρες καταγγέλλουν ως φυσικούς αυτουργούς τον πρόεδρο της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας και μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου Ι. Καλαμπόκα, το στέλεχος της ΟΝΝΕΔ Α. Μαραγκό και τον ομοϊδεάτη τους Σ. Σπίνο.
Στο δικαστικό μέρος της υπόθεσης Τεμπονέρα, ο Αλέκος Μαραγκός απαλλάχθηκε με βούλευμα για τη δολοφονία του καθηγητή και στο εδώλιο κάθισε ως βασικός αυτουργός ο Ιωάννης Καλαμπόκας. Η δίκη του διάρκεσε σχεδόν ένα χρόνο (22 Ιουνίου 1992 – 9 Μαρτίου 1993) και έγινε στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Βόλου. Πρωτοδίκως καταδικάσθηκε σε ισόβια για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, χωρίς να του αναγνωρισθεί κανένα ελαφρυντικό.
Λίγους μήνες αργότερα έγινε η δίκη του σε δεύτερο βαθμό (7 Δεκεμβρίου 1993 – 19 Απριλίου 1994) ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Λάρισας. Οι δικαστές του αναγνώρισαν ελαφρυντικά και τον καταδίκασαν σε κάθειρξη 17 ετών και τριών μηνών. Το 1996 άσκησε αναίρεση, προκειμένου να του αναγνωρισθεί το ελαφρυντικό του «βρασμού ψυχικής ορμής», αλλά το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Λάρισας (1 Οκτωβρίου 1996 – 17 Οκτωβρίου 1996) διατήρησε την ποινή 17 ετών και τριών μηνών, η οποία αργότερα μειώθηκε κατόπιν νέας επιμέτρησης στα 16 χρόνια και 9 μήνες. Στις 2 Φεβρουαρίου 1998 αφέθηκε ελεύθερος, αφού εξέτισε τα 3/5 της ποινής του. Μέχρι σήμερα ισχυρίζεται ότι είναι αθώος και δράστης της δολοφονίας Τεμπονέρα ο “συναγωνιστής” του στην ΟΝΝΕΔ, Αλέκος Μαραγκός.
Ο Τεμπονέρας ζει…
Η πολιτική δολοφονία του Νίκου Τεμπονέρα πυροδότησε δυναμικές διαδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα. Υπό την πίεση των κινητοποιήσεων αλλά και το ηθικό βάρος της δολοφονίας, ο Κοντογιαννόπουλος παραιτείται και ο διάδοχός του, Γιώργος Σουφλιάς αποσύρει όλα τα επίμαχα νομοθετήματα.
Ο Τεμπονέρας έγινε σύμβολο του ανιδιοτελούς αγώνα για την υπεράσπιση της δημόσιας παιδείας.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.