Τις τελευταίες εβδομάδες βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία πρωτόγονη και επιτακτική κατάσταση σε συλλογικό επίπεδο, η οποία απειλεί άμεσα την επιβίωσή μας. Η κατάσταση είναι γνωστή ως κορωνοιός και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος διαχείρισής της, η καραντίνα. Ίσως να είναι και ο πιο άμεσος και πραγματικός φόβος θανάτου που έχουμε βιώσει εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Κάθε φορά που βρισκόμαστε σε μία συνθήκη που απειλεί την επιβίωσή μας, τρεπόμαστε σε μία κατάσταση μάχης ή φυγής, το λεγόμενο “fight or flight” από τις αρχέγονες περιόδους, όπου ο άνθρωπος βρισκόταν μπροστά σε μία αρκούδα και έπρεπε να επιλέξει μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου αν θα μείνει να παλέψει ή αν θα φύγει γρήγορα προκειμένου να σωθεί. Το ερέθισμα το οποίο έρχεται να απειλήσει την ομοιόστασή μας, δηλαδή την πρότερη κατάσταση ισορροπίας μας, ορίζεται και ως στρεσσογόνο ερέθισμα, ενώ η αντίδρασή μας σε αυτό είναι εκείνη που εν τέλει θα καθορίσει το βαθμό στον οποίο ως οργανισμοί θα βιώσουμε το στρες αυτό, αν δηλαδή θα το αφήσουμε να μας καταλύσει ή αν θα μπορέσει να γίνει διαχειρίσιμο.
Ζώντας ωστόσο αυτή τη στιγμή μία αρκετά πιο ιδιόρρυθμη συγκυρία στην οποία δε μπορούμε να επιλέξουμε ούτε τη μάχη αλλά ούτε και τη φυγή, παρά μόνο να μείνουμε ακινητοποιημένοι στα σπίτια μας, είναι σημαντικό να δούμε πως θα διαχειριστούμε την κατάσταση αυτή με τη χρήση των μέσων που διαθέτουμε. Είναι πολύ πιθανό τις ημέρες αυτές του εγκλεισμού να βιώσουμε αυξημένα επίπεδα στρες, μελαγχολίας, μοναξιάς αλλά και τρόμου καθώς είμαστε αντιμέτωποι με κάτι μέχρι στιγμής αρκετά άγνωστο και μάλιστα καθώς αρκετοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν και σοβαρά προβλήματα στην εργασία τους μη γνωρίζοντας πότε και αν θα ξαναπληρωθούν. Επίσης η έλλειψη της πραγματικής συστηματικής επαφής με άτομα του άμεσου υποστηρικτικού μας περιβάλλοντος, μπορεί να μας στοιχίσει. Δε θα ήταν παράδοξο να σκεφτούμε ότι άτομα τα οποία αντιμετώπιζαν ζητήματα ψυχικής υγείας στο άμεσο παρελθόν πριν την έξαρση του COVID- 19, να βιώσουν έξαρση των συμπτωμάτων τους και να έχουμε ακόμη και κρούσματα αυτοκτονίας ή έξαρση συμπτωμάτων κατάθλιψης ή ιδεοψυχαναγκαστικής διαταραχής.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, μερικοί από τους προτεινόμενους τρόπους διαχείρισης της εν λόγω κατάστασης, αφορούν στη φροντίδα των άμεσων λειτουργιών μας, όπως είναι η διατροφή, ο ύπνος, η άσκηση αλλά και οι διαπροσωπικές μας σχέσεις. Μάλιστα, στο προσκήνιο της υπάρχουσας κατάστασης θα πρέπει να βρίσκεται μία σωστή κατάτμηση του «απεριόριστου» ελεύθερου χρόνου που μπορεί να έχουμε έτσι ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η ψυχική μας υγεία. Δηλαδή, θα πρέπει να δημιουργήσουμε ακόμη και από το σπίτι, μία ρουτίνα η οποία θα βρίσκεται σε συνάρτηση με τη ρουτίνα που ακολουθούσαμε πριν το καθεστώς της καραντίνας ώστε να μην απορρυθμιστούν οι άμεσες βιολογικές μας λειτουργίες.
Είναι σημαντικό να κοιμόμαστε και να ξυπνάμε σε συγκεκριμένα ωράρια, διατηρώντας το 8ωρο του ύπνου και όχι υπερβαίνοντας τον αριθμό των ωρών αυτών αλλά και όχι μένοντας κλινήρεις για μεγάλη διάρκεια μέσα στη μέρα, καθώς αυτό ενδέχεται να επηρεάσει αισθητά τη διάθεσή μας. Μπορεί να έχει πλάκα το να «αράζουμε με το Netflix όσο πάει» αλλά η αλήθεια είναι πως όσο η καραντίνα θα συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, μία τέτοια συνήθεια μπορεί να αποβεί ιδιαιτέρως επικίνδυνη. Συνεπώς, μέσα στις ώρες που θα περνάμε στο σπίτι, διατηρώντας ένα πρόγραμμα που θα μας κρατάει σε μία ισορροπία, είναι σημαντικό μέσα σε αυτό να εργαζόμαστε ή να απασχολούμαστε με δραστηριότητες που μας ευχαριστούν και λόγω έλλειψης χρόνου ενδεχομένως να μην κάναμε πριν από την πανδημία αυτή.
Επιπροσθέτως, ιδιαίτερα σημαντικό είναι να διατηρούμε μία διατροφή ισορροπημένη με όλα τα απαραίτητα φρούτα και λαχανικά και να μη στραφούμε στο “comfort food” δηλαδή σε υδατάνθρακες και ζάχαρη ως πηγή ανακούφισης από το στρες που βιώνουμε αυτή τη στιγμή. Συμπληρωματικά σε αυτό θα μπορούσαμε να θέσουμε σε λειτουργία ένα πρόγραμμα γυμναστικής στο σπίτι, βασισμένο πάλι σε ό,τι μας αρέσει, χρησιμοποιώντας και μία μεγάλη ποικιλία video στο youtube. Επίσης, οι περίπατοι σε κοντινές περιοχές οι οποίες φυσικά δεν είναι συνωστισμένες με αρκετά άτομα, δεν είναι απαγορευτικοί, έχοντας λάβει βεβαίως όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
Το σημαντικότερο όμως σε όλη αυτή τη συγκυρία είναι να διατηρήσουμε τις διαπροσωπικές μας σχέσεις, ανακουφίζοντας ο ένας τον άλλο και διατηρώντας την επικοινωνία μας ακόμη και αν αυτή δε μπορεί να γίνει απτά και με πραγματικούς όρους. Η χρήση των βιντεοκλήσεων μπορεί να φανεί σωτήρια στη συγκεκριμένη περίπτωση. Όμως, η υπεραπασχόληση με τα social media που μπορεί να μας ακινητοποιήσει σε μία κλινήρη κατάσταση αφήνοντάς μας άπραγους, είναι κάτι που θα πρέπει να αποφευχθεί.
Μάλιστα, είναι υψίστης σημασίας εάν δούμε ότι η διάθεσή μας αρχίζει να επηρεάζεται αρκετά να απευθυνθούμε σε ειδικούς ψυχικής υγείας οι οποίοι παρέχουν λόγω της κατάστασης, τις υπηρεσίες τους δωρεάν είτε μέσω τηλεφωνικών γραμμών είτε με παροχή συνεδριών μέσω skype.
Μπορεί να σας φανεί αστείο, αλλά ερχόμενοι λόγω μίας τέτοιας κατάστασης και ειδικά παρατηρώντας αναλυτικά το παράδειγμα της γειτονικής μας Ιταλίας, μπορεί να μας γεννηθούν πολλά υπαρξιακά ερωτήματα. Θα χάσω κάποιον δικό μου; Θα νοσήσω; Θα πεθάνω μόνη με τις γάτες μου; Ενώ ζούσα ήδη μία κατάσταση αρκετά δύσκολη στη δουλειά μου, θα ξαναέχω δουλειά; Θα έχω να πληρώσω το ενοίκιο;
Είναι όλα αυτά μέρος των ανησυχιών που μοιραζόμαστε όλοι μας στην παρούσα χρονική στιγμή και δεν είναι παράλογο να νιώθουμε πως φτάνοντας να μιλάμε στους τέσσερις τοίχους, θα αγγίξουμε τα όρια της τρέλας. Αυτό που έχει σημασία, είναι να πάρουμε μία βαθιά ανάσα. Γιατί απάντηση σε όλα αυτά τα ερωτήματα, μπορεί να μην έχουμε, αλλά δεν έχουμε όλοι μαζί. Και αυτό από μόνο του είναι ανακουφιστικό. Να μοιραζόμαστε τους φόβους μας. Για ακόμη μία φορά η αλληλεγγύη είναι το μόνο όπλο που μπορεί να μας κρατήσει ζωντανούς.
Διαβάστε ακόμη:
Κορωνοϊός: 3 μήνες δωρεάν κάλυψη ανακοίνωσε η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.