Ρεπορτάζ: Σταυρούλα Πουλημένη – Βίντεο: Θεόφιλος Καλαϊτζίδης – Φωτογραφίες: Δημήτρης Τοσίδης (alterthess.gr)
Μια μεγάλη νίκη ενάντια στις εξορύξεις χαλκού-χρυσού κέρδισαν πριν λίγο καιρό κάτοικοι της περιοχής Valandovo στην Νοτιοανατολική ΠΓΔΜ καταφέρνοντας να ακυρώσουν την κατασκευή του μεταλλείου ανοιχτού τύπου (open pit) στην περιοχή Kazandol που βρίσκεται κοντά στον Αξιό.
Στις 27 Μαρτίου η κυβέρνηση Ζάεφ, μετά από τις πιέσεις που άσκησε επί δύο χρόνια το κίνημα ενάντια στις εξορύξεις χαλκού- χρυσού με διαδηλώσεις και δημοψηφίσματα, ακύρωσε μονομερώς την σύμβαση με την εταιρεία. Στην Ουκρανική εταιρεία Sardich είχε ήδη παραχωρηθεί μια έκταση περίπου 3.000 εκταρίων (δημόσια η εταιρεία ανέφερε μόνο τα 1.500) από την προηγούμενη κυβέρνηση Γκρουέφσκι για την κατασκευή του μεταλλείου ενώ ανέμενε τις τελευταίες άδειες για την έναρξη της εξόρυξης. Ο αγώνας αυτός ανέδειξε όχι μόνο την πολλαπλή καταστροφική διάσταση τέτοιου τύπου εξορύξεων, όπως έχει συμβεί άλλωστε εδώ και χρόνια με το κίνημα της ΒΑ Χαλκιδκής στην Ελλάδα, αλλά κυρίως ότι οι εταιρείες αυτές δεν είναι παντοδύναμες ούτε βέβαια οι εξορύξεις μονόδρομος μιας δήθεν ανάπτυξης.
Η λίμνη τελμάτων δίπλα στο χωριό Kazandol
Η μάχη αυτή δόθηκε παράλληλα με πολλές άλλες σε κοντινές περιοχές στο Valandovo, όπου σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στην Γευγελή, οι κάτοικοι κατάφεραν επίσης μέσω δημοψηφίσματος τον Απρίλιου του 2017 να ανατρέψουν αποφάσεις που πάρθηκαν εν αγνοία τους για την εγκατάσταση μεταλλείων στην περιοχή τους από την καναδική εταιρεία Nevsun. Δημοψηφίσματα διεξάχθηκαν και στις περιοχές Bogdanci και Dojran με τους κατοίκους να τάσσονται κατά πλειοψηφία ενάντια των εξορύξεων. Σε άλλες περιοχές όμως, όπως στην Strumica, και παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης Ζάεφ ότι θα ελεγχθούν οι άδειες που δόθηκαν για την κατασκευή μεταλλείου χρυσού και ενός τεραστίου διαστάσεων φράγματος στην Ilovica, ο αγώνας συνεχίζεται.
Το alterthess επισκέφτηκε τo Kazandol (Valandovo), την Ilovica (Strumica) και την Topolnica (Radovis) επιχειρώντας να καταγράψει τους περιβαλλοντικούς αγώνες και τα κοινά προβλήματα που μας ενώνουν με τους κατοίκους της γειτονικής χώρας.
Δείτε το βίντεο:
Οι εξορύξεις χρυσού-χαλκού αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές απειλές όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και για τις περισσότερες χώρες των Βαλκανίων, που βιώνουν μια παρατεταμένη περίοδο οικονομικής κρίσης και ακραίας φτωχοποίησης των κατοίκων τους. Οι χώρες αυτές αποτελούν προνομιακά πεδία εκμετάλλευσης για εταιρείες που υπόσχονται ανάπτυξη και θέσεις εργασίας επιβάλλοντας με διάφορους νόμιμους και μη τρόπους τα εξορυκτικά τους σχέδια με την συνενοχή και σε πολλές περιπτώσεις την άμεση εμπλοκή των εκάστοτε κυβερνήσεων. Στην γειτονική χώρα όπου το 1/4 του πληθυσμού ζει από τις αγροτικές δραστηριότητες, την περίοδο Γκρούεφσκι δόθηκαν 86 άδειες για γεωλογικές έρευνες αλλά και για έναρξη των εξορύξεων ανοιχτού τύπου σε διάφορα σημεία της χώρας. Οι τελευταίες 20 άδειες αφορούν κυρίως τo νοτιοανατολικό της κομμάτι και περιοχές που βρίσκονται κοντά στον ποταμό Αξιό. Οι κάτοικοι του Βαλάντοβο, του Μπογκντάντσι, της Δοϊράνης και της Στρούμιτσα προσπαθούν εδώ και δύο χρόνια να απαλλαγούν από τις επιχειρούμενες εξορύξεις και να ανακαλύψουν «τα κρυφά στοιχεία» των συμβάσεων που είχε υπογράψει η προηγούμενη κυβέρνηση.
Διαβάστε την συνέχεια του κειμένου εδώ.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.