Αν αναλογιστούμε πτυχές της σύγχρονης καθημερινότητάς μας και πως αυτή έχει τύχει να μεταβληθεί με την επιρροή κάποιου μέσου, είναι αρκετά πιθανό να ανακαλέσουμε στη μνήμη μας τη θέαση ενός ντοκιμαντέρ πολύ περισσότερο ίσως από ένα βιβλίο ή μια ραδιοφωνική εκπομπή. Γιατί όμως να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Ποια είναι η δυναμική του ντοκιμαντέρ που το ξεχωρίζει από άλλα μέσα ως μέσο επιρροής;

Μια ταινία ντοκιμαντέρ, ιδίως κοινωνικού ενδιαφέροντος ενδέχεται να φέρει έναν πιθανό αντίκτυπο στους θεατές της, όπως την αλλαγή συμπεριφοράς αλλά και την αύξηση του ενδιαφέροντος και της γνώσης που θα αποκτήσουν ως προς αυτό. Οι ταινίες ντοκιμαντέρ συλλήβδην, μπορούν πολλές φορές να λειτουργήσουν ως ο προπομπός μιας εκστρατείας, βασιζόμενες σε μαρτυρίες και προσωπικές εμπειρίες. Οι άνθρωποι που συμμετέχουν στην ταινία επικοινωνούν με το θεατή τις ιδέες και το μήνυμα τους. Η κατανόηση του πως ένα ντοκιμαντέρ μπορεί να ηγηθεί μιας επιτυχημένης εκστρατείας έχει έρθει πολλάκις στο επίκεντρο για πολλές οικολογικές και ανθρωπιστικές οργανώσεις (Potash,2011).

Η δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ με σκοπό την αλλαγή νοοτροπίας μια μερίδας ανθρώπων δεν αποτελεί μια τυποποιημένη διαδικασία. Ανάλογα με το θέμα και τις εμπειρίες του κάθε πρωταγωνιστή αλλάζει και η νόρμα της ταινίας. Ωστόσο, αυτό που παραμένει καθολικό είναι ότι η μεγάλη δύναμη του ντοκιμαντέρ προέρχεται από την ικανότητα του να επικοινωνεί αυθεντικές ανθρώπινες εμπειρίες στο κοινό του.  Οι εμπειρίες αυτές συμπληρώνουν η μια την άλλη στη διάρκεια της ταινίας με σκοπό τη δημιουργία μιας πλοκής ικανής να κρατήσει το ενδιαφέρον του κοινού και να το κάνει να αλλάξει την οπτική του. Πέρα από την αλλαγή οπτικής, υπέρτατος σκοπός ενός τέτοιου ντοκιμαντέρ είναι να κάνει το κοινό να δράσει σχετικά με τα θέματα που πραγματεύεται η ταινία, προτείνοντας λύσεις  και πιθανούς τρόπους δράσης (Nichols, 2001).

Ένας από τους τρόπους που οι ταινίες αυτές ωθούν μια αλλαγή πολιτικής είναι η επιρροή της κοινής γνώμης, η οποία με τη σειρά της ορίζει και την ατζέντα του δημόσιου διαλόγου. Η δύναμη του είδους του ντοκιμαντέρ δε περιορίζεται στη ταινία αποκλειστικά, αλλά και στην επιρροή που θα έχει στους άμεσα ενδιαφερόμενους του, οι οποίοι  με τη σειρά τους βοηθάνε στη μεταφορά του μηνύματος από το πανί της κινηματογραφικής αίθουσας στην κοινωνία. Από τη στιγμή που το εκάστοτε μήνυμα βγει στη κοινωνία και διαδοθεί στους πολίτες, είναι ικανό να επηρεάσει την κοινή γνώμη και αυτή με τη σειρά της να αλλάξει τη θεματολογία του δημόσιου διαλόγου. Άρα λοιπόν οι ταινίες ντοκιμαντέρ μπορούν να θεωρηθούν ως ένα εργαλείο επίτευξης κοινωνικής αλλαγής (Potash, 2011).

 

Συγκεκριμένα, στο βιβλίο της  “The Art of the Documentary”, η Megan Cunningham αναφέρει: «Οι ταινίες ντοκιμαντέρ αποτελούν πολιτιστικά σημεία αναφοράς μεταξύ των ανθρώπων, μέσω των οποίων μπορούν να μαθαίνουν για τα βιώματα άλλων ανθρώπων και εν τέλει να μάθουν καλύτερα τον ίδιο τους τον εαυτό» (Cunningham, 2014).  Έτσι, είμαστε σε θέση να αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα από ένα πιο ευρύ πρίσμα. Οι περισσότεροί θεατές έρχονται αντιμέτωποι με τα ίδια παγκόσμια προβλήματα που τους αφορούν όλους, όπως η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση από πλαστικά στους ωκεανούς, οι κοινωνικές διακρίσεις κ.α. Κανείς δε βρίσκεται εκτός αυτής της πραγματικότητας.

Οι ταινίες ντοκιμαντέρ λοιπόν μας υπενθυμίζουν μια πραγματικότητα που είναι κοινή για όλους μας.  Από τη στιγμή που το αντιληφθούμε ότι μοιραζόμαστε ένα κοινό παρόν και μέλλον, τότε μπορούμε να δράσουμε και από κοινού για πιθανές λύσεις.

Εξάλλου δεν είναι λίγες οι φορές που τα ντοκιμαντέρ έχουν φτάσει να ενημερώνουν για την πορεία και την in vivo εξέλιξη μίας πληθώρας κοινωνικών κινημάτων και ουκ ολίγες φορές να ζωντανεύουν την ιστορία. Άλλες μάλιστα φορές έχει τύχει να χρησιμοποιούνται από ακτιβιστικές οργανώσεις ώστε να αποκτήσουν καινούργια μέλη (Whiteman, 2009).

Η σύνδεση του θεατή με το θέμα τη ταινίας αποτελεί έναν από τους πρωταρχικούς στόχους του κάθε κινηματογραφιστή. Αν ο θεατής δεν έχει κάποια σχέση με το θέμα από πριν, το ντοκιμαντέρ λειτουργεί ως η πρώτη του επαφή με αυτό. Η παρακολούθηση της ταινίας μπορεί να θεωρηθεί ως η αρχή της αλλαγής της οπτικής του ατόμου για το θέμα της ταινίας. Η αλλαγή αυτή δεν είναι στιγμιαία αλλά πολλές φορές αρχίζει με τη ταινία και συνεχίζεται για μέρες μέσα από προσωπική έρευνα του ατόμου σε άλλα μέσα όπως τα βιβλία ,το  ίντερνετ κ.α. (Potash, 2011).

Ανακεφαλαιώνοντας, το είδος του ντοκιμαντέρ έχει τη δύναμη να αλλάξει την συμπεριφορά, τον τρόπο σκέψης και να οδηγήσει σε κοινωνική και πολιτική αλλαγή. Οι ταινίες ντοκιμαντέρ, ως ένα μέρος ενός ευρύτερου κοινωνικού πλαισίου, παίζουν καταλυτικό ρόλο στην ενημέρωση της κοινής γνώμης για ένα ζήτημα και κατ’ επέκταση στην εμφάνιση του στη δημόσια σφαίρα.

Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.

Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.

[fbcomments width="100%" count="off" num="5"]