Της Κατερίνας Καβαλίδου*
Ανοίγεις τον υπολογιστή σου να διαβάσεις ειδήσεις και βλέπεις «δες πως θα χάσεις 5 κιλά μέσα σε 1 εβδομάδα» δίπλα σε μια στήλη «Σοκ – πολύτεκνη μητέρα αυτοκτόνησε επειδή απολύθηκε». Σίγουρα το μόνο που καταλαβαίνεις διαβάζοντας αυτές τις ειδήσεις είναι η ελαφρότητα της δημοσιογραφικής ομάδας πίσω από τις συγκεκριμένες στήλες.
Όταν μιλάμε δημοσίως για θανάτους από αυτοκτονία ή για αυτοκτονικές συμπεριφορές στόχο έχουμε πάντα την πρόληψη τους. Όπως ακριβώς κάνουν οι ειδικοί για τον καρκίνο και για τις καρδιοαγγειακές παθήσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης (ΜΜΕ). Μιλούν με επιστημονικά ευρήματα ώστε και να προωθήσουν την πρόληψη τους αλλά και να ενημερώσουν το ευρύ κοινό που μπορεί να απευθυνθεί όταν ήδη έχει κάποια συμπτώματα. Η δημόσια συζήτηση περί αυτοκτονικότητας στην Ελλάδα βασίζεται στην πλήρη απουσία επιστημονικών ευρημάτων κι έχει ένα και μόνο χαρακτηριστικό: την υπεραπλούστευση των λόγων πίσω από μια αυτοκτονία ή μια απόπειρα αυτοκτονίας.
Συνήθως για τα Ελληνικά ΜΜΕ αρκεί μια απόλυση ή μια ψυχική ασθένεια (προφανώς η πιο κοινή ψυχική ασθένεια για τα ΜΜΕ είναι «ο/η τάδε είχε ψυχολογικά προβλήματα») για να αυτοκτονήσει κάποιος/α. ‘Ένας και μόνο λόγος για να βάλει τέλος στη ζωή του ένας άνθρωπος. Ακριβώς το αντίθετο δηλαδή από αυτό που ισχύει στην πραγματικότητα. Ποτέ μια αυτοκτονική συμπεριφορά ή αυτοκτονία δεν οφείλεται σε ένα λόγο αλλά σε πολλούς, όντας ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο. Η αλληλεπίδραση επιβαρυντικών παραγόντων οδηγούν σε μια αυτοκτονική συμπεριφορά ή και σκέψη. Όντως η απώλεια εργασίας ή μια ψυχική διαταραχή, είναι μερικοί από πολλούς άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες – ποτέ όμως δε θα λειτουργήσουν ανεξάρτητα ως λόγοι για να βάλει κάποιος τέλος στη ζωή του.
Προωθώντας λοιπόν έναν μονοδιάστατο λόγο πίσω μια αυτοκτονία τα ΜΜΕ συμβάλλουν στην προβολή του επικίνδυνου μηνύματος ότι αν μας συμβεί κάτι ανάλογο όπως στην είδηση που διαβάζουμε, η αυτοκτονία μπορεί και να είναι η λύση μας. Για αυτό αν μιλήσετε ποτέ με δημοσιογράφο να του πείτε ότι δεν πρέπει να υπερθεματίζουμε τους τίτλους μια είδησης σχετικής με αυτοκτονία τόσο δραματικά και μονοδιάστατα. Για να αποτρέψουμε την αυτοκτονία και να βοηθήσουμε τους αναγνώστες μας οι οποίοι αισθάνονται ψυχικά εγκλωβισμένοι. Γιατί αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε μια λέξη για να χαρακτηρίσουμε την αυτοκτονική συμπεριφορά, αυτή είναι ο εγκλωβισμός.
Για πηγές/κέντρα βοήθειας εντός κι εκτός Ελλάδας: https://www.iasp.info/resources/Crisis_Centres/
*Η Κατερίνα Καβαλίδου είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια του ιρλανδικού κέντρου για την έρευνα της αυτοκτονίας
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.