Με αφορμή την πρόσφατη ομολογία της κας Σοφίας Μπεκατώρου, αθλήτριας της Εθνικής Ομάδας Ιστιοπλοΐας για τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη σε αρκετά μικρή ηλικία από στενό συνεργάτη της ομάδας της, έρχεται για μια ακόμη φορά στο προσκήνιο ένας τεράστιος όγκος παραβιαστικών και κατηγορητικών για την ίδια, ερωτημάτων από ένα μέρος της κοινωνίας. Γιατί της πήρε τόσα χρόνια να μιλήσει; Τώρα το θυμήθηκε; Γιατί δεν κατονομάζει τον βιαστή της;
Ως Ψυχολόγος αλλά και ως γυναίκα που κουβαλάει μια αναλόγου περιεχομένου ιστορία στις πλάτες της, μου δημιουργήθηκε η επιθυμία να τοποθετηθώ πάνω στο ζήτημα, προσπαθώντας να απομονώσω κάθε συναίσθημα οργής για ερωτήματα σα τα άνωθεν, χωρίς να θέλω να λειτουργήσω συμβουλευτικά, παρά μόνο ως γυναίκα, δίπλα σε μια άλλη γυναίκα αλλά και δίπλα σε όλους τους ανθρώπους που απαρτίζουν την κοινωνία και φτιάχνουν από κοινού μια αλυσίδα που άλλοτε μας φιμώνει και άλλοτε μας παίρνει μια μεγάλη ανακουφιστική αγκαλιά.
Κυρίες και κύριοι, δεν είστε υποχρεωμένοι να γνωρίζετε πώς νιώθει ένας άνθρωπος όταν κακοποιείται, εν είδει σεξουαλικά και εύχομαι μέσα από την καρδιά μου ποτέ σας να μη το μάθετε. Δεν υπάρχει κάποια κλίμακα που να μπορεί να βαθμολογήσει τα τραύματα σε λιγότερο και περισσότερο επώδυνα, σε λιγότερο και περισσότερο σημαντικά, όπως δεν υπάρχει άνθρωπος λιγότερο και περισσότερο σημαντικός. Όλοι είμαστε εξ’ ίσου σημαντικοί, το ίδιο και οι ιστορίες που κουβαλάμε.
Ωστόσο, δεν υπάρχει με σιγουριά κάτι πιο παραβιαστικό και κάτι πιο βίαιο από το να επιτίθεται κανείς στη γεννετήσια φύση σου. Είναι από τις στιγμές που κρατάς καλά στη μνήμη σου, την ψυχική αλλά και τη σωματική, όχι επειδή θες ή δε θες, αλλά επειδή δε μπορείς να κάνεις αλλιώς. Επειδή όταν κάνεις μπάνιο, επειδή όταν κοιμάσαι, επειδή όταν τυχαία σε ακουμπάει κάποιος άγνωστος στην πλάτη, εσύ ταράζεσαι, εσύ ανασκουμπώνεσαι, εσύ κλαις, εσύ τρέμεις από το φόβο σου. Ένα φόβο διάχυτο. Ένα φόβο επιβίωσης. Για το αν θα επιστρέψει ο βιαστής, για το αν θα σε σκοτώσει ο βιαστής, για το αν θα τύχει στη ζωή σου ξανά να βιαστείς. Και ο φόβος αυτός πολλαπλασιάζεται όταν καταλαβαίνεις πως προέρχεται από μια εμπειρία που δεν είναι ευρεία. Από μια εμπειρία, που ειδικά στη δυτική κοινωνία δε συμβαίνει κατά κόρον ( ή μάλλον δε μοιράζεται σα βίωμα κατά κόρον). Αλλά μια εμπειρία που μάλλον δε την έχει πάθει η αδελφή σου, η μητέρα σου, η κολλητή σου, ο καθηγητής σου, ο εργοδότης σου, ο σύντροφός σου, ο κύριος που διαβάζει το κείμενό σου.
Και ο φόβος πολλαπλασιάζεται από πολλές μεριές γιατί εμείς οι γυναίκες νιώθουμε σα να φταίμε όταν κάτι τέτοιο συμβαίνει στην Ελλάδα. Νιώθουμε πως αν μιλήσουμε θα ακουστεί πως “φοράγαμε ξέκωλα” ή “κυκλοφορούσαμε βράδυ μόνες” ή “δεν έχουμε οικογένεια να μας μαζέψει” ή “προκαλέσαμε” το βιαστή μας. Άλλωστε δεν είναι και λίγες οι φορές που έχουμε ακούσει πως στο δικαστήριο σε ξεφτυλίζουν για δεύτερη φορά. Όπως η κοινωνία σε εκθέτει για δεύτερη φορά.
Και μπορεί να είναι πάνω που έχεις ορθοποδήσει ή πάνω που κάπως έχεις κάνει να σηκωθείς και μπορεί να μην έχεις αντοχή να ξαναπέσεις ξανά, να απολογηθείς ξανά, να αποδείξεις πως η γη δεν είναι επίπεδη και ο γάιδαρος δεν πετάει.
Όταν κάποιος παραβιάζει το σώμα σου, με τρόπο σεξουαλικό, είναι σα να σφραγίζει βίαια μια πτυχή ηδονής της ζωής σου. Παρεμβαίνει εγκληματικά με εναν τρόπο που θα έπρεπε να παρεμβαίνει κανείς μόνο με τη θέλησή μας και μόνο με υγιή κίνητρα. Όταν επέρχεται η παραβίαση αυτή, δεν ξέρεις αν θα μπορέσεις ξανά να εμπιστευτείς το σώμα σου, να εμπιστευτείς το βίωμά σου, να εμπιστευτείς το συναίσθημά σου. Μπορεί να είναι μέρες και μήνες που θα είσαι σε ενα κρεβάτι γιατί θα φοβάσαι τον κόσμο ή μπορεί να είσαι απολύτως λειτουργική και πάλι να φοβάσαι τον κόσμο.
Δεν υπάρχει πανάκεια στο τραύμα, όπως δεν υπάρχει και πανάκειαστο βίωμα. Όλοι και όλες γνωρίζουμε τις οργανώσεις ενάντια στη βία των γυναικών, όλοι και όλες γνωρίζουμε τον αριθμό της αστυνομίας και του ΕΚΑΒ. Όμως ελάχιστοι και ελάχιστες γύρω μας γνωρίζουν ή έχουν τη διάθεση να γνωρίσουν τι δύναμη θέλει να κάνεις την κλήση αυτή. Πόσο κουράγιο θέλει να υψώσεις το ανάστημά σου και να μιλήσεις. Να κυριαρχήσεις επάνω στο τραύμα σου με τρόπο μη αυτοκαταστροφικό, με τρόπο μη επιθετικό.
Δεν υπάρχει σωστή στιγμή για να μιλήσεις. Δεν θα είσαι γενναία αν το κάνεις και δειλή αν δε το κάνεις. Δεν είναι όλες οι καταστάσεις οι ίδιες. Δεν έχουμε όλες οι γυναίκες το ίδιο υποστηρικτικό πλαίσιο ή και γενικά υποστηρικτικό πλαίσιο. Θα μιλήσεις όποτε και αν το θελήσεις εσύ. Και θα μιλήσεις με τον τρόπο που θα θέλεις να μιλήσεις εσύ. Γραπτά. Ηχητικά. Ανώνυμα. Επώνυμα. Απευθυνόμενη στο Θεό ή στην οικογένειά σου, απευθυνόμενη στο αστυνομικό τμήμα της γειτονιάς σου, σε κάποιον που εμπιστεύεσαι. Είναι δικαίωμα σου να μιλήσεις αλλά και δικαίωμα σου να μη μιλήσεις.
Κυρίες και κύριοι, όσοι ρωτάτε τις γυναίκες γιατί δε μιλάνε, θα πρέπει να σας απαντήσω ότι “Πού ακριβώς να μιλήσουν”; Έχετε την παραμικρή ιδέα σε τι κύκλους μπορεί να βρίσκονται οι βιαστές; Πόσο προστατεύονται από την πατριαρχία; Όχι την πατριαρχία γενικά και αόριστα. Αλλά ειδικά και συγκεκριμένα. Το ότι μόλις μιλάς, θέλουν αποδεικτικά στοιχεία και αν έχει περάσει καιρός σε βγάζουν τρελή και αν δεν έχει περάσει καιρός πάλι κάπως εσύ φταις. Ξέρετε πόσο δύσκολο είναι για μια γυναίκα να κατονομάσει τον άντρα, το σύντροφο, τον προϊστάμενο , τον αδελφό, τον πατέρα, το θείο, το γείτονα για μια τέτοια πράξη; Ξέρετε τι γολγοθά θα έχει να κουβαλήσει έπειτα; Ξέρετε πόσες γυναίκες έχουν απειληθεί να χάσουν τη ζωή τους εάν το κάνουν;
Αλλά όχι όχι, κυρίες και κύριοι, είπαμε, εσείς δεν έχετε καμία υποχρέωση να τα γνωρίζετε αυτά. Παραμόνο να κρίνετε. Είστε οι ίδιοι άνθρωποι που λέτε πως από Δευτέρα θα αρχίσετε δίαιτα και δεν το κάνετε ποτέ ε; Ή που θα χωρίσετε τον άντρα σας γιατί βαρεθήκατε που πέρασαν 30 χρόνια έτσι ε; Και οι ίδιοι εσείς τα βάζετε με τις γυναίκες που άργησαν να μιλήσουν για κάτι τέτοιο.
Κυρίες και κύριοι, noted η διαφωνία σας. Θα τη θυμόμαστε όσο θα παλεύουμε να επιβιώσουμε. Μέχρι τότε θα μιλάμε μόνο εκεί που το θέλουμε και αν το θέλουμε. Γιατί είναι δικαίωμά μας. Και όσο θα φτιάχνουμε μια αγκαλιά από υποστήριξη, αντί για ένα κατηγορητήριο, τόσο πιο πολύ θα μιλάμε. Κα Σοφία σας ευχαριστούμε που μιλήσατε Δώσατε κουράγιο σε πολλές από εμάς.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.