Τραγική η κατάσταση στα στρατόπεδα εν μέσω κορωνοϊού

Το φως της δημοσιότητας βλέπουν σχεδόν καθημερινά επιστολές με καταγγελίες από φαντάρους ανά την Ελλάδα, για τις συνθήκες διαβίωσης στα στρατόπεδα εν μέσω κορωνοϊού. Για όσους έχουν πάει στρατό πρόσφατα είναι γνωστό πως οι συνθήκες στα περισσότερα στρατόπεδα ήταν και προ πανδημίας από μέτριες έως τραγικές. Η άσχημη όμως σημερινή εικόνα δεν μπορεί να αποδοθεί αποκλειστικά στον έκτακτο χαρακτήρα της περίστασης.

Πώς ήταν η κατάσταση

Κρεβάτια και στρώματα πολύ παλαιότερων δεκαετιών, που αν γυρίσεις πλευρό τρίζουν σύγκορμα. Ξύλινοι φοριαμοί, που έχουν σπάσει και φαγωθεί με τα χρόνια κι έχουν φύγει σε αρκετούς τα ράφια. Θάλαμοι με κατακερματισμένο και θαμπό μωσαϊκό, ίδιοι και απαράλλαχτοι με αυτούς που είχαν οι πατεράδες των νεοσυλλέκτων, μην πούμε μεγαλύτεροι συγγενείς, με στρώματα και κουβέρτες σίγουρα από την εποχή των μεγαλύτερων συγγενών.

Αμφίβολης ποιότητας φαγητό και αμφίβολες συνθήκες υγιεινής στην κουζίνα. Χώροι ψυχαγωγίας που προκαλούν κατάθλιψη, με κιτρινισμένους τοίχους, παλιές καρέκλες και κάδρα ξεπερασμένης αισθητικής.

Όλα αυτά είναι μόνο ορισμένα κομμάτια της εικόνας παρακμής που εμφανίζουν τα ελληνικά στρατόπεδα σήμερα. Και μάλλον διαχρονικά. Την οριακή κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα πράγματα συμπληρώνουν οι ποικίλες ελλείψεις, που φτάνουν να αφορούν ακόμη και βασικά είδη του στρατού. Όπως τα κράνη, που δεν φτάνουν για όλους, ή τις αρβύλες, που δεν υπάρχουν πάντα σε όλα τα νούμερα.

Και πώς απόγινε

Σε αυτές τις ήδη προβληματικές συνθήκες έρχεται τώρα να προστεθεί η διαχείριση του κορωνοϊού. Μια διαχείριση που χαρακτηρίζεται από ημίμετρα, αδικίες και παραλείψεις. Με αυστηρότητα εκεί που δεν χρειάζεται και αβλεψία εκεί που δεν θα έπρεπε.

Σύμφωνα με τους φαντάρους τα μέτρα που λαμβάνονται είναι για τα μάτια του… εκάστοτε ταξίαρχου (ανώτερο στέλεχος του στρατού που επιβλέπει, επισκεπτόμενος περιοδικά στρατιωτικές μονάδες), καθώς, όταν αποχωρεί από τη μονάδα, οι φαντάροι επιστρέφουν σε μια πολύ λιγότερο λαμπερή πραγματικότητα σε σχέση με τις καλογυαλισμένες αστραφτερές αρβύλες τους για την περίσταση.

Είχαν καταγγείλει και προειδοποιήσει

Η ανησυχία και η δυσαρέσκεια για τους χειρισμούς της στρατιωτικής ηγεσίας έγιναν ακόμη μεγαλύτερες με το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού που καταγράφηκε σε φαντάρο στο Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικό 507 στο στρατόπεδο της Ασσήρου στη Θεσσαλονίκη.

Σε μια προσπάθεια να προλάβουν τα χειρότερα συνάδελφοί του από το έτερο Μηχανοκίνητο Τάγμα Πεζικού 501, είχαν στείλει νωρίτερα επιστολή – καταγγελία, στην οποία ενημέρωναν για την κατάσταση που επικρατούσε.

«Τη στιγμή που όλη η Ελλάδα είναι σε κατάσταση καραντίνας, είμαστε υποχρεωμένοι να στοιβαζόμαστε 40 άτομα σε 80 τετραγωνικά μέτρα εφαρμόζοντας τη μέθοδο της ‘ανοσίας αγέλης’ που τόσοι επιστήμονες κατακρίνουν.

Τη στιγμή που εξακολουθούν να μπαινοβγαίνουν στελέχη – φορείς, είμαστε αναγκασμένοι να βρισκόμαστε εσώκλειστοι στο στρατόπεδο – ωρολογιακή βόμβα περιμένοντας την ώρα που θα νοσήσουμε και θα βρεθούμε αντιμέτωποι με τον ιό, γεγονός το οποίο είναι θέμα χρόνου να συμβεί.

Τη στιγμή που οι ‘υπεύθυνοί’ μας ασχολούνται σχολαστικά με τις καθαριότητες μέσω των διαταγών τους, έχουμε στη διάθεσή μας 4 τουαλέτες και 5 ντουζιέρες για 150 άτομα, καθώς χρησιμοποιούνται από 2 μονάδες».

Σύμφωνα με νέες καταγγελίες από φαντάρους και οικογένειες από τη στρατιωτική μονάδα απομακρύνθηκαν μόλις 14 στρατιώτες από το 507, ενώ ακόμη δεν έχει διενεργηθεί η κατάλληλη απολύμανση στον χώρο και δεν έχουν υποβληθεί σε τεστ διάγνωσης οι υπόλοιποι στρατιώτες. Όλες αυτές οι κινήσεις ερμηνεύεται από τους καταγγέλλοντες ότι έγιναν με αποκλειστικό γνώμονα «να καλυφθούν οι υπηρεσίες που εκτελούσε η δύναμη του 507 Μ/Κ ΤΠ. Αυτό ήταν το μόνο που τους ένοιαζε!».

«Μέτρα υποκρισία, βολεύουν βύσματα και στελέχη»

Αναλυτικά τις συνθήκες που επικρατούν σε στρατιωτική μονάδα στο Κιλκίς περιγράφει στην «Αυγή» νεοσύλλεκτος στρατιώτης. «Δεν υπάρχουν μέτρα. Έχουμε να κάνουμε με μια καθαρή υποκρισία. Μιλάμε για μέτρα του τύπου ‘μην πλησιάζετε ο ένας τον άλλον’, την ώρα που με πρόφαση τον κορωνοϊό ο διοικητής μας φρόντισε να βολέψει τα βύσματά του. ‘Ώστε να μην είστε’, μας είπε, ‘πολλά άτομα σε έναν θάλαμο’, θα χρειαστεί να σας αραιώσουμε και να σας μεταφέρουμε στο απέναντι τάγμα που έχει χώρο για εσάς’» καταγγέλλει.

Όπως αναφέρει, ο πραγματικός λόγος της μετακίνησής τους αποκαλύφθηκε πολύ σύντομα. «Από εκεί που ήμασταν 40 άτομα για 80 κρεβάτια και μοιραζόμασταν στις αίθουσες του θαλάμου 20 άτομα στον καθένα, βρεθήκαμε να είμαστε στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλον, με όλα τα κρεβάτια γεμάτα και να κάνουμε τις υπηρεσίες των βυσμάτων».

Για του λόγους το αληθές επικαλείται την παραδοχή των ίδιων των υψηλόβαθμών, «οι οποίοι λένε ‘ειλικρινά δεν μπορούμε να βρούμε τον λόγο που σας έκαναν απόσπαση. Είναι απλά διαταγή’».

Ο ένας πάνω στον άλλον σε Στάγερ και θαλάμους

Μιλώντας για τις ελλείψεις στο στρατόπεδο, αναφέρει ένα παράδειγμα από την ημέρα εκπαίδευσής του.

«Σήμερα (ημέρα που έγινε η συνέντευξη) φαντάσου ότι κάναμε εκπαίδευση για τα ΣΠΕΝ (Σχολεία Προχωρημένης Εκπαίδευσης Νεοσυλλέκτων), όπου είχαν δύο γιατρούς με σκοπό να μας εξηγήσουν τα μέτρα πρόληψης. ‘Πλένετε τα χέρια σας’. ‘Μην πλησιάζετε ο ένας τον άλλον’ και όλες τις γνωστές οδηγίες.

Την ίδια στιγμή όμως δεν μας παρέχουν ούτε τα βασικά. Παρότι έχουμε ζητήσει επανειλημμένα να μας δώσουν μάσκες, δεν μας έχουν δώσει ούτε μία μέχρι σήμερα. Ούτε ένα χανζαπλάστ δεν είχαν όταν το ζητήσαμε». Οι μάσκες σύμφωνα με τον στρατιώτη είναι απαραίτητες, καθώς, πέραν του συνωστισμού, στους θαλάμους επικρατεί «η γνωστή βρώμα».

«Παντού υπάρχει σκόνη. Μένουμε σ’ ένα στρατόπεδο όπου στο μαγειρείο παλιότερα είχαν βρεθεί ποντίκια και ποντικοκούραδα. Μάλιστα, όταν γινόταν η απολύμανση, πάνω στους νιπτήρες ήταν πεταμένα νεκρά ποντίκια. Το αποτέλεσμα είναι ότι αναγκαζόμαστε να φέρνουμε δικά μας τάπερ και μαχαιροπίρουνα κατά παρότρυνση των ανωτέρων. Όπως γνωρίζεις, το πλύσιμο των πιάτων γίνεται από τους ίδιους τους φαντάρους. Οι φαντάροι όμως δεν είναι επαγγελματίες λαντζέρηδες ώστε να τα απολυμαίνουν σωστά. Μπορεί να τα κάνουν με σκέτο νερό στο χέρι για να τελειώνουν».

Τα μέτρα είναι μόνο για τα μάτια του κόσμου, υπογραμμίζει. «Αν περάσει μπροστά κάποιος, μόνο τότε κοιτάνε αν εφαρμόζουμε τις αποστάσεις. Το οποίο είναι πρακτικά αδύνατον όταν είμαστε ο ένας πάνω στον άλλον στους θαλάμους. Κι ακόμη περισσότερο στα Στάγερ (παλιά φορτηγά μεταφοράς των στρατιωτών), όπου κυριολεκτικά είμαστε ο ένας πάνω στον άλλον».

Πάντως σε περιπτώσεις φαντάρων που ανέβασαν δέκατα τονίζει ότι η αντίδραση ήταν άμεση. «Τους πήγαν κατευθείαν στο στρατιωτικό νοσοκομείο, όπου παρέμειναν ή παραμένουν για αρκετές ημέρες και παρακολουθούνται».

Μπούλινγκ από τους «ανώτερους»

Προβληματική είναι και η συμπεριφορά των ανωτέρων. «Γίνονται πολλοί τραμπουκισμοί. Ακόμη υπάρχουν καψώνια του τύπου ‘πέσε 10 κάμψεις’. Στα άτομα δε που είναι πιο αγαθά για χίλιους δύο λόγους (όπως ότι ζουν σε ένα χωριό και για πρώτη φορά βγαίνουν από αυτό), διάφορα στελέχη κοιτάνε να κάνουν επίδειξη δύναμης. Τους κάνουν κανονικά μπούλινγκ. Είχα ακούσει έναν να απειλεί φαντάρο λέγοντας: ‘Ξέρεις πού θα σε στείλουμε εσένα; Στην πινέζα στον Έβρο. Θα ακούς τον ιμάμη να φωνάζει’».

Ο παρατεταμένος εγκλεισμός δημιουργεί μεγάλη πίεση στους φαντάρους, στους οποίους έχει απαγορευτεί η οποιαδήποτε έξοδος. Κόπηκαν επίσης οι άδειες των νεοσυλλέκτων και επιτρέπονται μόνο οι επισκέψεις στην πύλη.

«Είμαστε εδώ πέρα 22 μέρες. Δεν έχω δει κάποιον. Δεν έχω κάποιον με αυτοκίνητο. Η μάνα μου δεν οδηγάει. Δεν μπορώ να τη δω ούτε να της δώσω κάποια ρούχα για πλύσιμο. Κάνω οικονομία σε βρακιά και κάλτσες. Για άλλα είδη πρώτης ανάγκης και τσιγάρα, ή για να βγάλουμε λεφτά, φεύγει κάθε Παρασκευή κίνηση μια ‘Καναδέζα’ και πάνε στο κοντινό χωριό κάποιοι φαντάροι να ψωνίσουν για όλους».

«Γενικότερα υπάρχει πολλή κούραση, και σωματική και ψυχική. Λίγος ύπνος, υπηρεσίες, ασκήσεις εκπαίδευσης. Λες ‘πω πω, πραγματικά θέλω μια άδεια’. Είναι φορές που δεν μπορώ να κουνήσω τα πόδια μου από το κουβάλημα και το βάρος του όπλου». Την ίδια ώρα στον Λόχο Στρατηγείου, παραδοσιακά ευνοημένο λόχο, «πάνε μόνο τα βύσματα. Παίρνουν έξοδο κανονικά και φορτώνουν τις υπηρεσίες τους σε εμάς. Και τα στελέχη όμως παίρνουν κανονικά τις άδειές τους. Μόνο εμείς μένουμε εγκλωβισμένοι».

Τέσσερις τουαλέτες για 100 στρατιώτες

Αντίστοιχη είναι η εικόνα που δίνει για τη μονάδα του στη Θεσσαλία, μέσω της «Αυγής», στρατιώτης που τελειώνει τώρα τη θητεία του. «Το στρατόπεδο είναι υπερπλήρες από κόσμο. Το αποτέλεσμα είναι να στριμωχνόμαστε στους θαλάμους, είτε σε ελεύθερες ώρες είτε στον ύπνο, και να μην τηρείται η απόσταση των δύο μέτρων. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο υπάρχει θέμα με τις τουαλέτες, αφού δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές για τόσους πολλούς στρατιώτες».

Η καθημερινότητα στο στρατόπεδα βέβαια έχει αλλάξει: «Οι μάγειρες δουλεύουν με μάσκα και γάντια, στις τουαλέτες μαζί με το σαπούνι υπάρχει και ένα μπουκαλάκι αντισηπτικό. Στο εστιατόριο το μέτρο είναι να κάθονται σε κάθε τραπέζι ανά δύο. Στην αναφορά τηρούνται αποστάσεις περίπου δύο μέτρων. Οι θάλαμοι ψεκάζονται στο δάπεδο κάνα δυο φορές τη μέρα με διάλυμα χλωρίνης». Ωστόσο, όπως σημειώνει, «στις αγγαρείες οι αποστάσεις και άλλα μέτρα ασφαλείας ξεχνιούνται».

Αποτιμώντας συνολικά την κατάσταση, κρίνει ότι «τα μέτρα είναι ελλιπέστατα δεδομένου ότι έχουν συγκεντρωθεί περίπου 100 στρατιώτες, οι οποίοι μοιράζονται σε 4 τουαλέτες και 8 νιπτήρες, οπότε, πέρα από το εστιατόριο, όπου περιμένουν όλοι μαζί, το ίδιο ισχύει και για τα μπάνια».

Και ο ίδιος βιώνει δύσκολα το καθεστώς του εγκλεισμού. «Από τις 23 του μήνα που ήρθε η διαταγή ακυρώθηκαν όλες οι έξοδοι, οι άδειες και τα υπηρεσιακά, οπότε όλοι είναι κλεισμένοι μέσα. Είναι θετικό πάντως ότι αποφάσισαν να επιτρέψουν την άδεια σε συναδέλφους που απολύονται, ώστε να αποσυμφορηθεί λίγο η κατάσταση».

«Προφανώς υπάρχει μεγάλη σωματική και ψυχική κούραση, καθώς άνοιξαν καινούργιες υπηρεσίες, αφού υπάρχει πληρότητα. Ο εγκλεισμός και το γεγονός ότι είμαστε στριμωγμένοι δημιουργεί εντάσεις και νεύρα ακόμη και μεταξύ των φαντάρων» καταλήγει.

«Βήχουν πάρα πολλοί»

Μεγάλη ανησυχία επικρατεί και στην Ξάνθη λόγω της διάγνωσης κρουσμάτων κορωνοϊού σε στρατιωτικούς. Με επιστολή του στο Δίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων «Σπάρτακος», η οποία δημοσιεύτηκε χθες, ένας φαντάρος περιγράφει αναλυτικά την κατάσταση στο στρατόπεδο.

«Κάποιο στέλεχος κόλλησε κορωνοϊό. Είναι επιβεβαιωμένο γιατί μας το ανακοίνωσαν χθες. Είμαστε κλεισμένοι μέσα στο στρατόπεδο. Δεν μας αφήνουν να βγούμε, υποτίθεται για την ασφάλειά μας, αλλά τα στελέχη βγαίνουν. Όπως σας είπα και προηγουμένως, μας ανακοίνωσαν χθες πως είναι επιβεβαιωμένο, είναι μέχρι στιγμής 12-15 σε καραντίνα από το στρατόπεδό μας.

Βήχουν παρά πολλοί. Το πρόβλημα είναι πως δεν ασχολούνται καθόλου. Πήγαμε για φαγητό και απέναντί μου ήταν κάποιο από τα παιδιά που ήταν καραντίνα. Πηγαίνουμε συνέχεια για ασκήσεις και μαζευόμαστε όλοι μαζί κολλητά με τις ώρες και καθόμαστε όρθιοι για ανύπαρκτο λόγο. Χωρίς μέτρα προστασίας -και αυτά που έχουν πάρει είναι γελοία. Γιατί, όπως προανέφερα, δεν μας έχουν σε καραντίνα όλους και μαζευόμαστε με τις ώρες όλοι μαζί και απλά περιμένουμε για αναφορές που κρατάνε ώρες».

«Μας έχουν σαν τα ποντίκια»

Ούτε στην Αθήνα όμως τα πράγματα είναι καλύτερα. Χαρακτηριστική είναι η καταγγελία στρατιώτη από το Τάγμα Ηλεκτρονικού Πολέμου που εδρεύει στον Βύρωνα, την οποία δημοσίευσε χθες επίσης ο «Σπάρτακος».

«Μας έχουν σαν τα ποντίκια. Η μονάδα δεν μπορεί να υποστηρίξει 30 θαλαμιζόμενους. Δεν μας δίνουν υπηρεσιακό ούτε για αστείο ώστε να δούμε έστω την οικογένεια μας αν είναι καλά ή να μας ανεβάσει λίγο το ηθικό, παρά βγάζουν κίνηση με ‘Καναδέζα’ να σε πάει σπίτι για 5 λεπτά να πάρεις τα βασικά και να φύγεις. Αν είναι δυνατόν!

Όταν τους είπαμε γιατί αφού έχουμε καραντίνα τα στελέχη είναι έξω, μας είπαν ότι δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις. Πριν από τρεις μέρες, την Κυριακή (29.3.2020), μας φέρανε 30 φαντάρους να κοιμηθούν σε έναν κλειστό θάλαμο, οι οποίοι ήταν αδειούχοι και από μετάθεση. Και λέω εγώ τώρα: Κατά τα άλλα δεν υπάρχουν εγκαταστάσεις για στελέχη, έτσι; Αλλά για φαντάρους υπάρχουν;».

Συλλογή υπογραφών για μέτρα προστασίας από τον ιό

Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες ξεκίνησε πριν από λίγες ημέρες πρωτοβουλία συλλογής υπογραφών για τη λήψη μέτρων προστασίας από τον ιό. Το κείμενο υπογράφουν πάνω από 1.000 φαντάροι από 80 μονάδες και σ’ αυτό ζητούν μεταξύ άλλων: α) Να δίνονται άδειες ανά 15 ημέρες μέχρι το τέλος της κρίσης ώστε και να καλύπτονται οι υπηρεσίες και να αποσυμφορηθούν τα στρατόπεδα. β) Να ληφθούν άμεσα μέτρα μέσα στα στρατόπεδα, όπως: συνεχής χορήγηση αντισηπτικών και σαπουνιών σε όλους τους χώρους του στρατοπέδου (θάλαμοι, μπάνια, εστιατόρια, ΚΨΜ, κυλικεία, όρχοι). Να χορηγηθούν μάσκες και γάντια σε όλους μέσα στα στρατόπεδα. Να υλοποιηθούν τακτικές απολυμάνσεις (τουλάχιστον εβδομαδιαίες) σε όλους τους χώρους των στρατοπέδων και στα οχήματα. γ) Να μην υφίσταται κανένα καθεστώς εξαίρεσης μεταξύ φαντάρων και στελεχών ως προς τα μέτρα προστασίας. δ) Να οριστούν σημεία σε όλη την Ελλάδα όπου θα γίνονται τα τεστ με έξοδα του κράτους.

Διαβάστε επίσης:

Νίκος Παναγιωτόπουλος: Δεν γίνεται να λειτουργεί με δημοκρατικές διαδικασίες ο στρατός (Video)