“Poia einai i gnwmi sou gia idiwtikopoiiseis-ksepoulimata??”, με ρωτάει αργά το βράδυ στο chat η Κ. σε άπταιστα greeklish. Αργώ να απαντήσω- και όχι μόνο λόγω της στιγμιαίας ημικρανίας που μου προκαλεί η προσπάθεια μετάφρασης σε κάποια υπαρκτή γλώσσα.
Οι αποκρατικοποιήσεις έχουν γίνει καραμέλα που δεν σταματούν να πιπιλάνε δεξιοί και αριστεροί, και πιο πρόσφατα, “μνημονιακοί” και “αντιμνημονιακοί” παπαγάλοι. Δεν υπάρχει ανακοίνωση των μεν που να μην κάνει λόγο για “αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας” και των δε που να μη φωνάζει για “ξεπούλημα των εθνικών πόρων”.
Γενικώς και αορίστως, όπως σε όλες τις συζητήσεις σε αυτή τη χώρα: για τους φιλελεύθερους (;) αποκλείεται να ζημιωθεί το κράτος από την πώληση των δημόσιων επιχειρήσεων, που αποτελούν απλά ένα βάρος στον προϋπολογισμό. Για τους ορμώμενους από μαρξιστική (;) αφετηρία, δεν υπάρχει περίπτωση να υπάρξει όφελος για το λαό από οποιαδήποτε ιδιωτικοποίηση, που μεταφράζεται αυτομάτως σε κλοπή
του μόχθου του.
Δεν σταματώ να εκπλήσσομαι από τη γενικευτική μανία στο δημόσιο διάλογο. Έχουμε έτοιμες τις απαντήσεις σε περίπλοκα ζητήματα που ταλαιπωρούν τους οικονομολόγους για δεκαετίες. Αντί να αντιτάξουμε τις αυτονόητες ερωτήσεις -“ποιές αποκρατικοποιήσεις, με ποιά μέθοδο, με τί όρους;”- κρυβόμαστε πίσω από το τσιτάτο που ξεσηκώσαμε από τον μπαμπά ή την γκόμενα-που-‘ναι-στο-κόμμα, από την Αυγή ή τη Ναυτεμπορική. – “Μικρότερο κράτος σημαίνει αποτελεσματικότερο κράτος”. – “nai alla i periousia tou laou den mporei na xarizetai sto kefalaio”. – “Ποιά περιουσία; Οι ΔΕΚΟ με τα τεράστια ελλείμματα; Καλύτερα να τις χαρίσουμε”. – “Gia ta elleimmata eu8unontai oi mizadoroi tou PASOK kai tis ND, auta einai dikaiologies gia tous neofileleu8erous”. – “Δεν πάμε για καμιά μπύρα, λέω εγώ;”. – “Den mporw, exei live twn Aganaktismenwn Sardanapalwn sto steki”. Κι έτσι παρατάμε τη συζήτηση χωρίς πολλά-πολλά, έχοντας τσουβαλιάσει τα πάντα ως συνήθως – λες και είναι το ίδιο η αξιοποίηση του Ελληνικού με την ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ, η μακροχρόνια μίσθωση του πρώην Διεθνούς Κέντρου Ραδιοτηλεόρασης, νυν Golden Hall με την αποκρατικοποίηση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης.
Κάπου μεταξύ μπύρας και Αγανακτισμένων Σαρδανάπαλων, αυτή την εβδομάδα το ταλαίπωρο ΤΑΙΠΕΔ (Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου) ολοκλήρωσε την πρώτη του αποκρατικοποίηση. Τα Κρατικά Λαχεία πέρασαν στα χέρια διεθνούς κοινοπραξίας (με επικεφαλής τον ΟΠΑΠ) για δώδεκα χρόνια, σε μία συμφωνία που δεν ξεσήκωσε θύελλες αντιδράσεων, επειδή την κοιτάς από ‘δω, την κοιτάς από ‘κει, και “ξεπούλημα” δεν βρίσκεις. Τα Κρατικά Λαχεία είχαν κέρδη 80 εκατομμυρίων Ευρώ το 2010, ενώ οι εκτιμήσεις για το ’11 και το ’12 κάνουν λόγο για πτωτική πορεία της κερδοφορίας (60 εκατομμύρια κατ’ έτος). Η κοινοπραξία πρόσφερε 190 εκατομμύρια “στο χέρι” (προείσπραξη εκτιμώμενων κερδών περίπου 3 ετών), και είναι υποχρεωμένη να καταβάλλει κάθε χρόνο στο κράτος 30% του μικτού κέρδους των λαχείων (το μικτό εδώ παίζει ρόλο – σημαίνει χωρίς τη βαριά φορολογία). Ακόμη κι αν όλα πάνε στραβά -δηλαδή αν εμφανίσουν ζημία τα λαχεία- το δημόσιο θα λάβει εγγυημένα 580 εκατομμύρια Ευρώ. Τα κέρδη του Πρωτοχρονιάτικου Λαχείου θα αποδίδονται εξ ολοκλήρου στο κράτος για χρηματοδότηση κοινωνικών πολιτικών, όπως και τα ανείσπρακτα κέρδη των παικτών (130 και 170 εκ. Ευρώ αντίστοιχα, οι εκτιμήσεις για τη 12ετία). Σύνολο, περίπου 1 δις αναμένεται να μπει στα κρατικά ταμεία. Μετά τα δώδεκα χρόνια, αν οι Έλληνες έχουν πέσει πάλι με τα μούτρα στα λαχεία και το Ξυστό (ναι, θα επανακυκλοφορήσει), το Δημόσιο μπορεί να αποφασίσει να κρατήσει τον έλεγχο της εταιρίας.
Φυσικά πρέπει να κρατάμε τις επιφυλάξεις μας – στην Ελλάδα ζούμε. Αλλά όσο κι αν προσπαθώ, δεν βρίσκω ομοιότητες ανάμεσα στην αποκρατικοποίηση των Κρατικών Λαχείων και το σκάνδαλο που ετοιμάζεται στον ΟΣΕ, για παράδειγμα. Ούτε αποτελεί ο τρίδυμος λαχνός του Λαϊκού Λαχείου εξίσου σημαντικό πόρο με το νερό, που ίσως βρεθεί κι αυτό στα χέρια ιδιωτών -φαντάζει σενάριο νεοφιλελεύθερης επιστημονικής φαντασίας αλλά μπορεί να το ζήσουμε σύντομα. Υπάρχουν αποκρατικοποιήσεις που αν δεν ωφελούν, τουλάχιστον δεν ζημιώνουν τους πολλούς, και σαφώς υπάρχουν “ksepoulimata”. Μόνος τρόπος να μάθει κανείς, και κατόπιν να συνεισφέρει στο δημόσιο διάλογο, είναι να μελετήσει τα συγκεκριμένα στοιχεία κατά περίπτωση – για την γενικόλογη φλυαρία μας αρκούν τα πανηγυρικά δελτία τύπου και οι οργισμένες κομματικές ανακοινώσεις.
ΥΓ. Βραβείο “δεν-θέλω-άλλο-να-ζω-σε-αυτή-τη-χώρα”, στην κατηγορία “Πόσο Άπληστος Είσαι;”, απονέμεται στους ιδιοκτήτες τεσσάρων ιδιωτικών παιδικών σταθμών, που προσέφυγαν στο Ελεγκτικό Συνέδριο κατά της έκτακτης χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ για δωρεάν φιλοξενία παιδιών. Περίπου 61.000 παιδιά κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός παιδικών σταθμών, τώρα που το κονδύλι ύψους 140 εκατομμυρίων Ευρώ χάνεται. Προφανώς οι πανηλίθιοι θεωρούν ότι οι γονείς που δεν έχουν χρήματα ούτε για το δημοτικό παιδικό σταθμό, θα ανακαλύψουν τώρα κάποιο μαγικό τρόπο να πληρώσουν τα υπέρογκα κόστη φιλοξενίας που ζητούν οι ιδιωτικοί.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.