Χρύσα Καψούλη: «Eγώ φοράω ως μάσκα το έργο μου…»

Η Χρύσα Καψούλη, σκηνοθέτης της εναλλακτικής performance, «Επισκέπτης», μία εβδομάδα πριν το πέρας της παράστασης, μιλάει στο 3pointmagazine.gr για το φετινό της εγχείρημα, τη ζωή του Τενεσσή Ουίλιαμς, την ανάγκη της για «αυτό-κάλυψη» και την επιθυμία της για αποκάλυψη του ενός δια των άλλων και των άλλων δια του ενός.

-Επισκέπτης…Γιατί επιλέχθηκε ο συγκεκριμένος τίτλος για την εξομολόγηση του Τενεσσή Ουίλιαμς;

Μιλάμε για μία εξομολόγηση σε α’ πρόσωπο του Τενεσσή, μία δραματουργία αν θες, η οποία είναι δημίουργία δικιά μου και λέγεται Επισκέπτης, καθώς, αφ’ενός προοριζόταν για τον Γυάλινο Κόσμο, οπότε υπάρχει άμεση σύνδεση με το έργο του Ουίλιαμς αυτό καθ’αυτό, και αφ’ετέρου γιατί ο ίδιος στην παράσταση εμφανίζεται κατεβαίνοντας στο κοινό του μέσω μιας μηχανικής κούνιας, ω από μηχανής θεός, έτοιμος για μία εκ βαθέων προσωπική έκθεση, καταδυόμενος στα άδυτα του πάθους και των παθημάτων, τόσο στον ψυχισμό του, όσο και σε όλους εμάς που αποτελούμε το κοινό του και είμαστε οι ίδιοι επισκέπτες στο σύντομο πέρασμα της ζωής του Τενεσσή, έτσι όπως την ξαναζεί ένα βράδυ και μας την αφηγείται.

-Τι σας ώθησε να ανεβάσετε μια συρραφή κειμένων και να την μετατρέψετε σε μονόλογο σε α’ πρόσωπο;

Δεν είναι ακριβώς συρραφή κειμένων του Ουίλιαμς, έχει προηγηθεί μια επιμελής διάκριση και επιλογή του τι θα ερμηνευθεί, ο ίδιος είχε επιλέξει να ακουσθεί και να διαβασθεί, και κατόπιν δικής μου επιμέλειας, εκπονήθηκε το κείμενο του «Επισκέπτη». Έχει συντεθεί από συνεντεύξεις, καταγεγραμμένες ομιλίες, ημερολόγια, προσωπικές ρήσεις, με τρόπο που θα αποδιδόταν θεατρικά, επί σκηνής και σε α’ πρόσωπο και θα μιλούσε για ‘σενα, για ‘μένα, για τη ζωή, την ομοφυλοφιλία, τις σχέσεις, τον έρωτα και το επίμαχο θέμα της δουλειάς του.

-Όντως θυμάμαι ένα σημείο στην παράσταση που ο Τ. Ουίλιαμς μας περιγράφει τη σχέση του με τη γραφομηχανή του και το ότι ξέσπαγε πάνω της σαν σάκο του μποξ.

Βέβαια, ο Τενεσσή ήταν αρκετά ευαίσθητος άνθρωπος και τον απασχολούσε η απήχηση αλλά και η μη. Στην εποχή του διωκόταν, γράφονταν διαρκώς αρνητικά πράγματα για εκείνον, στο βιογραφικό του είχε περισσότερες κακές από καλές κριτικές. Όπως είναι γνωστο, μετά το θάνατο του αναγνωρίσθηκε και κοινωνικά και στο χώρο του θεάτρου. Θεωρούσαν ότι έγραφε αρλούμπες, ενώ ταμπού αποτέλεσε και η ομοφυλοφιλία του. Με αυτά που έγραφε και με τον τρόπο που έζησε ωστόσο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν ένας άνθρωπος του 21ου αιώνα, που ζούσε τον 20ο.

-Το ανέβασμα της ζωής του Τενεσσή Ουίλιαμς με τον ίδιο ως ηθοποιό, συμβαίνει για πρώτη φορά. Ήταν μια επιθυμία χρόνων; Πώς προέκυψε;

Κοίταξε, ο Επισκέπτης είναι προϊόν πολλών πραγμάτων. Σίγουρα είχα την ανάγκη να ανεβάσω κάτι που αφορά τη ζωή του Τενεσσή, αλλά έπαιξε ρόλο και η συγκυρία, όπως παίζει πάντα σ’ αυτές τις επαγγελματικές αποφάσεις. Τη δεδομένη χρονική συγκυρία βιώνουμε πολλές κρίσεις, όχι μόνο οικονομική…αξιακή, συναισθηματική κλπ. Θεώρησα ότι ο Επισκέπτης ήταν κάτι που χρειαζόταν και στον κόσμο και σε μένα, στην εποχή μας. Είναι ένας θεατρικός συγγραφέας που μιλάει για όλους μας, ανθρώπινος και «ζωντανός». Στη διάρκεια της performance ο ίδιος φοράει μάσκες, αντανακλά εσένα, εμένα, εγώ φοράω μάσκα το έργο μου…

-Η επιλογή του μαγαζιού Dybbuk ως χώρου για την performance πού οφείλεται; Είναι αρκετά ιδιαίτερος.

Ο χώρος του Dybbuk μας έχει βοηθήσει πάρα πολύ σε αυτό  που θέλαμε να κάνουμε, είναι ένας χώρος σύγχρονος, ποπ, αλλά και «σκοτεινός», προσελκύει άτομα νεαρής ηλικίας και όχι μόνο, διαθέτει την μηχανική κούνια, που βοήθησε τον ηθοποιό, Σπύρο Βάρελη, που υποδύεται τον Τενεσσή, να κάνει είσοδο, μας δίνει δυναμικές, αλλά κυρίως είναι ο χώρος που θα επέλεγε ο ίδιος ο Ουίλιαμς να επισκεφθεί, να πιει, να καπνίσεις, με ροπή στις καταχρήσεις, είχε μεγάλο εθισμό στο ποτό και μάλιστα όταν έχασε τον σύντροφο του, τον Φρανκ, νοσηλεύθηκε σε κλινική απεξάρτησης.

Παράλληλα, είναι ένας χώρος που ενόσω παίζεται η performance, δεν υπάρχει καμία παρεμβολή, κάνουμε και δική μας επιμέλεια στη μουσική.

-Αν δεν κάνω λάθος, είναι η πρώτη φορά που ανεβαίνει παράσταση στο Dybbuk.

Ναι είναι αλήθεια, τα παιδιά εκεί έδειξαν μεγάλη προθυμία να συνεργαστούν μαζί μας και χάρηκαν πολύ με την πρόταση. Από την άλλη, ο χώρος ενδείκνυται για τέτοιου είδους καλλιτεχνικά εγχειρήματα, ήδη πραγματοποιούνται shows τις ώρες που λειτουργεί ως club. Διαθέτει performers, οπότε η όλη συνεργασία «έδεσε» πολύ ωραία.

-Ο Τενεσσή Ουίλιαμς ως επισκέπτης στον Επισκέπτη του, όντας το κοινό, πώς θα ένιωθε;

Μιλάμε για μια έκθεση ψυχικής απογύμνωσης, ο «Επισκέπτης» περιγράφει την πορεία του Ουίλαιμς, συγκεκριμένους σταθμούς, και νομίζω ότι ο ίδιος «ακούγοντας» ένα άλλο εαυτό ως τον ίδιο, θα γοητευόταν και σίγουρα δεν θα μπορούσε να πιστέψει ότι έρχεται κόσμος για να ακούσει την εξομολόγηση του, αν και θα «διψούσε» για κάτι τέτοιο.

-Ο «Επισκέπτης» δεν είναι όμως μόνο ένας μονόλογος…

Κατ’ουσίαν, το έργο είναι συγκεντρωμένο στην ερμηνεία και την εξιστόρηση του ηθοποιού Σπύρου Βάρελη, ωστόσο δεν μπορούσε να μην παρεμβληθεί γυναικεία παρουσία, και πιο ιδανικά, η Μπλανς Ντυμπουά, η αγαπημένη του ηρωίδα από το Λεωφορείον ο Πόθος και η άρρωστη αδελφή του, η Ρόουζ, στο πρόσωπο της Μαρίας Φρουδαράκη, με διπλό ρόλο.
Ο Τενεσσή αναφέρει φίλες του από το Χόλυγουντ, σταρ, Βίβιαν Λη, Άννα Μανιάνι, τη συμβολή του Καζάν στο έργο του, όμως στη διάρκεια του «Επισκέπτη» εμφανίζονται τα πιο καθοριστικά πρόσωπα της ζωής του. Υπήρξε μια πολύ καλή συνεργασία μεταξύ των παιδιών, ενώ στο τέλος ακούμε το Nature Boy από τη Χριστίνα Ασσημακοπούλου, επηρεασμένη από την πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού, του μαύρου τζαζίστα του Νότου, Nat King Cole. Το Nature Boy

– Στην τελευταία φάση του «Επισκέπτη», το τραγούδι Nature Boy τι σηματοδοτεί;

Το Nature Boy μιλάει για έναν «πανανθρώπινο» άνθρωπο, με συσσωρευμένα πάθη, για το «δράμα» της ζωής ενός αυθεντικού αγοριού, που καταλήγει στο ότι, το πιο σημαντικό στη ζωή είναι να αγαπάς και να αγαπιέσαι, είναι ένα νανούρισμα για τον Τενεσσή Ουίλιαμς σε αυτή τη φάση, από τον Nat King Cole που προέρχεται από το Νότο και τον Τενεσσή που εμπνεύστηκε το όνομα του από την πολιτεία Τενεσσή του Νότου.

Συνέντευξη: Χαρά Φρουδαράκη