*Φωτογραφίες: Mateo Gomez Unda
Τη στιγμή που σε μεγαλουπόλεις όπως η Αθήνα και το Λονδίνο το να οδηγάς ποδήλατο είναι σχεδόν απαγορευτικό λόγω της κίνησης στους δρόμους, της ανευθυνότητας των οδηγών αυτοκινήτων άλλα και της έλλειψης ποδηλατοδρόμων, η Μπογκοτά τα τελευταία 41 χρόνια έχει δημιουργήσει ένα ευχάριστο και κατά κύριο λόγο ασφαλές περιβάλλον για τους ποδηλάτες της.
Κάθε Κυριακή αλλά και σε όλες τις αργίες από τις 7 το πρωί έως τις 2 το απόγευμα 120 χιλιόμετρα δρόμων, μεταξύ αυτών και των μεγαλύτερων λεωφόρων, από το νότο και το βορρά μέχρι το κέντρο κλείνουν για τα αυτοκίνητα και παραδίδονται στους ποδηλάτες της πόλης. Στη λεγόμενη “ciclovia” συμμετέχουν κάθε εβδομάδα από 1-4 εκατομμύρια κάτοικοι της Μπογκοτά (περίπου το 20%- 50% του συνολικού πληθυσμού της πρωτεύουσας της Κολομβίας)
Μπορεί τα ποδήλατα να έχουν τη τιμητική τους αλλά στους “κλειστούς” δρόμους της Μπογκοτά συναντά κανείς επίσης ανθρώπους που κάνουν joking παρέα με τα σκυλιά τους, απλούς πεζούς που περπατούν και χαζεύουν τους δρόμους δίχως αυτοκίνητα, παιδάκια που εξασκούν την ισορροπία τους με τα πατίνια τους αλλά και σκειτάδες.
Ciclovia και το βράδυ!
Τα πεζοδρόμια γεμίζουν με πωλητές που προσπαθούν να σε δροσίσουν με μάγκο, χυμούς φρούτων και αβοκάντο και άλλους που προσπαθούν να χορτάσουν την πείνα σου έπειτα από πολλές ώρες πάνω στο ποδήλατο με ψητό καλαμπόκι, περίεργα κρέατα που είναι περασμένα σε καλαμάκι, burgers και οτιδήποτε μπορεί να βάλει ο νους σου. Οικογένειες κάνουν πικ-νικ και άλλοι απλά ξεκουράζονται στο γρασίδι και στον ήλιο.
Όλη η πρωτεύουσα σφύζει από ζωή, καθώς στα πάρκα παραδίδονται δωρεάν μαθήματα γιόγκα, χορού, αεροβικής και capoeira. Δεν μπορεί παρά να χαμογελάσεις μπροστά στην εικόνα μίας τεράστιας πόλης που, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, αφήνει στο σπίτι τα κλειδιά του αυτοκινήτου και φοράει τα αθλητικά της.
Eξ’ άλλου η Μπογκοτά, αν και περιβάλλεται από βουνά, έχει εξαιρετικά επίπεδους δρόμους και άριστες δομές για ποδηλατοδρόμους. Περίπου 350 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμων καλύπτουν την πρωτεύουσα και τα περίχωρα, πιο πολλά από κάθε άλλη χώρα στην Λατινική Αμερική.
41 χρόνια πριν : Η αρχή της Ciclovia
H ιδέα της Ciclovia γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου του 1974 από μία ομάδα σπουδαστών. Τότε η ποδηλασία κέρδιζε ολοένα και περισσότερους οπαδούς στην Κολομβία και ιδιαίτερα στους χώρους του Πανεπιστημίου.
Αυτοί η ομάδα το σπουδαστών λοιπόν, με την υποστήριξη του Τμήματος Κυκλοφορίας και Μεταφορών (DATT), κάλεσε τους πολίτες να συμετάσχουν στο πρώτο “ράλι” ποδηλασίας. Ένα ράλι που θα συμβόλιζε την αγάπη των Κολομβιανών για την ποδηλασία αλλά και που θα χρησιμοποιούταν ως ένα μέσο πίεσης και διαμαρτυρίας για την έλλειψη χώρων αναψυχής και για το μεγάλο ποσοστό ρύπανσης από τα εκατομμύρια αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν στους δρόμους.
Κάπως έτσι εκείνη την ημέρα έκλεισαν δύο λεωφόροι της Μπογκοτά και το ράλι βρήκε μεγάλη ανταπόκριση από τους πολίτες.
Αυτό ήταν το πρώτο “δειλό” βήμα της Ciclovia, η οποία καθιερώθηκε έπειτα από δύο χρόνια (1976) και μέχρι σήμερα έχει εμπνεύσει παραπάνω από 100 πόλεις σε όλο τον κόσμο στο να ακολουθήσουν το παράδειγμά της: Cycle-Recrovía στη Χιλή, Ciclopaseo στο Εκουαδόρ, Paseo Dominical στο Μεξικό, CicoloRuta στο Πουέρτο Ρίκο, Pasos y Pedales στη Γουατεμάλα, Sunday Streets στο Σαν Φρανσίσκο και στην Νέα Υόρκη,Calle Recreativa στην Αργεντινή. Η Ciclovia εξαπλώθηκε μέχρι το Βέλγιο, την Νέα Ζηλανδία, την Ινδία και την Αυστραλία.
H παράδοση που δεν φθείρει στο χρόνο
“Ένας κάτοικος με ένα ποδήλατο των 30 δολαρίων είναι εξίσου σημαντικό με αυτόν με το αυτοκίνητο των 30.000 δολαρίων”, είχε δηλώσει ο πρώην δήμαρχος της Μπογκοτά, Enrique Peñalosa. Ο ίδιος είχε αποτελέσει ένα από τα πρόσωπα κλειδιά για την επέκταση της Ciclovia αλλά και για την κατασκευή ποδηλατοδρόμων στην πρωτεύουσα της Κολομβίας.
Μάλιστα κάποια χρόνια πίσω όταν ο βουλευτής Fernando Castro, προσπάθησε να μετακινήσει τις ώρες της Ciclovia ( πέντε π.μ έως δώδεκα μ.μ αντί για εφτά π.μ έως δύο π.μ) που ίσχυαν μέχρι τότε βρήκε την ισχυρή αντίσταση τόσο από τους οπαδούς της Ciclovia, όσο και από πολλούς βουλευτές αλλά και πρώην δημάρχους της Μπογκοτά, οι οποίοι είχαν προσφέρει πολλά στο εν λόγω εγχείρημα. O ίδιος μάλιστα, γνωστός καπνιστής και λάτρης της καθιστικής ζωής, πέθανε από καρδιακή προσβολή στο έδρανο, προσπαθόντας να πείσει το κοινοβούλιο της Κολομβίας να αλλάξει τις ώρες της Ciclovia!
Η Ciclovia έχει πλέον εδραιωθεί σαν ένα “υγιεινό και διασκεδαστικό” διάλειμμα από το καυσαέριο, την τρομερή κίνηση που ακινητοποιεί για ώρες ολόκληρη την Μπογκοτά και την καθημερινή ρουτίνα και καθιστική ζωή.
Χιλιάδες εθελοντές, τροχονόμοι, αστυνομικοί και γιατροί βρίσκονται κάθε Κυριακή στη θέση τους ώστε να αποφύγουν τυχόν ατυχήματα, να φροντίσουν για την ομαλή κυκλοφορία αλλά και να περιθάλψουν όποιον τυχόν τραυματιστεί.
Η πρωτοποριακή αυτή ιδέα, που ξεκίνησε ως ένα μέσο διαμαρτυρίας, υποστηρίζεται από πολλούς οργανισμούς υγείας σε όλο τον κόσμο και έχει την έχει καθιερώσει ως υπόδειγμα που πρέπει να μιμηθούν όλες οι πόλεις του κόσμου.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.