Commonslab: Μια ΚοινΣΕπ τεχνολογίας στο Ηράκλειο

Η τεχνολογία βρίσκεται παντού γύρω μας και στην καθημερινότητα μας είτε πρόκειται για τα παραδοσιακά – πλέον – εργαλεία δουλειάς, όπως για παράδειγμα ένας επιτραπέζιος υπολογιστής ή μια φωτογραφική μηχανή είτε μπορεί να πρόκειται για τελείως απλά πράγματα όπως το ρολόι χειρός ή τοίχου. Αυτή η υπερπροσφορά τεχνολογίας σε όλους τους τομείς εύλογα στη σύγχρονη εποχή δημιουργεί – στην καλύτερη περίπτωση – και μια σχετική ημιμάθεια των απλών χρηστών της τεχνολογίας.

Και κάπου εδώ έρχεται η Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚοινΣΕπ) Commonslab που εδρεύει στο Ηράκλειο στη Λεωφόρο Εθνικής Αντιστάσεως και τα μέλη της εργάζονται ώστε να κάνουν την τεχνολογία του μέλλοντος πιο προσβάσιμη σε ολοένα και περισσότερο κόσμο.

Η ιστορία του Commonlab στον συγκεκριμένο χώρο ξεκίνησε τυπικά τον Απρίλιο του 2016 νωρίτερα όμως και συγκεκριμένα το 2013 τα μέλη του αποτέλεσαν μέρος της οργανωτικής ομάδας του «Φεστιβάλ των Κοινών», που πραγματοποιήθηκε τρεις συνεχόμενες φορές στο Ηράκλειο Κρήτης και μια φορά στην Αθήνα.Με δύο από τα μέλη λοιπόν του Commonslab τον Μανώλη Μπριτζολάκη και τον Δημήτρη Κουκουλάκη βρεθήκαμε στο χώρο τους και μιλήσαμε για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του ανοικτού αυτού συνεργατικού χώρου.

Η μορφή της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης ήταν η μόνη που ήταν σύμφωνη με το αξιακό μας σύστημα και με την ταυτότητα της ομάδας που είχε ήδη διαμορφωθεί, ο συνεταιρισμός ταίριαζε απόλυτα εξηγεί ο Μανώλης. Η ΚοινΣΕπ επίσης δίνει τη δυνατότητα να ξεκινήσεις με περιορισμένα έξοδα, σου δίνει ένα περιθώριο να εργαστείς να δημιουργήσεις θέσεις εργασίας και μετά να γίνει η πρόσληψη των μελών.

Το κοινωνικό κομμάτι καλύπτεται από το καταστατικό μας και στην πράξη γύρω από αυτό που λέμε commons που είναι τα κοινά όπως τα αντιλαμβανόμαστε εμείς, κυρίως γύρω από την ελεύθερη γνώση παραγωγή και διαμοιρασμό και πιο συγκεκριμένα σε λογισμικό software και hardware και προσπαθούμε αυτά που παράγουμε να τα διαθέτουμε ελεύθερα και στα συμβουλευτικά και στις δουλειές που κάνουμε και σε αυτά που εμπορευόμαστε συμπληρώνει ο Δημήτρης.

Πώς προέκυψε λοιπόν το συγκεκριμένο αντικείμενο γύρω από το οποίο στήθηκε η commonslab αναρωτιόμαστε εμείς και ο Μανώλης απαντάει: «Το αντικείμενο της εργασίας της commonslab προέκυψε από τη συνεργασία των μελών στο «Φεστιβάλ των Κοινών» όπου εκεί προσεγγίσαμε την έννοια των κοινών μέσα από τις ανοιχτές τεχνολογίες σαν ένας χώρο όπου υπάρχει μια παραγωγή κοινών. Οι ικανότητες και η εμπειρία της ομάδας είναι πάνω στο χώρο των τεχνολογιών οπότε το αντικείμενο «κούμπωσε» σε αυτό το πλαίσιο.

Σε ό,τι αφορά τους στόχους της commonslab ο Μανώλης αναφέρει ότι χρησιμοποιούν τα ανοιχτά εργαλεία του ανοιχτού λογισμικού και του hardware έτσι ώστε να γίνει πιο προσιτή η τεχνολογία στον κόσμο. Ο ρόλος μας συνεχίζει ο Μανώλης όσο περνάει ο καιρός γίνεται πιο διακριτός, πώς θα καταφέρουμε με τις δικές μας γνώσεις και την εμπειρία που αποκτάμε σιγά σιγά να κάνουμε πιο προσιτές τις ανοιχτές τεχνολογίες.

Ο Δημήτρης προχωράει σε μια διάκριση στο τι εννοούμε όταν λέμε προσιτές και χωρίζονται σε τρεις τομείς: στην τιμή, στο εκπαιδευτικό κομμάτι και στην υποστήριξη (support) δηλαδή το γεγονός ότι για να πάρει κάποιος να χρησιμοποιήσει μια τεχνολογία πρέπει να υπάρχει κάποιος να μπορεί να του λύσει το πρόβλημα και όλα αυτά μαζί προσπαθούμε να προσφέρουμε ώστε να κάνουμε πιο προσιτές αυτές τις τεχνολογίες καταλήγει ο Δημήτρης.

Υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση και πολλές απορίες σχετικά με τα οφέλη μια Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης. Ο Μανώλης καταγράφοντας τα οφέλη αναφέρει την απαλλαγή στο τέλος επιτηδεύματος για τα πρώτα πέντε χρόνια και ότι δεν υπάρχει υποχρέωση ασφαλιστικών εισφορών. Το σημαντικό όμως σε μία ΚοινΣΕπ επισημαίνει με έμφαση ο Μανώλης είναι οι άνθρωποι που την απαρτίζουν, εκεί θα πρέπει να εστιάσουν πρώτα απ” όλα οι άνθρωποι που θέλουν να στήσουν ένα συνεταιριστικό σχήμα. Θα πρέπει να μάθουν να δουλεύουν μαζί, να λειτουργούν σε καταστάσεις εμπιστοσύνης.

Ένα συνεταιριστικό σχήμα είναι μια προσπάθεια να βιοποριστείς μέσα από μία ομάδα που λειτουργεί με δημοκρατικές διαδικασίες. Αυτό όμως απαιτεί και συγκεκριμένες ικανότητες, ειδικά αν προέρχεσαι από ένα καθεστώς όπου απλά εκτελείς εντολές. Σε ένα συνεταιριστικό σχήμα όμως εσύ θα πρέπει να δημιουργήσεις τις εντολές και να τις υλοποιήσεις.

Είναι πιο εύκολο ή πιο δύσκολο στην τωρινή οικονομική συγκυρία κάποιος να ξεκινήσει έναν συνεταιρισμό ρωτήσαμε για το τέλος. Με τα σημερινά οικονομικά δεδομένα που υφίστανται για τους εργαζόμενους, ένα συνεταιριστικό σχήμα σου δίνει μια πιθανότητα να κάνεις κάτι καλύτερο επαγγελματικά αναφέρει αρχικά ο Μανώλης.

Το αρνητικό κομμάτι είναι ότι οι ΚοινΣΕπ δεν έχουν χρηματοδότηση και ανταγωνίζονται εταιρείες στην αγορά που χρηματοδοτούνται εδώ και δεκαετίες. Αυτό φαίνεται σε επίπεδο εξοπλισμού, σε επίπεδo marketing, σε επίπεδο προσβάσεων και προβολής. Η άποψη του Μανώλη είναι ότι ή θα χρηματοδοτηθούν το ίδιο οι ΚοινΣΕπ με τους ανταγωνιστές ή θα σταματήσει η χρηματοδότηση των ανταγωνιστών ώστε οι ΚοινΣΕπ να παίξουν όλοι στο ίδιο «γήπεδο».

Ο Δημήτρης συμπληρώνει ότι ο όρος ΚοινΣΕπ ακόμα και ο όρος του συνεταιρισμού έχει αρνητικό αντίκτυπο και ειδικά στον επιχειρηματικό κόσμο. Μας έδωσε παράδειγμα όπου έχει πάει σε κόσμο για να συνεργαστούν μαζί τους και μόλις ακούνε το «συνεταιριστική» γουρλώνουν τα μάτια. «Υπάρχει μια μεγάλη καχυποψία για τους συνεταιρισμούς. Είναι αρνητική λόγω της ιστορίας της λέξης «συνεταιρισμούς», είναι σαν «ρετσινιά». Θα χρειαστούν πολλά χρόνια για να φύγει αυτό «από πάνω» από τις ΚοινΣΕπ» μας εξηγεί.

Το κείμενο δημοσιεύτηκε πρώτα στην Κρητική ιστοσελίδα inotos

*Περισσότερα για το Commonslab μπορείτε να δείτε εδώ.