Πέρασαν εβδομήντα χρόνια, κι όμως οι μνήμες των όσων συνέβησαν στην υπό γερμανική κατοχή Αθήνα την Πρωτομαγιά του 1944, παραμένουν ζωντανές.
Περνούν από τις γενιές που έγιναν μάρτυρες των γεγονότων στις νεότερες και τις μελλοντικές, ως μια παρακαταθήκη και ένα σύμβολο της αληθινά ηρωικής στάσης ζωής μπροστά στον κίνδυνο απώλειάς της: της στάσης ζωής εμποτισμένης με υψηλά ιδανικά.
Οι διακόσιοι Έλληνες που εκτελέστηκαν από τις γερμανικές αρχές και τους ντόπιους συνεργάτες τους στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, διατηρούν και σήμερα τη φωνή τους. “Όταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτές”, έγραφε ένας εκ των εκτελεσθέντων, ο Μήτσος Ρεμπούτσικας, λίγο πριν ξημερώσει η μέρα. “Πρωτομαγιά. Γεια σας, όλοι πάμε στη μάχη”, ανέφερε ο Κώστας Τσίρκας στο δικό του τελευταίο σημείωμα. “Καλύτερα να πεθάνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά παρά να ζει σκλάβος”, συμπλήρωνε ο Νίκος Μαριακάκης.
Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν φυλακισμένοι στην στρατιωτική φυλακή της Ακροναυπλιάς από το μεταξικό φασιστικό καθεστώς, για τους αγώνες τους στο πλαίσιο των εργατικών κινημάτων πριν από τον πόλεμο. Μετά την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα, τα χιτλερικά SS τους είχαν μεταφέρει στο στρατόπεδο-βασανιστήριο του Χαϊδαρίου. Και από εκεί πήραν τον δρόμο για την Καισαριανή, με σκοπό να εκτελεστούν ως αντίποινα για τον θάνατο ενός Γερμανού στρατηγού και τριών αξιωματικών λίγες ημέρες νωρίτερα από μέλη της Εθνικής Αντίστασης.
Διακόσιοι αντι-φασίστες και κομμουνιστές σκοτωμένοι από τα πυροβόλα της Βέρμαχτ, τα οποία είχαν οπλίσει οι δωσίλογοι, κάποτε βασιλικοί, άλλοτε εθνικόφρονες, τότε φιλοναζιστές. Στην πραγματικότητα; Θρασύδειλοι υπηρέτες ενός έωλου ιδεολογικού μορφώματος συντήρησης των συμφερόντων της λαϊκής καταπίεσης.
Αλήθεια, τί τρομερή ήταν η αντίθεση με τα άψυχα σώματα που κείτονταν απέναντί τους! Οι εκτελεσθέντες της Καισαριανής δεν έφυγαν σαν λιποτάκτες. Δεν ικέτεψαν για να τους χαριστεί η ζωή. Πέρασαν το τελευταίο βράδυ τους με κιθάρες και τραγούδια στο Μπλοκ 3 της φυλακής στο Χαϊδάρι, υπό τα έκπληκτα βλέμματα των δεσμωτών τους. Διατήρησαν το φρόνημά τους κραυγάζοντας “Ζήτω η λευτεριά”, καθώς μεταφέρονταν στο Σκοπευτήριο. Και τουφεκίστηκαν το χάραμα, κρατώντας το κεφάλι ψηλά ως την ύστατη στιγμή.
Η θυσία τους πέρασε στην ιστορία σαν μια ακόμα απόδειξη υπεροχής όσων ξέρουν γιατί αγωνίζονται, γιατί αντιστέκονται. Ξεγύμνωσε τη διαφορά μεταξύ των αρουραίων που εγκαταλείπουν πρώτοι το βυθιζόμενο πλοίο όποτε δουν ότι χάνουν στον συσχετισμό δύναμης, και των περήφανων αγωνιστών της ελευθερίας και της υπερίσχυσης του λαού. Των πραγματικών πατριωτών.
Στις θυσίες όλων αυτών των αγωνιστών αναφερόταν και ο Νίκος Μπελογιάννης, όταν κατά τη διάρκεια της απολογίας του μπροστά στους στρατοδίκες που επρόκειτο να τον καταδικάσουν σε θάνατο με την κατηγορία της κατασκοπείας το 1952, έλεγε εξ ονόματος του παράνομου ΚΚΕ: “Αγαπάμε την Ελλάδα και τον λαό της περισσότερο από τους κατηγόρους μας. Το δείξαμε όταν εκινδύνευε η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και ακριβώς αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο. Για τον σκοπό αυτό αγωνιζόμαστε και όταν χρειαστεί θυσιάζουμε και τη ζωή μας”.
Ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα είναι συνυφασμένος και μ’ άλλα τέτοια παραδείγματα προσφοράς αίματος στον λαϊκό αγώνα για το δίκιο. Από την απεργία των καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη το 1936, η οποία κατέληξε σε μια άγρια καταστολή από την χωροφυλακή του Μεταξά λίγες ημέρες αργότερα και τον θάνατο 12 διαδηλωτών, ως την ωμή δολοφονία του Αλέκου Παναγούλη στη Λεωφόρο Βουλιαγμένης το 1976 από δυνάμεις που είχαν συνεργαστεί παρασκηνιακά με το δικτατορικό καθεστώς της επταετίας και συνέχισαν να λυμαίνονται τον τόπο μετά την Μεταπολίτευση, την ταυτότητα και τον σκοτεινό ρόλο των οποίων ο Παναγούλης προτίθετο να αποκαλύψει.
Καλό είναι τέτοιες ημέρες να θυμόμαστε τις θυσίες και να τις δικαιώνουμε στην καθημερινότητά μας, με βήματα συνειδητοποίησης και πρακτικές διαρκούς διεκδίκησης κόντρα στο σύστημα εκμετάλλευσης των ανθρώπων. Ένα σύστημα το οποίο προσπαθεί τώρα να χωρέσει τον εαυτό του σε περισσότερο ανθρώπινους μανδύες από τους ακραιφνώς φασιστικούς του παρελθόντος. Ας μην ξεχάσουμε ποτέ ότι εμείς έχουμε σταλεί ως πρόβατα μεταξύ λύκων και πως αυτοί δεν θα διστάσουν στιγμή να ξαναδείξουν τα κοφτερά τους δόντια, όποτε οι συνθήκες το επιβάλλουν.
Οπως τότε, την Πρωτομαγιά του 1944 στην Καισαριανή.
Θοδωρής Κατσαρογιάννης
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.