Δίπλα στις πηγές του Πηλίου και οι Βολιώτες πίνουν εμφιαλωμένο νερό

Ο αντιπερισπασμός Μπέου, η στοχοποίηση των Σταγιατών και στο φόντο τα εκατομμύρια ευρώ που σπαταλούν οι πολίτες του Βόλου για εμφιαλωμένο νερό

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΤΑΣΟΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ – ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ

Ανηφορίζοντας με το αυτοκίνητο προς την Πορταριά, παραξενευόμαστε μπροστά στη θέα του φορτηγού που μεταφέρει εμφιαλωμένα νερά.

Τα πλαστικά μπουκάλια μοιάζουν μεγάλη “παραφωνία” σε ένα χωριό του Πηλίου, περιοχή που φημίζεται για τις πηγές της. Αμέσως κάνουμε την αντίστιξη με τη φράση ενός κατοίκου στις γειτονικές Σταγιάτες: “Εδώ εμείς δεν έχουμε πουλήσει ποτέ εμφιαλωμένο νερό” (πιο αναλυτικά, διαβάστε το ρεπορτάζ της 23ης Ιουνίου 2020).

Και όμως, πολλοί κάτοικοι της Πορταριάς καταφεύγουν είτε στο εμφιαλωμένο είτε σε άλλες λύσεις. “Αναγκάστηκα να βάλω φίλτρο στη βρύση, γιατί δεν θέλαμε να πίνουμε το χλωριωμένο νερό, δεν αντέχουμε καν τη μυρωδιά”, μας λέει ο ιδιοκτήτης της ψησταριάς που βρίσκεται απέναντι από την κεντρική πλατεία του χωριού. Εκτιμά ότι η υπερχλωρίωση, την οποία καταγγέλλουν και οι κάτοικοι των Σταγιατών, είναι μέθοδος απαξίωσης του πηγαίου νερού, με στόχο οι κάτοικοι της περιοχής να στραφούν στο εμφιαλωμένο.

Και αν η Πορταριά με τους 500 μόνιμους κατοίκους μοιάζει με σταγόνα στον ωκεανό, ο Βόλος των 140.000 ανθρώπων είναι μια τεράστια δεξαμενή καταναλωτών εμφιαλωμένου νερού, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες, όταν το ποσοστό του πηγαίου νερού στο δίκτυο είναι πολύ χαμηλό.

Πίνουν το 50% των εμφιαλωμένων στη Θεσσαλία

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία των εταιρειών διάθεσης εμφιαλωμένου νερού, η Μαγνησία καταναλώνει πάνω από το 50% του εμφιαλωμένου νερού που αγοράζει ολόκληρη η Περιφέρεια Θεσσαλίας, ενώ καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση πανελλαδικά μετά τη Θεσσαλονίκη – στην τρίτη θέση έρχεται η Κρήτη.

Το πρόβλημα στην πρωτεύουσα της Μαγνησίας, τον Βόλο, πάει πολλά χρόνια πίσω, αν και, όπως μας είπαν αρκετοί από τους συνομιλητές μας, με τα κατάλληλα μικρά έργα χαμηλού κόστους και σωστή διαχείριση το νερό είναι υπεραρκετό για τη βιομηχανία και την άρδευση.

Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με αξιόπιστη πηγή, οι κάτοικοι του Βόλου δεν ενημερώνονται από τη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης – Αποχέτευσης Μείζονος Περιοχής Βόλου (ΔΕΥΑΜΒ) για την ποιότητα του νερού, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται ακόμα περισσότερο από τις διαφημίσεις των εταιρειών εμφιαλωμένου νερού.

Υπολογίζεται ότι σήμερα, εν έτει 2020, οι Βολιώτες, αντί να πίνουν ποιοτικό νερό από το Πήλιο, ξοδεύουν περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο για εμφιαλωμένο νερό, την ώρα που ο δήμαρχος Αχ. Μπέος, στη δεύτερη ήδη θητεία του, αφήνει (ανάμεσα στις χυδαιότητες που εκτοξεύει κατά όποιου δεν συμφωνεί μαζί του) γενικόλογες υποσχέσεις για “Πηγαίο νερό σε όλον τον Δήμο Βόλου μέχρι το 2030”, σε δέκα χρόνια δηλαδή από τώρα! (https://www.taxydromos.gr/Topika/368017-deyamb-phgaio-nero-se-olon-ton-d…).

1.000 φορές ακριβότερο ένα προϊόν που υπάρχει στη φύση

Σύμφωνα με την Ένωση Καταναλωτών Βόλου (ΕΚΒ), οι Βολιώτες πληρώνουν «1.000 φορές ακριβότερο ένα προϊόν που υπάρχει άφθονο στο σπίτι και στη φύση». Έχει φτάσει να κοστίζει, όπως λένε, «το ένα λίτρο εμφιαλωμένο νερό όσο και ένα λίτρο βενζίνη».

Συνεπώς, με δεδομένο ότι «το νερό βρύσης κοστίζει 1 ευρώ το ένα κυβικό μέτρο, δηλαδή τα 1.000 λίτρα», το εμφιαλωμένο, που κοστίζει από 0,5 έως 2 ευρώ το λίτρο, φτάνει σε κόστος «πάνω από 1.000 ευρώ το ένα κυβικό μέτρο!»

Μεγάλη είναι η ρύπανση και για το περιβάλλον, σύμφωνα με την ΕΚΒ, καθώς «τα πλαστικά μπουκάλια κατασκευάζονται από πετρέλαιο» και «σε όλη τη Γη καταναλώνονται 154.000.000.000 λίτρα εμφιαλωμένο νερό«. Συνεπώς, για να συσκευαστεί όλη αυτή η ποσότητα νερού, «χρειάζεται 100.000.000 λίτρα πετρέλαιο», ενώ «για να μεταφερθεί το μπουκάλι στον τελικό καταναλωτή (μέσω πλοίων, φορτηγών κ.λπ.), καταναλώνεται πάλι πετρέλαιο».

Στον Βόλο, που αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα με την καύση των σκουπιδιών, σημαντικό ποσοστό των απορριμμάτων αφορά πλαστικά μπουκάλια. «Όταν ο τελικός καταναλωτής πιει το νεράκι του, το μπουκάλι καταλήγει συνήθως στα σκουπίδια ή στη φύση και χρειάζεται τουλάχιστον 300 χρόνια για να λειώσει. Τα πλαστικά μπουκάλια αντιπροσωπεύουν το 20% των απορριμμάτων. Αν αποτεφρωθούν, εκλύουν χλωρίνη σε αέριο και τοξικά βαρέα μέταλλα. Αν ανακυκλωθούν, μεταφέρονται σε άλλες χώρες για να διασπαστούν (επιπλέον πετρέλαιο για μεταφορά)».

Οι βρύσες βγάζουν καθαρό αλάτι

Γιατί όμως «δεν πίνεται» το νερό από τη βρύση; Σήμερα ο Βόλος παίρνει νερό από πέντε πηγές του Πηλίου, 11 γεωτρήσεις περιμετρικά της πόλης, 10 της Νέας Ιωνίας και 9 του κάμπου. Όπως αναφέρει η ΔΕΥΑΜΒ, πριν καταλήξει το νερό στον καταναλωτή «οδηγείται από τις πηγές και τις γεωτρήσεις σε δεξαμενές, όπου σχηματίζεται μείγμα, το οποίο εξυγιαίνεται με διάλυμα υποχλωριώδους νατρίου».

Ωστόσο, παρά τη διαδικασία που έχει στόχο να παρέχει «απόλυτα υγιεινό νερό», λίγοι είναι εκείνοι που το πίνουν. Οι γεωτρήσεις είναι πολύ παλιές κι ένα σημαντικό ποσοστό του νερού που αντλείται προέρχεται από τη θάλασσα. Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, το νερό είναι απλησίαστο. Όπως αναφέρει η ΔΕΥΑΜΒ, «η σκληρότητα και τα χλωριόντα του μείγματος που τροφοδοτεί το δίκτυο αυξάνονται λόγω της μείωσης της απόδοσης των πηγών και της αναγκαίας αύξησης αντλούμενου νερού από τις γεωτρήσεις».

Όπως εξηγεί, από τη μεριά του, ο γιατρός και κάτοικος Βόλου Απόστολος Παντσάς, «ο υδροφόρος ορίζοντας έχει τα όριά του. Γίνεται υπεράντληση από τα αντλιοστάσιο, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, οπότε πίνουμε νερό ‘ψιλοθάλασσα’, καθώς το πηγαίο νερό είναι ένα μικρό ποσοστό του συνόλου κατά την περίοδο αυτή».

«Το νερό που βγαίνει από τα αντλιοστάσιο είναι ‘σκληρό’, με υψηλό βαθμό σκληρότητας με βάση τα ευρωπαϊκά κριτήρια, και το δίκτυο είναι τρύπιο λαγήνι και έχουμε τεράστιο πρόβλημα με απώλειες που φτάνουν μέχρι και το 60%, ενώ οι αμιαντοσωλήνες θα έπρεπε να έχουν αλλαχτεί» σημειώνει ο Απ. Πάντσας, ο οποίος έχει διατελέσει στο παρελθόν αντιδήμαρχος κι επί σειρά ετών δημοτικός σύμβουλος.

Την ίδια εικόνα μάς μεταφέρει και ο πρώην αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑΜΒ Λεωνίδας Μαυρογιάννης, αναφέροντας ότι, ύστερα από τόσα χρόνια, οι γεωτρήσεις «βγάζουν καθαρό αλάτι». Όπως σημειώνει, οι συνθήκες έχουν αποτέλεσμα να εμπεδώνεται στους Βολιώτες η αντίληψη ότι πρέπει «να παίρνουν ντε και καλά εμφιαλωμένο νερό», αντίληψη που ο ίδιος δεν υιοθετεί. «Εγώ δεν έπαιρνα ποτέ. Κι αυτό το νερό της βρύσης το έπινα, κι ας ήταν πιο σκληρό. Τώρα έχω βάλει μόνο ένα φίλτρο για να μειώσω τη σκλήρυνση» σημειώνει.

Ο αντιπερισπασμός Μπέου και η στοχοποίηση των Σταγιατών

«Ακόμα και αν όλα τα νερά του βουνού διοχετευθούν σήμερα στο ‘τρύπιο βαρέλι’ του Βόλου, στις βρύσες των σπιτιών θα τρέχει νερό χαμηλής ποιότητας, γιατί πάντα θα υπάρχει η ανάγκη να αναμιγνύεται με νερά από τις γεωτρήσεις» εξηγεί ο Τάκης Κολέτσος, κάτοικος Σταγιατών, που είναι ανάμεσα σε όσους έχει στοχοποιήσει ο δήμαρχος Βόλου ως “τζαμπατζήδες” που στερούν από τους Βολιώτες το πηγαίο πόσιμο νερό.

“Το νερό μας θα ήταν δώρο-άδωρο για τον Βόλο. Όχι μόνο λόγω της μικρής του ποσότητας, αλλά και λόγω της κατάστασης του διάτρητου δικτύου της πόλης, με το τεράστιο ποσοστό διαρροών, τους επικίνδυνους για την υγεία αμιαντοσωλήνες και τους σκουριασμένους σιδηροσωλήνες (ενώ στις Σταγιάτες από το 1990 έχουμε πλαστικούς, σύγχρονους σωλήνες). Όταν ρίχνεις πεντακάθαρο νερό μέσα σε βρόμικο, δεν καθαρίζει το βρόμικο, βρομίζει το καθαρό” αναφέρει ο Τ. Κολέτσος.

Σύμφωνα με τον Απ. Πάντσα, υπάρχουν δύο τρόποι ώστε να περιοριστούν οι απώλειες νερού: «Ο πρώτος είναι να γίνει αντικατάσταση του δικτύου και ο δεύτερος να σπαρούν αισθητήρες που δείχνουν τις απώλειες – ενώ είχε εγκριθεί από το ΕΣΠΑ, ο εργολάβος αποσύρθηκε και το έργο έμεινε στον αέρα”.

Φαίνεται όμως πως ο δήμαρχος Αχ. Μπέος προτίμησε ν’ ακολουθήσει διαφορετική τακτική διαλέγοντας ως αποδιοπομπαίο τράγο τους Σταγιατιώτες, ώστε, μέσω του πολέμου που τους κήρυξε, να κερδοσκοπήσει πολιτικά πάνω στα συντηρητικά αντανακλαστικά μερίδας των Βολιωτών και να κρύψει κάτω από το χαλί τις ευθύνες της σημερινής αλλά και των προηγούμενων δημοτικών αρχών για την έμμεση πριμοδότηση του εμφιαλωμένου νερού, που επιβαρύνει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς χιλιάδων ανθρώπων.

“Η ΔΕΥΑΜΒ δεν έχει επενδύσει ούτε μία δραχμή, ακόμα και τη συντήρηση του δικτύου και τον καθαρισμό των δεξαμενών τα κάνουν οι ίδιοι οι κάτοικοι των Σταγιατών (όπως όταν έσπασε λόγω πάγου ένας αγωγός τον χειμώνα), κάνουν ακόμα και έλεγχο ποιότητας σε αναγνωρισμένο χημείο” προσθέτει ο Τ. Κολέτσος για να αναδείξει την υποκρισία του Αχ. Μπέου, ο οποίος, τις τελευταίες εβδομάδες, δήθεν κόπτεται για την υγεία των κατοίκων του χωριού παραθέτοντας στοιχεία για τη μόλυνση του νερού τους.

Στα περί ιδιοκτησιακής αντίληψης που καταλογίζει ο δήμαρχος στους κατοίκους των Σταγιατών, οι τελευταίοι υπενθυμίζουν ότι συμφωνούν με την (κατατεθειμένη από το 2013) πρόταση της «Κίνησης Πολιτών Πηλίου και Βόλου για το Νερό»: το πηγαίο νερό να κατεβαίνει καθαρό και πόσιμο σε δύο δημόσιες βρύσες της πόλης. “Με τον τρόπο αυτό θα υπήρχε άμεση και ελεύθερη πρόσβαση των Βολιωτών σε καθαρό νερό, εξοικονόμηση χρημάτων, αλλά και μείωση στους τόνους των πλαστικών σκουπιδιών. Η μελέτη αυτή δεν αξιοποιήθηκε ποτέ” δηλώνουν οι κάτοικοι του χωριού.

Στο βάθος ιδιωτικοποίηση;

Η δημοτική αρχή, αντί να εξασφαλίσει ότι θα συντηρηθεί το δίκτυο και θα μειωθούν οι μεγάλες απώλειες, αντί να εξοικονομήσει νερό με τη διακοπή της παροχής πόσιμου νερού στη βιομηχανική ζώνη για ψύξη μηχανημάτων, έδωσε, τον περασμένο Ιανουάριο, τροφή στα σενάρια ιδιωτικοποίησης: διά του νέου, διορισμένου από τον Αχ. Μπέο προέδρου της ΔΕΥΑΒΜ Γιώργου Τόρη, ανέφερε ότι σκοπεύει να δημιουργήσει μονάδα παραγωγής εμφιαλωμένου νερού, το οποίο θα προέρχεται από τις πηγές του Πηλίου. “Εγώ βλέπω επιχειρηματικά τη ΔΕΥΑΜΒ και θέλω να βγάλει κέρδος. Γιατί λοιπόν να μην εκμεταλλευτούμε τις πηγές του ξακουστού σε όλο τον κόσμο Πηλίου και να μην εμφιαλώσουμε το άριστης ποιότητας νερό του ώστε να πωλείται σε όλη την Ελλάδα και να καταφέρουμε να κάνουμε την εταιρεία ακόμα πιο κερδοφόρα;” υπογράμμισε ο νέος πρόεδρος. Μάλιστα, δεν έκρυψε τη σκέ

*****

Σκάνδαλο ΕΡΓΗΛ

Πίσω από την ανάγκη “κερδοφορίας” της ΔΕΥΑΜΒ κρύβεται άλλη μία κυβίστηση του σημερινού δημάρχου. Ενώ είχε δηλώσει (το 2014) ότι θα επιχειρήσει συμβιβασμό με την ΕΡΓΗΛ, εταιρεία που διεκδικεί από τη ΔΕΥΑΜΒ χρήματα για επιπλέον έργα, τα οποία ουδέποτε εκτέλεσε, δεν κατέθεσε εγκαίρως την ήδη έτοιμη από τη προηγούμενη δημοτική αρχή αγωγή κατά της ΕΡΓΗΛ ( (η δημοτική αρχή Μπέου παραιτήθηκε από τρεις αγωγές που η ίδια διαδοχικά είχε καταθέσει!).

Όταν κατέθεσε την αγωγή, αναγνώρισε ότι η ΕΡΓΗΛ εκτέλεσε το 31% του ανύπαρκτου επιπλέον έργου. Με τον τρόπο αυτό, όποια και να είναι η δικαστική εξέλιξη στην αγωγή του δήμου, ο Αχ. Μπέος χαρίζει, επί της ουσίας, στην εταιρεία πάνω από 3,5 εκατομμύρια ευρώ οδηγώντας στη χειρότερη για τα συμφέροντα της ΔΕΥΑΜΒ εξέλιξη του μεγαλύτερου σκανδάλου των τελευταίων δεκαετιών στον Βόλο.

«Θα στοιχίσει στην πόλη περίπου 16 εκατομμύρια ευρώ αυτή η απάτη, τα 11 από τα οποία είναι ‘αέρας’. Οι μόνοι που βγήκαν κερδισμένοι ήταν οι δικηγόροι, οι αμοιβές των οποίων ήταν ύψους εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ τον χρόνο», σχολιάζει ο Απ. Πάντσας.

Το παραπάνω, σε συνδυασμό με την παραχώρηση τμημάτων της ΔΕΥΑΜΒ σε ιδιώτες, όπως η διανομή των λογαριασμών που πήγε στα ΕΛΤΑ, κάνει πολλούς ανθρώπους της περιοχής με γνώση και εμπειρία στο ζήτημα να φοβούνται ότι σταδιακά θα οδηγηθούμε στο ξεπούλημα της ΔΕΥΑΜΒ, με ακόμα μεγαλύτερες συνέπειες για την ποιότητα ζωής και την τσέπη των Βολιωτών.

Για τη μεταφορά των λογαριασμών, ο πρώην αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑΜΒ Λεωνίδας Μαυρογιάννης αναφέρει ότι συνέβη την περίοδο των Μνημονίων και των περιορισμών στις προσλήψεις, όταν «είχαν φύγει αρκετοί εργαζόμενοι με σύνταξη από τη ΔΕΥΑΜΒ, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η δυνατότητα να βγάλει λογαριασμούς. Παρότι αιτιολογημένα είχαμε καταθέσει στο υπουργείο ότι θέλουμε τόσους ανθρώπους, αν θυμάμαι καλά ήταν 17 άτομα, δεν μας άφησαν να προσλάβουμε κανένα. Έπρεπε επομένως να βγάλουμε λογαριασμούς”.

Σύμφωνα με τον ίδιο, ο μεγάλος κίνδυνος εντοπίζεται στην προσπάθεια να περάσει η λειτουργία της ΔΕΥΑΜΒ στον δήμο με πρόσχημα τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει και την ελλιπή αποτελεσματικότητα. «Θα αναρωτηθεί κανείς: ‘Μα η δημοτική αρχή στον δήμο επιδιώκει να περάσει τη λειτουργία της ΔΕΥΑΜΒ, όχι σε ιδιώτη’. Εδώ ακριβώς βρίσκεται όλο το παιγνίδι. Ο δήμος απλώς είναι ο προθάλαμος. Η δημοτική αρχή ξέρει καλύτερα από τον καθένα πως ο δήμος δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που θα αναλάβει, γιατί το αντικείμενο της ΔΕΥΑΜΒ απαιτεί άλλη ευελιξία, που ο δήμος δεν την έχει. Τώρα, το δήθεν εκβιαστικό δίλημμα είναι: ή αναλαμβάνει ο δήμος το νερό και τον βιολογικό καθαρισμό ή η πόλη μένει χωρίς νερό και ο Παγασητικός χωρίς προστασία. Σε λίγους μήνες, αν περάσει η μεθόδευση της δημοτικής αρχής και αφού θα έχει πια διαπιστωθεί το αδιέξοδο, το δίλημμα θα επανέλθει με διαφορετική μορφή: ή δίνουμε το νερό και τον βιολογικό σε ιδιώτη ή η πόλη μένει χωρίς νερό και ο Παγασητικός χωρίς προστασία”.

Αρκεί να αναφερθεί μόνο ότι η δημοτική αρχή Μπέου, που ζητάει τυφλή εμπιστοσύνη για τους χειρισμούς της, έσπασε όλα τα ρεκόρ στην αλλαγή προέδρων στη ΔΕΥΑΜΒ, καθώς στα έξι αυτά χρόνια άλλαξε πέντε φορές προέδρους στο Διοικητικό Συμβούλιο της επιχείρησης…

*Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε πρώτα στην Αυγή και στο left.gr