Έφυγε από τη ζωή ο Νίκος Κούνδουρος

Την τελευταία του πνοή άφησε σε ηλικία 90 ετών ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος.

*Με τρομάζει πάρα πολύ η μοναξιά. Τι να κάνω; Πώς ν’ αντιμετωπίσω αυτή την έρμη τη μοναξιά; Κι αν με ρωτήσεις αν έχω φίλους, θα σου πω να ανοίξεις αυτό το κόκκινο τετράδιο εκεί πάνω, το καρνέ μου. Άνοιξέ το σε μια τυχαία σελίδα. Τι βλέπεις; Ονόματα, τηλέφωνα και δίπλα σταυρουδάκια. Δεν είναι εύκολο να ζει ο άνθρωπος ως τα 90 του… Θα δεις. Ο Καμπανέλλης έφυγε σχεδόν συνομήλικός μου, ο Χατζιδάκις έφυγε νέος σχετικά, όλοι φύγανε πριν από μένα. Κι αυτό, πίστεψέ με, είναι βαθύτατα στενόχωρο και πάρα πολύ μελαγχολικό

Ο Νίκος Κούνδουρος γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά οι γονείς του, από ατελείωτες γενιές Κρητικοί, δεν ανέχονταν να πολιτογραφηθεί σαν Αθηναίος. Τον μετέφεραν στην Κρήτη, τυλιγμένο σε μία πάνα, ώστε να γραφτεί στα δημοτολόγια του Αγίου Νικολάου της Κρήτης στις 15 Δεκεμβρίου του 1926. ΄Ηταν γιος του δικηγόρου και πολιτικού Ιωσήφ Κούνδουρου.

Σπούδασε ζωγραφική και γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας από την οποία και αποφοίτησε το 1948. Κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε ενταχθεί στις τάξεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, και μετά τον πόλεμο εξορίστηκε στη Μακρονήσο, λόγω των αριστερών φρονημάτων του. Στα 28 του χρόνια αποφάσισε να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο.

Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως σκηνοθέτης με τη Μαγική Πόλη (1954), όπου συνδύασε τις επιρροές του από το νεορεαλισμό με την εικαστική του ματιά. Με το σύνθετο και πρωτοποριακό έργο Ο Δράκος (1956), ο Νίκος Κούνδουρος καθιερώνεται. Ακολούθησαν “Οι παράνομοι” (1958), «Το ποτάμι» (1959), «Μικρές Αφροδίτες» (1963), «Το πρόσωπο της Μέδουσας» (1967), «Τα τραγούδια της φωτιάς» (1974), «1922» (1978) κ.ά.

Υπενθυμίζεται ότι τα ξημερώματα της 21 Οκτωβρίου του 2010, έπεσε θύμα ληστείας στο σπίτι του στο Μετς, από 3 μασκοφόρους τους οποίους η αστυνομία δεν κατάφερε να εντοπίσει, ενώ ο ίδιος μεταφέρθηκε στην εντατική μονάδα του νοσοκομείου «Γεώργιος Γεννηματάς». Υπήρξε θύμα ανάλογης ενέργειας και 2 μήνες νωρίτερα.

Διακρίσεις

Ο Ν. Κούνδουρος έχει  αντιπροσωπεύσει τον ελληνικό κινηματογράφο πολλές φορές στο εξωτερικό όπως στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βενετίας το 1953 και 1956, στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 1958, 1963 και 1967. Έχει επίσης τιμηθεί με το Πρώτο Βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και Βερολίνου το 1963 για την ταινία «Μικρές Αφροδίτες» καθώς και για την ταινία του «Το ποτάμι» στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1959.

Ειδικότερα για την ταινία «Μικρές Αφροδίτες» τιμήθηκε και με το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου. Η δε ταινία του «Ο Δράκος» χαρακτηρίστηκε ως η καλύτερη ελληνική ταινία στη δεκαετία του 1950-1960. Τόσο η ελληνική όσο και η γαλλική και αγγλική τηλεόραση έχουν προβάλει κατ’ επανάληψη ταινίες του Κούνδουρου.

Σημειώνεται επίσης πως αντίγραφα (κόπιες) πολλών ταινιών του βρίσκονται στο Ευρωπαϊκό Μουσείο Κινηματογράφου, στη Γαλλική Ταινιοθήκη καθώς και στο Μητροπολιτικό (Μητροπόλιταν) Μουσείο της Νέας Υόρκης.

Φιλμογραφία

Σινεμά

• Μαγική πόλις (1954)
• Ο δράκος (1956)
• Οι παράνομοι (1958)
• Το ποτάμι (1960)
• Μικρές Αφροδίτες (1963)
• Vortex ή Το πρόσωπο της Μέδουσας (1967)
• Τραγούδια της φωτιάς (1975)
• «1922» (1978)
• Μπορντέλο (1984)
• Μπάυρον: Μπαλλάντα για ένα δαίμονα (1992)
• Οι φωτογράφοι (1998)
• Το Πλοίο , English: The Ship (2011) by Showtime Productions

Τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ

• Ιφιγένεια εν Ταύροις (1991)
• Αντιγόνη (1994)
• Ελληνιστί Κύπρος

Το ντοκιμαντέρ που γύρισε για τη συναυλία της μεταπολίτευσης

*Τα λόγια του είναι από συνέντευξη του Ν. Κούνδουρου στη Lifo