Τρεις νέοι ηθοποιοί, ο Κωστάκης Ανδρικόπουλος, η Ηρώ Μακρή και η Χριστίνα Χειλά – Φαμέλη συμμαθητές από το Θέατρο Τέχνης και πλέον απόφοιτοι, αποφάσισαν να συνεργαστούν ανεβάζοντας στο θέατρο “Ειλισσός”, ” Το Μάθημα” του Ευγένιου Ιονέσκο σε σκηνοθεσία Μάνιας Παπαδημητρίου.
Οι ηθοποιοί μίλησαν στο 3pointmagazine.gr για την παράσταση, το υπαρξιακό ζήτημα και την ανάγκη τους να «υπάρξουν» καλλιτεχνικά.
Αλλά ας αναφερθούμε λίγο σε αυτό το είδος θεάτρου που δεν είναι άλλο από το Θέατρο του Παραλόγου. Ο Ευγένιος Ιονέσκο -ένας από τους βασικούς εκπρόσωπους του Παραλόγου- λέει: «Η ζωή δεν είναι παράλογη, η ιστορία δεν είναι παράλογη. Είναι πολύ λογικά όλα αυτά. Μπορούν να εξηγηθούν, μπορείς να καταλάβεις γιατί τα πράγματα γίνονται… Δεν υπάρχει κάτι μέσα στην ύπαρξή μας. Αυτό είναι το παράλογο. Είναι η ύπαρξή μας από μόνη της αφάνταστη και αδιανόητη». Για αυτόν, ο κόσμος μοιάζει αλλόκοτος, παράλογος, γελοίος και επώδυνος. Είναι μία κωμωδία γιατί είναι γελοίος, είναι κωμικός γιατί είναι τραγικός. Σε αυτές του τις πεποιθήσεις βασίζει το θέατρό του.
Γιατί όμως επέλεξαν το συγκεκριμένο έργο; “Ο λόγος, το λεπτό χιούμορ, ο ρυθμός, οι ανατροπές, τα πολιτικά και κοινωνικά μηνύματα, οι διαπροσωπικές σχέσεις και οι σχέσεις εξουσίας ήταν οι λόγοι που μας ώθησαν και μας ενέπνευσαν να ασχοληθούμε με αυτό το έργο. Θέλαμε να υπάρξουμε καλλιτεχνικά και επαγγελματικά. Ακόμη, επιθυμία μας ήταν να θίξουμε όλα τα παραπάνω ζητήματα και να τα επικοινωνήσουμε με το κοινό.”
Στην παράσταση βλέπουμε «έναν καθηγητή “βαμπίρ” που “πίνει” το αίμα φαινομενικά αθώων υπάρξεων που η βασική εκπαίδευση έχει σκοτώσει μέσα τους κάθε κρίση, μία φαινομενικά αθώα ύπαρξη με απόλυτη απουσία κρίσης και μία υπηρέτρια που ενώ τον κρίνει, τον βοηθάει συνάμα στους φόνους των μαθητριών του, ίσως από κάποιο υποβόσκον ερωτικό ένστικτο. Είναι ένα κωμικό δράμα του 1950 που εκφράζει το αίσθημα της αποξένωσης, την αδυναμία και τη ματαιότητα επικοινωνίας μεταξύ των γενεών».
Πρότειναν στη δασκάλα τους από τη σχολή, Μάνια Παπαδημητρίου να τους σκηνοθετήσει και έτσι κι έγινε.
«Είμαστε τυχεροί που συνεργαστήκαμε με τη δασκάλα μας διότι μας βοήθησε να καταλάβουμε τί είναι θέατρο του παραλόγου και πώς οι σχέσεις θα πρέπει να αναπτύσσονται μέσα σε αυτό. Ακόμη, μας βοήθησε να καταλάβουμε ότι ‘Το αντικείμενό σου είναι η συνισταμένη των ενεργειών προς τους θεατές’.
Χάρη στη σκηνοθετική της ματιά, αναδεικνύεται το στοιχείο της φόρμας, το οποίο δεν είναι ορατό στο έργο. Πιστεύουμε ότι είναι μία πρωτότυπη σκηνοθετική άποψη η οποία παντρεύεται άψογα με ‘Το Μάθημα’ του Ιονέσκο».
Όσον αφορά στο στοιχείο της «φόρμας» που είναι αρκετά έντονο στην παράσταση, ο ίδιος ο Ιονέσκο αγαπούσε πολύ το κουκλοθέατρο. «Οι χαρακτήρες είναι ύλη στην κίνηση του κόσμου». Έτσι τους αρνείται σαν προσωπικότητες. Λέει «Είμαστε όλοι κούκλες».
Ποια στοιχεία κυριαρχούν στο έργο;
«Οι άνθρωποι οδηγούνται στον κανιβαλισμό γιατί είναι μαριονέτες στα χέρια ενός ανάπηρου εκπαιδευτικού συστήματος, καθώς δεν μπορεί να ενσωματώσει τις νέες εμπειρίες και ανακαλύψεις της επιστήμης. Μπορούμε να πούμε πως μοιάζει κατά κάποιον τρόπο προφητικό για το πώς, στο μέλλον της ανθρωπότητας, υποχωρεί η κρίση υπέρ της απομνημόνευσης και απλής συλλογής πληροφοριών. Συνεπώς στο έργο κυριαρχούν δύο στοιχεία: Το θέμα ‘μνήμη και κρίση’ που έχει σχέση με την μαθήτρια και τις επερχόμενες γενιές (υπολογιστές κ.λπ.) και ο συμβολισμός του ΤΡΙΟ ( Καθηγητής-Υπηρέτρια-Μαθήτρια) ως συμβολισμός της οικογένειας (μπαμπάς-μαμά-παιδί) αλλά και των σχέσεων που είναι εξουσιαστικές (εραστής μεγάλος, ερωμένη μικρή και η σύζυγος) και κάθε εξουσιαστικής σχέσης».
Όλα τα έργα του Ιονέσκο έχουν έντονη πολιτική διάσταση. «Ο Ιονέσκο καταγγέλλει ότι ο ναζισμός και γενικότερα ο φασισμός ως πολιτική ιδεολογία επιχειρεί να σκεπάσει σαν ομπρέλα, εγκληματίες κοινού ποινικού δικαίου. Και αυτό εμφανίζεται να έχει μία ανατριχιαστική επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη και στην Ελλάδα».
Πέρα από την πολιτική διάσταση, το υπαρξιακό ζήτημα δεσπόζει ίσως πιο επιβλητικά και διαποτίζει το έργο του. «Ο Ιονέσκο πίστευε ότι η πολιτισμική κρίση της εποχής μας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην απογύμνωση της πνευματικής ζωής μας από καθετί το μεταφυσικό, στην τέλεια απομάκρυνσή της από τις εσχατολογικές ανησυχίες. Πολύ περισσότερο όμως δεν μπορεί να υπάρξει τέχνη, καθώς από τη φύση της είναι άρρηκτα δεμένη με το υπαρξιακό πρόβλημα, σαν μέσο έκφρασης του ανθρώπου αλλά και σαν βοηθός του. Γιατί όπως γράφει ο ίδιος ο Ιονέσκο,”η τέχνη οδηγεί τον άνθρωπο στην ίδια την πηγή του μυστηρίου. Αν η Τέχνη δε μας δίνει το κλειδί, γιατί καμιά ανθρώπινη προσπάθεια και καμιά μέθοδος δεν μπορούν να μας το δώσουν, τουλάχιστον μισανοίγει την πόρτα προς τη ζωή, πέραν της ζωής”».
Σκηνοθεσία.: Μ. Παπαδημητρίου
Ερμηνεύουν: Κ. Ανδρικόπουλος, Υρώ Μακρή, Χρ. Χειλά-Φαμέλη.
Ειλισσός – Μικροχώρος τέχνης
Αγλαονίκης 3 και Βουλιαγμένης,Παγκράτι
Τηλ : 2109214248
Παραστάσεις : Πέμ. 9 μ.μ., Παρ. 8.30 μ.μ.
Τιμές : € 10, 5.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.