Ένας χρόνος μετά τα γεγονότα στο πάρκο Gezi. Πόσο έχει αλλάξει η τουρκική κοινωνία σε αυτό τον χρόνο; Ποιες διαδικασίες οδήγησαν στην εκδημοκρατικοποίηση, την συνειδησιακή ωρίμανση, την ριζοσπαστικοποίηση των πολιτών της;
Ένας χρόνος έχει περάσει από τη στιγμή που οι αστυνομικές δυνάμεις της Κωνσταντινούπολης επιτέθηκαν σε ανθρώπους που αντιτίθεντο στην ισοπέδωση του πάρκου Γκεζί, στην καρδιά της πόλης και την μετέπειτα ανέγερση εμπορικού καταστήματος. Η συνέχεια είναι γνωστή σε όλους αφού όλα τα διεθνή μέσα -σε αντίθεση με τα τουρκικά- κάλυπταν για μήνες τις εξελίξεις στην Τουρκία και τις περισσότερες φορές προκαλούσαν τις αντιδράσεις της κοινής γνώμης.
Πόσο έχει αλλάξει όμως μέσα σε αυτό τον τόσο γεμάτο χρόνο η τουρκική κοινωνία, οι άνθρωποι που κατέβηκαν πέρυσι στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για το Γκεζί, η πολιτική ηγεσία και κυρίως η συνείδηση των τούρκων πολιτών;
Πριν έναν ακριβώς χρόνο, η Τουρκία παρουσιαζόταν τόσο μέσα στη χώρα, όσο και έξω από αυτήν, ως ένα τεράστιο οικονομικό θαύμα, ως η πρωτοπόρος δύναμη που εξισορροπούσε ανάμεσα στη δύση και την ανατολή και διεκδικούσε -με σχετικά καλές επιδιώξεις- την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ένα χρόνο αργότερα και μετά το σκληρό πρόσωπο και την αδιαλλαξία που επέδειξε η κυβέρνηση Ερντογάν προς τους διαδηλωτές σε όλη τη χώρα, τις αποκαλύψεις για μίζες και διαφθορά που αφορούσαν ηγετικά στελέχη της κυβέρνησης και του κόμματος του Ερντογάν (AKP) με τον γιο του, Μπιλάλ, να εμπλέκεται και ο ίδιος, το αυταρχικό κλείσιμο του Twitter πριν λίγους μήνες, το “βάπτισμα” ως τρομοκρατών όσων κατεβαίνουν στο δρόμο για να διαδηλώσουν, αλλά και τις προκλητικές δηλώσεις του τούρκου πρωθυπουργού λίγο μετά τον θάνατο 300 περίπου εργατών στο ανθρακωρυχείο της Σόμα, η ευρωπαϊκή προοπτική όχι μόνο έχει απομακρυνθεί, αλλά φαντάζει από αδύνατη έως απίθανη.
Κάτι τέτοιο βέβαια δεν φαίνεται να ενοχλεί ιδιαίτερα τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος μέσα σε ένα μόλις χρόνο έχασε -στα μάτια της διεθνούς κοινότητας, αλλά και των πολιτών της χώρας του- τεράστιο μέρος της “γοητείας” του, την δυναμική της διακυβέρνησής του, αλλά το κυριότερο, βίωσε την απόλυτη αμφισβήτηση της εξουσίας του και κατά συνέπεια της πολιτικής ηγεμονίας αυτού που συνηθίζουμε να ονομάζουμε “πολιτικό ισλάμ”.
Ενδεχομένως η απογοήτευση για χιλιάδες ανθρώπους που συμμετείχαν στα γεγονότα του πάρκου Γκεζί, σχετικά με το τί κατάφεραν και ποια ήταν η “νίκη” των εξεγερμένων απέναντι σε μία κυβέρνηση που ναι μεν κλονίζεται από σκάνδαλα και καταγγελίες, ωστόσο παραμένει ισχυρή -όπως φάνηκε από τις πρόσφατες δημοτικές εκλογές- η απάντηση είναι πολύ ενθαρρυντική.
Ο τουρκικός λαός, όπως και σχεδόν η συντριπτική πλειοψηφία των μουσουλμάνων, αντιμετωπίζουν πολύ διαφορετικά από τους μη-μουσουλμάνους τόσο την εκάστοτε πολιτική εξουσία, όσο και την ίδια τους τη ζωή. Η στωική στάση του μέσου μουσουλμάνου στην καθημερινότητά του δεν χωράει έντονες εκδηλώσεις αντιπάθειας ή αμφισβήτησης του πολιτικού ηγέτη της χώρας, δεν επιτρέπει ριζοσπαστικές μορφές αντίδρασης, όχι τόσο γιατί κάτι τέτοιο απαγορεύεται, αλλά γιατί η αντίληψη αυτή έχει ριζωθεί τόσο βαθιά στη συνείδηση των μουσουλμάνων, που έχει γίνει τρόπος ζωής.
Η σχεδόν μοιρολατρική -υπό την έννοια ότι οι άνθρωποι είναι πολύ μικροί και λίγοι για να εναντιωθούν στη θέληση του Αλλάχ, που προσωποποιείται στο πρόσωπο του εκάστοτε ηγέτη- στάση ζωής των μουσουλμάνων, δεν είχε ποτέ παρεκκλίνει τόσο πολύ, στην ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Ποτέ ξανά ένας τόσο μεγάλος όγκος ανθρώπων δεν βγήκε στους δρόμους για να διαδηλώσει. Ποτέ ξανά μουσουλμάνοι, κούρδοι, αλεβίτες, χριστιανοί, αριστεροί, ακτιβιστές, γκέι δεν ενώθηκαν κάτω από ένα σύνθημα. Ποτέ μέχρι τώρα οι πολίτες της Τουρκίας δεν συνειδητοποίησαν ότι έχουν δικαίωμα να διεκδικούν το δίκιο τους, δικαίωμα να αμφισβητούν την εξουσία -η οποία μέσα σε ένα χρόνο έχει δολοφονήσει δεκάδες- δικαίωμα να κατεβαίνουν στον δρόμο και να εναντιώνονται στις περιπτώσεις ακραίας αυταρχικότητας της κυβέρνησης κι ας ξέρουν ότι θα δεχτούν έντονη καταστολή, δικαίωμα να μην πιστεύουν πια τα όσα δείχνουν τα μέσα ενημέρωσης, γιατί ξέρουν πως οι ίδιοι δεν είναι τρομοκράτες και βάνδαλοι, όπως τα κανάλια και ο πρωθυπουργός, τους χαρακτηρίζουν.
Μία νέα μορφή αλληλεγγύης δημιουργήθηκε στην χώρα τον περυσινό Ιούνιο και σίγουρα ακόμα βρίσκεται σε ισχύ. Μπορεί αυτή η κατάκτηση της τουρκικής κοινωνίας να φαντάζει αυτονόητη στις λεγόμενες “δυτικές” χώρες, αλλά για τους ίδιους τους Τούρκους, τα γεγονότα στο Γκεζί και ό,τι ακολούθησε μέσα σε αυτό τον χρόνο, αποτέλεσε ένα μάθημα δημοκρατίας και αλληλεγγύης.
Όπως δήλωσε και ο φύλακας-κηπουρός του πάρκου Γκεζί τα τελευταία 20 χρόνια, Cemal Özay: “Είμαι αισιόδοξος. Τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα. Στο τέλος θα νικήσουν οι καλοί. Οι άνθρωποι που σκέφτονται μόνο το συμφέρον τους, θα χάσουν στο τέλος. Άλλωστε, ποιος θα υποστηρίξει ανθρώπους που δεν αγαπούν τα δέντρα;”
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.