Ίσως έχεις ξανακούσει τη φωνή του (Μεθυσμένα Ξωτικά) σε συναυλίες, υπόγειες διαβάσεις και πλατείες ή να είσαι από αυτούς που ακολουθούν την 20χρονη μουσική του διαδρομή. Ίσως, πάλι, να μην είχε τύχει να συναντηθείς με τα τραγούδια του μέχρι σήμερα.
Πριν λίγες μέρες, ο Γιάννης Μπιλίρης κυκλοφόρησε το νέο του και πρώτο προσωπικό δίσκο με τίτλο «Τρικλοποδιά», «είναι ο τρόπος μου να αντιπαρατεθώ και με ένα “Πλαν Μπι” απέναντι στο υπάρχον» θα μας πει χαρακτηριστικά στη μεταξύ μας κουβέντα.
Ο δίσκος ανταποκρίνεται πλήρως στο όνομά του. Είναι μια τρικλοποδιά στην μουσική κανονικότητα, στη βαρετή ελληνική μουσική βιομηχανία που παράγει κακά αντίγραφα ή απλά κακή μουσική και μας την σερβίρει ως τη μόνη λύση. Ή όπως λέει και ο Γιάννης είναι «ένα ευγενικό άντε γαμηθείτε».
1. Γιατί «Τρικλοποδιά»;
Για πολλούς λόγους, πολλοί απ’ τους οποίους αναλύονται με έναν τρόπο και στο ομότιτλο κομμάτι του δίσκου. Γιατί είναι υγιές να διαταράσσεις την κανονικότητα, χρησιμοποιώντας ακόμη και ανορθόδοξους τρόπους κάποιες φορές. Γιατί στην καθημερινή τρεχάλα που κυριαρχεί, κάποιοι φτιάχνουμε πράγματα που η δυναμική τους σε αναγκάζει να σταματήσεις και να τους δώσεις σημασία. «Τρικλοποδιά» γιατί ο πατέρας μου πάταγε χαβαλεδιάζοντας κάποτε το κουμπί μιας παλιάς φωτογραφικής μηχανής, και τρεις δεκαετίες μετά εγώ έπεφτα πάνω στο καλύτερο artwork που θα μπορούσα να ‘χω για τον πρώτο μου προσωπικό δίσκο.
2. Ποιο ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσει μια πιο προσωπική μουσική δουλειά;
Είχα ξαναρχίσει να γράφω και με πιο αφαιρετικό τρόπο όλο και πιο συχνά. Και λέω “ξαναρχίσει” γιατί το πρώτο μου αυθόρμητο γραπτό, σε ηλικία 8 ετών (ναι η μάνα μου το ‘χει κορνιζάρει), είχε ύφος αρκετά κοντινό στο «Τρικλοποδιά» και ελευθεριακό περιεχόμενο. Επίσης θεωρώ πως τα τραγούδια των Ξωτικών έχουν υπερκαλύψει, με πολύ αναλυτικό και διαχρονικό τρόπο, πολλές αυστηρά πολιτικές-κοινωνικές θεματικές.
3. Τι σημαίνει για σένα αυτός ο δίσκος;
Ό,τι και να πω θα ‘ναι λίγο…πέρα απ’ την πλάκα με έναν τρόπο ισχύει, αλλά θα κάνω μια προσπάθεια. Είναι σίγουρα ένα στοίχημα, είναι μια νέα αρχή, είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς προσπαθειών σε αρκετά αντίξοες συνθήκες, είναι τραγούδια που θεωρώ ιδιαίτερα και τα αγαπώ, είναι μια συνάντηση πολλών πραγμάτων-καταστάσεων και ανθρώπων, είναι ο τρόπος μου να αντιπαρατεθώ και με ένα “Πλαν Μπι” απέναντι στο υπάρχον. Είναι μια προσεκτικά στημένη παγίδα για εκείνους τους ειδήμονες που θεωρούν πως είναι σε θέση ισχύος. Θέλω να πω πως φυσικά και ο κάθε ραδιοφωνικός παραγωγός έχει δικαίωμα να επιλέγει τί θα προωθήσει. Αλλά… όταν έχεις δημόσιο βήμα και επιλέγεις να προωθείς τα ίδια και τα ίδια είσαι έκθετος και συνένοχος. Οι εποχές που ζούμε χρειάζονται ερεθίσματα.
Το κοινό θα σε κρίνει, αν όχι σήμερα ίσως μετά από κάποιο καιρό, όχι μόνο για το τί επέλεξες να παίξεις αλλά και για το τί επέλεξες να μην παίξεις.
Να συνεχίσω όμως. Είναι η πρώτη φορά, μετά από 20 χρόνια δημόσιας μουσικής ενασχόλησης, που θα μου φανεί ταιριαστό αν τα τραγούδια μου γίνουν και σε οικονομικό επίπεδο ανταποδοτικά για μένα και τους συνεργάτες μου. Είναι τα αμέτρητα χειρωνακτικά (και όχι μόνο) μεροκάματα που κάνω εδώ και χρόνια για την χρηματοδότηση του. Είναι και μια δικαίωση. Ok, είναι και ένα πολύ ευγενικά διατυπωμένο “άντε γαμηθείτε”.
4. Έχοντας συνηθίσει στους πανκ τόνους των Μεθυσμένων Ξωτικών, η «Τρικλοποδιά» φαίνεται να ξεφεύγει αρκετά από αυτό το στυλ που είχαμε συνηθίσει να τραγουδάς… Ποιες οι επιρροές σου σε αυτόν τον δίσκο;
Εδώ σε πιάνω να την πατάς με τα κλισέ.. Όσοι γνωρίζουν το σύνολο της δουλειάς των Ξωτικών σίγουρα δεν ξαφνιάζονται τόσο. Από το ξεκίνημα μου μέχρι και σήμερα παίζω με διάφορα μουσικά είδη και τρόπους ερμηνείας και αυτό είναι κάτι που πάντα ξενέρωνε κάποιους ορθόδοξους πανκ ακροατές. Μιλάμε βέβαια για μια πορεία πολλών χρόνων, μέσα στα οποία οι επιρροές που κατά περιόδους κερδίζουν ή χάνουν έδαφος ποικίλουν. Υπάρχουν φυσικά κάποιες σταθερές, όπως υπάρχουν και οι επιρροές των ανθρώπων που έχω κοντά μου τα τελευταία χρόνια και των μουσικών που επέλεξα να συνεργαστώ. Ο AdamZatse στις κιθάρες και τη μίξη του δίσκου, και ο Θανάσης Γιαννίτσας στο μπάσο παιδεύτηκαν αρκετά μαζί μου στο κομμάτι διάφορων ενορχηστρωτικών και άλλων αποφάσεων. Ο Γιάννης Θωμάς στα τύμπανα ανέλαβε το ρόλο του “ψυχρού εκτελεστή” λίγο πριν ξεκινήσουν οι ηχογραφήσεις, προσθέτοντας φυσικά το προσωπικό του ύφος και τις δικές του πινελιές. Κάθε τραγούδι του δίσκου πάντως έχει τις δικές του ιδιαίτερες αφετηρίες, και ίσως θα ‘ταν ενδιαφέρον να αφιερώσουμε κάποια επόμενη κουβέντα αποκλειστικά σε αυτή τη θεματική.
5. Κάποια παλιότερα δικά σου τραγούδια (όπως το Λάφυρο, ο Παιδότοπος και κάποιες διασκευές) δεν συμπεριλήφθηκαν στο δίσκο. Γιατί;
Μου θύμησες κάτι που με είχε κουράσει λίγο και είχε καταντήσει σαν ανέκδοτο. Απ΄το ’13 που ανέβασα το πρώτο τραγούδι εκτός Ξωτικών μέχρι το ’18 που βγήκε το Τρικλοποδιά, όποτε γούσταρα να τρέξω μια ιδέα και να την δημοσιοποιήσω το έκανα. Έτσι μαζεύτηκαν πολλά τραγούδια και βίντεο κλιπ. Άλλος τύχαινε να πετύχει ένα swing και μου ‘λεγε «α είδα τώρα ασχολείσαι με swing», άλλος τύχαινε να πετύχει ένα hip hop, άλλος ένα ακουστικό κλπ. Είναι και το χάωμα του ίντερνετ και της αποσπασματικής εικόνας που αυτό δίνει σε όποιον δεν θα το ψάξει και πολύ. Πλέον ήθελα να βγει ένα υλικό που να είναι μεν ποικιλόμορφο, αλλά να έχει συνοχή και έναν χαρακτήρα ολοκληρωμένο.
Κάποια από τα τραγούδια αυτής της πενταετίας θα μπουν σε μελλοντικές κυκλοφορίες, ενώ μέσα στο ’19 θα βγάλω και ένα καθαρά χιπ χοπ άλμπουμ ως Τζόνι Μπι.
6. Είναι η πρώτη φορά που οι στίχοι σου δεν είναι μόνο πολιτικοί, αλλά και αρκετά προσωπικοί…είναι η «Τρικλοποδιά» μια προσωπική εξομολόγηση;
Η αλήθεια είναι πως πάντα ήταν και αρκετά προσωπικοί. Σύμφωνοι, τώρα είναι ακόμη περισσότερο. Αν θέλουμε όμως να ‘μαστε πιο σωστοί και ακριβείς θα πρέπει να ψάξουμε για πιο λεπτές διαφοροποιήσεις που έχουν να κάνουν με την αυστηρή πολιτική τοποθέτηση, με τον έντονα καταγγελτικό τόνο και με άλλα στοιχεία τα οποία έχω επιλέξει να αποφύγω ή να εκφράσω κάπως διαφορετικά. Ναι είναι πιο έντονο και το στοιχείο της προσωπικής εξομολόγησης. Τσίτσιδο μ’ έβγαλα στο εξώφυλλο…
7. DIY και στην «Τρικλοποδιά»;
Το «Τρικλοποδιά» είναι μία εντελώς ανεξάρτητη παραγωγή. Σε προσωπικό επίπεδο δεν άλλαξαν και πολλά στη διαδικασία που παίζει μέχρι να φτάσει το τελικό υλικό στα χέρια και τα αυτιά των ακροατών. Ωστόσο ένας υψηλός DIY πήχης, που έθεσαν μεταξύ άλλων και τα Ξωτικά και που οριοθέτησε τη χρήση αυτού του όρου στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα, έχει να κάνει και με πολλά άλλα ζητήματα. Με το αν θα επιδιώξεις να βιοπορίζεσαι, με τα μέρη που θα επιλέξεις να εμφανιστείς, με το ποιοί διοργανώνουν, με το ποιοί άλλοι ανεβαίνουν στο stage, με τα μέσα στα οποία θα επιλέξεις να ακουστείς κ.α. Υπό αυτή την έννοια είναι ξεκάθαρο για μένα πως το «Τρικλοποδιά» δεν είναι DIY. Διαθέτει όμως τις δικές του(και ενίοτε ιδιαίτερα έντονες) κόκκινες γραμμές.
8. Ποιες είναι λοιπόν οι δυσκολίες μιας ανεξάρτητης παραγωγής;
Τα τελευταία χρόνια έχω κάποιους πολύ σημαντικούς συνεργάτες-συνοδοιπόρους που με στηρίζουν και κάνουν τα δύσκολα πολύ ευκολότερα. Πολύ σημαντικό ρόλο σε όλο αυτό παίζει και μια μερίδα του κοινού που δείχνει με τρόπο έντονο και ουσιαστικό πως με καταλαβαίνει, με εκτιμάει και με ενθαρρύνει. Πέρα από τις προφανείς δυσκολίες που οι περισσότεροι μπορούν να φανταστούν, υπάρχει και μία που είναι εντυπωσιακά ανυπέρβλητη και αναχρονιστική. Σε μια εποχή που υποτίθεται πως το διαδίκτυο έχει κάνει την επικοινωνία ευκολότερη, το πατροπαράδοτο φραγκάτο κύκλωμα έχει μετεξελιχθεί και παραμένει το μεγαλύτερο εμπόδιο μαζί με τη μάστιγα της αφιλτράριστης υπερπληροφόρησης. Με τις ευλογίες του φιλοθεάμωνος κοινού βέβαια που ακολουθεί τυφλοσούρτη τις μαζικές τάσεις και συντηρεί την κυριαρχία τους. Όλα τα τραπέζια είναι ρεζερβέ.. από μεγαλοεταιρείες, μιλημένους παραγωγούς, αγορασμένα likes και views, χορηγούμενες καμπάνιες, πληρωμένες συνεντεύξεις, μισθωμένο ραδιοφωνικό χρόνο κλπ. Η γενικευμένη ψευδαίσθηση ελεύθερης επικοινωνίας-ενημέρωσης λειτουργεί σαν άλλοθι εφησυχασμού, και παίζει να ‘ναι χειρότερη από την καθολική τους απώλεια. Αυτή η μεγάλη δυσκολία πάντως ξεπερνιέται μέσω της θερμής υποστήριξης του υλικού από όσους καταφέρνουν να συναντηθούν μαζί του. Η εμπλοκή σε αυτό όλο και περισσότερων πιστεύω πως είναι θέμα χρόνου.
9. Ζακ, Πετρίτ, Ελένη. Θεωρείς ότι ο σκοταδισμός και ο φασισμός κερδίζουν έδαφος;
Προφανώς και κερδίζουν, κι αυτό είναι άμεσα συνδεδεμένο και με την πολιτιστική κατρακύλα που παίζει εκτός από την πολιτική. Άδικα ξαφνιαστήκαμε με τον φασίστα πρωθυπουργό της Βραζιλίας, μιας χώρας με μπάλα, samba, φτώχια, αμορφωσιά, μποτέ και γυμναστική. Δεν χρειάζεται να ‘σαι μάντης για να δεις τις ελληνικές ομοιότητες και το που οδηγούν. Χρειάζεται όμως λίγη εξυπνάδα για να καταλάβεις πως παρόλες τις ομοιότητες παίζουν και πολλές διαφοροποιήσεις, τις οποίες οφείλεις να λάβεις υπόψη σου.
10. Ποια απάντηση πρέπει να δώσει ο αντιφασιστικός κόσμος και οι συλλογικότητες;
Ευτυχώς, παρά τα όποια λάθη και τις πολλές δυσκολίες, αυτός ο κόσμος δεν
έχει πάψει να δίνει πολυεπίπεδες απαντήσεις και να σχεδιάζει τη συνέχεια. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στις παγίδες που έχουμε μάθει να στήνουμε οι ίδιοι στους εαυτούς μας και στις διαδικασίες μας, ειδικά όταν βαδίζουμε μεταξύ πεπατημένης και εσωστρέφειας.
11. Ποια απάντηση μπορεί να δώσει η μουσική;
Υπάρχει μια πραγματικότητα που όσο δεν την συνειδητοποιούμε και δεν την αξιοποιούμαι δωρίζουμε χώρο και χρόνο στον εχθρό.
Οι μισάνθρωποι και οι εχθροί της ελευθερίας δεν έχουν στη χώρα μας κανένα σοβαρό καλλιτεχνικό έρεισμα, παρόλο που κατά καιρούς βρίσκουν κάποιους επιφανείς θιασώτες.
Ωστόσο κερδίζουν χώρο εκμεταλλευόμενοι μια θολούρα,την οποία η πλειοψηφία την ενισχύει εκ των έσω. Οι σύγχρονοι καλλιτέχνες και το κοινό πρέπει να ξεπεράσουν τα γραφικά ψυχογραφήματα, τα βεβιασμένα πανηγυρτζίδικα φολκλόρ ξεφαντώματα, τις επαναστατικά επιτηδευμένες “ντόπες”, τις στομφώδεις ερμηνείες χιλιοειπωμένων χλιαρών ερωτόλογων, τις ψευτοψαγμένες μεταμοντερνιές, τον νουάρ φασεϊσμό, την υπερβολικά στυλιζαρισμένη ημιμάθεια-αμορφωσιά, τον θεατρινισμό της μπλαζέ αλητείας, το πολύ γιόλο, την ούλτρα αγριάδα ή κατήφεια, τον τιποτένιο ελιτισμό. Πρέπει να προσπαθήσουμε να βγούμε από όλες αυτές τις λούμπες αντί να απολαμβάνουμε την εύκολη αποθέωση που μας χαρίζουν. Και πρέπει να βγούμε όπως ακριβώς μπήκαμε, μαζί με το κοινό και σε αλληλεπίδραση με αυτό. Οι τέχνες έχουν μεγάλη δύναμη όταν είναι γειωμένες στην κοινωνία αλλά όχι λιωμένες κάτω απ’ τα κουσούρια της, όταν βρίσκονται στα χέρια της για να την ανυψώνουν και όχι για να της κουνάνε το δάχτυλο ή να χαϊδεύουν τα χούγια της, όταν περιγράφουν την καθημερινότητα της με τρόπο διεισδυτικά απελευθερωτικό και δίνουν διεξόδους.
12. Αγαπημένο σου τραγούδι;
Είναι σα να με ρωτάς για αγαπημένο μου άνθρωπο. Τα αγαπώ όλα με διαφορετικούς τρόπους και δεν θέλω να στενοχωρήσω κανένα.
13. Πού μπορούμε να βρούμε το δίσκο σου;
Ετοιμάζεται μια συναυλία-παρουσίαση, όπου αντί εισιτηρίου θα παίζει αγορά του cd στην είσοδο, ενώ όσοι το έχουν προπαραγγείλει από το επίσημο site θα μπαίνουν ελεύθερα. Αργότερα θα ανακοινωθούν και κάποια επιλεγμένα δισκοπωλεία. Όλος ο δίσκος μαζί με τα τρία βίντεο κλιπ που τον συνοδεύουν υπάρχει και στο επίσημο κανάλι στο youtube.
Είναι γνωστό βέβαια πως η συγκεκριμένη πλατφόρμα σακατεύει την ποιότητα του ήχου, αλλά ούτως ή άλλως θα μου πεις ο περισσότερος κόσμος αυτοπεριορίζει βάναυσα την ακουστική του εμπειρία ακούγοντας μουσική από τα ψευτοηχειάκια του κινητού ή του λαπτοπ ενώ σκρολάρει. Παρόλα αυτά είμαι αισιόδοξος, όπως και τα τραγούδια του δίσκου.
Ok… πρέπει να απαλλαγούμε από όλες τις ζωοφάγες παθογένειες που μας έχουν γίνει συνήθεια. Όμως διασκεδάζουμε παλεύοντας και παλεύουμε διασκεδάζοντας. Κι ό,τι καταφέρουμε.
Περισσότερα για τον Γιάννη Μπιλίρη:
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.