Το 8o Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου Γυναικών ξεκίνησε (7/6) στα γαλλικά γήπεδα, εκεί όπου υπό κανονικές προϋποθέσεις θα βρισκόταν και το μεγαλύτερο αστέρι του, η κάτοχος της πρώτης «γυναικείας» Χρυσής Μπάλας, Άντα Χέγκερμπεργκ. Ωστόσο, η Νορβηγίδα δεν είναι και η πιο συνηθισμένη αθλήτρια ομαδικών σπορ. Η ίδια, αν και 23 ετών, έχει αποσυρθεί από την εθνική Νορβηγίας λόγω της ανισότητας που υποστηρίζει ότι επικρατεί κατά της γυναικείας εθνικής ομάδας, σε σχέση με τους άνδρες. Είναι γνωστό ότι τόσο η FIFA όσο και η UEFA προωθούν συστηματικά την ανάπτυξη του γυναικείου ποδοσφαίρου, καθώς στα μάτια των τεχνοκρατών το γυναικείο φούτμπολ είναι μια πολύ δυναμικά αναπτυσσόμενη αγορά. Αυτό σημαίνει ότι οι διακρίσεις που εξακολουθούν να υφίστανται οι γυναίκες αναφορικά με την αντιμετώπισή τους από τις εθνικές ομοσπονδίες ή τους παράγοντες είναι κάτι δευτερεύον; Ή τα σεξιστικά στερεότυπα που διαποτίζουν πολλές συμπεριφορές και σχόλια είναι κάτι αμελητέο; Η παρακάτω συνέντευξη που παραχώρησε η Χέγκερμπεργκ στη δημοσιογράφο του ESPN, Bonnie Ford, με αφορμή το Παγκόσμιο Κύπελλο στη Γαλλία, αποκαλύπτει μια ισχυρή προσωπικότητα που έχει διαμορφωμένη άποψη για καταστάσεις εντός κι εκτός γηπέδου.
Έχουν περάσει ήδη δύο χρόνια από τότε που η 23χρονη στράικερ της Λιόν και της εθνικής Νορβηγίας, Άντα Χέγκερμπεργκ, ενημέρωσε την ομοσπονδία της πατρίδας της ότι δεν προτίθεται να αγωνιστεί εκ νέου με το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα μέχρι να υπάρξει πιο χειροπιαστή πρόοδος στις εργασιακές συνθήκες και τη συνολική υποστήριξη προς το γυναικείο ποδόσφαιρο. Η ίδια δεν παρέκκλινε ποτέ από αυτήν την απόφαση, παρά τις πρωτοβουλίες Νορβηγών ιθυνόντων, ως εκ τούτου θα παρακολουθήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2019 από το σπίτι της.
Ωστόσο, ό,τι ακολουθήσει δεν θα μοιάζει με διακοπές. Το πυρακτωμένο ταλέντο της Χέγκερμπεργκ -τελειοποιημένο στις 5 σεζόν με τον υπερομάδα της Λιόν και μέσα από τις ατομικές προπονήσεις στα διαλείμματα των διεθνών υποχρεώσεων- την έχει οδηγήσει στο κορυφαίο επίπεδο, γεγονός που αποδείχθηκε όταν σήκωσε την πρώτη «γυναικεία» Χρυσή Μπάλα το περασμένο έτος. Κάτι που έλαβε χώρα πριν σημειώσει χατ-τρικ μέσα σε 17 λεπτά και σφραγίσει την κατάκτηση του τέταρτου συνεχόμενου Champions League.
ESPN: Δεδομένης της μισθολογικής ανισότητας ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες, ποιες είναι οι σημαντικότερες παράμετροι που ικανοποιούν το αίσθημα περί ισότητας στον σύλλογο της Λιόν;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Είναι το μέγεθος του σεβασμού και το γεγονός ότι επικρατεί ισότητα όσον αφορά τις συνθήκες, τα γήπεδα που χρησιμοποιούμε, τρώμε στην ίδια τραπεζαρία και είμαστε κομμάτι του συλλόγου κατ’ αντιστοιχία με την ανδρική ομάδα. Οι αθλητές μένουν πολύ καιρό εδώ επειδή το απολαμβάνουν, βιώνουν μια άνετη ζωή και ζουν από το ποδόσφαιρο παίζοντας στο κορυφαίο επίπεδο.
ESPN: Υπάρχουν μερικές χώρες με πολύ ισχυρές ομάδες, όπως η Γαλλία, που δεν έχουν επιτυχίες στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Αντίθετα με τις ΗΠΑ, που έχουν τεράστιες επιτυχίες στο Παγκόσμιο Κύπελλο αλλά οι εγχώριοι σύλλογοι δυσκολεύονται αρκετά. Πού οφείλεται πιστεύεις αυτή η αντίθεση;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Στην Αμερική οι παίκτριες έχουν ξοδέψει μεγαλύτερο διάστημα μαζί στην εθνική ομάδα, παρά σε συλλόγους. Εδώ είναι διαφορετικά. Έχεις την καθημερινότητά σου στο κλαμπ, και με την εθνική ομάδα θα βρεθείς μια φορά το δίμηνο. Έχω ακούσει από πολλούς να μιλούν για τη σπουδαιότητα του φετινού Παγκοσμίου Κυπέλλου και εύχομαι πραγματικά να φανεί αντάξιο των προσδοκιών. Συχνά ξεχνάμε πως έχουμε όλη μας την προσοχή σε ένα τουρνουά και μετά ξαφνικά, μπαμ! Επιστρέφεις στον σύλλογο και παίζεις με 200 άτομα στις κερκίδες. Μεταφέροντας τον θόρυβο των μεγάλων διοργανώσεων στην καθημερινή τριβή των συλλόγων κάνει τον κόσμο να έρχεται στους αγώνες μας, κι αυτό είναι σημαντικό. Για παράδειγμα, παίξαμε στον τελικό του Euro 2013 μπροστά σε 40.000 άτομα, ενώ μερικές παίκτριες από τη Νορβηγία έπαιζαν τα Σαββατοκύριακα σε αγώνες πρωταθλήματος με 200 ανθρώπους στην εξέδρα. Ήταν ένα σοκ- για όλες μας.
ESPN: Τι σου έδωσε την ψυχική και συναισθηματική δύναμη ώστε να μην συμμετέχεις στις υποχρεώσεις της Νορβηγίας;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Βρίσκομαι σε έναν σύλλογο που έχει προδιαγραφές, είμαι συνηθισμένη σε αυτό. Η οικογένειά μου και εγώ ζητάμε ποιότητα στη ζωή μας, έτσι κι εγώ τοποθετώ τον πήχη ψηλά. Απαιτώ πολλά πράγματα από τον εαυτό μου, αλλά απαιτώ όλα γύρω μου να είναι στη θέση τους ώστε να μπορώ να πετύχω.
Για πολλά χρόνια προσπαθούσα να επηρεάσω καταστάσεις, συνεπώς μπόρεσα να δω ότι το συγκεκριμένο σύστημα και η ομοσπονδία δεν μου ταιριάζει καθόλου. Ένιωθα να ήμουν σε ένα σύστημα που δεν είχα φωνή, ήταν ένα βάρος στους ώμους μου που γινόταν συνεχώς μεγαλύτερο. Δεν πάει λοιπόν έτσι. Όταν είσαι αρκετά σίγουρη για τον εαυτό σου και τις αξίες σου και θέλεις να προχωρήσεις, είναι εύκολο να πάρεις δύσκολες αποφάσεις. Για μένα δεν υπήρχε άλλη λύση, από τη στιγμή που ήμουν σε θέση να διατηρήσω τον έλεγχο του εαυτού μου και να μην χάσω τίποτα από αυτά που πιστεύω. Μόλις το έπραξα, ήμουν ανακουφισμένη, ξανά ο εαυτός μου. Μπορούσα να αγωνιστώ σε τοπ επίπεδο ξανά.
Ωστόσο οι εβδομάδες πριν από την απόφαση ήταν σαν μια περίοδο κατάθλιψης. Πολύ σκληρό. Δεν είναι εύκολο μια γυναίκα να υψώνει το ανάστημά της και να προσπαθεί να είναι αποφασιστική με γόνιμο τρόπο. Ήταν σημαντικό που η Ομοσπονδία γνώριζε για τι πράγματα μιλούσα, κατά γράμμα. Όταν τα ΜΜΕ με ρώτησαν τι συζητήσαμε, τους απάντησα ότι ήταν κάτι μεταξύ εμένα και αυτών, ώστε να τα επεξεργαστούν εκείνοι. Όμως δεν φαίνεται ότι το εξέλαβαν με τον ίδιο τρόπο. Από τότε, το άφησα πίσω μου και προσπαθώ να δίνω τα πάντα στη Λιόν.
ESPN: Και τότε, σαν μια συμπαντική σύμπτωση, η Νορβηγία κληρώθηκε στο ίδιο γκρουπ με τη Γαλλία. Θα παρακολουθήσεις τους αγώνες;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα παρακολουθήσω το Παγκόσμιο Κύπελλο. Έχω πολλές συμπαίκτριες που συμμετέχουν. Αλλά δεν υπάρχει συναισθηματικός δεσμός. Είμαι απόλυτα σίγουρη για την απόφασή μου από την πρώτη μέρα. Η ίδια απόφαση με οδήγησε στο υψηλότερο επίπεδο, τη Χρύση Μπάλα.
ESPN: Είδα τη Χρυσή Μπάλα κάτω στο μουσείο του συλλόγου (σ.σ. Λιόν). Ήταν σκληρό για σένα να την παραδώσεις;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Φοβόμουν πολύ να την κρατήσω σπίτι μου. Θα την αφήσω εδώ για κάποιο διάστημα και θα την επιστρέψω σπίτι όταν έχω κατάλληλο συναγερμό.
ESPN: Πώς βλέπεις το γεγονός ότι οι παίκτριες των ΗΠΑ πήγαν στα δικαστήρια την Ομοσπονδία με σκοπό την εξισορρόπηση των αμοιβών;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Έχουν τα άντερα να το κάνουν και να μείνουν ενωμένες σε αυτό. Αυτό είναι το επόμενο βήμα. Οι γυναίκες πρέπει να στηρίζουν τις γυναίκες σε τέτοιες υποθέσεις, ακόμα περισσότερο από τώρα. Αν κάθε γυναίκα υψώσει το ανάστημα και τη φωνή της, σκέψου πόσες φωνές θα μαζευτούν και πόσο μαζική θα είναι η προσπάθεια. Νιώθω αυτήν την προσωπική ευθύνη. Ακόμα κι αν κάποιες φορές αναρωτιέμαι «Όντως θα δώσω και αυτή τη μάχη;», σκέφτομαι επίσης τι θα φέρει στο μέλλον για τους άλλους. Αυτό βρίσκεται στο πίσω μέρος του μυαλού μου, πίσω από κάθε απόφαση. Μάλιστα δέχθηκα την εξής ερώτηση από δημοσιογράφο: Θεωρείς τον εαυτό σου ποδοσφαιρίστρια ή φεμινίστρια;
ESPN: Γιατί να πρέπει να διαλέξεις;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Ακριβώς! Είναι αδύνατον να παίζεις ποδόσφαιρο σε έναν κόσμο μέσα σε άντρες και να μην αγωνίζεσαι για ισότητα. Είμαστε όλες φεμινίστριες. Το να παίζεις ποδόσφαιρο μπορεί να είναι σκληρό, αλλά κάθε μέρα είναι μια μάχη για ισότητα. Είναι γεγονός. Εδώ το έχουμε καταφέρει (σ.σ. Λιόν) επειδή έχουμε έναν άνθρωπο που μας πιστεύει. Αλλά υπάρχει ακόμα πολύ μακρύς δρόμος να διανύσουμε και το βλέπεις μέσα από μικρά παραδείγματα κάθε μέρα.
ESPN: Είμαστε σε μια εποχή που η προσβολή σε μια γυναίκα μπορεί να αποκτήσει περισσότερη προσοχή από ένα εγκώμιο. Όπως η ερώτηση που δέχθηκες στην παρουσίαση της Χρυσής Μπάλας.
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Δεν την εξέλαβα ως σεξιστική. Απλά σκέφτηκα ότι ήταν μια πραγματικά ηλίθια ερώτηση σε ηλίθιο χρόνο. Αν είχε ερωτήσει τον Εμπαπέ αυτό το πράγμα όλοι θα αντιδρούσαν σε στιλ, μα τι λέει;
ESPN: Σε έφερε σε άβολη θέση. Αν δεν έλεγες κάτι θα φαινόσουν αδύναμη και αν αντιδρούσες έντονα θα ήσουν υπερβολική.
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Ακριβώς. Δεν μπορείς να πεις τίποτα χωρίς να έχεις συνέπειες. Πάντα όμως έχω και χιούμορ. Πρέπει να έχεις ισορροπία ανάμεσα στο χιούμορ και ό,τι είναι μη αποδεκτό.
ESPN: Είναι κουραστικό αυτό;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Ενίοτε θα καλέσω τη μητέρα μου, και θα είμαι πολύ θυμωμένη. Δεν συμβαίνει συχνά, αλλά κάποιες φορές βλέπεις πράγματα ακόμα και έξω από το ποδόσφαιρο που σε επηρεάζουν, και αναρωτιέμαι γιατί. Πότε θα σταματήσει όλο αυτό; Υπάρχει καλύτερο μέλλον; Τότε σφίγγομαι και σκέφτομαι, πάμε πάλι.
ESPN: Έχεις πολλά χρόνια μπροστά σου. Δεν είσαι και στο τέλος της καριέρας σου, χτύπα ξύλο.
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Σωστά (σ.σ γελάει). Σοβαρά όμως, θέλω να δείξω ότι είμαι καλή εντός και εκτός γηπέδου. Ποτέ δεν θεώρησα τον εαυτό μου λιγότερο άξια από έναν άνδρα στο ποδόσφαιρο. Ποτέ. Ποτέ, ποτέ, ποτέ. Είναι ζήτημα αλλαγής συμπεριφοράς.
ESPN: Γνωρίζω ότι σου αρέσουν οι βιογραφίες. Ποια είναι η τελευταία που διάβασες;
ΧΕΓΚΕΜΠΕΡΓΚ: Η βιογραφία του Μοχάμεντ Άλι.
ESPN: Tι πήρες από το συγκεκριμένο βιβλίο;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Ήταν ένας άνθρωπος που δούλευε σκληρά. Προσπαθώ επίσης να διαβάζω γυναικείες βιογραφίες γιατί πιστεύω ότι υπάρχουν πολλές περισσότερες γυναίκες εκεί έξω που μοιάζουν στον Άλι.
ESPN: Τι σε κρατάει πεινασμένη;
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Η βελτίωση. Και η νίκη. Με τον τρόπο που δουλεύω, ρωτώ συνεχώς τον εαυτό μου: Τι πήγε καλά αυτόν τον χρόνο, και τι χρειάζεται να βελτιώσω; Πάντα έχω ένα σχέδιο. Το κάνω μαζί με την «ομάδα» μου στο σπίτι, την οικογένεια, τον αρραβωνιαστικό μου και τον προπονητή ψυχολογίας μου. Είναι μια απαιτητική διαδικασία, ακόμα και όταν πηγαίνει καλά. Έτσι όταν ήρθε η Χρυσή Μπάλα, ένιωσα κάτι σαν «Αλληλούια!». Ήταν ό,τι χρειαζόμουν.
ESPN: Η χαρά να επαναλαμβάνεις κάτι είναι πολύ διαφορετική από τη χαρά να το κάνεις για πρώτη φορά.
ΧΕΓΚΕΡΜΠΕΡΓΚ: Το κίνητρό μου είναι να μείνω στην κορυφή για όσο το δυνατόν περισσότερο. Ξέρω ότι είμαι ικανή. Βρίσκομαι ήδη εδώ και μερικά χρόνια, αλλά γνωρίζω ότι μπορώ να συνεχίσω αν κάνω όσα πρέπει σωστά.
*Αλιευμένο από το HUMBA!
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.