Γιατί ο Βαγγέλης Ευαγγελινός παίρνει «το αίμα του πίσω»;

Κάθε φορά που ανοίγω ένα βιβλίο ξετυλίγεται μπροστά μου ένας ολόκληρος κόσμος, είχε πει κάποτε ένας σπουδαίος άνθρωπος της τέχνης. Είχε δίκιο αν σκεφτείτε πως κάθε σελίδα είναι μια βουτιά σε μια άλλη πραγματικότητα. Ο χρόνος, η μνήμη και η ψυχή ενεργοποιούνται, ανοίγουν όλα τα αισθητήρια του ανθρώπινου νου. Κάπως έτσι λοιπόν βρεθήκαμε με ένα βιβλίο στο χέρι. Χωρίς αυτό να αποτελεί κάτι νέο αλλά το να βουτάς σε ένα νέο μυθιστόρημα που η πρώτη επαφή ξεκινάει με την πρώτη σελίδα, όλα αποκτούν μια ιδιαίτερη νότα.

Όλα πάντα αρχίζουν με την πρώτη μάτια, με τον τίτλο. “Το Αίμα Πίσω” είναι το μυθιστόρημα του νέου συγγραφέα Βαγγέλη Ευαγγελινού. Από την πρώτη στιγμή καταλαβαίνεις ότι αυτό το βιβλίο έχει κάτι διαφορετικό. Μιλάει για αιχμηρές πτυχές μιας άλλης πραγματικότητας. Πιο συγκεκριμένα ο ήρωας λέγεται ‘Βαγγέλης’ και είναι ένα παιδί που μπλέκει με τον υπόκοσμο για να επιβιώσει και γίνεται ντίλερ χωρίς να ξέρει τι θα αντιμετωπίσει. Η άγνοιά του άραγε θα τον «σκοτώσει»;

Δεν θα σας πούμε φυσικά. Μιλήσαμε όμως με τον συγγραφέα του βιβλίου Βαγγέλη Ευαγγελινό για να μάθουμε περισσότερα για την ιστορία, τον χαρακτήρα του βιβλίου αλλά και το μήνυμα του συγγραφέα.

Γιατί διαλέξατε αυτό τον τίτλο; Τι συμβολίζει “Το αίμα πίσω”;

Υπάρχει μια μικρή φιλολογική περιπέτεια πίσω απ’ αυτό. Ο αρχικός τίτλος που είχα δώσει στο βιβλίο ήταν ”Η Κάτω Βόλτα”. Αργότερα έμαθα πως τον ίδιο τίτλο έχει μια συλλογή διηγημάτων του Ντίνου Χριστιανόπουλου από το 1962. Η διευθύντρια ενός εκδοτικού οίκου με τον οποίο φτάσαμε στα πρόθυρα της έκδοσης μου είπε ότι έπρεπε να τον αλλάξω για λόγους πνευματικών δικαιωμάτων. Έτσι βρέθηκα να αναζητώ τίτλο για το βιβλίο εκ των υστέρων, πράγμα που με δυσκόλεψε και μου φάνηκε λίγο παράξενο, καθώς ο προηγούμενος τίτλος είχε αποφασιστεί από την αρχή της συγγραφής και μέσα μου είχε ταυτιστεί με το έργο. “Το Αίμα Πίσω” είναι μια φράση που αναφέρεται μέσα στο βιβλίο. Ως τίτλος ήταν μια πρόταση της επιμελήτριάς μου, Γεωργίας Δρακάκη, και τελικά τον κράτησα γιατί όπως είπε κι ένας διαδικτυακός μου φίλος «τίποτα δεν μπορεί να αντισταθεί σε κάτι που έχει αίμα στον τίτλο του». Πάντως μες στο μυθιστόρημα χρησιμοποιείται περισσότερο μεταφορικά, δεν έχει να κάνει με βεντέτα.

Είναι η πρώτη σας συγγραφική απόπειρα. Πώς νιώσατε όταν πήρατε στα χέρια σας το πρώτο σας μυθιστόρημα;

Αρχικά ένιωσα ανακούφιση γιατί είχα ταλαιπωρηθεί αρκετά μέχρι να βρω εκδοτικό οίκο να το εκδώσει χωρίς χρήματα. Με το που κυκλοφόρησε, την ανακούφιση διαδέχτηκε ένας ενθουσιασμός, που όσο περνούσαν οι μέρες έφτασε σε μεθυστικά επίπεδα από την ανταπόκριση του κόσμου. Εδώ και έναν μήνα που είναι στα βιβλιοπωλεία έχει πολύ καλή κίνηση, άνθρωποι που δεν έχω μιλήσει ποτέ μαζί τους μου στέλνουν μηνύματα στο facebook ότι αγόρασαν το βιβλίο γιατί τους άρεσε κάποιο απόσπασμα που ανέβασα, κι αν αυτό δεν είναι κάτι πολύ όμορφο, τότε δεν μπορώ να βρω άλλο επίθετο για να το περιγράψω.

Το βιβλίο σας είναι ένα ανατρεπτικό μυθιστόρημα που μιλάει για όσα ξέρουμε αλλά πότε δεν τα έχουμε δει ή δεν θέλαμε να δούμε.

Αισθάνομαι λίγο άβολα με τους βαρύγδουπους χαρακτηρισμούς. Αν θα ήθελα να είναι ανατρεπτικό κάτι στο βιβλίο μου, αυτό είναι το ύφος και η ακρίβειά του. Η διαχείριση του θέματος, όχι το θέμα. Το να γράψεις ένα βιβλίο με ήρωα έναν 20χρονο που σπρώχνει μαύρο, ακόμα και στην Ελλάδα, από μόνο του δεν λέει τίποτα. Το βιβλίο μιλάει για πράγματα που γίνονται και συνήθως αντιμετωπίζονται επιδερμικά. Σκοπός μου είναι να μιλήσω σωστά.

Πιστεύετε ότι μέσα από το περιθώριο γεννιέται η ωριμότητα;

Η ωριμότητα γεννιέται εκεί που υπάρχει η ανάγκη της. Η ζωή στο περιθώριο διέπεται από μια αντίφαση. Ιδωμένη απ’ έξω φαίνεται ανώριμη, επικίνδυνη, κάψιμο ενέργειας. Όσο τη ζεις όμως, πρέπει να οξύνεις κάποιες πρακτικές ιδιότητες που σχετίζονται με την ωριμότητα. Η ανωριμότητα σε οδηγεί σ’ αυτή τη ζωή, η ωριμότητα σε βοηθάει να διατηρηθείς στην επιφάνεια και να μην σε τραβήξει το ρεύμα στον πάτο.

Ο ήρωας του βιβλίου είναι ένας νεαρός ντίλερ που είναι ένας απλός θεατής στην ζωή του και πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η βία μέσα από την τρυφερότητα. Και το χρήμα είναι ο σκοπός με κάθε κόστος;

Το χρήμα σημαίνει επιβίωση, άρα είναι σκοπός σε κάθε περίπτωση. Στον κόσμο του νταραβεριού έχει ακόμα μεγαλύτερη αξία, καθώς το αντικείμενο του εμπορίου είναι προϊόν άμεσης κατανάλωσης, οπότε όποιος το χρησιμοποιεί ή το εμπορεύεται δεν μπορεί να επιτρέψει στον εαυτό του την πολυτέλεια να μείνει χωρίς λεφτά, όπως παράδειγμα ένας έμπορος ανταλλακτικών που πουλάει χονδρική με πίστωση ή ένας οποιοσδήποτε άνθρωπος ο οποίος δεν θα πάθει τίποτα αν δεν πάει για καφέ μια μέρα. Στις παράνομες συναλλαγές, όσον αφορά τις σχέσεις  των ανθρώπων με το χρήμα, πέφτουν οι μάσκες.

Καταφέρατε κάτι πολύ σημαντικό: να συνδυάσετε ένα σκληρό θέμα με μια γραφή πιο ποιητική. Πόσο δύσκολο ήταν αυτό;

Θα ‘λεγα ότι η γραφή μου είναι περισσότερο ρεαλιστική, με κάποια ξεσπάσματα που ίσως μπορούν να θεωρηθούν ότι έχουν μια ποιητική διάθεση. Σκοπός μου είναι ο λόγος μου να είναι άμεσος και οικονομημένος, με κουβεντιαστή χροιά. Να “γράφω όπως μιλάω”, όπως λέει κι ο Σελίν. Με κουράζουν πολύ τα βιβλία με ξύλινη, λογοτεχνίζουσα γλώσσα. Με χαρακτήρες που μιλάνε με ύφος που δεν μιλάει κανένας άνθρωπος στην πραγματική ζωή.

Ο ”Βαγγέλης” μέσα στο βιβλίο σε κάθε σελίδα που περνάει μεγαλώνει απότομα γνωρίζει πολλά και πολύ απότομα, είναι ένας από εμάς.

Εξαρτάται, ποιοι είμαστε “εμείς”; Aν εμείς είμαστε ο μέσος άνθρωπος, όχι. Ο Βαγγέλης περνάει κάποια όρια που δεν θα ξεπέρναγε ο καθένας. Απ’ την άλλη, ο τρόπος που παρατηρεί τα πράγματα, αυτομάτως τον βγάζει έξω, δεν ανήκει ούτε πέρα από τις γραμμές. Μάλλον κινείται στις απολήξεις, ανάμεσα σε εμάς και τους άλλους.

Από που αντλήσατε την έμπνευση σας για να γράψετε  ”Το αίμα πίσω”. Ποιο είναι το μήνυμα;

Η απόφαση για να γράψω το “Αίμα Πίσω” λήφθηκε ακαριαία και ενστικτωδώς σαν αντίδοτο μιας υπαρξιακής κρίσης που βίωσα πριν από κάποια χρόνια. Η ιστορία με βρήκε ταυτόχρονα. Δεν θα μπορούσε να είναι κάποια άλλη, ”θα γράψω αυτό το βιβλίο”, είπα μέσα σε μια στιγμή. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, δεν νομίζω πως είναι δουλειά της λογοτεχνίας να περνάει μηνύματα. Η μόνη υποχρέωση που έχει ένας συγγραφέας είναι αυτή που έχει κάθε άνθρωπος. Να κάνει τη δουλειά του όσο πιο έντιμα μπορεί. Ανάλογα με τον βαθμό που θα το πετύχει αυτό, τόσο θα αφορά και κάποιον άλλον σε προσωπικό επίπεδο. Να το πω απλά: αν γράψω ένα βιβλίο με αποκλειστικό σκοπό να περάσω ένα μήνυμα, θα βγει ο άλλος και θα μου πει: “σιγά, ρε φίλε, εσένα περίμενα να μου πεις τι να κάνω;” και θα ‘χει δίκιο. Δραματουργικά, η θέση του δημιουργού προκύπτει από τις επιλογές που κάνουν οι χαρακτήρες του, κυρίως ο πρωταγωνιστής. Υπό αυτή την έννοια, αυτό που μάλλον προκύπτει από το “Αίμα Πίσω” είναι πως, ο μόνος τρόπος για να αλλάξεις είναι η αλλαγή να είναι η μοναδική σου επιλογή.