“Η ακροδεξιά θα αποτύχει γιατί η κοινωνία χτίζεται πάνω στην αλληλεγγύη”

Την εκτίμηση ότι η ακροδεξιά θα αποτύχει, διότι η κοινωνία οικοδομείται από μέρα σε μέρα όλο και περισσότερο με βάση της την αλληλεγγύη εκφράζει μέσω του 3pointmagazine ο γραμματέας της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ, Σωτήρης Αλεξίου. Με αφορμή τη φασιστική και δολοφονική επίθεση που έγινε πριν λίγες μέρες σε βάρος του Βαγγέλη Παπαμιχαήλ, μέλους της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ στο Πέραμα, κάναμε μία ευρύτερη κουβέντα για τον φασισμό στην Ελλάδα και την Ευρώπη με τον Σ. Αλεξίου να τονίζει μεταξύ άλλων ότι βασικό μερίδιο στην ισχυροποίησή του έχουν παίξει θεσμοί στην τοπική κοινωνία όπως η εκκλησία. «Μια μερίδα της εκκλησίας στον Πειραιά, φιλοξένησε μέλη της Χ.Α. στα συσσίτια, δίνοντας έτσι πάτημα στην ακροδεξιά», αναφέρει χαρακτηριστικά. Παράλληλα όμως επισημαίνει με σιγουριά ότι η ακροδεξιά δεν θα συνεχίσει την ανοδική πορεία που κατέγραψε τα προηγούμενα χρόνια, καθώς η κοινωνία καλλιεργεί όλο και περισσότερο σχέσεις συνεργασίας και αλληλεγγύης που βρίσκονται στην αντίθετη πλευρά των φασιστικών αντιλήψεων.

Ειδικότερα στον Σ. Αλεξίου τέθηκαν ερωτήματα για το πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η απήχηση της ακροδεξιάς ακόμη και σε γειτονιές όπου έχει παράδοση η Αριστερά, αλλά και για τους χειρισμούς της κυβέρνησης απέναντι στον φασισμό με δεδομένο ότι η Χρυσή Αυγή και άλλες οργανώσεις συνεχίζουν όπως και τα προηγούμενα χρόνια να κάνουν επιθέσεις.  Ρωτήθηκε ακόμη για την απουσία της Ν. ΣΥΡΙΖΑ από το δρόμο τα τελευταία χρόνια και την απομόνωσή της από την πλειοψηφία των υπόλοιπων αριστερών και αναρχικών συλλογικοτήτων.

Σε τι κατάσταση βρίσκεται η υγεία του Βαγγέλη;

Μέρα με τη μέρα η υγεία του βελτιώνεται. Είναι πολύ καλύτερα τώρα και υπήρξε πολύ τυχερός μέσα στην ατυχία του, διότι μπορούσαν να συμβούν πολύ χειρότερα πράγματα.

Στην ανακοίνωσή της η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ μιλά για ενέδρα. Ποιοι λόγοι σας οδηγούν στο συμπέρασμα;

Όπως έχει καταθέσει και ο Βαγγέλης, η επίθεση έγινε αμέσως μόλις κατέβηκε από το καράβι στο λιμάνι του Περάματος. Είχαν προηγηθεί μερικά περιστατικά εκφοβισμού στη Σαλαμίνα και ήταν γνωστός στα φασιστοειδή της περιοχής. Επίσης, με βάση τα λεγόμενα των δύο Χρυσαυγιτών όταν χτυπούσαν τον Βαγγέλη, γνώριζαν τον τόπο διαμονής του και την πολιτική του ταυτότητα. Όλα αυτά δεν μπορούν παρά να είναι πειστήρια της ενέδρας που στήθηκε και όπως γίνεται αντιληπτό θα μπορούσε να συμβεί στον καθένα και στην καθεμία που έχει έντονη αντιφασιστική δράση.

Ο Βαγγέλης Παπαμιχαήλ

Υπήρχε δολοφονική πρόθεση; Ισχύει ότι προσπάθησαν να κοπανήσουν το κεφάλι του στο πεζοδρόμιο;

Ισχύει αυτό που με ρωτάτε. Γι αυτό και ανέφερα παραπάνω πως ήταν τυχερός μέσα στην ατυχία του. Τα χειρότερα αποφεύχθηκαν επειδή είχε τα χέρια στο πρόσωπό του για να προστατευθεί από τα χτυπήματα, οπότε δεν χτύπησε με το πρόσωπο στο πεζοδρόμιο. Εδώ να αναφέρουμε πως κάποια χτυπήματα έγιναν με μπότα ενισχυμένη με σίδερο.

Η επίθεση έγινε περίπου πέντε χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Τότε στην κυβέρνηση βρισκόταν η Νέα Δημοκρατία. Σήμερα που βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ γιατί οι επιθέσεις συνεχίζονται;

Διανύουμε μια συγκυρία όπου η δίκη της Χ.Α., η οποία ξεκίνησε με αφορμή την δολοφονία του Παύλου Φύσσα, φτάνει στο τέλος της, και είναι πιθανό, η έκβαση της να είναι εξαιρετικά αίσια για όλους εμάς που διεκδικούμε την άμεση καταδίκη της, με βάση και τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Θεωρώ και εγώ, πως το αποτέλεσμα της δίκης θα οδηγήσει στη φυλακή μικρά, μεσαία και μεγάλα στελέχη του ακροδεξιού κόμματος, και θα στείλει ένα ηχηρό μήνυμα δημοκρατίας, αναδεικνύοντας παράλληλα τον εγκληματικό χαρακτήρα της Χ.Α. Δεν θεωρώ, άλλωστε, πως είναι τυχαίο το γεγονός ότι πολλά “πρωτοπαλίκαρα” των τοπικών οργανώσεων, όπως επίσης και βουλευτές του ακροδεξιού κόμματος, εγκαταλείπουν άρον άρον το κόμμα της Χ.Α., σε μια προσπάθεια να κρυφτούν από το εγκληματικό τους παρελθόν. Επίσης, πολλά γραφεία της Χ.Α. έχουν ήδη κλείσει και οι παρεμβάσεις των μελών της Χ.Α. είναι εξαιρετικά περιορισμένες σε σχέση με το παρελθόν.

Παρόλα αυτά, δεν μπορούμε να πούμε ότι οι φασιστικές συμπεριφορές έχουν εκλείψει. Η πρόσφατη δολοφονία ενός ακτιβιστή της LGBTQI+ κοινότητας, του Ζακ, αναδεικνύει με τον πλέον σαφή τρόπο, ότι ο φασισμός μπορεί να πάρει πολλές μορφές, επιχειρώντας πάντα μέσω της βίας να σπείρει ένα κλίμα φόβου και τρομοκρατίας. Ο φασισμός, λοιπόν, δεν εντοπίζεται μονάχα στα τάγματα εφόδου της Χ.Α.. Μπορεί να κρυφτεί πίσω από ακριβά κουστούμια, πίσω από “καθημερινές συμπεριφορές”. Ας κοιτάξουμε τα καλοντυμένα κυβερνητικά στελέχη των ακροδεξιών κομμάτων σε πολλά κράτη μέλη της Ευρώπης, και όλους εκείνους τους “αγανακτισμένους γονείς” που δεν ήθελαν τα μικρά παιδιά των προσφύγων να κάτσουν στα ίδια θρανία με τα δικά τους. Εδώ να θυμηθούμε και το ρόλο μιας μερίδας των media, τα οποία επιχειρούν με διάφορους τρόπους να νομιμοποιήσουν φασιστικές συμπεριφορές, ως εάν να ήταν “ανθρώπινες”.

Εύκολα λοιπόν μπορεί να συμπεραίνει κανείς ότι αφενός την τελευταία τριετία η Χ.Α. βρίσκεται σε άτακτη υποχώρηση, αφετέρου όμως, ότι ο φασισμός δεν έχει εξαλειφθεί. Και αυτή η συνθήκη, όπου η Χ.Α. γράφει διαρκώς ήττες, είναι αποτέλεσμα μιας μάχης που έδωσε συνολικά η κοινωνία μας όλο το προηγούμενο διάστημα. Μια μάχη για την περαιτέρω εμπέδωση των Δημοκρατικών αξιών και κυρίως για την σε βάθος εμπέδωση του σεβασμού στη διαφορετικότητα.

Η ακροδεξιά θα αποτύχει  γιατί, πλέον, η κοινωνία οικοδομείται ολοένα και περισσότερο σε θεμέλια αλληλεγγύης και συνεργασίας μεταξύ του κόσμου της εργασίας

Η μάχη λοιπόν, για την εξάλειψη του φασισμού είναι διαρκής και πολυεπίπεδη. Η κυβέρνηση μάχεται προς αυτή την κατεύθυνση, κυρίως, μέσω της ψήφισης νομοσχεδίων που διευρύνουν τα κοινωνικά δικαιώματα της πλειοψηφίας και σταδιακά αναιρούν εκείνες τις οικονομικές συνθήκες που τροφοδότησαν την Ακροδεξιά. Ωστόσο, όσο προωθητικό και αν θεωρηθεί το έργο της κυβέρνησης προς την κατεύθυνση εξάλειψης του φασισμού, χρειάζεται, επιπλέον, να συνεχιστούν οι κοινωνικοί και πολιτικοί αγώνες σε κάθε χώρο που σπουδάζουμε, δουλεύουμε και δημιουργούμε, γιατί ο φασισμός έχει πολλά πρόσωπα και επιχειρεί να διεισδύσει όπου το έδαφος θεωρείται εύφορο.

Γίνεται κατανοητό λοιπόν, ότι η μάχη ενάντια στον φασισμό δεν είναι ευθύγραμμη, αλλά πολυεπίπεδη και ότι για την οριστική εξάλειψη του φασισμού χρειάζεται ενότητα στην πράξη. Η κυβέρνηση δίνει τη μάχη σε ένα θεσμικό επίπεδο και κατά τη γνώμη μας επιτυχώς, αν και θεωρούμε ότι η επιτυχία αυτής της μάχης, θα προκύψει όταν εξαλειφθούν όλες οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που επιτρέπουν την ύπαρξη ή την άνοδο του φασισμού.

Παρότι ο Βαγγέλης είχε συστηματική αντιφασιστική δράση, δύσκολα μπορεί να πει κανείς το ίδιο συνολικά για τη Νεολαία του ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί η οργάνωση, ειδικά τον τελευταίο καιρό, δεν δείχνει να έχει ενεργό συμμετοχή στον αντιφασιστικό αγώνα πέραν της δημοσιοποίησης κάποιων ανακοινώσεων;

Για την Αριστερά, ο λόγος παραμένει ταυτόσημος με την πράξη. Για το λόγο αυτό, η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ έχει μια συστηματική παρουσία στη δίκη της Χ.Α., έχει διοργανώσει ανοικτές συζητήσεις, τόσο για τη δίκη της Χ.Α. όσο και συζητήσεις για τον φασισμό στην Ελλάδα, έχει διοργανώσει ιστορικούς περιπάτους σε γειτονιές που αντιστάθηκαν στους ναζί, προσπαθώντας έτσι να διατηρήσει τις μνήμες ζωντανές, έχει διοργανώσει δωρεάν και μαζικές προβολές αντιφασιστικών ταινιών και τέλος, έχει παρέμβει σε κάθε κινητοποίηση με αντιφασιστικό πρόσημο.

Αλλά εδώ είναι αναγκαίο να προστεθεί το εξής. Όπως εννόησα προηγουμένως, ο αγώνας ενάντια στο φασισμό δεν οργανώνεται μονάχα σε μια γραμμή άμυνας.

Η μάχη ενάντια στον φασισμό είναι και η έμπρακτη αλληλεγγύη στους πρόσφυγες και τους μετανάστες, είναι και η σταθερή μας συμμετοχή στα καλέσματα της lgbtqi+ κοινότητας, είναι και η μάχη που δίνουμε στα πανεπιστήμια για ζητήματα δημοκρατίας και ισότητας, είναι και οι αντιπολεμικές μας δράσεις, είναι και οι μάχες που δίνουμε στους χώρους εργασίας για να σπάσουμε τον τρόμο και τους εκβιασμούς. Είναι κυρίως, όλες οι παραπάνω μάχες που δίνουμε για να μετασχηματίσουμε την κοινωνία, ώστε ακόμα και αυτοί οι λίγοι φασίστες που υπάρχουν να μην χωράνε πουθενά.

Ο λόγος μας λοιπόν είναι ταυτόσημος με τις πράξεις μας. Σκεφτόμαστε και παρεμβαίνουμε έχοντας κατά νου μια κοινωνία που δεν θα βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, μια κοινωνία που δεν θα βασίζεται σε διακρίσεις ανάλογα το χρώμα, το φύλο και το σεξουαλικό προσανατολισμό.

Τέλος, δεν μπορεί να εννοείται πως το αντιφασιστικό κίνημα είναι κάτι τόσο συγκεκριμένο, λες και ξεπηδάει από κάποιο εγχειρίδιο. Κανείς δεν έχει το μονοπώλιο του αγώνα κατά του φασισμού και όσοι/ες αποκλείουν κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις από τέτοιες δράσεις, το μόνο που καταφέρνουν είναι να μειώνουν τη μαζικότητα, την αποτελεσματικότητα και την απεύθυνση του αντιφασιστικού κινήματος.

Από τη Χρυσή Αυγή ισχυρίζονται ότι σε επιθέσεις προς μέλη σας, δεν τα βάζουν με τον απλό κόσμο αλλά με ανθρώπους της κυβέρνησης, άρα και του συστήματος. Τι θα απαντούσες σε κάποιον που θα τον έπειθε το επιχείρημα και θα δικαιολογούσε τον ξυλοδαρμό του Βαγγέλη;

Όποιος δικαιολογήσει την φασιστική επίθεση στον Βαγγέλη, ή στον κάθε Βαγγέλη, τότε ο/η ίδιος/α έχει διαλέξει στρατόπεδο. Αυτοί/ες που θεωρούν ότι ο φασισμός αναπαράγεται μονάχα εντός του συστήματος, καταλήγουν να δίνουν με λάθος τρόπο τη μάχη ενάντια στον φασισμό. Ήρθε ο καιρός που πρέπει να σταματήσουμε να ψάχνουμε στα ψηλά τα ράφια για τον φασισμό. Ο φασισμός είναι πράγματι ένας, αλλά εκδηλώνεται ή καλύτερα, επιχειρεί να εκδηλωθεί, σε όλα τα μήκη και πλάτη της κοινωνίας μας. Για τον λόγο αυτό, η μάχη ενάντια στο φασισμό είναι πολυεπίπεδη και απαιτεί ενότητα στην πράξη.

Πρέπει να μιλήσουμε ανοικτά για εκείνους τους θεσμούς της τοπικής κοινωνίας που επέτρεψαν στην άνοδο της Ακροδεξιάς. Και αυτοί οι θεσμοί όπως και ορισμένα οργανωμένα συμφέροντα έχουν όνομα. Μια μερίδα της εκκλησίας στον Πειραιά, φιλοξένησε μέλη της Χ.Α. στα συσσίτια, δίνοντας έτσι πάτημα στην ακροδεξιά

Σε γειτονιές του Πειραιά και του Περάματος που βρίσκεται ο κόσμος της εργασίας και πιο φτωχός κόσμος, γειτονιές με παράδοση στην Αριστερά, πώς έχει καταφέρει η ακροδεξιά να διεισδύσει και να αποκτήσει μάλιστα έρεισμα; Ποιες οι ευθύνες του χώρου της Αριστεράς; Υπάρχει γυρισμός;

Είναι πράγματι αλήθεια, ότι οι φασίστες κατάφεραν, έως ενός σημείου φυσικά, να βρουν ερείσματα σε λαϊκές γειτονιές που είχε παράδοση η Αριστερά, όπως λ.χ. το Πέραμα, η Νίκαια και στον Πειραιά. Τη βασική αιτία – που είναι κοινή για την άνοδο της ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη- αποτέλεσε η βίαιη φτωχοποίηση πολλών κοινωνικών ομάδων και κυρίως της εργατικής τάξης. Η ακροδεξιά πάτησε πάνω στην βίαιη εξαθλίωση, χωρίς φυσικά να προτείνει τίποτα το διαφορετικό. Και αυτό, που ανέκαθεν υποστηρίζαμε ως Νεολαία, γίνεται τώρα ορατό.

Η ακροδεξιά, είναι η νέα απάντηση των νεοφιλελεύθερων οικονομικών ελίτ. Σε αυτό το πλαίσιο ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε και την ακροδεξιά μεταστροφή της Νέας Δημοκρατίας. Η νεοφιλελεύθερη ατζέντα της πλέον κρύβεται πίσω από τον Άδωνη, τον Βορίδη και κάθε ακροδεξιό στοιχείο της πάλαι ποτέ φιλελεύθερης δεξιάς παράταξης.

Για την ακροδεξιά εν γένει, οι αιτίες φτωχοποίησης της εργατικής τάξης δεν είναι άλλες παρά ο πρόσφυγας, ο μετανάστης και γενικά οι αδύναμοι. Για την ακροδεξιά, ο νέος εργαζόμενος πρέπει να είναι αβοήθητος στους χώρους δουλειάς, να πληρώνει για δίδακτρα σε όλα τα πανεπιστήμια και φυσικά να στερείται δημόσιας ασφάλισης και υγείας. Για την ακροδεξιά, οι σεξουαλικές προτιμήσεις του καθενός δεν πρέπει να εκφράζονται ελεύθερα και οι άνθρωποι πρέπει να χωρίζονται ανάλογα το χρώμα και το φύλο.

Κατανοούμε πως ο φασισμός επιχειρεί να κρυφτεί πίσω από κάθε αγανακτισμένο γονέα και κοσμηματοπώλη και για αυτό αντιλαμβανόμαστε την αναγκαιότητα να παρέμβουμε οργανωμένα για μια άλλη κοινωνία, στην οποία δεν θα χωράει κανένας φασισμός.

Πόσο απέχουν αυτές οι αντιλήψεις από τις νέες δεξιές παρατάξεις, που είναι συνάμα ακροδεξιές και νεοφιλελεύθερες;

Αναφερόμαστε όμως κυρίως στις οικονομικές αιτίες, γιατί θεωρούμαι πως είναι βασικά αυτές που επέτρεψαν στην Ακροδεξιά να βρει ερείσματα σε λαϊκές γειτονιές με πλούσια Αριστερή παράδοση.

Αλλά να ξεκαθαρίσουμε το εξής. Η ακροδεξιά είναι καταδικασμένη να αποτύχει σε κάθε λαϊκή γειτονιά. Όχι επειδή ο κόσμος της Αριστεράς το επιθυμεί. Η θέληση άλλωστε δεν αρκεί για να αλλάξουμε τον κόσμο. Η ακροδεξιά θα αποτύχει  γιατί, πλέον, η κοινωνία οικοδομείται ολοένα και περισσότερο σε θεμέλια αλληλεγγύης και συνεργασίας μεταξύ του κόσμου της εργασίας. Θα αποτύχει γιατί έχει γίνει πλέον ορατή σε όλες και σε όλους η αντιλαϊκή της ατζέντα. Θα αποτύχει, γιατί είναι λίγη μπροστά στα όνειρα των πολλών. Και τα αντανακλαστικά των ανθρώπων στις γειτονιές του Πειραιά, ήταν εξαιρετικά προοδευτικά και αντιρατσιστικά και αυτό φάνηκε στην πράξη. Φάνηκε στην αλληλεγγύη της τοπικής κοινωνίας στην προσπάθεια ένταξης των προσφύγων στα σχολεία, φάνηκε στην καταδίκη των εγκληματικών χτυπημάτων της Χ.Α. στους αλιεργάτες κ.ο.κ.

Δεν θεωρώ ότι μπορούμε να καταλογίσουμε μονάχα λάθη, αλλά και παραλείψεις. Σε αυτήν την κατεύθυνση, θεωρώ πως πράγματι ορισμένα λάθη σημειώνονται στους κόλπος μιας μερίδας των πολιτικών δυνάμεων που δίνουν τη μάχη του αντιφασισμού, και αυτά έγκεινται στο ότι οι ίδιες επιλέγουν  να εξαντλήσουν τις πρακτικές τους στο να εκφράζουν αγνές ευχές για μια άλλη κοινωνία αγνοώντας την ανάγκη για οργανωμένη παρέμβαση σε κάθε γειτονιά.

Ωστόσο, η άνοδος της ακροδεξιάς δεν προκλήθηκε μονάχα εξαιτίας της βίαιης φτωχοποίησης της εργατικής τάξης. Πρέπει να μιλήσουμε ανοικτά για εκείνους τους θεσμούς της τοπικής κοινωνίας που επέτρεψαν την άνοδο της Ακροδεξιάς. Και αυτοί οι θεσμοί όπως και ορισμένα οργανωμένα συμφέροντα έχουν όνομα. Μια μερίδα της εκκλησίας στον Πειραιά, φιλοξένησε μέλη της Χ.Α. στα συσσίτια, δίνοντας έτσι πάτημα στην ακροδεξιά. Επίσης, υπάρχουν πολλά οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα που χρησιμοποιούν τους χρυσαυγίτες, άλλοτε για να επιβάλλουν την ¨τάξη¨ στους εργαζόμενους που “σηκώνουν κεφάλι” και άλλοτε για να μεσολαβούν ώστε άνεργοι να βρίσκουν δουλειά, εξασφαλίζοντας έτσι νέες εκλογικές πελατείες. Ανέκαθεν ο φασισμός έβαζε πλάτες στην σκληρή εργοδοσία.

Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι όλη η συζήτηση που περιορίζει το φαινόμενο της ακροδεξιάς σε ένα μονάχα σύστημα, είναι εξαιρετικά άστοχη.

Οι υπόλοιποι αριστεροί και ο αναρχικός χώρος αντιμετωπίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ (κατ’ επέκταση και τη Νεολαία του) με δυσπιστία και συχνά με εχθρικότητα. Του καταλογίζουν τη μακρά περίοδο έντονης κινηματικής ύφεσης που διανύουμε επί διακυβέρνησής του και ότι “χρησιμοποίησε” το κίνημα της προηγούμενης περιόδου για να ανέλθει στην εξουσία.  Προς ποια κατεύθυνση θα είναι οι πρωτοβουλίες που θα πάρετε ενάντια στον φασισμό; Δεν μπορεί να μην έχουν κινηματικό χαρακτήρα, όμως πώς θα έχουν μαζικότητα αφού φαίνεται να είστε απομονωμένοι;

Το κίνημα όπως συγκροτήθηκε με εξαιρετικά μαζικούς όρους γύρω από το δίπολο Μνημόνια – Αντιμνημόνιο πλέον έχει εξασθενίσει. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κίνημα. Δεν πρέπει να αγνοούμε τις κινηματικές διεργασίες που συντελούνται στους χώρους εργασίας, στα πανεπιστήμια και στα σχολεία. Τις κινηματικές διεργασίες γύρω από το αίτημα για περαιτέρω εμβάθυνση των κοινωνικών δικαιωμάτων και τον σεβασμό στις πολλαπλές ετερότητες. Τις αντιφασιστικές κινηματικές διαδικασίες σε επίπεδο γειτονιών. Προφανώς όμως και δεν έχουν την ίδια μαζικότητα (και αυτό γιατί τα αιτήματα πλέον εκφράζονται στη βάση συγκεκριμένων αναγκαιοτήτων, όπως επίσης και στο πλαίσιο συγκεκριμένων κοινωνικών χώρων). Εάν τα κοιτάξει κανείς απομονωμένα σίγουρα θα καταλήξει να νοσταλγεί τις πλατείες και πιθανό να οδηγηθεί στην αδράνεια. Παρόλα αυτά, τα περισσότερα κινήματα εξακολουθούν να εκφράζουν αιτήματα που βρίσκονται στους κόλπους της Αριστεράς. Τα περισσότερα αιτήματα διέπονται από έναν κοινό παρονομαστή. Έχουν ένα αντικαπιταλιστικό πρόσημο και συνάμα δημοκρατικό.

Σε αντίθεση με ό,τι συνέβη σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου μέσω των πρόσφατων εκλογών άλλοτε αναδείχθηκαν οι ίδιες συντηρητικές νεοφιλελεύθερες δυνάμεις που ευθύνονταν για το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και τη περαιτέρω φτωχοποίηση της κοινωνικής πλειοψηφίας και άλλοτε ακροδεξιές δυνάμεις, η απάντηση που δόθηκε εδώ, ήταν κόντρα στο νεοφιλελεύθερο σύστημα και αποτελούνταν από τις προτάσεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Για τη Νεολαία της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, η σύγκρουση δεν έπαψε το 2015 ούτε το 2018. Η σύγκρουση με όλες τις κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που στέκονται εμπόδιο σε μια κοινωνία δίχως εκμετάλλευση και δίχως ρατσιστικές διακρίσεις, σε μια δημοκρατική κοινωνία, εξακολουθεί και αποκρυσταλλώνεται σε κάθε μας παρέμβαση είτε αυτή συντελείται στους χώρους των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων, είτε στους χώρους εργασίας, είτε στις τοπικές γειτονιές.

Όπως έχει αποδειχθεί, η κοινωνική κίνηση δεν παύει ποτέ. Η ιστορία δεν περιμένει κανέναν για να γραφτεί. Για το λόγο αυτό, η παρέμβασή μας είναι πολυεπίπεδη και καθημερινή. Συντελείται επειδή ξέρουμε ότι μια άλλη κοινωνία είναι εφικτή και ορατή.

Οι πρωτοβουλίες της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ ενάντια στον φασισμό έχουν μια διττή κατεύθυνση. Αφενός συγκρουσιακή. Ενάντια δηλαδή στις πολλαπλές εκδηλώσεις του φασισμού. Αφετέρου, στοχεύουμε στον μετασχηματισμό των συνειδήσεων και των συνθηκών που θρέφουν το φαινόμενο του φασισμού. Και ο αγώνας σε αυτή την κατεύθυνση έχει ξεκινήσει να παίρνει σάρκα και οστά εδώ και καιρό. Χτίζουμε κοινωνικές συμμαχίες πάνω σε μια αντιφασιστική βάση και με μια ατζέντα απέναντι στις δυνάμεις της συντήρησης και του σκοταδισμού. Και στο τέλος, θα ξεκινήσουμε μια μεγάλη, ελπίζουμε πανευρωπαϊκής εμβέλειας καμπάνια για την ανάδειξη της σημασίας της δίκης της Χ.Α., αλλά και της αναγκαιότητας καταδίκης αυτής της τρομοκρατικής νεοναζιστικής οργάνωσης.

Η κατάσταση αυτή δεν μεταφράζεται σε απομόνωση αλλά σε μια διαρκή διαδικασία κοινωνικής γείωσης κάθε αιτήματος που γεννιέται στους κόλπους της Αριστεράς. Αυτό είναι το έργο που καλείται να επιτελέσει η νεολαία της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Να δημιουργήσει, περαιτέρω, ακατάλυτους δεσμούς κοινωνικής αλληλεγγύης που θα γίνονται ολοένα και πιο ορατοί στην κατοπινή ιστορία.

Πώς μπορεί ιδεολογικά να αντιμετωπιστεί η Χρυσή Αυγή; Μερίδα κόσμου, χωρίς να πιστεύει συνειδητά στον φασισμό, αποδέχεται τις απλουστευτικές της εξηγήσεις και τη ψηφίζει. Πώς μπορεί να υπάρξει προσέγγιση όσων δεν είναι ναζί αλλά τους βάζουν στη Βουλή;

Η ιδεολογική σύγκρουση που συντελείται έχει ως αφετηρία τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την κοινωνία. Για εμάς, μια κοινωνία δίχως εκμετάλλευση, μια κοινωνία δίχως ρατσιστικές διακρίσεις, είναι όχι μονάχα εφικτή, αλλά και ιστορικά αναγκαία. Για το λόγο αυτό επιλέγουμε να δώσουμε τη μάχη από τη πλευρά της δημοκρατίας και θεωρούμε πως για πρώτη φορά η δημοκρατία στην Μεταπολίτευση έχει λάβει σαφή ταξικά χαρακτηριστικά. Συνεπώς, η μάχη ενάντια στον φασισμό, δεν είναι μονάχα μια μάχη ιδεών. Είναι, κυρίως, μια σύγκρουση δυο κόσμων. Στον έναν κόσμο, των λίγων, αυτή την ιστορική περίοδο επιστρατεύεται ο φασισμός για να επιβάλει με περισσότερη βία ό,τι δεν κατάφεραν ή δεν πρόλαβαν οι προηγούμενες νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις. Στον άλλο κόσμο, των πολλών, η ενότητα και η αλληλεγγύη είναι το όπλο για τον τελικό σκοπό, για μια κοινωνία δίχως διακρίσεις, είτε οικονομικές είτε ρατσιστικές. Και τη μάχη αυτή τη δίνουμε οργανωμένα, με πολιτικό σχέδιο και με συμμαχίες που χτίζουμε μέρα με τη μέρα. Για το λόγο αυτόν, δεν χαρίζουμε κανέναν και καμία στην Χ.Α.  Βεβαίως και υπάρχει μια μειοψηφία που στηρίζει πολιτικά το κόμμα της Χ.Α.

Αλλά πλέον, όταν η συζήτηση αφορά τον φασισμό, αυτή δεν πρέπει να εξαντλείται μονάχα σε συζητήσεις σχετικά με την Χ.Α.

Σε ό,τι αφορά λοιπόν την παρέμβασή μας, αυτή δεν οργανώνεται μονάχα γύρω από γραμμές άμυνας και δεν στοχεύει μονάχα είτε τη Χ.Α. είτε τις νέες οργανώσεις που κυοφόρησε αυτή. Η παρέμβασή μας αφορά κυρίως την οργάνωση της κοινωνίας γύρω από τις ιδέες της αλληλεγγύης και του σεβασμού στη διαφορετικότητα. Ιδέες βαθιά ταξικές που κατευθύνουν τον αγώνα μας για μια άλλη κοινωνία.

Παρατηρούμε ότι διεθνώς η φασιστική και νεοναζιστική ιδεολογία αποκτά νέα χαρακτηριστικά, νέα ρητορική και ρεπερτόριο δράσης. Ποια η πολιτική σας ανάλυση για τον μετασχηματισμό και την ανασύνθεση φασισμού και ακροδεξιάς;

Ας ξεκινήσω αναφερόμενος στο εξής. Ιστορικά, ο φασισμός υπήρξε μια άλλη μορφή οργάνωσης του καπιταλισμού. Στις μέρες μας, δεν θεωρώ πως ο φασισμός ήρθε να ταράξει τους όρους που αναπαράγεται ο καπιταλισμός. Δεν είναι αυτός ο ιστορικός του ρόλος.

Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη δεν έχει παντού τις ίδιες αιτίες, αν και παρουσιάζει ορισμένες ομοιότητες. Αναφορικά με τις ομοιότητες, ο λόγος κάθε ναζιστικού μορφώματος είναι εξαιρετικά αντισυστημικός, την ίδια στιγμή, που οι πολιτικές προτάσεις αυτών των κομμάτων για την επαύριο των κοινωνιών, εξαντλούνται στα στενά περιθώρια που θέτει η νεοφιλελεύθερη ατζέντα. Ένα ακόμη κοινό στοιχείο ταύτισης σε επίπεδο λόγου και, δυστυχώς, σε επίπεδο πράξης, είναι το μίσος που κηρύττουν απέναντι σε κάθε πρόσφυγα και μετανάστη, και σε κάθε ετερότητα εν γένει.

Ωστόσο, εντοπίζονται επιμέρους διαφοροποιήσεις στο λόγο τους που προκύπτουν λόγω της ιστορικά πρόσφατης πολιτικής συγκυρίας. Για παράδειγμα,  τα ακροδεξιά κόμματα του Βορρά επιτίθενται σφόδρα στον “Νότο” αναμασώντας το επιχείρημα των νεοφιλελεύθερων ελίτ περί αργομισθίας του λαού του Νότου. Η Ακροδεξιά στην Ιταλία από την άλλη, μεταξύ άλλων, εντοπίζει τη λύση για την μακρόχρονη οικονομική κρίση της πλειοψηφίας των πολιτών, στο κλείσιμο των συνόρων και στον διωγμό κάθε πρόσφυγα και μετανάστη.

Οι πολιτικοί συσχετισμοί για την Αριστερά και κάθε προοδευτική δύναμη σε επίπεδο Ευρώπης έχουν αρχίσει εδώ και καιρό να διαφαίνονται αρνητικοί. Η μάχη που καλείται να δώσει η Αριστερά στην Ευρώπη, όπως αυτή σε μεγάλο βαθμό οργανώνεται γύρω από τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ δεν περιορίζεται μονάχα απέναντι στις νεοφιλελεύθερες ελίτ αλλά και στις ακραία ρατσιστικές δυνάμεις που  σταδιακά πλέον ηγεμονεύουν στο χώρο της πάλαι ποτέ φιλελεύθερης Δεξιάς.

Και στην αυγή της έναρξης των ευρωεκλογών, η σύγκρουση έχει αρχίσει να αποκρυσταλλώνεται σε επίπεδο πολιτικών προτάσεων (κλειστά σύνορα vs αλληλεγγύη, νεοφιλελεύθερες πολιτικές vs φιλολαϊκές πολιτικές κ.ο.κ.).

Αν προσεχώς είχατε συνάντηση με τον Αλέξη Τσίπρα, τι μέτρα θα ζητούσατε για την αντιμετώπιση του φαινομένου;

Αν οι κοινωνικές σχέσεις που επιτρέπουν την ανάδυση του φασισμού άλλαζαν μονάχα με ένα νομοσχέδιο, τότε είμαι σίγουρος πως αυτό θα είχε ψηφιστεί εδώ και καιρό. Ωστόσο, οι σύντροφοι που ανήκουμε στο χώρο της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, κατανοούμε όχι μονάχα τη σοβαρότητα του φαινομένου, αλλά κυρίως τους τρόπους για να διεξάγουμε οργανωμένα την πάλη ενάντια στις πολλαπλές εκδηλώσεις του φασισμού. Κατανοούμε πως ο φασισμός επιχειρεί να κρυφτεί πίσω από κάθε αγανακτισμένο γονέα και κοσμηματοπώλη και για αυτό αντιλαμβανόμαστε την αναγκαιότητα να παρέμβουμε οργανωμένα για μια άλλη κοινωνία, στην οποία δεν θα χωράει κανένας φασισμός.