Θέλοντας να ξεφύγει από τη «διαλυτική ατμόσφαιρα που επικρατούσε γύρω του», απογοητευμένος από την κατ’ αυτόν διάψευση των προσδοκιών του, σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο, ο Θάνος, ο κεντρικός χαρακτήρας του «Μαζί τους», του πρώτου μυθιστορήματος του Κώστα Σβόλη (Εκδόσεις των Συναδέλφων, 2014), αποφασίζει να εξαφανιστεί από τους πάντες και τα πάντα, από την ίδια του τη ζωή.
Η εναλλακτική που επιλέγει είναι μια κατάσταση μόνιμης περιπλάνησης, μια συνεχής εμπειρία πλήρους αποστασιοποίησης από τον κόσμο γύρω του, εκτός από τις περιστάσεις εκείνες κατά τις οποίες νιώθει πως πρέπει επειγόντως να βοηθήσει ή να βοηθηθεί. Ο συγγραφέας πιάνει το νήμα της αφήγησης από το σημείο κατά το οποίο ο Θάνος επιστρέφει στην Αθήνα: έχει βρεθεί μπροστά σε ένα υπαρξιακό και πρακτικό αδιέξοδο (τον διαπερνά «το ρίγος της αβάσταχτης μοναξιάς» – σελ. 35), αλλά αρνείται να επιστρέψει στην παλιά του ζωή και να συναντήσει εκ νέου τους παλιούς του φίλους και συντρόφους, που ζουν ακόμα κάπως αποσβολωμένοι, υπό το βάρος της δικής του, τόσο απότομης και μυστηριώδους φυγής.
Εισάγοντάς μας στην ιστορία αυτού του διπόλου – του αναχωρητή Θάνου και των παλιών του γνωρίμων, που προσπαθούν να συνεχίσουν χωρίς αυτόν και να αντιμετωπίσουν τα δικά τους αδιέξοδα-, ο Κ. Σβόλης μας εισάγει παράλληλα -με αφήγηση ατμοσφαιρική, που θυμίζει υφολογικά τη γραφή της Ιωάννας Καρυστιάνη-, και στην περιρρέουσα κατάσταση μιας πόλης και μιας χώρας που βυθίζεται «στη μιζέρια της, που ούτε οι υπέροχες λιακάδες δεν μπορούν να αντιστρέψουν» (σελ. 81): η παρακμή των κτηρίων, οι ουρές στα συσσίτια, οι επιθέσεις των τυφλωμένων από απάνθρωπο μίσος ταγμάτων εφόδου, αλλά κυρίως η χαρά που δίνουν η δημιουργικότητα, το μοίρασμα και η αλληλεγγύη αποδίδονται με τρόπο σαφή και ζωντανό. Επιπλέον, ο Σβόλης εμπλουτίζει το κείμενό του με κάμποσες αναφορές στη λογοτεχνία (Κέρουακ, Καββαδία, Μαγιακόφσκι κ.ά.), τον κινηματογράφο (η αδυναμία του στον Νίκο Νικολαΐδη είναι κάτι παραπάνω από εμφανής) και τη μουσική (Τρύπες, Σαββόπουλος, Tom Waits και πολλοί άλλοι “ακούγονται” στις σελίδες του βιβλίου) – αναφορές που δεν γίνονται απλώς για να γίνουν, αλλά έχουν λειτουργικό ρόλο, τόσο σε επίπεδο δράσεων, όσο και σε επίπεδο δημιουργίας και καλύτερης γνωριμίας του αναγνώστη με τους χαρακτήρες του βιβλίου.
Αν και ο συγγραφέας εξωκείλει μερικές φορές στο κλισέ, προκειμένου να περιγράψει τα γεγονότα και την εσωτερική ζωή των ηρώων του, δεν είναι λίγες οι φορές κατά τις οποίες χτίζει φράσεις αξιομνημόνευτες. Π.χ.: «Είσαι φάντασμα που έφυγε από κάπου, χωρίς να πάει κάπου αλλού» (σελ. 38 – ατάκα του Φώντα, επίσης αστέγου, προς τον Θάνο), «ούρλιαζε και χάθηκε μέσα στο ουρλιαχτό του, εμείς τον αφήσαμε να χαθεί» (σελ. 45 – ατάκα της Μαρίνας, και πάλι αναφορικά με τον Θάνο), «Τον χάρο μπορείς να τον ξεγελάσεις, αγόρι μου, τη ζωή όχι» (σελ. 59 – ατάκα ενός θαμώνα της ταβέρνας όπου βρίσκει συχνά καταφύγιο ο Θάνος προς τον τελευταίο).
Κι αν οι παραπάνω φράσεις σας φαίνονται απαισιόδοξες, το ίδιο το βιβλίο δεν είναι, παρότι ξεκινά μέσα σε ένα σκοτεινό πλαίσιο: κι αυτό γιατί ο Θάνος, αν και εν πολλοίς απών από τη ζωή της Λένας, της Μαρίνας, του Αρκούδου και του Λεό, λειτουργεί, μέσα στην απουσία του, σαν καταλύτης, προκειμένου όλοι αυτοί, αλλά και κάμποσοι ακόμα χαρακτήρες του βιβλίου, να ξανασυναντηθούν, να βάλουν και πάλι μπρος τις πολιτικές αναζητήσεις τους, να λύσουν τις παλιότερες μεταξύ τους διαφωνίες, να ανακαλύψουν από την αρχή την αλληλεγγύη και την αγωνιστικότητα.
Χωρίς να πρόκειται για ένα αριστουργηματικό βιβλίο, το «Μαζί τους» είναι, σε κάθε περίπτωση, άρτιο, καλογραμμένο, ενδιαφέρον. Ο συγγραφέας του, ο Κώστας Σβόλης, φέρνει σε πέρας τους στόχους που φαίνεται να έχει θέσει αναφορικά με το συγκεκριμένο λογοτεχνικό εγχείρημα – και μακάρι μετά από αυτό να προχωρήσει και σε άλλα.
Κώστας Σβόλης, «Μαζί τους», Εκδόσεις των Συναδέλφων, 2014.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.