Θεωρείται, και μάλλον είναι, η Βασίλισσα του rock and roll και μία από τις μεγαλύτερες φωνές της μπλουζ σκηνής. Από τη μία χίπισσα και από την άλλη ροκ σταρ, με εκείνη την έννοια του όρου που στις μέρες μας έχει χαθεί. Ρομαντική αλλά και «σκληρή». Αυτή ήταν η Janis Joplin, και αν ζούσε σήμερα θα έσβηνε 73 κεράκια.
Από τα πρώτα… μέλη του 27Club, μαζί με τον Jimi Hendrix και τον Jim Morrison, έγραψε τη δική της μοναδική ιστορία στον κόσμο της ροκ των 60s, κι ας πρόλαβε να κυκλοφορήσει μόλις τέσσερις δίσκους.
Το 3pointmagazine, ανήμερα των γενεθλίων της, κάνει μια αναδρομή στη ζωή της από μια σκοπιά που έμενε, και μένει, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Γεννήθηκε το 1943, στο Port Arthur του Texas. Ήταν ένα κορίτσι με εξαιρετικό μυαλό και, κατ’ επέκταση, πολύ καλή μαθήτρια, παρόλο που δεν ολοκλήρωσε ποτέ τις σπουδές της. Όταν ήταν στο Γυμνάσιο συμμετείχε στους Μελλοντικούς Δασκάλους της Αμερικής, οργανισμό που δίνει τα κατάλληλα εφόδια σε μαθητές γυμνασίου ώστε να γίνουν «δάσκαλοι» των συμμαθητών τους. Αυτό όμως που οδήγησε τη Janis στο να απομακρυνθεί από το σχολείο και τη «συνετή» ζωή ήταν οι ίδιοι οι συμμαθητές της, αφού πολλές φορές στην εφηβεία της είχε πέσει θύμα τραμπουκισμών, αρκετές φορές ακραίων.
Η Janis σε μικρή ηλικία.Στην προσπάθειά της, από τη μία, να ταιριάξει στο σύνολο και, από την άλλη, να κερδίσει την ηρεμία της, ξεκίνησε να βάφει τα μαλλιά της, να συχνάζει σε blues bar και να χάνεται μέσα σε μπλουζ δίσκους. Εκεί δημιουργήθηκε η μεγάλη της αγάπη για την Bessie Smith, την Αυτοκράτειρα της Μπλουζ και μία από τις μεγαλύτερες επιρροές της, για την οποία αργότερα είχε η ίδια αγοράσει το μνήμα της μετά το θάνατό της. Εκεί επίσης άρχισε να γεννιέται μέσα της η εικόνα της Janis ως τραγουδίστριας. Παρ’ όλα αυτά, δεν ξεχνούσε και την ακαδημαϊκή της καριέρα.
Αρχικά, συμμετείχε στο πρόγραμμα του τοπικού Lamar State College of Technology ενώ στη συνέχεια πήρε μετεγγραφή για το University of Texas, όπου οι τραμπουκισμοί συνεχίστηκαν και στα… επιτεύγματά της περιλαμβάνεται ο τίτλος του «Πιο Άσχημου Άνδρα στο Πανεπιστήμιο», κάτι που την ενοχλούσε σε όλη τη διάρκεια της σύντομης ζωής της. Άντεξε μόλις ένα εξάμηνο, αφήνοντας πλέον οριστικά το όνειρο του πανεπιστημίου για το όνειρο εκείνο που θα την έκανε θρύλο.
Η Janis Joplin στο διαμέρισμά της στο San Frascisco.
Το «Μαργαριτάρι (Pearl)», όπως την αποκαλούσαν οι φίλοι της και έγινε τίτλος στο τελευταίο της άλμπουμ, ξεκίνησε να λάμπει γύρω στο ’62, όταν και έγραψε το πρώτο της ολόκληρο τραγούδι, What Good Can Drinking Do. Είχε προηγηθεί ένα αφιέρωμα της πανεπιστημιακής εφημερίδας The Daily Texan, το οποίο εκθείαζε, ή απομυθοποιούσε, ανάλογα από ποια πλευρά στέκεσαι, τη διαφορετικότητά της. Το άρθρο, που έφερε τον τίτλο «Τολμά να είναι διαφορετική», μιλούσε για μια Janis η οποία: «Περπατά ξυπόλυτη, όταν το θέλει, φορά ρούχα Levi στο σχολείο επειδή της είναι πιο άνετα και παίρνει παντού μαζί της την autoharp, εάν θέλει να ακούσει μουσική».
What Good Can Drinking Do, ένα τραγούδι που περιγράφει εκείνο το κομμάτι της Janis που ζούσε για να πίνει, σχεδόν αποκλειστικά, ουίσκι. Τουλάχιστον μέχρι να γνωρίσει την ηρωίνη. Η πρώτη της αυτή ηχογράφηση έγινε στο σπίτι ενός συμφοιτητή της, το Δεκέμβρη του ’62. Λίγο αργότερα παράτησε τις σπουδές της και κατευθύνθηκε στο San Francisco, έχοντας στις αποσκευές της δυο βιβλία. Το ένα ήταν η προσωπική της Βίβλος, η βιογραφία της Billie Holiday, Lady Sings The Blues, βιβλίο που κουβαλούσε πάντα μαζί της μέχρι το θάνατό της.
Η Janis στην αποφοίτηση από το Γυμνάσιο, με την κιθάρα της στο San Francisco το ’62 και στην… ατυχή επιστροφή της στο Port Arthur με χτένισμα «σφηκοφωλιά».
Στο κομμάτι που ακολουθεί, το What Good Can Drinking Do στην πρώτη του εκτέλεση και ηχογράφηση.
Εκεί ασχολήθηκε και με τη συγγραφή κομματιών, μαζί με τον Jorma Kaukonen των Jefferson Airplane, ανοίγοντας ουσιαστικά το δικό της δρόμο προς τους Big Brother and the Holding Company. Τότε ήταν που η σχέση της με την ηρωίνη έγινε πιο στενή, ενώ το αλκοόλ τής είχε γίνει κάτι περισσότερο από απλή συνήθεια. Πείστηκε από τους φίλους της να επιστρέψει στη γενέτειρα και τις σπουδές της, σταμάτησε τη χρήση και το αλκοόλ, αλλά όχι για πολύ. Όσο κι αν ήθελε να είναι κανονική, ήξερε ότι η ζωή της ήταν αλλού, έτσι βρήκε, ή την βρήκαν, οι Big Brother and the Holding Company, που αναζητούσαν μια αυθεντική μπλουζ γυναικεία φωνή.
Αυτά που αφορούν την πορεία της μπάντας είναι λίγο πολύ γνωστά. Εξάλλου έτσι έγιναν σταρ, τουλάχιστον η Janis. Η ίδια βέβαια δεν αποδέχτηκε ποτέ αυτόν τον όρο και το είχε τονίσει επανειλημμένα. Χαρακτηριστική ήταν η αντίδρασή της κατά τη διάρκεια μίας από τις συνεντεύξεις της στον Dick Cavett, όταν ο παρουσιαστής αναφέρθηκε σε αυτήν ως «σταρ» με την Janis να τον διορθώνει, λέγοντάς του κοφτά να την προσφωνεί απλώς «τραγουδίστρια».
Αυτή η τραγουδίστρια όμως, που δεν άντεχε τα μεγάλα λόγια και τα υπερβολικά φώτα, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στην πολυτέλεια του αυτοκινήτου που θα γινόταν το σήμα κατατεθέν της: Μια Porsche 356c με το… διακριτικό όνομα The History of the Universe, την οποία απέκτησε το ‘68. Να σημειωθεί όμως πως ήταν μεταχειρισμένη και την έκανε δική της με 3.500 δολάρια. Αρχικά το αυτοκίνητο ήταν λευκό, άρα και ασυμβίβαστο με το χαρακτήρα της. Έτσι, άμεσα πήρε την μορφή με την οποία πέρασε στην ιστορία ως ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα ροκ οχήματα με το ψυχεδελικό του βάψιμο.
Η Janis, ο σκύλος της και η… Ιστορία του Σύμπαντος.
Πέραν του αυτοκινήτου της και της μπλουζ, είχε μία ακόμη μεγάλη αγάπη, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, το αλκοόλ. Το αγαπημένο της ποτό ήταν το ουίσκι και το αγαπημένο της ουίσκι το Southern Comfort. Ήταν τέτοιο το «κόλλημά» της με αυτό που λειτούργησε ως η καλύτερη διαφήμιση. Μάλιστα η εταιρεία της έκανε δώρο ένα παλτό από λύγκα (αγριόγατα) για να την ευχαριστήσει. Όμως η ιστορία της με το συγκεκριμένο ουίσκι δεν σταματά εκεί. Ο Jim Morrison γοητεύτηκε από την πρώτη στιγμή που την είδε, αλλά δεν ίσχυε το ίδιο και για τη Janis. Του το έδειξε φέρνοντας του στο κεφάλι ένα μπουκάλι Southern Comfort που είχε στο αυτοκίνητό της.
Η Janis φωτογραφημένη από τον Bob Seidemann. Δέχθηκε να φωτογραφηθεί γυμνή μόνο λόγω της φιλίας τους.
Την επόμενη ημέρα ο ηγέτης των Doors όχι μόνο δεν έδειχνε αποθαρρυμένος, πότε δεν είχε αυτό το πρόβλημα με τις γυναίκες άλλωστε, αλλά στην πρόβα δήλωνε με ενθουσιασμό στον Paul Rothchild, τον παραγωγό τους, πως είναι μια σπουδαία, υπέροχη γυναίκα και του ζήτησε με επιμονή τον αριθμό της. Ο έρωτας του δεν βρήκε ανταπόκριση ποτέ με πολλούς να υποστηρίζουν πως, μεταξύ άλλων, αιτία ήταν τα ναρκωτικά. Όχι πως η Janis δεν έκανε χρήση, αλλά δεν ήταν ποτέ των παραισθησιογόνων, ενώ από την άλλη ο Morrison ήταν απόλυτα εξαρτημένος από αυτά και μόνο λίγο καιρό πριν το θάνατό του είχε ξεκινήσει την ηρωίνη. Ειρωνικά, αυτή ήταν και γι΄ αυτόν η αιτία του θανάτου του.
Ο Morrison δεν ήταν ο μοναδικός θαυμαστής της. Πολλοί άνδρες κατάφεραν να γίνουν εραστές της, κανείς όμως δεν κατάφερε πραγματικά να βγάλει την Janis από τη μοναξιά, για την οποία μιλά στο τραγούδι της All is Loneliness. Μία άλλη περίπτωση είναι ο Leonard Cohen, ο οποίος έγραψε γι αυτήν το Chelsea Hotel No.2, όπου μιλά για τη μία βραδιά που είχαν περάσει μαζί.
Στο κομμάτι που ακολουθεί, το Piece of My Heart σε μια σπάνια live εκτέλεση, για τις φορές που της χάρισαν οι άνδρες την καρδιά τους και για τις φορές που προσπάθησε αυτή να την χαρίσει.
Λίγο πριν το Woodstock, όπου συμμετείχε με τους Kozmic Blues Band, είχε φτάσει να κάνει ημερήσια χρήση ηρωίνης αξίας 200 δολαρίων. Στο ιστορικό φεστιβάλ η Janis και η μπάντα της περίμεναν σχεδόν δέκα ώρες για να ανέβουν στη σκηνή, κατά τη διάρκεια των οποίων έκανε χρήση και όταν ανέβηκε στη σκηνή μετά βίας ολοκλήρωσε την εμφάνιση. Η ερμηνεία της όμως ήταν τόσο καλή, με την ακόμα πιο βραχνιασμένη φωνή της και τα συναισθήματα που, λόγω της ηρωίνης, εξέφραζε σε απόλυτο βαθμό, που για το κοινό ήταν από τις καλύτερες εμφανίσεις του τριημέρου.
Στο κομμάτι που ακολουθεί, η ερμηνεία του Summertime στο Woodstock.
Ήταν πλέον φανερό πως η αντίστροφη μέτρηση είχε ξεκινήσει. Ίδια εμπειρία είχε και λίγο αργότερα, όταν στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης δεν ήξερε αν θα τα καταφέρει να βγάλει τη βραδιά. Μετά τη διάλυση των Kozmic Blues Band ταξίδεψε στη Βραζιλία, γνώρισε τον David George Niehaus και κατάφερε τις λίγες εβδομάδες που ήταν στο πλευρό του να αποκοπεί από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Η επιστροφή της όμως στις ΗΠΑ σήμαινε δυο πράγματα: Την επιστροφή της στις καταχρήσεις από τη μία, αλλά και στη μουσική που αγαπούσε από την άλλη. Έχοντας αφήσει πίσω τους τις διαφορές, Big Brother and the Holding Company και Janis έκαναν κάποιες εμφανίσεις με τη μορφή reunion, ενώ παράλληλα βασικό της συγκρότημα ήταν οι Full Tilt Boogie Band.
Η Janis συνελήφθη το ’69 μετά από μια συναυλία στην Tampa της Florida, για απρεπή γλώσσα απέναντι στην αστυνομία.
Έχοντας υιοθετήσει το ψυχεδελικό φαρδύ κοστούμι και τα φτερά στα μαλλιά, στυλ με το οποίο εμφανίζεται στις κλασσικότερες φωτογραφίες της, και έχοντας κάνει το περίφημο τατουάζ που διακοσμούσε τον αριστερό της καρπό, το οποίο είχε η ίδια σχεδιάσει, το καλοκαίρι του ’70 βρήκε τη Janis να περιοδεύει με τους Full Tilt, να παρευρίσκεται στο reunion του σχολείου της και να παίρνει μια μικρή εκδίκηση δυσφημώντας το σχολείο και τους ανθρώπους που την ταπείνωναν, και να ετοιμάζεται για ένα καινούριο άλμπουμ, το οποίο θα ήταν και το τελευταίο της.
Η τύχη(;) έφερε πίσω από την κονσόλα των Rothchild, τον άνθρωπο που είχε φέρει σε επαφή Morrison και Joplin, τον θρυλικό παραγωγό των Doors και τον μοναδικό άνθρωπο, πέραν της Pamela, που τον είχε δει νεκρό, λιγότερο από ένα χρόνο μετά το θάνατο της Janis. Η τραγουδίστρια, την 1η Οκτωβρίου του ’70 πραγματοποίησε τις τελευταίες της ηχογραφήσεις, το Mercedes-Benz και ένα κομμάτι για τα γενέθλια του John Lennon, το Happy Trails. Οι επόμενες προγραμματισμένες ηχογραφήσεις ήταν για τις 4 Οκτωβρίου, όμως η Janis δεν εμφανίστηκε ποτέ στα στούντιο της Sunset Sound Recorders. Το άψυχο σώμα της βρέθηκε, συμπτωματικά, από τον Rothchild στο ξενοδοχείο Landmark όπου διέμενε κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων και, όπως λένε, τα υπόλοιπα είναι ιστορία…
Στο κομμάτι που ακολουθεί, το Happy Trails (Happy Birthday John) σε ηχογραφημένη πρόβα.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.