«Υπήρχαν τελικά πάρα πολλοί από εμάς. Ως τότε πιστεύαμε ότι ήμαστε μια μικρή ομάδα παράξενων», είπε η Τζάνις Τζόπλιν, κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ του Woodstock. Η καλύτερη, κατά πολλούς, rock/blues γυναίκα τραγουδίστρια όλων των εποχών, έμοιαζε διαφορετική από την εφηβεία της ακόμη, όταν οι συμμαθητές της στο σχολείο της είχαν κολλήσει τα παρατσούκλια “γουρούνι” και “φρικιό”.
To 3pointmagazine.gr κάνει μια αναδρομή στη ζωή και τη μουσική της ροκ σταρ που άφησε εποχή, που “έφυγε” σαν σήμερα, 4 Οκτωβρίου 1970, σε ηλικία μόλις 27 ετών, αφήνοντας πίσω τα τραγούδια της να μαγεύουν τους 50άρηδες του σήμερα και αυτούς που την ανακάλυψαν αργότερα.
Μερικοί απ’ αυτούς να ανήκουν ίσως σε αυτούς στους οποίους αναφερόταν η ίδια η Janis, όταν έλεγε πως “κάθε βράδυ κάνω έρωτα με 25.000 ανθρώπους στη σκηνή, μετά όμως γυρίζω σπίτι μόνη...”
Η Τζάνις Λυν Τζόπλιν, ή αλλιώς “Pearl” («μαργαριτάρι») όπως ήταν το παρατσούκλι της, γεννήθηκε στο Πορτ Άρθουρ του Τέξας στις 19 Ιανουαρίου του 1943. Από μικρή ηλικία έδειξε την κλίση της στις τέχνες, καθώς εκτός από την μουσική ασχολήθηκε ερασιτεχνικά και με τη ζωγραφική. Το 1962 ήταν η πρώτη φορά που ηχογράφησε δικό της τραγούδι, μαζί με έναν συμμαθητή της, στο Τέξας. Εκείνη η περίοδος ήταν και η τελευταία της στο Τέξας, καθώς έπειτα μετακόμισε στο Σαν Φρανσίσκο.
Στο Σαν Φρανσίσκο γνώρισε τον κιθαρίστα των Jefferson Airplanes, Τζόρμα Κοκώνεν και ηχογράφησαν μαζί 7 μπλούζ κομμάτια. Ήταν η εποχή που η Τζάνις άρχισε την εκτεταμένη κατανάλωση αλκοόλ και χρήση ναρκωτικών ουσιών, κυρίως ηρωίνης.
Το πρώτο συγκρότημα που συνεργάστηκε η Janis ήταν οι “Big Brother and the holding Company” το 1966. Ηχογράφησαν το πρώτο άλμπουμ τον Αύγουστο του 1967, αλλά το συγκρότημα εκτινάχθηκε με την κυκλοφορία του δεύτερου, το 1968. Το “Cheap Thrills” πούλησε 1 εκατομμύριο αντίγραφα τον πρώτο μήνα κυκλοφορίας. Το τραγούδι “Piece of my heart” έγινε παγκόσμια επιτυχία.
Παρά την καλή συνεργασία με τους “Big Brother and the holding Company”, ήρθε ο χωρισμός το 1968. Η Janis σχημάτισε το συγκρότημα “Kozmic Blues Band”, με τους οποίους κυκλοφόρησε το άλμπουμ “I Got Dem Ol ‘Kozmic Blues Again Mama!”, το οποίο όμως δεν απέσπασε καλές κριτικές. Όσο η μπάντα το ηχογραφούσε, η Τζόπλιν χρησιμοποιούσε ηρωίνη αξίας 200$ την ημέρα, παρά τις προσπάθειες που γίνονταν για να παραμείνει μακριά από τα ναρκωτικά.
Η πιο γνωστή συναυλία της Janis πραγματοποιήθηκε στο Woodstock το 1969 παρουσία μισού περίπου εκατομμυρίου ανθρώπων με πολλούς γνωστούς καλλιτέχνες όπως ο Jimmy Hendrix, οι “The Who”, o Carlos Santana κ.ά.. Οι “Kozmic Blues Band” διαλύθηκαν στα τέλη του 1969.
Το 1970 η Janis ταξίδεψε στη Βραζιλία με σκοπό να απεξαρτηθεί επιτέλους από τα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Κατά την παραμονή της εκεί έμεινε “καθαρή”, αλλά κατά την επιστροφή της στις ΗΠΑ ο εφιάλτης ξαναγύρισε. Παρόλα αυτά, η Janis σχημάτισε το συγκρότημα “Full Tilt Boogie Band”, με τους οποίους πραγματοποίησε πολλές περιοδείες, σε μια εκ των οποίων (Το Φεστιβάλ Εξπρές) έδωσε μια από τις καλύτερες εμφανίσεις της.
Το τελευταίο άλμπουμ, που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει, άρχισε να το ηχογραφεί περίπου στα μέσα του 1970 στο Λος Άντζελες. Παραγωγός ήταν ο Πωλ Ροθτσαιλντ, ο οποίος είχε συνεργαστεί και με τους “Doors”. Το άλμπουμ περιελάμβανε μερικά από τα πιο γνωστά τραγούδια της Janis, όπως το “More over”, “Mercedez-Benz”, “Me and Bobby McGee”. Το άλμπουμ δεν ολοκληρώθηκε ποτέ λόγω του θανάτου της, όμως υπήρχε αρκετό υλικό για την κυκλοφορία του. Το περιοδικό “Rolling Stone” κατατάσσει το Pearl ως ένα από τα καλύτερα ροκ άλμπουμ.
Την Κυριακή 4 Οκτώβρη η Janis έγινε το δεύτερο μέλος του “γκρουπ των 27”, μετά τον Hendrix που είχε πεθάνει 2 εβδομάδες νωρίτερα. Βρέθηκε νεκρή από τον Ροθτσαιλντ στο δωμάτιο του ξενοδοχείου της. Αιτία θανάτου της θεωρήθηκε η υπερβολική δόση ηρωίνης, ενδεχομένως σε συνδυασμό με υπερκατανάλωση αλκοόλ. Το σώμα της αποτεφρώθηκε στο Λος Άντζελες και οι στάχτες της σκορπίστηκαν στον Ειρηνικό Ωκεανό και στο Στίνσον Μπιτς.
Η κληρονομιά που αφήνει πίσω της η J. είναι ανεκτίμητη. Μία από τις πιο αυθεντικές φωνές της μουσικής σκηνής που δεν δέχθηκε να μπει σε καλούπια ακροβατώντας από τη μπλουζ στη ροκ με μεγάλη ευκολία. Ο μουσικός ιστορικός Τομ Μουν έγραψε ότι «η Τζόπλιν είχε μια αναπάντεχα αυθεντική φωνή», ενώ ο Τζων Παρέλες, μουσικός αρθρογράφος των “New York Times”, έγραψε πως, ήταν -ως καλλιτέχνης- «ακατανίκητη και βαθειά ευάλωτη».
Η πρώτη πραγματική γυναίκα ροκ σταρ αντάξια μεγάλων ροκ φυσιογνωμιών όπως των Jimmy Hendrix, Jim Morrison. Με την τραχιά μαγευτική φωνή της μπορούσε να σε κάνει να δακρύσεις με το άκουσμα του “Cry Baby” και να σε κάνει να επαναστατήσεις με το “More Over”. Την έχουν χαρακτηρίσει επάξια ως την θηλυκή έκδοση του Elvis Presley. Αυτό το πάθος, η φλόγα και η συνεχής αντιπαράθεση είναι που έκαναν (και) τον Jim Morrison να γοητευτεί από την Janis, να την προσελκύσει και όπως λέγεται να περάσουν μια νύχτα μαζί. Η J. ενσάρκωσε τέλεια την “hippie” αντικουλτούρα και την ψυχεδελική παρόρμηση της εποχής.
Και δυο λόγια από την ίδια την J για την J :
“Είμαι θύμα του ίδιου μου του εαυτού. Υπήρξε ένα διάστημα, που ήθελα να γνωρίζω τα πάντα. Αυτό το συναίσθημα με έκανε, συνήθως, να νοιώθω δυστυχισμένη. Απλά, δεν ήξερα πώς να το χρησιμοποιήσω. Τώρα, όμως, έχω μάθει να χρησιμοποιώ το συναίσθημα αυτό προς όφελός μου. Είμαι γεμάτη συγκίνηση και θέλω να απελευθερωθώ. Εάν είσαι επάνω στη σκηνή και (το συναίσθημα αυτό) λειτουργεί πραγματικά και έχεις το κοινό μαζί σου, αισθάνεσαι μια ενότητα».
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.