Η αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια έχουν υπάρξει πολλά περιστατικά λογοκρισίας τα οποία μονοπώλησαν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και είναι βέβαιο ότι υπάρχουν πολλά ακόμη τα οποία δεν γνωστοποιήθηκαν καν.
Το 2012 έλαβαν χώρα τρία από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Ο ιδιοκτήτης της χιουμοριστικής σελίδας «Γέροντας Παστίτσιος» συλλαμβάνεται με την κατηγορία της βλασφημίας και μετέπειτα καταδικάζεται σε 10 μήνες φυλάκιση με αναστολή. Τον Οκτώβριο του ίδιου χρόνου, ο Κώστας Αρβανίτης και η Μαριλένα Κατσίμη απομακρύνονται από την πρωινή εκπομπή της ΕΡΤ μετά από σχόλιό τους για τον τότε Υπουργό Δημόσιας Τάξης, Νίκο Δένδια. Τρίτο περιστατικό, διακόπτεται η παράσταση «Corpus Christi» στο θέατρο Χυτήριο έπειτα από αντιδράσεις και επεισόδια που προκλήθηκαν έξω από το θέατρο. Παράλληλα, υπήρξαν και διάφορες προσπάθειες λογοκρισίας με τελευταία την θύελλα που ξέσπασε για το βιβλίο του Δημήτρη Κουφοντίνα «γεννήθηκα 17 Νοέμβρη».
Η παράσταση του Εθνικού Θεάτρου «Ισορροπία του Nash» που στηριζόταν σε κείμενο του Σάββα Ξηρού αφύπνισε για άλλη μια φορά το συντηρητισμό και το μίσος. Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν και η τεράστια “ευαισθητοποίηση” που έδειξαν για αυτές τα ΜΜΕ, έδωσαν το περιθώριο σε ακραίους κύκλους να απειλούν τους συντελεστές της παράστασης για τη σωματική τους ακεραιότητα. Ακόμη, έκπληξη προκαλεί και η παρέμβαση της Αμερικάνικης πρεσβείας για τη διακοπή του έργου. Τί κι αν η ελευθερία της τέχνης κατοχυρώνεται νομικά από το άρθρο 16 του συντάγματος (i), φαίνεται πως η Tέχνη υπάγεται σε περιορισμούς και μένει απροστάτευτη μπροστά σε εξουσίες που μπορούν να κάνουν την εμφάνισή τους και να καθορίζουν πράγματα όπως θέλουν όποτε το θελήσουν.
Βέβαια, όλοι αυτοί που εξεγέρθηκαν εναντίον της παράστασης γιατί «δεν είναι δυνατόν να ανεβαίνει παράσταση με το κείμενο ενός ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΗ και μάλιστα με τα λεφτά του Έλληνα φορολογούμενου», μόλις ένα χρόνο πριν, όταν έγινε η επίθεση ενόπλων στα γραφεία του σατιρικού περιοδικού «CharlieHebdo» στο Παρίσι, εξέφραζαν τη θλίψη τους, υποστήριζαν τις αξίες της δύσης, διαμαρτύρονταν μαζί με τους Ευρωπαίους ηγέτες και ήταν όλοι «CharlieHebdo». Ήταν φανερό ότι αυτή τους η αντίδραση δεν θα κρατούσε για πολύ. Όπως και έγινε. Αρκούσε μόνο η παράσταση της Πηγής Δημητρακοπούλου για να πέσουν οι μάσκες ξανά και οι τότε ευαίσθητοι, φιλελεύθεροι, δημοκράτες, να ζητήσουν τώρα τον αφορισμό της παράστασης και των συντελεστών της.
Υπάρχουν όρια στην Tέχνη και αν ναι ποιος μπορεί να κρίνει ποια είναι αυτά; Πού σταματάει η ελευθερία της έκφρασης και πού αρχίζει η προσβολή της ελευθερίας του άλλου;
Ο Δημήτρης Χριστόπουλος γράφει: «Δεν μπορεί να υπάρχει στις κοινωνίες μας ένα γενικευμένο δικαίωμα όλων στη μη προσβολή. Εάν τέτοιο δικαίωμα υπάρξει, τότε οδεύουμε προς ένα σύστημα κοινωνικής συμβίωσης όπου η επίκληση της προσβολής του καθένα για οτιδήποτε θα αποτελεί όχι απλώς εμπόδιο για την ελευθερία της έκφρασης αλλά και για κάθε στοιχειώδη ατομική ελευθερία.» (ii)
O φόβος είναι κατανοητός, όμως η αποδοχή της λογοκρισίας είναι νίκη του σκοταδισμού. Και η έκφραση θλίψης και μόνο από τη μεριά του Υπουργείου Πολιτισμού δεν είναι αρκετή και δεν αντιστοιχεί σε ένα θεσμό διακυβέρνησης που θέλει να προστατέψει την ελευθερία της έκφρασης. Κάνοντας αποδεκτό το κάθε περιστατικό λογοκρισίας είναι σαν να ανοίγουμε ένα παραθυράκι για την ύπαρξη εγκρίσεων και αποκλεισμών. Στο αν μπορεί, φερ’ ειπείν, η τάδε παράσταση να ανέβει ή θεωρείται ότι προκαλεί τα ήθη και τις ιδέες κάποιων και άρα ακυρώνεται. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο η αντίδραση απέναντι στη διακοπή της παράστασης του Εθνικού, αποτελεί μείζον ζήτημα υπεράσπισης της δημοκρατίας και της ελεύθερης έκφρασης.
Την Παρασκευή στις 19:30 θα πραγματοποιηθεί διαμαρτυρία ενάντια στη λογοκρισία έξω από το Εθνικό Θέατρο (Αγίου Κωνσταντίνου 22-24)
i: Άρθρο 16 παρ. 1 του συντάγματος: “H τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες, η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του Kράτους. H ακαδημαϊκή ελευθερία και η ελευθερία της διδασκαλίας δεν απαλλάσσουν από το καθήκον της υπακοής στο Σύνταγμα.”
ii: Όψεις λογοκρισίας στην Ελλάδα, εκδόσεις Νεφέλη, (επιμέλεια) Γ. Ζιώγας, Λ. Καραμπίνης, Γ. Σταυρακάκης, Δ. Χριστόπουλος, Αθήνα 2008
Κυριακή Κολιαράκη
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.