Νέα επίθεση με ομοφοβικά κίνητρα στο κέντρο της Αθήνας – Αναγκαίος όσο ποτέ άλλοτε ο εκδημοκρατισμός της αστυνομίας

Του Βαγγέλη Σκουφά (Κουτί της Πανδώρας)

O Ηλίας έφευγε με την παρέα του από ένα πάρτι στο Ψυρρή. Ενώ περπατούσαν προς το Γκάζι (στο ύψος του Hotel Ερμού, Πειραιώς και Γκάζι), τρεις άγνωστοι άνδρες τους πλησίασαν. Στη συνέχεια άρχισαν να τους βρίζουν, χρησιμοποιώντας ομοφοβικές εκφράσεις. «Οι φίλοι μου δεν αντέδρασαν, εγώ απάντησα και μου επιτέθηκαν… Ήταν αδίστακτοι. Αφού με χτύπησαν, έφυγαν…», αναφέρει ο ίδιος στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, έχοντας τραύματα στο πρόσωπο του από την επίθεση που δέχθηκε με πλαστικό μπουκάλι, καταγγέλλοντας παράλληλα την πλήρη αδράνεια των αστυνομικών, καθόσον παρά το τηλεφώνημα του στην αστυνομία και παρά το γεγονός ότι υπήρχαν αστυνομικοί στο Θησείο, κανένας από αυτούς δεν βρέθηκε σε διάστημα λιγότερο των 10 λεπτών, με αποτέλεσμα άλλη μια φορά οι δράστες του εγκλήματος, να εξαφανιστούν και να παραμείνουν ατιμώρητοι.

Χαρακτηριστική είναι η φράση με την οποία κλείνει την χθεσινή του καταγγελία, σύμφωνα με την οποία: «Για ακόμη μία φορά, ένα θύμα, μένει χτυπημένο στον δρόμο, χωρίς να υπάρχουν οι μπάτσοι. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι μήνυση κατ’ αγνώστων. Ελλαδάρα λοιπόν 2018. Όχι τα πράγματα δεν αλλάζουν, όσοι και να πεθάνουμε από εμάς, κάθε μέρα πεθαίνουμε, δε θα αλλάξει τίποτα, δεν καίγεται καρφάκι σε κανέναν».

Δείτε εδώ το βίντεο με την καταγγελία

Και είναι ακριβώς έτσι, καθώς:

• Όσο δεν αναμορφώνεται το εκπαιδευτικό σύστημα των αστυνομικών με κύριο γνώμονα την εναρμόνιση της εκπαίδευσης των αστυνομικών υπαλλήλων με τις καλές ευρωπαϊκές πρακτικές στην αστυνομική εκπαίδευση αλλά και γενικότερα την πανεπιστημιακή εκπαίδευση (Είναι δεδομένο ότι στο παρόν εκπαιδευτικό σύστημα των σχολών αστυνομίας δεν καλλιεργείται η κριτική σκέψη, το ερευνητικό πνεύμα, η ανησυχία, η αμφισβήτηση, η πολυπολιτισμικότητα, η ανοχή στο διαφορετικό, η διαχείριση κρίσεων και η εκπαίδευση σε σεμινάρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, εκμάθηση παροχής πρώτων βοηθειών, συναντήσεις με φορείς της κοινωνίας των πολιτών κλπ., καθώς η εκπαίδευση περιορίζεται κυρίως στην «στρατιωτική» εκπαίδευση/εμπέδωση της πειθαρχίας, αλλά και σε πάρεργα άσχετα με την εκπαιδευτική διαδικασίααναπαράγοντας στερεοτυπικές αντιλήψεις του παρελθόντος),

• Όσο δεν υπάρχει εφαρμογή της διαπολιτισμικής αστυνόμευσης, στη λογική του σεβασμού της διαφορετικότητας και της εξάλειψης «διακριτικών συμπεριφορών»,με παράλληλη αναδιάρθρωση του κανονισμού λειτουργίας και του πειθαρχικού δικαίου της Αστυνομίας,

• Και όσο δεν υπάρχει εφαρμογή της διαπολιτισμικής αστυνόμευσης, στη λογική του σεβασμού της διαφορετικότητας και της εξάλειψης «διακριτικών συμπεριφορών» με την πρόσληψη επομένως Αστυνομικώνατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες (Ρομά, Μουσουλμάνοι, ΛΟΑΔ κλπ), ώστε να υπάρχει ένας δίαυλος επικοινωνίας με αυτές,

αυτά θα βλέπουμε…

Παράλληλα όμως, χρέος της πολιτείας, οφείλει να είναι και η ενίσχυση των Υπηρεσιών Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας ούτως ώστε να υπάρχει πλήρης καταγραφή του ρατσιστικού φαινομένου και να μπορούν οι αρμόδιοι φορείς κινητοποιηθούν περαιτέρω για την λήψη μέτρων που θα αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα το φαινόμενο του ρατσισμού. Αυτό θα επιτευχθεί όταν η Αστυνομία φέρει σε υψηλή προτεραιότητα το ζήτημα εν γένει της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αντιμετώπισης των ρατσιστικών περιστατικών και διακρίσεων σε βάρος των ευάλωτων σε αυτά κοινωνικών ομάδων.

Επιβεβλημένη ανάγκη είναι επομένως η:

1. Τήρηση και δημοσιοποίηση αναλυτικών στατιστικών σχετικά με τα εγκλήματα μίσους.

2. Διενέργεια έρευνας σχετικά με το κίνητρο του δράστη ή των δραστών, όταν υπάρχει η σχετική ένδειξη.

3. Συνεχής εκπαίδευση των αστυνομικών στα εγκλήματα μίσους και στις νέες μορφές που αυτό λαμβάνει μέσω του Διαδικτύου.

4. Ενεργοποίηση και ενδυνάμωση της συνεργασίας με άλλους φορείς και ΜΚΟ για την αρωγή θυμάτων και την καλλιέργεια εμπιστοσύνης ώστε να μειωθεί η υποαναφορά και κατά συνέπεια να αυξηθούν τα ποσοστά δίωξης των εγκλημάτων μίσους και η διαλεύκανσή τους.

5. Ανάπτυξη μηχανισμών διαφάνειας και λογοδοσίας των αστυνομικών και σύσταση ανεξάρτητων μηχανισμών καταγγελίας του κοινού σε περιπτώσεις ρατσιστικής συμπεριφοράς από πλευράς τους.

6. Ανάπτυξη της κοινοτικής αστυνόμευσης με σκοπό την αντιμετώπιση των προβλημάτων της τοπικής κοινωνίας και την ανάπτυξη της εμπιστοσύνης των κατοίκων απέναντι στην αστυνομία.

7. Δημιουργία εξειδικευμένων μονάδων ή και σημείων επαφής που να ασχολούνται με τα εγκλήματα μίσους, συμπεριλαμβανομένου και του κυβερνοεγκλήματος.

Ενώ σε κάθε περίπτωση για την επίτευξη των παραπάνω, απαραίτητη είναι:

➜Η αναβάθμισή των τμημάτων αντιμετώπισης ρατσιστικής βίας σε αυτοτελής κεντρικές Υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα η Δ/νση Εσωτερικών Υποθέσεων, Δ/νση Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κλπ με την ουσιαστική στελέχωση σε ανθρώπινο δυναμικό και ενίσχυση με τους απαραίτητους πόρους και μέσα για την πλήρη καταγραφή των περιστατικών ρατσιστικής βίας και της επαρκής αντιμετώπισής τους.Αυτά με την σειρά τους πρέπει να αναπτύξουν τακτικές και ουσιαστικές επαφές σε τοπικό επίπεδο (Δημόσιους και ιδιωτικούς Φορείς, Ανθρωπιστικές οργανώσεις, Μ.Κ.Ο., Υπηρεσίες Δήμων, τοπικές συλλογικότητες ευάλωτων στις ρατσιστικές επιθέσεις ομάδων) ώστε να υπάρχει δίαυλος συνεχής επικοινωνίας μεταξύ τους.

➜Το προσωπικό των παραπάνω υπηρεσιών, να προέρχεται αυστηρά από Υπηρεσίες Ασφαλείας με αντικείμενο την προανάκριση την αστυνομική έρευνα καθώς ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας διαδραματίζει η αποτελεσματική έρευνα και εξιχνίαση των εγκλημάτων ρατσισμού από τις Αστυνομικές Αρχές.

➜Συνακόλουθα των ανωτέρω κρίνεται αναγκαία η εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση (εισαγωγική – βασική και μετέπειτα περιοδική επικαιροποίηση αυτής) όλων των αστυνομικών και να αποτελεί απαραίτητα τούτο προϋπόθεση παραμονής στην Υπηρεσία. Ενδεικτικά των θεματικών ενοτήτων της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι νομικά ζητήματα (ισχύουσες διατάξεις – δικονομικά ζητήματα, ειδικότερα θέματα δικαίου αλλοδαπών), ανθρώπινα δικαιώματα – ΕΣΔΑ, συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών, ανάκριση μαρτύρων και θυμάτων, θυματολογία, ζητήματα διαπολιτισμικής αντιμετώπισης, συνδρομή ΜΚΟ και συλλογικοτήτων σε θέματα διαπολιτισμικότητας και διαφορετικότητας, ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Την διαδικασία αυτή θα πρέπει υποστηρίξουν και μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ με συναφή γνωστικά αντικείμενα καθώς και εκπρόσωποι ΜΚΟ και συλλογικοτήτων.

➜Να υπάρχει δημιουργία επαφών με διττό ρόλο (προληπτικό και κατασταλτικό) με μη κρατικούς φορείς, ούτως ώστε αφενός να υπάρξει ενθάρρυνση μελών της ευπαθούς ομάδας να καταγγέλλονται περιστατικά ρατσιστικής βίας ώστε να συρρικνώνεται κατά το δυνατό ο σκοτεινός αριθμός εγκληματικότητας (περιστατικά που δεν καταγγέλλονται), αφετέρου άμεση εκδήλωση ενδιαφέροντος εκ μέρους του φορέα σε περίπτωση που η Υπηρεσία επιλαμβάνεται περιστατικού προκειμένου να αντιμετωπιστεί και να υποστηριχθεί το θύμα με το καλύτερο δυνατό τρόπο.

➜Συνεχής και  ουσιαστική παρουσία ένστολων αστυνομικών στις περιοχές όπου υπάρχει έντονη παρουσία ευάλωτων ομάδων, όπως επίσης και εντοπισμός, παρακολούθηση και συνεχής επικαιροποίηση πιθανών εστιών εκδήλωσης περιστατικών  ρατσιστικής βίας. Ενδεικτικά αναφέρονται χώροι λατρείας θρησκειών, χώροι συγκέντρωσης εθνοτικών, φυλετικών και άλλων μειονοτήτων, σχολεία όπου φοιτούν μεγάλος αριθμός μειονοτικών παιδιών. Εν συνεχεία θα πρέπει να αναπτυχθούν δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ αυτών και των διωκτικών Αρχών οι οποίοι θα χαρακτηρίζονται από εμπιστοσύνη, κατανόηση και αμεσότητα. Η αλλαγή που πρέπει να γίνει στη φύση των σχέσεων αστυνομίας και κοινωνίας θα είναι το κλειδί για το χτίσιμο μιας υγιούς επικοινωνίας.