Σχεδόν κάθε χρόνο παρουσιάζονται σχέδια για αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Στις προθέσεις της εκάστοτε ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας είναι πάντα ο “περιορισμός της παραπαιδείας”, με άλλα λόγια, η απαλλαγή των μαθητών από την παρακολούθηση φροντιστηριακών και ιδιαίτερων μαθημάτων.
Μέχρι τώρα, στην πράξη δεν έχει αλλάξει καθόλου η παράδοση που θέλει τους υποψήφιους των Πανελληνίων να παρακολουθούν ατελείωτες ώρες μαθημάτων σε φροντιστήρια μετά το σχολείο και τους γονείς τους να πληρώνουν χιλιάδες ευρώ κάθε χρόνο για δίδακτρα.
Εδώ και αρκετό καιρό, ωστόσο, έχουν κάνει την εμφάνισή τους πρωτοβουλίες αλληλεγγύης φοιτητών και καθηγητών που προσφέρουν δωρεάν μαθήματα σε μαθητές μέσης εκπαίδευσης, σπάζοντας το “μονοπώλιο” της ιδιωτικής φροντιστηριακής εκπαίδευσης.
Ο -μέχρι πρότινος- μονόδρομος
Για τους περισσότερους γονείς η προετοιμασία για τις Πανελλήνιες είναι αδιανόητη χωρίς ενίσχυση από το φροντιστήριο. Το σχολείο έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα: “Δεν γίνεται κάποιο παιδί να ξεκινήσει χωρίς φροντιστήριο. Στο σχολείο δεν γίνεται τίποτα, τα παιδιά απλώς πηγαίνουν κι έρχονται”, λέει χαρακτηριστικά η Δήμητρα Κοζάκη, μητέρα δύο παιδιών, και προσθέτει ότι οι περισσότεροι καθηγητές αδιαφορούν, καθώς οι μαθητές ουσιαστικά προετοιμάζονται αποκλειστικά από το φροντιστήριο.
Η ενισχυτική διδασκαλία υποτίθεται ότι θα πρόσφερε μία εναλλακτική διέξοδο στους υποψήφιους. Ωστόσο, το σύστημα ουσιαστικά έχει μείνει στα χαρτιά καθώς εφαρμόζεται σε πολύ λίγα σχολεία.
Δυσβάσταχτο κόστος παρά τις μειώσεις
Στην αρχή του σχολικού έτους, ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Φροντιστών Αττικής ανακοίνωσε μείωση των διδάκτρων κατά 15%. Οι τιμές είχαν ήδη μειωθεί έως και 20% την προηγούμενη χρονιά (2011-2012). Παρόλα αυτά, το κόστος της προετοιμασίας για τις Πανελλήνιες παραμένει δυσβάσταχτο για μία μέση οικογένεια. Σύμφωνα με τις ενδεικτικές τιμές του Σ.Ε.Φ.Α., το φροντιστήριο κοστίζει φέτος 3.060 έως 3.565 Ευρώ για τη Β’ Λυκείου, ενώ στη Γ’ Λυκείου τα δίδακτρα εκτοξεύονται μέχρι και πάνω από τα 4.000 Ευρώ.
Στην πράξη, ορισμένα φροντιστήρια είναι ακόμη φτηνότερα, αλλά δε λείπουν και όσα έχουν μείνει στις τιμές προ κρίσης. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, στο 18.6% των φροντιστηρίων μέσης εκπαίδευσης απαιτούνται δίδακτρα άνω των 4.000 Ευρώ. Πολύ λίγοι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν φροντιστηριακά μαθήματα με λιγότερα από 2.200 Ευρώ το χρόνο. Η έρευνα κατέληξε ότι μέση δαπάνη ανά οικογένεια για τη φροντιστηριακή εκπαίδευση ανέρχεται σε 3.500 Ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 1/9 του μέσου οικογενειακού εισοδήματος.
Η μικρότερη κόρη της κ. Κοζάκη είναι μαθήτρια της Β’ Λυκείου και έχει ξεκινήσει προετοιμασία για τις Πανελλήνιες σε φροντιστήριο. Το κόστος ανέρχεται σε 380 Ευρώ το μήνα, δηλαδή πάνω από 3400 Ευρώ για ολόκληρο το ακαδημαϊκό έτος. Από τον Ιούνιο, που ξεκινάει η προετοιμασία για τη Γ’ Λυκείου, το κόστος φυσικά ανεβαίνει, φτάνοντας τα 650 Ευρώ. “Είναι πολύ σημαντικό κομμάτι του οικογενειακού προϋπολογισμού. Πρέπει να συνυπολογίσει κανείς και τις ξένες γλώσσες… κι αν έχεις δύο παιδιά, όλο αυτό είναι εις διπλούν”, μας λέει η κ. Κοζάκη. Αυτή τη στιγμή δαπανά συνολικά 1000 Ευρώ το μήνα για φροντιστηριακή εκπαίδευση. “Ας μη μιλήσουμε καλύτερα για το κόστος των ιδιαίτερων μαθημάτων”, συμπληρώνει. “Δεν θέλεις να ξέρεις”.
Αλληλέγγυα διδασκαλία
Το δυσβάσταχτο κόστος των φροντιστηρίων οδήγησε πολλούς γονείς και μαθητές να στραφούν σε δίκτυα που προσέφεραν δωρεάν μαθήματα, ενώ αντίστοιχα η μεγάλη ανάγκη και ζήτηση- λόγω της κρίσης- έδωσε ώθηση στην δημιουργία τέτοιων πρωτοβουλιών.
Από τους πρώτους που αφουγκράστηκαν την ανάγκη αυτή ήταν οι φοιτητές της σχολής ηλεκτρολόγων μηχανικών του Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Δυο χρόνια πριν, το 2011, ο φοιτητικός σύλλογος αποφάσισε σχεδόν ομόφωνα με ψήφισμα στην γενική συνέλευση να προσφέρει δωρεάν μαθήματα σε μαθητές Λυκείου και Γυμνασίου. “Η γενική συνέλευση του συλλόγου εκτός από το αίτημα για δωρεάν και δημόσια παιδεία για όλους έβαζε και το θέμα της αλληλεγγύης ως έμπρακτη πράξη συμπαράστασης στους μαθητές”, αναφέρει στο 3pointmagazine ο φοιτητής Νίκος Δημόπουλος που συμμετέχει στο εγχείρημα.
Όπως μας λέει ο Νίκος, η προσπάθεια αγκαλιάστηκε από την ακαδημαϊκή κοινότητα. “Υπήρξε θερμή υποδοχή από τον φοιτητικό σύλλογο, κινητοποιήθηκαν πάρα πολύ φοιτητές, ακόμα και οι καθηγητές βοήθησαν παραχωρώντας εργαστήρια και αίθουσες”.
Το δίκτυο είναι αρκετά οργανωμένο, πάντα στην βάση της αλληλεγγύης και της αυτο-οργάνωσης. “Οργανώνεται στην βάση συνέλευσης των μελών του. Συγκεντρωνόμαστε, συζητάμε, φτιάχνουμε ομάδες εργασίας -ανάλογα τι θέλουμε να κάνουμε κάθε φορά (αφίσες, ενημέρωση στα ΜΜΕ κλπ.) και αποφασίζουμε. Υπάρχει και μια οργανωτική ομάδα που κανονίζει τα μαθήματα, δηλαδή μιλάει με τους εθελοντές καθηγητές και τους μαθητές”
Παιδιά μεταναστών και Ελλήνων, υποψήφιοι που ξαναδίνουν δεύτερη φορά και παράλληλα δουλεύουν, μαθητές από την Β’ και την Γ’ Λυκείου, 25 συνολικά μαθητές δέχονται μαθήματα από 30 φοιτητές-εθελοντές. “Προσπαθούμε να είναι ιδιαίτερα κι αυτό γιατί διευκολύνει και τους εθελοντές” επισημαίνει ο Νίκος.
Φυσικά οι φοιτητές του Πολυτεχνείου δεν είναι οι μόνοι που παρέχουν δωρεάν μαθήματα σε μαθητές. Συνεχώς “ξεπηδούν” ανάλογα εγχειρήματα σε αρκετές περιοχές και όχι μόνο στην Αθήνα. Ένα ακόμη “φροντιστήριο” δημιουργήθηκε στα βόρεια προάστια από εθελοντές καθηγητές. Ο υπεύθυνος Σπύρος Σαμιακός μας λέει: “Ακούσαμε ότι γίνεται και αλλού και υπήρχε κόσμος που ήθελε να προσφέρει, νέα παιδιά με όρεξη. Και έτσι από μια χαλαρή κουβέντα είπαμε να το κάνουμε”.
Τα μαθήματα γίνονται στο Μαρούσι, αλλά εξυπηρετούν όλες τις γειτονικές περιοχές, όπως το Ν. Ηράκλειο και η Κηφισιά. Ενώ αρχικά οι μαθητές ήταν λίγοι, κυρίως από τη Β’ και τη Γ’ Λυκείου, μέσα σε λίγους μήνες προστέθηκαν μαθητές από όλες τις τάξεις και του Γυμνασίου και του Λυκείου. “Είχαμε αρκετά μεγάλη ανταπόκριση χωρίς να το περιμένουμε”, μας εξηγεί ο κ.Σαμιακός. Ο ίδιος είναι συνταξιούχος που ήθελε κι αυτός να προσφέρει κάτι.
Αλλάζοντας το μοντέλο της φροντιστηριακής εκπαίδευσης
Οι πρωτοβουλίες αυτές αποτελούν πρώτα απ’ όλα σπουδαίες πράξεις αλληλεγγύης σε μία εποχή που η μέση ελληνική οικογένεια ανταποκρίνεται με δυσκολία στις οικονομικές απαιτήσεις ενός μόνο κατ’ όνομα δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος. Ωστόσο, πέραν αυτού, “σπάνε” και το παραδοσιακό μοντέλο φροντιστηριακής εκπαίδευσης, παίρνοντας τη θέση του ιδιωτικού φροντιστηρίου και των ιδιαίτερων που ξεζουμίζουν την τσέπη των γονιών. Φυσικά, πρώτος στόχος θα έπρεπε να είναι η κάλυψη όλων των εκπαιδευτικών αναγκών των μαθητών από το δημόσιο σχολείο. Μέχρι να επιτευχθεί αυτό, όμως, γονείς και μαθητές μπορούν να βασιστούν σε πρωτοβουλίες όπως αυτές των φοιτητών του ΕΜΠ και της ομάδας καθηγητών στο Μαρούσι.
Θέμος “Απίκος” Ρίζος – Κατερίνα Καραβία
*Περισσότερες πληροφορίες:
Δωρεάν μαθήματα από φοιτητές του ΕΜΠ
Ε-mail: dwreanmathimata@yahoo.gr
Τηλ. επικοινωνίας: 6974 228744, 6973 588917, 6970 976906
http://dwreanmathimata.wordpress.com/
https://www.facebook.com/dwreanmathimataEMP
Δωρεάν μαθήματα στα βόρεια προάστια
Τα μαθήματα γίνονται στα γραφεία της Δημοτικής Κίνησης “ΚΟΝΤΡΑ στον ΚΑΙΡΟ” (Κοιμήσεως Θεοτόκου 8 – κοντά στη Μητρόπολη, Μαρούσι)
E-mail: kontrastonkairo@yahoo.gr
Tηλ. επικοινωνίας: 210 8024942 / 6974966654)
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.