Είναι χαρακτηριστικό της οικονομικής κρίσης να “αναγκάζει” τους ανθρώπους να αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους ώστε τόσο να ελαττώνουν τα έξοδα τους, όσο και να απαλλάσσονται από το άγχος και να ξεφεύγουν από τη ρουτίνα της καθημερινότητας. Ο κόσμος λοιπόν, αφήνει στο πάρκινγκ το αυτοκίνητό του και στρέφεται σε ένα εναλλακτικό μέσο μεταφοράς, το οποίο όσο βαθαίνει η κρίση γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλές. Αυτό δεν είναι άλλο από το ποδήλατο. Κατά πόσο είναι δυνατό όμως ένας μέσος ποδηλάτης, να οδηγεί με ασφάλεια, να συντηρεί το ποδήλατο αλλά και να αποκτήσει πιο οικολογική συνείδηση; Και κατ’ επέκταση, πόσο βοηθάει η εκάστοτε τοπική αυτοδιοίκηση τους πολίτες της σε όλα τα παραπάνω;
“Το κόστος συντήρησης είναι σχεδόν μηδαμινό”
Τη στιγμή που η Ελλάδα, σύμφωνα με έρευνα της Bloomberg, κατατάσσεται πρώτη ανάμεσα σε 60 χώρες σε ότι αφορά στη δαπάνη για την αγορά ενός λίτρου βενζίνης ως ποσοστό του ημερησίου μισθού, το μηνιαίο κόστος συντήρησης ενός ποδηλάτου είναι σχεδόν μηδαμινό. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Μαρίνα Χατζησάββα, ιδιοκτήτρια καταστήματος πώλησης ποδηλάτων, «πέρα από κάποιες φθορές που μπορεί να έχει ένα ποδήλατο, άλλοτε σημαντικές και άλλες όχι, τις περισσότερες άλλες υπηρεσίες, εμείς όπως και αρκετά ακόμη καταστήματα, δεν τις χρεώνουμε. Το μόνο που χρειάζεται ένα ποδήλατο είναι ο έλεγχος των ρυθμίσεών του, ο οποίος είναι ετήσιος και κοστίζει περίπου 15 ευρώ».
Την ίδια άποψη συμμερίζεται και ο κος Αντρέας, υπάλληλος καταστήματος πώλησης ποδηλάτων στην 3ης Σεπτεμβρίου, στην Ομόνοια. «Το κόστος συντήρησης ενός ποδηλάτου είναι πολύ μικρό σε σχέση με αυτό ενός αυτοκινήτου. Ακόμη και αν κάποιος δεν είναι σε θέση να διαθέσει πολλά, ώστε να αγοράσει ένα καινούριο ποδήλατο, μπορεί να επιλέξει ένα μεταχειρισμένο, το οποίο κοστίζει πολύ λιγότερο». Άλλωστε όπως μού τονίζει τα μεταχειρισμένα ποδήλατα έχουν την «τιμητική» τους σε σχέση με τα καινούρια τα τελευταία τρία χρόνια.
Χαρακτηριστικό, δε είναι το γεγονός ότι και οι δύο τους συμφώνησαν ότι οι πωλήσεις των ποδηλάτων τους έχουν αυξηθεί περίπου 30%. Και αυτό παρ’ ότι τα τελευταία χρόνια έχουν ανοίξει πολλά καινούρια ποδηλατάδικα, καθιστώντας τον κλάδο πολύ πιο ανταγωνιστικό.
Η οδήγηση όμως μπορεί να γίνει επικίνδυνη
Είναι γνωστό ότι ολόκληρη η χώρα πάσχει από έλλειψη ποδηλατόδρομων. Και οι ίδιοι οι οδηγοί αυτοκινήτων δεν σέβονται τον ΚΟΚ, με αποτέλεσμα η οδήγηση ποδηλάτου να αποβαίνει συχνά επικίνδυνη. «Εγώ μπορεί να έχω αγοράσει κράνος, το ποδήλατό μου να έχει τα κατάλληλα φώτα και να εμπιστεύομαι πλήρως τον εαυτό μου όσον αφορά την οδήγηση. Το θέμα όμως, είναι ότι δεν μπορώ να εμπιστευτώ κάποιον άλλον οδηγό. Δεν μας προσέχουν καθόλου στους δρόμους, αν και τα τελευταία χρόνια η κατάσταση αυτή φαίνεται να βελτιώνεται αρκετά», υποστηρίζει ο Αλέξανδρος, ποδηλάτης του κέντρου.
Βέβαια, το Υπουργείο Μεταφορών έχει ανακοινώσει την υλοποίηση, σε βάθος δύο χρόνων, δύο πολύ μεγάλων σε έκταση ποδηλατόδρομων, οι οποίοι μόλις κατασκευαστούν θα μεταμορφώσουν την Αθήνα σε μία πιο φιλική προς τα ποδήλατα πόλη. Ο πρώτος θα ενώνει τη λεωφόρο Μεσογείων με την Πανεπιστημιούπολη (μήκος 13 χλμ.) και ο δεύτερος θα συνδέει το Παναθηναϊκό Στάδιο με το Φαληρικό Όρμο (8 χλμ.). Υπό κατασκευή βέβαια είναι και οι κατάλληλες «δέστρες» σε Μετρό και ΗΣΑΠ, αλλά και η τοποθέτηση ειδικών μπαρών μεταφοράς ποδηλάτων σε όλους τους σταθμούς.
Οι ελπιδοφόροι σταθμοί ενοικίασης ποδηλάτων σε δήμους της Αθήνας
Πέντε δήμοι της Αθήνας (Μαρούσι, Μοσχάτο, Κερατσίνι, Νέα Σμύρνη και Μαραθώνας), σε μια προσπάθεια προώθησης εναλλακτικών επιλογών μετακίνησης, βάζουν σε εφαρμογή το «Αυτοματοποιημένο Σύστημα Κοινόχρηστων Ποδηλάτων», το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα του ΥΠΕΚΑ «Αστική Αναζωογόνηση 2012 – 2015».
Πιο συγκεκριμένα, οι παραπάνω δήμοι θέλουν να δημιουργήσουν ένα «καινούριο» μέσο μεταφοράς, το δημόσιο ποδήλατο. Οι πολίτες θα είναι σε θέση να νοικιάζουν για ένα βραχυπρόθεσμο διάστημα τα ποδήλατα, τα οποία θα έχουν τοποθετηθεί σε καίρια σημεία των Δήμων. Η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί από τους πολίτες είναι αρκετά απλή: μόλις εγγραφούν στο σύστημα, θα προμηθεύονται μία μαγνητική κάρτα, με την οποία θα έχουν τη δυνατότητα να «ξεκλειδώνουν» τα ποδήλατα.
Το εν λόγω σύστημα βέβαια, δεν αποτελεί ελληνική καινοτομία, καθώς κάτι ανάλογο υπάρχει σε παραπάνω από 350 πόλεις του κόσμου. Την αρχή στη χώρα μας έκανε η Κέρκυρα, στην οποία η πιλοτική λειτουργία του συστήματος ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2010. Τη σκυτάλη πήραν ο δήμος Ναυπάκτου και ο δήμος Ηρακλείου της Κρήτης. Βέβαια, η συμπρωτεύουσα δεν θα μπορούσε να μείνει πίσω στις εξελίξεις, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο έχει τεθεί σε εφαρμογή ένα αντίστοιχο σύστημα ενοικίασης ποδηλάτων. Ήδη παραπάνω από 1.000 φοιτητές αλλά και μέλη του διδακτικού προσωπικού του ΑΠΘ είναι εγγεγραμμένοι στο σύστημα!
“Η Αθήνα θα γίνει πιο ανθρώπινη και πιο φιλική”
Ο δήμος Αμαρουσίου είναι ένας από τους πέντε, ο οποίος έχει στα άμεσα σχέδιά του την υλοποίηση του εν λόγω συστήματος. Το γραφείο τύπου του Δήμου μας εξηγεί: «Η συγκεκριμένη κίνηση εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο σχεδιασμού, προκειμένου ο δήμος να προωθήσει ένα πιο ανθρώπινο και πιο φιλικό πρόσωπο. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία είναι μόνο ένα μικρό κομμάτι αυτού του σχεδιασμού και δεν αποτελεί απλά μια αποσπασματική ενέργεια. Ο δήμος επιθυμεί να βάλει σιγά-σιγά το ποδήλατο στην καθημερινότητα των πολιτών».
Σύμφωνα με το δήμο, το πρόγραμμα λειτουργεί πιλοτικά και υπολογίζεται ότι θα τεθεί κανονικά σε εφαρμογή σε 1-2 μήνες.
Από την άλλη ο δήμος Κερατσινίου, ο οποίος επί χρόνια υποφέρει από τους ρύπους λόγω της Ψυτάλλειας, έχει ένα παραπάνω λόγο να εφαρμόσει το πρόγραμμα. Η Μαρίκα Νιώτη, υπεύθυνη του προγράμματος, μας εξηγεί το ρόλο που θα μπορούσε να παίξει το ποδήλατο στη ζωή των δημοτών. «Το όνειρό μας είναι να μπορέσει ο κόσμος, παρά την έλλειψη ποδηλατόδρομων να μετακινείται με μεγαλύτερη άνεση και ευκολία αλλά ταυτόχρονα να ψυχαγωγείται και να γυμνάζεται. Βέβαια το εν λόγω σύστημα είναι πολύ σημαντικό και για τη φροντίδα του περιβάλλοντος. Πολλοί θα το θεωρούσαν πολυτέλεια, ιδιαίτερα στην περίοδο κρίσης που διανύουμε, αλλά το πρόγραμμα χρηματοδοτείται πλήρως από το πράσινο ταμείο. Ο δήμος δεν χρειάστηκε να δαπανήσει κονδύλια.»
Βέβαια, παρ’ όλη τη μεγάλη σημασία της συγκεκριμένης κίνησης, οι ενστάσεις και οι αμφιβολίες για την εύρυθμη λειτουργία της δεν θα μπορούσαν να λείπουν. Όπως λέει ο Μάρκος, ποδηλάτης στον Ταύρο «η κίνηση αυτή είναι πολύ θετική και υπό τις κατάλληλες προϋποθέσεις θα μπορούσε να στρέψει τον κόσμο προς το ποδήλατο, ένα μη δημοφιλές μέσο μεταφοράς. Στην Ελλάδα όμως», συνεχίζει, «η έλλειψη οδικής παιδείας και η ασυδοσία των οδηγών είναι χαρακτηριστικά που ίσχυαν και θα ισχύουν για πολύ καιρό ακόμη. Παρόλη την καλή διάθεση των Δήμων είναι μία χρονοβόρα και απαιτητική διαδικασία».
Αμφιβολίες, ενστάσεις αλλά και η αίσθηση ότι κάτι μπορεί να αλλάξει, ότι η Αθήνα μπορεί να γίνει πιο ανθρώπινη. Ο καθένας τηρεί και από μία διαφορετική στάση. Αλλά όπως συμβαίνει συνήθως, τα πάντα θα κριθούν εκ του αποτελέσματος!
*Το 3pointmagazine.gr επικοινώνησε και με το μεγαλύτερο forum ποδηλατών της χώρας, www.podilates.gr, για να εκφράσει την άποψή του στο συγκεκριμένο θέμα, αλλά δεν έλαβε εγκαίρως απάντηση.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.