Κόμπανι, ένα όνομα άγνωστο, που βάλαμε στα χείλη μας πριν μερικούς μήνες, όταν μάθαμε ότι μια κουρδική πόλη αντιστάθηκε στις επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) στα τουρκοσυριακά σύνορα.
Όταν η ιστορία των ανθρώπων στο Κόμπανι έγινε γνωστή, δεν άργησαν να «φυτρώσουν» πρωτοβουλίες αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες από την κουρδική εμπόλεμη περιοχή. Μία από αυτές, ίσως και η μεγαλύτερη, η καμπάνια «Η αλληλεγγύη κρατά τη ζωή στο Κόμπανι» που διοργάνωσε ο ρ/σ 105,5 στο Κόκκινο, η «Αλληλεγγύη για όλους», το ΚΕΘΕΑ, η ΑΔΕΔΥ και τα ΚΙΦΑ του Ν. Αττικής κατάφερε να παραδώσει με επιτυχία την πολύτιμη ανθρωπιστική βοήθεια για τους πρόσφυγες του Κομπάνι που τόσο τη χρειάζονται.
Η Έμμυ Καρίμαλη, φοιτήτρια αρχιτεκτονικής και μέλος της ανθρωπιστικής αποστολής που έφτασε μέχρι τα τουρκοσυριακά σύνορα, μίλησε στο 3pointmagazine.gr για τις εικόνες που αντίκρισε στους προσφυγικούς καταυλισμούς, αλλά και για τα σχέδια ανοικοδόμησης της ισοπεδωμένης πόλης του Κόμπανι.
Αλληλεγγύη. Αυτή είναι η λέξη που έρχεται πρώτη στο μυαλό της Έμμυς όταν μιλάει για την εμπειρία της στους προσφυγικούς καταυλισμούς όσων αναγκάστηκαν να φύγουν από το Κόμπανι.
Δεν έχω ξαναβρεθεί σε παρόμοια αποστολή, αλλά αυτό που εισέπραξα ήταν η πραγματική αίσθηση αλληλεγγύης που υπάρχει μεταξύ των Κούρδων προσφύγων. Η καταστροφή τούς έδεσε ακόμα πιο πολύ, καθώς οι κούρδοι της Τουρκίας άνοιξαν τα σπίτια τους για τους Κούρδους πρόσφυγες από τη Συρία.
Πόλεμος. Ήξερες ότι βρισκόσουν σε ένα μέρος που υπάρχει πόλεμος, έβλεπες παντού τανκς και χιλιάδες πρόσφυγες να ζουν σε άθλιες συνθήκες στους καταυλισμούς. Από τη μια υπήρχε αυτή η αίσθηση του πολέμου που σου δημιουργούσε ένα κόμπο στο στομάχι, αλλά από την άλλη θαύμαζες με πόση αλληλεγγύη διαχειρίζονταν οι άνθρωποι αυτή την καταστροφή.
Οι πρόσφυγες από το Κόμπανι είναι χιλιάδες, σχεδόν μια ολόκληρη πόλη. Και μένουν σε δικούς τους αυτοργανωμένους καταυλισμούς. Όχι γιατί το τουρκικό κράτος δεν έχει μεριμνήσει, αφού υπάρχουν καταυλισμοί, οι οποίοι όμως παραμένουν άδειοι. Κι αυτό γιατί οι ίδιοι επιλέγουν να μην δεχθούν τη βοήθεια αυτή από πολιτικής και ηθικής απόψεως. Γιατί ξέρουν ότι το τουρκικό κράτος έχει σχέση με το Ισλαμικό Κράτος και αρνούνται μια τέτοια βοήθεια. Προτιμούν να μένουν στους δικούς τους αυτοργανωμένους καταυλισμούς παρά τις άθλιες συνθήκες.
Δεν είναι και τόσο αυτονόητο ότι ένας πρόσφυγας πολέμου δεν θα επιλέξει να ζήσει με λίγο πιο ανθρώπινες συνθήκες, εάν έχει αυτή τη δυνατότητα. Οι πρόσφυγες από το Κόμπανι έχουν αυτή τη δυνατότητα, αλλά έχουν κάνει τη δική τους επιλογή. Επιλέγουν να ζήσουν μαζί με τους δικούς τους ανθρώπους, είτε για πολιτικούς λόγους είτε για συγγενικούς. Είναι αξιοθαύμαστο πώς τόσες χιλιάδες πρόσφυγες μπορούν και ζουν μαζί ειρηνικά παρά τις άσχημες συνθήκες που επικρατούν και συμμετέχουν και οι ίδιοι στην οργάνωση και λειτουργία τους.
Αξιοθαύμαστη είναι όμως και η αλληλεγγύη που έρχεται και από Τούρκους, οι οποίοι αφήνουν πίσω ολόκληρη τη ζωή τους, σπουδές, δουλειά, οικογένεια, για να πάνε στο Κόμπανι να πολεμήσουν ή στους προσφυγικούς καταυλισμούς για να βοηθήσουν όπως μπορούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μια Τουρκάλα νεαρή κοινωνιολόγος, που παράτησε διδακτορικά στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου και της Κολούμπια για να πάει να βοηθάει εθελοντικά στον καταυλισμό του Σουρούτς. «Ο καλύτερός μου φίλος, από μικρά παιδιά, πήγε να πολεμήσει στο Κόμπανι και σκοτώθηκε. Μετά αποφάσισα να έρθω εδώ στο Σουρούτς» ήταν τα λόγια της κοπέλας. Δεν είναι αλληλεγγύη σε ανακοινώσεις και σε συνθήματα αλλά «χειροπιαστή».
Η μεγαλύτερη, όμως, αγωνία των ανθρώπων που άφησαν τα σπίτια τους λόγω του πολέμου, είναι να γυρίσουν πίσω όσο το δυνατόν γρηγορότερα: «Εμείς θα γυρίσουμε πίσω και θα ξαναχτίσουμε τα σπίτια μας» είναι τα λόγια των προσφύγων, των οποίων η επιθυμία να επιστρέψουν «σπίτι» τους είναι τόσο μεγάλη που ξεκινάνε μόνοι τους να περάσουν τα σύνορα και να γυρίσουν στο Κόμπανι παρά τους κινδύνους που υπάρχουν και τις διαβεβαιώσεις από τους κουρδικούς δήμους πως θα γυρίσουν όλοι μαζί, μόλις ανοίξουν τα σύνορα.
«Όλα είναι έτοιμα για να ξεκινήσει η ανοικοδόμηση της πόλης: φορτηγά, μπουλντόζες. Το μόνο που περιμένουμε είναι το τουρκικό κράτος να ανοίξει τα σύνορα» έλεγε η δήμαρχος του Σουρούτς.
Η ανοικοδόμηση της πόλης είναι το μεγάλο ζήτημα που απασχολεί αυτή τη στιγμή τους κουρδικούς δήμους οι οποίοι διαχειρίζονται το ζήτημα των προσφύγων και του πολέμου. Αυτή τη στιγμή πραγματοποιούνται συνελεύσεις μηχανικών σε ολόκληρη την Τουρκία με κεντρική αυτή του Ντιγιάρμπακιρ, οι οποίες συζητάνε για τον τρόπο με τον οποίο θα γίνει αυτή η ανοικοδόμηση. Ο καθένας προσπαθεί να συνεισφέρει με όποιο μέσο διαθέτει. Σε αυτή την περίπτωση, οι μηχανικοί μπορούν να παρέχουν τις γνώσεις τους.
Η πόλη αυτή τη στιγμή είναι σχεδόν ισοπεδωμένη, καθώς το 80% της πόλης είναι κατεστραμμένο ολοσχερώς και το 20% μερικώς. Δεν υπάρχει νερό, γιατί το κεντρικό σύστημα ύδρευσης βρίσκεται έξω από την πόλη και το έχουν «μπλοκάρει» οι τζιχαντιστές. Ενώ το μεγαλύτερο πρόβλημα για την ώρα είναι η εύρεση και ο αφοπλισμός των βομβών που υπάρχουν στο έδαφος και η απομάκρυνση και ταφή των πτωμάτων από την πόλη, καθώς αποτελούν πηγή μόλυνσης και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος εξάπλωσης επιδημιών, ειδικά με τον ερχομό του καλοκαιριού.
Στις συνελεύσεις των μηχανικών σχετικά με την ανοικοδόμηση της πόλης έχουμε συζητήσει ακόμα και το ενδεχόμενο να μην υπάρχει ατομική ιδιοκτησία. Πρώτη φορά συζητείται ο σχεδιασμός μια πόλης βάσει αυτού του δεδομένου, ενώ για όλα αυτά τα ζητήματα τον τελευταίο λόγο έχει η συνέλευση των ανταρτών του Κόμπανι, που θα πάρει την τελική απόφαση. Πρώτη μέριμνα βέβαια θα δοθεί στην ανοικοδόμηση δημόσιων κτιρίων όπως σχολεία και νοσοκομεία. Τίποτα όμως από όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν πραγματικότητα όσο τα σύνορα είναι κλειστά…
Ο πόλεμος έχει τελειώσει, το Κόμπανι αντιστάθηκε και κατάφερε να αναχαιτίσει την επίθεση του Ισλαμικού Κράτους. Ο πόλεμος, όμως, αφήνει πάντα καταστροφές και νεκρούς. Μια πόλη ισοπεδωμένη, οι νεκροί πολλοί, οι πρόσφυγες χιλιάδες και τα σύνορα κλειστά. Η ανοικοδόμηση της πόλης φαντάζει ακόμα μακρινό όνειρο, όσο το τουρκικό κράτος δεν ανοίγει τα σύνορα.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.