Pratt και Smith: Οι δυο άνδρες που καταδικάστηκαν σε θάνατο για ομοφυλοφιλία

Στις 27 Νοεμβρίου του 1835, ο James Pratt και ο John Smith ήταν οι τελευταίοι άνδρες που εκτελέστηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο για ομοφυλοφιλία.

Ο Frank Ryan με τη βοήθεια του Peter Tatchel καταγράφει στο άρθρο του το χρονικό της εκτέλεσης των δύο ανδρών που καταδικάστηκαν σε θάνατο με βάση το νόμο που ίσχυε στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά των ομοφυλοφιλικών σχέσεων:

Το τελευταίο Σάββατο του Αυγούστου του 1835 ήταν μια όμορφη ζεστή μέρα. Ο James Pratt (30) άφησε τη σύζυγό του και δύο νεαρές κόρες στο Deptford, αναζητώντας δουλειά- υποσχόμενος ότι θα επιστρέψει μέχρι τις 6 το απόγευμα. Ήταν εργάτης και χρειαζόταν μια καλύτερη δουλειά.
Ο Pratt πρώτα επισκέφθηκε τη θεία του στο Holborn , πριν κατευθυνθεί προς το Blackfriars. Η θεία του πίστευε ότι θα είχε πιει πάρα πολύ και χρειαζόταν ξεκούραση, αλλά αυτός συνέχισε. Σε μια μπυραρία συνάντησε ένα εργάτη γύρω στα 40, τον John Smith και τον 68χρονο William Bonill (μερικές φορές γράφεται και Bonell). Μπορεί να μην είχαν τη δυνατότητα να του προσφέρουν μια δουλειά για να βελτιώσει την οικονομική του κατάσταση, αλλά η παρέα τους ήταν φιλόξενη. Ο Bonill κάλεσε τον Pratt και τον Smith στο διαμέρισμα που ο ίδιος νοίκιαζε και αυτοί δέχθηκαν την πρόσκληση.

Πηγαίνοντας στο διαμέρισμά του κοντά στην George Street, δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι αυτή η συνάντηση θα οδηγούσε στην εκτέλεσή τους και ότι ο Bonill θα εξοριζόταν στην σωφρονιστική αποικία της Αυστραλίας- και μάλιστα όλα αυτά μόλις σε τρεις μήνες.

Οι ιδιοκτήτες του κτιρίου της George Street στο νούμερο 45, Jane and George (γνωστός και ως John) Berkshire ήταν αποφασισμένοι να περιορίσουν τις δραστηριότητες του νοικάρη τους William Bonill, τον οποίο και θεωρούσαν «γέρο κακοποιό». Έφερνε συχνά ζευγάρια ανδρών στο διαμέρισμά του, μερικές φορές δύο την ημέρα. Ο George Berkshire ήταν αποφασισμένος να βάλει τέλος σε αυτή την πρακτική και να ξεφορτωθεί αυτό που ο ίδιος θεωρούσε ως έναν δυσάρεστο και ενοχλητικό νοικάρη.

Όταν οι τρεις άνδρες έφτασαν στο σπίτι του Bonill, ο George Berkshire τους κατασκόπευσε από το παράθυρο. Αργότερα, είπε στη σύζυγό του ότι είδε τον Pratt να κάθεται στα πόδια του Bonill και μετά στου Smith. Συζητούσαν και γελούσαν. Η γυναίκα του η Jane πήγε να δει από την κλειδαρότρυπα. Μετά από μια γρήγορη ματιά, γύρισε και είπε στον άντρα της ότι είδε τους άντρες να επιδίδονται σε σεξουαλικές πράξεις. Εξοργισμένος πήγε κι αυτός να δει από την κλειδαρότρυπα και μετά μπούκαρε στο δωμάτιο για να αντιμετωπίσει τους δύο άνδρες, τον Pratt και τον Smith. Εκείνη την ώρα ο Bornill είχε πάει για ποτό και επέστρεφε στο δωμάτιο, προσπαθώντας να ηρεμήσει τον Berkshire, ο οποίος πήγε να φωνάξει την αστυνομία.

Και οι τρεις άνδρες συνελήφθησαν και κρατήθηκαν. Ο Pratt και ο Smith κατηγορήθηκαν για πρωκτικό σεξ και ο Bonill για συνεργός. Η δίκη πραγματοποιήθηκε ενώπιον του δικαστή Baron Gurney at the Old Bailey στις 21 Σεπτεμβρίου του 1835.

Ο αστυνομικός που συνέλαβε τους τρεις άνδρες δεν είχε κανένα αποδεικτικό στοιχείο για να υποστηρίξει τις κατηγορίες που τους είχαν καταλογιστεί. Η κατάθεση της Jane Berkshire αδύνατη, καθώς υποστήριξε ότι σε λιγότερο από μισό λεπτό παρακολούθησης κατάφερε να δει τις υποτιθέμενες σεξουαλικές πράξεις, από το ότι έβγαλαν τα ρούχα τους μέχρι ότι ξάπλωσαν στο πάτωμα και έκαναν πρωκτικό σεξ. Είπε ότι είδε τα γεννητικά όργανα των δύο ανδρών αλλά όταν την ρώτησαν εάν ήταν σε στύση, δεν απάντησε. Φαίνεται αμφίβολο εάν η κλειδαρότρυπα μπορούσε να προσφέρει τέτοιο εύρος οπτικού πεδίου ώστε να δει αυτά που ισχυρίστηκε.

Η κατάθεση του George Berkshire ήταν παρόμοια με της Jane. Προφανώς είχαν συνεννοηθεί. Τα στοιχεία που έδωσε στήριξαν τις κατηγορίες. Ωστόσο, και αυτός δεν απάντησε εάν οι δύο άνδρες είχαν στύση ή υπήρξε διείσδυση. Υποστήριξε ότι είδε τα γεννητικά τους όργανα και τα σώματά τους σε κίνηση. Και στην περίπτωση του George Berkshire, θα ήταν δύσκολο να μπορέσει να δει όλα αυτά μέσα από την κλειδαρότρυπα.

Ούτε ο James Pratt ούτε ο John Smith τους επετράπη να καταθέσουν στην ίδια τους τη δίκη. Και οι δύο υποστήριξαν ότι δεν είναι ένοχοι. Παρόλαυτα ο δικαστής τους έκρινε ένοχους.
Ο νόμος ενάντια στο «buggery» -πρωκτικό σεξ ή αλλιώς σοδομισμό (που δεν είχε καταργηθεί μέχρι το 2003) βασίστηκε σε μία ερμηνεία της Βίβλου που θεωρούσε τις ομοφυλοφιλικές πράξεις άξιες θανάτου. Μια υπέρτατη αμαρτία που έπρεπε να τιμωρηθεί σκληρά και να εξαλειφθεί. Ήταν ένα θανάσιμο έγκλημα.

Ο δικαστής δεν δίστασε να καταδικάσει τους James Pratt και John Smith σε θάνατο, ενώ τους προειδοποίησε ότι δεν είχαν ελπίδες για έφεση. Ο William Bonill καταδικάστηκε σε 14 χρόνια εξορία στην Αυστραλία και πέθανε στην Τασμανία το 1841.

Οι Pratt και Smith, ξεκίνησαν διαδικασία έφεσης της καταδικαστικής σε θάνατο απόφασης. Όσο κρατούνται στη φυλακή του Newgate, τους επισκέφθηκε ο Charles Dickens ο οποίος έγραψε ότι «δεν είχαν τίποτε να περιμένουν από το έλεος του στέμματος, η μοίρα τους ήταν σφραγισμένη».

Ο John Smith φαίνεται ότι δεν είχε φίλους, αλλά οι φίλοι του James Pratt ξεκίνησαν μια μεγάλη εκστρατεία για να τον σώσουν. Μέσα στη λίστα όσων υπέγραφαν την αίτηση ήταν ο εισαγγελέας της δίκης, παλιοί εργοδότες, γείτονες ακόμη και οι κατήγοροι ο George και η Jane Berkshire.

Στις 24 Νοεμβρίου του 1835 12 άνδρες που είχαν καταδικαστεί σε θάνατο έλαβαν χάρη από τον βασιλιά William τον Δ’. Ο Pratt και ο Smith δεν ήταν ανάμεσά τους. Η προειδοποίηση του δικαστή επιβεβαιώθηκε και ο νόμος θα εφαρμοζόταν κανονικά και για τους δύο.

Την Παρασκευή 27 Νοεμβρίου, οι δύο φυλακισμένοι μεταφέρθηκαν από τα κελιά τους στον τόπο της εκτέλεσής τους, δηλώνοντας ακόμα την αθωότητα τους. Ο Pratt ήταν αδύναμος και τον βοήθησαν να ανέβει τη σκαλωσιά. Το πλήθος άρχισε να σφυρίζει, ενδεχομένως διαφωνώντας με την εκτέλεση. Αυτοί ήταν ίσως οι τελευταίοι ήχοι που άκουσαν οι δυο άνδρες. Ο δήμιος τράβηξε το μπουλόνι και μετά από μια σύντομη μάχη με το σχοινί οι Pratt και Smith ήταν νεκροί.

Θάφτηκαν σε ένα κοινό τάφο, μαζί με άλλους εκτελεσθέντες στο Newgate, στο νεκροταφείο της πόλης Manor Park στο Λονδίνο E12.
Το 2014, ζήτησα από τον τότε υπουργό Δικαιοσύνης Chris Grayling, να χορηγήσει μια μεταθανάτια χάρη στον James Pratt και τον John Smith με την αιτιολογία ότι, ακόμη και σύμφωνα με τα πρότυπα εκείνων των ημερών οι καταδίκες τους ήταν επισφαλείς. Ενώ ο ίδιος ο νόμος για σοδομισμό ήταν άδικος. Η ομοφυλοφιλία μεταξύ ενηλίκων που συναινούν δεν θα έπρεπε να ήταν έγκλημα.

Σε απάντηση, το Υπουργείο Δικαιοσύνης εξέφρασε τη λύπη του για την εκτέλεση των ανδρών, αναγνωρίζοντας ότι ποτέ δεν έπρεπε να συμβεί, αλλά είπε ότι δεν υπήρξαν οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση χάριτος. Ωστόσο, δεδομένου ότι η απονομή χάριτος στον Alan Turing για ομοφυλοφιλικές σχέσεις έχει δημιουργήσει ένα νομικό προηγούμενο, ελπίζουμε ότι ο υπουργός Δικαιοσύνης με περαιτέρω πίεση, θα επανεξετάσει την υπόθεση και θα χορηγήσει χάρη στους Pratt και Smith.

Μετάφραση- προσαρμογή: Μελίνα Βελιμέζη

Χάρη σε όσους καταδικάστηκαν για ομοφυλοφιλία

Τον Οκτώβριο η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως πρόκειται να χορηγήσει χάρη σε χιλιάδες ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες οι οποίοι είχαν καταδικαστεί σύμφωνα με νόμο που καθιστούσε την ομοφυλοφιλία σεξουαλικό αδίκημα και ο οποίος έχει πλέον καταργηθεί.

Οι ομοφυλοφιλικές πράξεις αποποινικοποιήθηκαν στη Βρετανία μόλις το 1967, ενώ το 2001 ορίστηκε ως ηλικία συναίνεσης το 16ο έτος και η νομοθεσία εξομοιώθηκε για ομοφυλόφιλους και ετεροφυλόφιλους.

Ο λόρδος Τζον Σάρκεϊ, μετά από πιέσεις που άσκησε στη βρετανική κυβέρνηση να χορηγήσει τις χάριτες, ανέφερε ότι τουλάχιστον 65.000 άνδρες καταδικαστήκαν σύμφωνα με τους νόμους που ποινικοποιούσαν την ομοφυλοφιλία, εκ των οποίων οι 15.000 παραμένουν στη ζωή. Η βρετανική κυβέρνηση, πάντως, κατέστησε γνωστό ότι οποιοσδήποτε είχε κριθεί ένοχος για συναινετικό ομοφυλοφιλικό σεξ αυτομάτως θα απαλλαχθεί των κατηγοριών, ενώ θα καθαρίσει και το ποινικό του μητρώο.

Το πρόγραμμα χορήγησης χάριτος είναι γνωστό ως «νόμος του Τούρινγκ», αναφορά στον διάσημο κρυπτογράφο Αλαν Τούρινγκ, ο οποίος κατάφερε και έσπασε τον κρυπτογραφικό κώδικα των ναζί κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο, έχασε την εργασία του και ευνουχίστηκε χημικά, ενώ καταδικάστηκε το 1952 επειδή είχε έρθει σε ερωτική επαφή με άνδρα. Δύο χρόνια αργότερα, αυτοκτόνησε. Τελικά, η βασίλισσα Ελισάβετ του χορήγησε μετά θάνατον χάρη, το 2013.

Θύμα του ίδιου νόμου και ο συγγραφέας Οσκαρ Ουάιλντ, ο οποίος καταδικάστηκε το 1895 σε δύο χρόνια καταναγκαστικά έργα εξαιτίας των ερωτικών του προτιμήσεων.