Τυχοδιώκτης ή φιλάνθρωπος; Εγκληματίας ή σωτήρας; Αποτυχημένος ή ευεργέτης; Καλός ή κακός; Ό,τι από τα παραπάνω και να ήταν ο Όσκαρ Σίντλερ, οι σελίδες της ιστορίας τον έχουν κατατάξει σε αυτούς που βοήθησαν τους Εβραίους κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής και μάλλον έτσι θα μείνει.
Μπορεί πολλοί πρώην συμπολίτες του από το τσέχικο πια, Τσβίταου, να τον θεωρούν ναζί και κατάσκοπο που έδρασε σε βάρος της Τσεχοσλοβακίας, ο Γερμανός επιχειρηματίας όμως πέρασε σαν ήρωας στη συνείδηση του κόσμου με τη βοήθεια της αριστουργηματικής ταινίας του Στίβεν Σπίλμπεργκ, "Η λίστα του Σίντλερ".
Παρά τον τυχοδιωκτισμό και την ανάγκη για εύκολο κέρδος, ο Σίντλερ από μικρός δραστηριοποιήθηκε στον χώρο των επιχειρήσεων και όταν για μία γυναίκα -με την οποία πέρασε τα επόμενα χρόνια της ζωής του- έφτασε τις σχέσεις με τον πατέρα του σε οριακό σημείο, ακολούθησε μοναχικό δρόμο δουλεύοντας σε κατά τόπους εταιρείες. Την περίοδο που ο Σίντλερ αποτύγχανε επιχειρηματικά, η διαφαινόμενη άνοδος του ναζισμού έπαιρνε σάρκα και οστά (1930-1935) και έτσι σαν μια προσπάθεια που θα ευνοούσε τις επιχειρηματικές του βλέψεις και παρά για λόγους ιδεολογίας, ο Σίντλερ εντάχθηκε στο κόμμα του Χίτλερ.
Εβραίοι εργαζόμενοι
Μετά από μία σειρά επιχειρηματικών βημάτων, αλλά και γνωριμίας με πρόσωπα-κλειδιά του γερμανικού στρατού και των SS, ο Σίντλερ αποφάσισε να προσλάβει στο εργοστάσιό του Εβραίους εργαζόμενους, καθόσον θεωρήθηκαν φθηνό και οικονομικό εργατικό προσωπικό. Τόσο με τους ίδιους όμως όσο και με τον επικεφαλής τους λογιστή, Ισαάκ Στερν, οι δεσμοί άρχισαν να γίνονται όλο και πιο στενοί, με αποτέλεσμα να δωροδοκεί Γερμανούς αξιωματικούς ώστε να κρατήσει τους Εβραίους ζωντανούς και να μην σταλούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Το καλοκαίρι του 1944 η Γερμανική ηγεσία αποφάσισε να κλείσει το εργοστάσιο, αλλά και το στρατόπεδο του Σίντλερ, κάτι που δεν πτόησε όμως τον ίδιο. Με τη συνηθισμένη πια πρακτική του, δωροδόκησε τον υπεύθυνο του στρατοπέδου, Άμον Γκετ, πείθοντάς τον να μεταφέρει το εργοστάσιο μαζί με τους υπαλλήλους του στην Τσεχοσλοβακία, με σκοπό να συνεχίσει να προσφέρει στο τρίτο Ράιχ σημαντικά υλικά πολέμου.
Η εντολή για λίστα
Ο Γκετ λοιπόν του έδωσε εντολή να φτιάξει μία λίστα στην οποία θα έμπαιναν τα ονόματα των Εβραίων που θα πήγαιναν στην Τσεχοσλοβακία στο καινούριο εργοστάσιο, αντί για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο Σίντλερ δωροδοκώντας όλο και περισσότερους αξιωματικούς, ώστε να διευκολυνθεί η μεταφορά στην Τσεχοσλοβακία, προσπάθησε να "χωρέσει" όλο και περισσότερα άτομα στη λίστα.
Τελικά τον Οκτώβριο περίπου 800 άτομα μεταφερθήκανε αρχικά και μετά άλλα 300 άτομα, γυναίκες και παιδιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι η δεύτερη ομάδα οδηγήθηκε μετά από λάθος στο Άουσβιτς, με σκοπό την θανάτωση και των 300 ατόμων, αλλά ο Σίντλερ μετά από άμεσες ενέργειες κατόρθωσε να τους σώσει και να τους οδηγήσει στην Τσεχοσλοβακία.
Παραγωγή… μηδέν
Παρά τον μεγάλο αριθμό έμψυχου δυναμικού, το εργοστάσιο για έναν περίπου χρόνο δεν παρήγαγε ούτε ένα κάλυκα. Σαν δικαιολογία για το παραπάνω προς τον Γερμανικό στρατό, δόθηκε το γεγονός των «αρχικών δυσκολιών», στην πραγματικότητα όμως σκοπίμως είχε αποδυναμώσει την γραμμή παραγωγής με απώτερο σκοπό την κακή παραγωγή καλύκων για σφαίρες.
Όπως ήταν λογικό μετά από τόσες δωροδοκίες, αλλά και την πλήρως αποτυχημένη λειτουργία του εργοστασίου, ο Σίντλερ χρεοκόπησε, πληρώνοντας μάλιστα και την απληστία του για διασκέδαση, γυναίκες και ποτό. Μετά από μία σύντομη περιπλάνηση στην Αργεντινή, όπου εγκατέλειψε την γυναίκα του, επέστρεψε στη Γερμανία ζώντας από φιλανθρωπίες Εβραίων πολιτών μέχρι και το τέλος της ζωής του, σαν σήμερα 10 Οκτωβρίου 1974.
Ήρωας ή εγκληματίας;
Για πολλούς το ναζιστικό παρελθόν του, αλλά και η ηρωοποίησή του μέσω της ταινίας του Σπίλμπεργκ, αποτέλεσε λόγο μίσους και όχι θαυμασμού, ωστόσο το γεγονός ότι έσωσε παραπάνω από 1000 Εβραίους δεν αμφισβητείται από κανέναν, ενώ είναι πολλοί αυτοί που επέζησαν του Ολοκαυτώματος και έχουν πλέξει το εγκώμιο του σωτήρα τους. Όπως του έγραψαν άλλωστε και στο δαχτυλίδι που του πρόσφεραν… "Όποιος σώζει μια ζωή, σώζει τον κόσμο ολόκληρο".
Σοφιάννα Μπονοβόλια
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.