Ένας δρόμος που αποτυπώνει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την κρίση στην οποία έχει περιέλθει η ισπανική κοινωνία, αλλά και τις συνέπειες των σκληρών μέτρων λιτότητας: την ανεργία και τη φτώχεια.
Ο λόγος γίνεται για την οδό Ronda de las Comunidades στη περιοχή Βαλδεμόρο της Μαδρίτης, της οποίας τα άδεια σπίτια τους τελευταίους μήνες έχουν γίνει καταφύγιο για δεκάδες οικογένειες που έχουν μείνει δίχως δουλειά και στέγη.
Η ιδιαιτερότητα αυτού του δρόμου
Με μια πρώτη ματιά ο δρόμος αυτός μοιάζει με μία συνηθισμένη κατοικήσιμη περιοχή από αυτές που άνθησαν την εποχή της κατασκευαστικής ανάπτυξης (αν όχι φούσκας), δηλαδή μια περιοχή όπου υπάρχουν σειρές από ολόιδιες μονοκατοικίες και στις δυο πλευρές του δρόμου με λίγα μαγαζιά ολόγυρά τους. Αυτά τα σπίτια κατασκευάστηκαν πριν 3 χρόνια, αλλά σήμερα μένουν ακόμη απούλητα. Η ιδιαιτερότητα αυτού του δρόμου, όμως, είναι ότι η πλειοψηφία των μονοκατοικιών αυτών σήμερα είναι κατειλημμένες από οικογένειες χωρίς έσοδα, που δεν μπορούν να πληρώσουν ένα νοίκι ή μια υποθήκη και δεν έχουν άλλο μέρος για να μείνουν. Μια σημαία κρεμασμένη στο παράθυρο του κάθε σπιτιού δηλώνει ότι κάποιος το έχει καταλάβει. Μέσα σε αυτές τις μονοκατοικίες μένουν άνθρωποι, στην πλειοψηφία τους νέοι, που έχουν χάσει τη δουλειά τους και συντηρούνται με το επίδομα ανεργίας.
Τι οδήγησε σε αυτές τις καταλήψεις
Ένας από τους κατοίκους αυτών των κατειλημμένων πλέον κατοικιών, ο Χόρχε , ο οποίος ζει εδώ και 4 μήνες μαζί με τη σύντροφό του και τη μικρή τους κόρη στην οδό Ronda de las Comunidades, διηγείται την ιστορία του στην ισπανική εφημερίδα Público*. «Θα πλήρωνα εάν μπορούσα, αλλά εδώ και 3 χρόνια είμαι άνεργος και δεν μπορώ να πληρώσω τίποτα» λέει ο Χόρχε που τώρα ζει με τα 400 ευρώ από το επίδομα ανεργίας. Πριν από 4 μήνες έπρεπε να εγκαταλείψει το σπίτι του στο Βαλδεμόρο, όπου ζούσε με τη γυναίκα του και την κόρη τους, γιατί δεν μπορούσε να πληρώνει πια γι’ αυτό. Την ίδια μέρα πέρασαν τη νύχτα στο αμάξι, αλλά δεν μπορούσε να δεχτεί ότι η κόρη του θα μεγάλωνε στο δρόμο. Έτσι, μπήκαν σε μία από τις έρημες μονοκατοικίες. Μέσα σε λίγη ώρα έφτασε η αστυνομία, εξακρίβωσε τα στοιχεία τους και δεν επέστρεψε ξανά. Τώρα μένουν στην μονοκατοικία της οδού Ronda de las Comunidades και με το επίδομα ανεργίας που παίρνουν, πληρώνουν το φαγητό τους , το ρεύμα και το νερό.
Ο Χόρχε αναφέρει ότι δεν έχουν πρόβλημα με τους γείτονες, ούτε με τις υπόλοιπες οικογένειες που έχουν καταλάβει άλλες μονοκατοικίες της οδού Ronda de las Comunidades αλλά ούτε και με τους ιδιοκτήτες σπιτιών στη γύρω περιοχή. Μάλιστα, γείτονες που είναι ιδιοκτήτες σπιτιών δηλώνουν ότι αφού δεν δημιουργούν κανένα πρόβλημα στη γειτονιά και στους ίδιους, δεν τους πειράζει που έχουν καταλάβει τα σπίτια.
Η απουσία του ιδιοκτήτη
Ο δρόμος είναι γεμάτος με διάφορες πινακίδες από την κατασκευαστική και ιδιοκτήτρια εταιρεία των μονοκατοικιών αυτών, την Castellana Hábitat S.L, αλλά ο Χόρχε υποστηρίζει ότι δεν έχει λάβει καμία ειδοποίηση από την εταιρεία για εκκένωση του χώρου. Αυτή τη στιγμή δεν φοβούνται ότι θα τους διώξουν καθώς ήδη η εταιρεία θα έπρεπε να τους είχε στείλει ειδοποίηση, ενώ κανείς δεν απαντάει στο τηλέφωνο της εταιρείας.
Όσο για τις δημοτικές αρχές του Βαλδεμόρο, δεν μπορούν να κάνουν και πολλά, καθώς αν δεν υπάρξει ειδοποίηση από την εταιρεία, η αστυνομία δεν μπορεί να διώξει αυτούς που μένουν μέσα στα σπίτια. Γι’ αυτό η αστυνομία αρκέστηκε σε αυτό που νομιμοποιείται να κάνει: επισκέφτηκε τα σπίτια αυτά, εξακρίβωσε τα στοιχεία των κατοίκων, αλλά δεν μπόρεσε να τους διώξει αφού η εταιρεία στην οποία ανήκουν παραμένει άφαντη.
Έτσι, πολλά σπίτια που είχαν μείνει απούλητα τα τελευταία χρόνια και στέκονταν έρημα χωρίς καμία χρησιμότητα , όντας κλειστά και άδεια, απέκτησαν πάλι ζωή και ανταποκρίνονται πλέον στην χρησιμότητά τους με έναν ιδιαίτερο βεβαίως τρόπο. Άνθρωποι που λόγω της οικονομικής κρίσης έχασαν τη δουλειά τους και τα σπίτια τους, βρήκαν μια καινούρια στέγη κάτω από αυτά τα σπίτια και ίσως μια ανακούφιση από τη σκληρή καθημερινότητα που βιώνουν. Όπως λέει και το σύνθημα στο πανό της φωτογραφίας «το να έχεις σπίτι δεν είναι πολυτέλεια αλλά δικαίωμα». Κι αυτοί οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα σε μια ζωή με αξιοπρέπεια, ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής της Ισπανίας, το 2001 υπήρχαν περίπου 3,1 εκατομμύρια άδεια σπίτια. Φυσικά αυτός ο αριθμός αναμένεται ακόμα και να διπλασιαστεί, αν λάβουμε υπόψη τις παρούσες συνθήκες διαβίωσης. Ο αριθμός των ανέργων αγγίζει σχεδόν τα 5 εκατομμύρια, ενώ στους νέους το ποσοστό της ανεργίας φθάνει το 52%. Η κατάσχεση σπιτιών αποτελεί καθημερινό φαινόμενο και χιλιάδες άνθρωποι μένουν στο δρόμο. Έτσι, τα άδεια σπίτια αυξάνονται αλλά ταυτόχρονα και οι άνθρωποι χωρίς στέγη. Αυτό το οξύμωρο σχήμα είναι που καταδεικνύει την αδυναμία αλλά και την απουσία βούλησης από την πλευρά της πολιτείας να βοηθήσει τους κοινωνικά και οικονομικά ασθενέστερους. Αντί να τους προστατεύει, τους εξοντώνει τόσο οικονομικά όσο και κοινωνικά. Και σε αυτή την αδυναμία έρχονται να απαντήσουν οι καταλήψεις των άδειων σπιτιών.
*μπορείτε να βρείτε ολόκληρη τη συνέντευξη στον ιστότοπο της Público: http://www.publico.es/449064/los-okupas-del-chalet-adosado
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.