Στην Ερμιόνη, αυτό το καλοκαίρι, γνώρισα την Ντέμη, γεμάτη ενέργεια και χαμόγελο. Είναι από εκεί, έμενε στην Αθήνα και επέστρεψε να δουλέψει για το Solidarity Now, λίγα χιλιόμετρα παραέξω, στο Τζεμί.
Το Solidarity Now δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 2013, προσπαθώντας να ανακουφίσει από τις συνέπειες της κοινωνικο-οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης όλους όσοι το έχουν ανάγκη. Πρόσφυγες, κουρδικής και αραβικής καταγωγής, στεγάζονται στο Πόρτο Χέλι, οπού η δομή προσπαθεί να τους παράσχει όλα τα απαραίτητα, από στέγαση, μαθήματα Ελληνικών, νομική συμπαράσταση, βοήθεια στην εύρεση εργασίας.
Τους μαθαίνει να μιλάνε τη γλώσσα, σε μικρούς και μεγάλους, ακόμα και αν δεν ξέρει Αραβικά. Μαζί μ’ αυτούς μαθαίνει και αυτή. Τους βοηθά να πλάσουν τα όνειρά τους και να μπορέσουν να αφομοιωθούν στην κοινωνία μας, μετά από τις δυσκολίες που έχουν περάσει. H Ντέμη Σαραντοπούλου, κοινωνιολόγος, μας μίλησε λοιπόν για τις δράσεις του Solidarity Now, τις ιστορίες που έχει ζήσει εκεί και για το πώς μπορούμε να κάνουμε λίγο καλύτερο αυτό το κόσμο!
Μίλησε μας λίγο για τις δράσεις του Solidarity Now στο Τζεμί. (πόσα άτομα φιλοξενείτε, πόσοι δραστηριοποιήστε, ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι της δομής)
Το Solidarity Now αναπτύσσει πρωτοβουλίες και υποστηρίζει προσπάθειες που ενδυναμώνουν ανθρώπους από κάθε κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο, ανεξαρτήτως προέλευσης, ώστε να ανταπεξέλθουν και να βρουν λύσεις στις προκλήσεις που δημιουργούνται από την οικονομική κρίση, με έμφαση στους πλέον ευάλωτους στη συγκεκριμένη συγκυρία.
Αυτή τη χρονική στιγμή δραστηριοποιείται και στο Πόρτο Χέλι όπου φιλοξενούνται σε μία ξενοδοχειακή μονάδα της περιοχής 350 πρόσφυγες, Κουρδικής και Αραβικής καταγωγής.
Το ανθρώπινο δυναμικό το οποίο απασχολείται στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, αποτελείται από δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα, η οποία ασχολείται κατά κύριο λόγο με τους ενήλικες και με τις ανάγκες τους, παρέχει θεμελιώδεις υπηρεσίες υγείας, νομικής συμπαράστασης, ανεύρεσης εργασίας και ψυχο-κοινωνικής υποστήριξης. Αυτή την ομάδα στελεχώνουν δύο κοινωνικοί λειτουργοί, μία ψυχολόγος, τρείς διερμηνείς και ο συντονιστής μας. Η δεύτερη ομάδα, στην οποίο ανήκω εγώ, ασχολείται με την εκπαίδευση και τις δραστηριότητες τις οποίες παρέχουμε στους πρόσφυγες και αποτελείται από μία κοινωνιολόγο -εγώ!- μία φιλόλογο, ένα γυμναστή κι ένα διερμηνέα. Βασικός στόχος της δομής αυτής είναι να δημιουργήσουμε μία μικρή κοινωνία που να καταστεί ικανή ώστε να συνυπάρξουν με ομαλό τρόπο διαφορετικές κουλτούρες και πολιτισμικές συνήθειες.
Ποιος είναι ο ρόλος σου ως κοινωνιολόγος; Πώς είναι η καθημερινότητά σου στη δουλειά;
Ο βασικός ρόλος μου ως κοινωνιολόγου είναι να ερευνήσω και να καταγράψω την αλληλεπίδραση της κοινωνία μας με τις νέες κουλτούρες, που διέπονται από διαφορετικούς δεσμούς, νόμους και θρησκείες που η πολυπλοκότητά τους στο σύνολο επηρεάζει όχι μόνο την κοινωνία μας αλλά και τον μικρό κοινωνικό σύνολο των φιλοξενούμενων.
Ένα δεύτερο, επίσης, σημαντικό κομμάτι είναι να εντάξω στην καθημερινότητά τους κάποιους νέους θεσμούς. Οι θεσμοί ταυτίζονται με έναν κοινωνικό σκοπό, υπερβαίνοντας τα άτομα και τις προθέσεις τους με το να καθορίζουν τους κανόνες που διέπουν την συμπεριφορά τους, και κατά συνέπεια, την ίδια την κοινωνία.
Σε μια κοινωνία υπάρχουν τυπικοί και άτυποι θεσμοί, οι πρώτοι είναι το σύνολο των γραμμένων κανόνων, νόμων κτλ. ενώ οι δεύτεροι είναι άγραφοι κανόνες συμπεριφοράς. Ένας απ’ αυτούς είναι κι ο θεσμός της σχολικής κοινότητας. Μέσα απ’ αυτό προσπαθούμε να κοινωνικοποιήσουμε τα παιδιά και να τα εντάξουμε σε ένα άλλο μικρότερο κοινωνικό σύνολο. Γι’ αυτό το λόγο δημιουργήσαμε ένα μικρό σχολείο. Στην ομάδα αυτή συμπεριλαμβάνονται επίσης και η Ιωάννα, η οποία είναι φιλόλογος αλλά και ο Χρήστος που είναι γυμναστής.
Εμείς οι τρεις μαζί, με αγάπη γι’ αυτό που κάνουμε, με επιμονή και υπομονή καταφέραμε να υλοποιήσουμε κάτι που στην αρχή το θεωρούσαμε ακατόρθωτο.
Έχουμε διακρίνει τους φιλοξενούμενους σε ηλικιακές ομάδες κι έχουμε δημιουργήσει ένα πρόγραμμα ώστε να μπορούμε να απασχολούμε όλες τις ομάδες ταυτόχρονα -και όσο το δυνατόν περισσότερο μπορούμε.
Τα μαθήματα που διδάσκονται είναι τα αγγλικά κατά κύριο λόγο, καθώς οι περισσότεροι από τους φιλοξενούμενούς μας θα εγκατασταθούν σε κάποια άλλη Ευρωπαϊκή χώρα, αλλά και τα ελληνικά ώστε να μπορούν να είναι ανεξάρτητοι στην επικοινωνία τους, χωρίς να χρειάζονται κάποιο διερμηνέα μαζί τους και τις μητρικές τους γλώσσες, δηλαδή τα αραβικά και τα κουρδικά. Στις μητρικές γλώσσες μας έχουν βοηθήσει κάποιοι εθελοντές-φιλοξενούμενοι.
Να ενημερώσω ότι έχουμε δημιουργήσει ένα εγχειρίδιο το οποίο δεν υπάρχει στην Ελλάδα, με το τι πρέπει να γνωρίζει ένας πρόσφυγας κι αυτό το έχουμε μεταφράσει στα Αραβικά και στα Κουρδικά.
Επιπρόσθετα, έχουμε γυμναστικές δραστηριότητες. Έχουμε δημιουργήσει ομάδες βόλεϊ, μπάσκετ και ποδοσφαίρου και κάνουμε μεταξύ μας κάποιους αγώνες. Εννοείται πως υπάρχουν και δραστηριότητες για τους πολύ μικρούς μας φίλους. Ζωγραφική, τραγούδια και χοροί. Αυτή την ώρα γινόμαστε όλοι μαζί πάλι παιδιά. Είναι τόσα πολλά αυτά που έχω να πω για την καθημερινότητά μας, για το έργο που κάνουμε, για όλα αυτά που νιώθουμε, που πραγματικά δεν μπορώ απλά να τα περιγράψω με λόγια. Νιώθω τρομερή ευγνωμοσύνη που μου δόθηκε αυτή η ευκαιρία. Προσπαθώ κι εγώ και όλη η υπόλοιπη ομάδα για έναν καλύτερο κόσμο.
Δεν υπάρχει καλύτερο συναίσθημα από το να ξέρεις ότι μία ακόμη μέρα, έκανες έναν άνθρωπο έστω για λίγη ώρα ευτυχισμένο.
Έχεις να μοιραστείς μαζί μας κάποια ιστορία που σε συγκίνησε/στιγμάτισε ως τώρα;
Είναι αρκετές οι ιστορίες που έχουμε ακούσει από τους φιλοξενούμενούς μας. Αυτή όμως που πραγματικά με επηρέασε και με συγκίνησε, ήταν από μία έφηβη κοπέλα, την Azhen. Είναι 13 χρονών κι είχε έρθει στο πρόγραμμα μόνο με τον αδερφό της. Όταν τη ρώτησα πού βρίσκονται οι γονείς της, μου είπε ότι απλά προσπαθούν να επιβιώσουν από τον πόλεμο καθώς δεν είχαν αρκετά λεφτά για να περάσουν απέναντι. Τους ζητήθηκαν 2.000 ευρώ για κάθε άτομο. Η μόνη επιλογή ήταν να χωριστεί η οικογένεια και να δώσουν μια ευκαιρία στα παιδιά για ένα καλύτερο μέλλον.
Για πολλές μέρες ήμουν ψυχολογικά πιεσμένη και δεν είχα καταλάβει ότι με είχε επηρεάσει τόσο πολύ αυτή η συνομιλία μας. Έβαζα άθελά μου, τον εαυτό μου στην θέση τους. Τί θα γινόταν αν ήμασταν εμείς στη θέση τους; Τι αντιμετώπιση θα είχαμε; Θα είχαμε την οικονομική άνεση ώστε να επιβιώσουν όλες οι οικογένειες;
Τί χρειάζεται για να μπορέσουμε να κάνουμε αυτούς τους ανθρώπους να μείνουν στη χώρα μας και να γίνουν ενεργά μέλη στην κοινωνία μας; Πώς μπορούμε να τους βοηθήσουμε;
Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα της χώρας μας! Πέρα από τις εθνότητες που πληρούν τους όρους για μετεγκατάσταση σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, είναι γεγονός ότι ένας αριθμός ανθρώπων θα παραμείνει στην Ελλάδα. Κι αυτούς πρέπει να φροντίσουμε να τους παρέχουμε πέρα από τα αυτονόητα: μία αξιοπρεπή στέγη, ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και τροφή, τις ευκαιρίες για ενσωμάτωση στην κοινωνία μας. Τη δυνατότητα να εκπαιδευτούν, να εργαστούν, να στείλουν στο σχολείο τα παιδιά τους. Ώστε να ξαναπιάσουν από την αρχή το νήμα της ζωής τους που διακόπηκε με βίαιο τρόπο.
Ποιος είναι ο τελικός στόχος της οργάνωσης;
Αυτό που πρεσβεύουμε στο Solidarity Now είναι πως ευχόμαστε να έρθει η μέρα εκείνη που η παρουσία και η δράση μας να μη χρειάζονται πια. Αυτό σημαίνει πως δεν θα υπάρχουν πια άνθρωποι που χρειάζονται τη βοήθειά μας.
Ποια είναι τα όνειρα σου για το μέλλον;
Δεν θέλω να σκέφτομαι το μέλλον. Θέλω να σκέφτομαι το παρόν. Αυτή τη στιγμή κάνω κάτι και νιώθω ευλογημένη. Αν με ρώταγες πιο παλιά ίσως να σου έλεγα ότι θα θελα να κάνω κάτι ώστε να νιώθω χρήσιμη στην κοινωνία και να μπορώ να βοηθάω τους συνανθρώπους μου. Αυτό κάνω τώρα. Το όνειρό μου πραγματοποιήθηκε. Το μόνο που μπορώ να κάνω τώρα είναι να συνεχίσω να ζω αυτό το όνειρο. Να έχω την ψυχολογική δύναμη να συνεχίσω να προσφέρω δύναμη, κουράγιο και στήριξη σε άτομα που το έχουν πραγματικά ανάγκη.
Περισσότερα για το Solidarity Now, στην ιστοσελίδα και στο facebook page του εγχειρήματος.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.