“Σωτηρία θα πει να λυτρωθείς απ’ όλους τους σωτήρες· αυτή ‘ναι η ανώτατη λευτεριά, η πιο υψηλή, όπου με δυσκολία αναπνέει ο άνθρωπος.Αντέχεις;” Νίκος Καζαντζάκης.
Όσο μεγαλώνω συνειδητοποιώ ολοένα και περισσότερο την σήψη και το ψέμα του «ανεπτυγμένου» δυτικού κόσμου. Καπιταλισμός = αγορές, τηλεόραση, ατομικότητα. Έτσι έχω ορίσει στο μυαλό μου το τρίπτυχο του συστήματος που μας περιβάλλει. Αγορές που δημιουργούν την κατανάλωση, τηλεόραση που αποκοιμίζει και ατομικότητα που να καθιστά τον άνθρωπο ανίκανο να αντιδράσει, κρατώντας τον δέσμιο στο εγώ. Δεν πρόκειται να σταθώ στην ανάλυση ξύλινων όρων γιατί θα βαρεθώ στο πρώτο μισό της πρότασης. Βαρέθηκα ήδη.
Θα γράψω αυτό που αντιλαμβάνομαι, αυτό που βλέπω, αυτό που νιώθω. Βλέπω μια κοινωνία παγιδευμένη σε πλαστά αδιέξοδα, μια κοινωνία στην οποία η διαστροφή εχει γίνει μόδα, μια κοινωνία που έχει χάσει πλήρως τους στόχους και τον προσανατολισμό της. Και ο άνθρωπος μέσα σε όλο αυτό, χαμένος. Ποιοί είναι οι στόχοι του;
Μια καλή καριέρα, οικονομική άνεση, κοινωνική αναγνωρισιμότητα. Έρχεται όμως η στιγμή που αυτός ο άνθρωπος, μετά από χρόνια διαρκούς προσπάθειας και ενώ τα έχει κατακτήσει όλα αυτα, αισθάνεται πιο δυστυχισμένος απο ποτέ. Τι είναι αυτό που του λείπει; Ελευθερία. Συνειδητοποιεί οτι εχει περάσει μια ζωή με ψεύτικους στόχους, ψεύτικα ιδανικά, ψεύτικες ανάγκες και αυτό τον κάνει να νιώθει πιο εκλωβισμένος απο ποτέ.
Φταίει το σύστημα. Αυτή η φράση είναι ολόσωστη, αξίζει όμως να σταθούμε στην ανάλυσή της. Το Σύστημα φτιάχτηκε από ανθρώπους και απευθύνεται σε ανθρώπους. Είναι μια συνεχής αλληλεπίδραση όλων των ατόμων που θεωρούνται μέλη του. Σκέψου τον εαυτό σου μέσα εκεί. Γνωρίζεις ότι με ή χωρίς να το επιλέξεις είσαι κομμάτι του και μέχρι ένα βαθμό σε ορίζει. Ξέρεις οτι έχει φαλιρήσει. Τι κάνεις; Λες ότι για όλα φταίει το σύστημα και την επόμενη μέρα ξυπνάς και πας στην δουλειά σου, προσπαθώντας να αποβάλλεις αυτές τις σκέψεις γιατί είναι κάπως ενοχλητικές.
Πρέπει να πας στο Σούπερ Μάρκετ, τί θα φάμε σήμερα; Έχεις να πληρώσεις τα τέλη του αυτοκινήτου, α και να πας τα παιδια στο φροντιστήριο… Επαναλαμβάνω, τι κάνεις; Τίποτα. Υπάρχουν στιγμές που ΄ρχεσαι σε επαφή με την αλήθεια αλλα την αποβάλλεις γιατί είναι ενοχλητική. Γιατί είναι ενοχλητικη; Ευθυνη. Αυτή είναι η λέξη που σου χτυπάει την πόρτα κάθε φορα αλλά την αποφεύγεις. Για τον εαυτό σου είσαι υπεύθυνος εσύ και μόνο εσύ. Κανένα σύστημα και καμία πολιτική. Σκέψου ποια είναι η θέση σου και σταμάτα να κατηγορείς ελπίζοντας να ξεφορτωθείς αυτήν την μικρή ενοχλητική λέξη.
Πώς μπορείς να το κάνεις; Πως μπορείς να αναλάβεις την ευθύνη σου; Μην περιμένεις κάποιον να αλλάξει κάτι. Γίνε εσύ η αλλαγή που επιθυμείς. Συνειδητοποίησε τι είναι εκείνο που πραγματικά χρειάζεται ο εαυτός σου. Ξέρεις. Μέσα σου βρίσκονται οι απαντήσεις και όλες οι δυνάμεις για να φτάσεις μέχρι εκεί που επιθυμείς. Μια συνέπεια της αλλοτρίωσης είναι οτι δεν έχουμε μάθει να ακούμε την ψυχή μας, γι’ αυτό και γινόμαστε τόσο ευάλωτοι σε οποιοδήποτε στοιχείο αποπροσανατολισμού. Μην απορρίπτεις τους ανθρώπους γύρω σου. Ο άνθρωπος, όσο και αν προσπαθούν να μας πείσουν για το αντίθετο, χρειάζεται τους συν-ανθρώπους του.
Οι άλλοι είναι ο καθρέφτης του εαυτού μας. Μην διστάζεις λοιπόν να ανοιχτείς και να δημιουργήσεις δεσμούς με τον περιβάλλοντα χώρο σου, διότι τίποτα δεν πετυχαίνει κανείς ακολουθώντας τον ατομικό δρόμο. Μην φοβάσαι. Ο φόβος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός και το μεγαλύτερο όπλο ταυτόχρονα. Αν τον έχεις εχθρό σου σε ακινητοποιεί, αν τον κατακτήσεις σε κάνει αήττητο. Ο Απόστολος Παύλος διατύπωσε πανέμορφα αυτή τη συμπαντική αρχή: «Όλα φαίνονται όταν εκτεθούν στο φως, και οτιδήποτε εκτίθεται στο φως γίνεται και το ίδιο φως». Σταμάτα λοιπόν να φοβάσαι.
Για να μην μιλάμε μόνο όμως σε θεωρητική βάση παρακάτω είναι μια έμπρακτη εφαρμογή της διαφορετικότητας μέσα στο σύστημα. Πρόκειται για έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που ιδρύθηκε το 2009 με έδρα την Αθήνα, με το όνομα free and real. Ξεκίνησε από μία ομάδα ατόμων που έγιναν η αλλαγή που θέλουν να δουν στον κόσμο.
Πως μπορεί να ζήσει κανείς κοντά στην φύση, πως μπορεί να είναι αυτάρκης, να χρησημοποιεί εναλλακτικές μορφές ενέργειας που δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον, να καλλιεργεί μόνος του ό,τι του είναι απαραίτητο, να συμβιώνει κα να συμπράττει μαζί με άλλους, να ζει βασιζόμενος στις ανταλλακτικές και όχι στις εμπορευματικές σχέσεις; Όλα αυτά είναι παράμετροι που ερευνώνται από τα άτομα αυτά, και όποιον άλλον είναι, που αποφασίζουν εθελοντικά να δημιουργήσουν κάτι διαφορετικό. Παρακάτω παριγράφεται με συντομία ο κύριος στόχος του οργανισμού, που είναι η δημιουργία της πρώτης οικολογικής κοινότητας στην Ελλάδα. Για όποιον επιθυμεί περισσότερες και πιο αναλυτικές πληροφορίες, μπορεί να επισκεφθεί την ιστοσελίδα του οργανισμού, www.freeandreal.org
The Telaithrion Project. Ο στόχος του εγχειρήματος του Τελαίθριον, που βρίσκεται στο όρος Τελέθριον της Βόρειας Εύβοιας, είναι να δημιουργήσει μία πρότυπη, αυτάρκη, κυκλική κοινότητα στην Ελλάδα η οποία θα χαρακτηρίζεται από τον συνδυασμό μίας κοινωνίας που μοιράζεται τους πόρους, την ιδεολογία μίας κοινότητας, της οικονομίας, της προσφοράς και βασισμένη στα αναφαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα. Υποστηρίζεται ότι οι πραγματικές ανάγκες για την ζωή πρέπει να είναι διαθέσιμες στον καθένα και για όλους. Το εγχείρημα αυτό, ευελπιστεί να δείξει ότι μία αυτάρκης κοινωνία αληθινών κινήτρων και ανιδιοτελούς προσφοράς, μπορεί να υπάρξει και να εφαρμοστεί «στην πράξη», και ότι θα μπορούσε να ευδοκιμήσει ακόμη και αν την υιοθετούσε όλη η ανθρωπότητα.
Βάσω Γκρέζιου (δημοσιογράφος)
*Η φωτογραφία είναι της Χρύσας Βαϊνανίδη
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.