Κοντά στη Συγγρού, λίγα δευτερόλεπτα από το Πάντειο Πανεπιστήμιο βρίσκεται ένα μικρό καφέ που κουβαλάει μια μεγάλη ιστορία. «Ένα κομμάτι που σε παρακινεί στα ταξίδια σου, στο να γνωρίζεις πράγματα». Το Πολιτιστικό Καφενείο «διαδρομές», μια κοινωνική επιχείρηση με απώτερο στόχο την κοινωνική ενσωμάτωση ατόμων με ψυχοκοινωνικά προβλήματα μέσω της εργασίας.
Εκείνο που σου κάνει εντύπωση σε πρώτη φάση είναι ο φθηνός καφές, τα πεντανόστιμα burgers , οι φρουτοσαλάτες και το σπιτικό φαγητό μαζί με έναν αρκετά ζεστό χώρο. Σε δεύτερη φάση είναι οι άνθρωποί του, χαμογελαστοί και ευγενικοί. Μπαίνοντας βλέπεις ένα μεγάλο stand που γράφει πως «Δεν υπάρχει υγεία χωρίς ψυχική υγεία». Στην αρχή δεν καταλαβαίνεις αν βρίσκεται τυχαία ή όχι εκεί. Το 3pointmagazine μίλησε με όσους βρίσκονται πίσω από το εγχείρημα αυτό με απώτερο στόχο να ανακαλύψει τι σύνδεση μπορεί να έχει ένα καφέ στην Καλλιθέα με την ψυχική υγεία.
«Το Πολιτιστικό Καφενείο «διαδρομές» είναι μια εμπορική δραστηριότητα του ΚΟΙΣΠΕ «διαδρομές», συγχρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και λειτουργεί εδώ και δυο χρόνια. Τα αρχικά ΚΟΙΣΠΕ σημαίνουν Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης των μελών του. Είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και στις δραστηριότητες τους απασχολούνται τουλάχιστον κατά το 1/3 άτομα με ψυχικές ασθένειες , με σκοπό την επαγγελματική τους επανένταξη» όπως μας εξηγεί ένα μέλος του Δ.Σ . Αυτό το καφέ λοιπόν προσφέρει επικοινωνία και συνύπαρξη με την ίδια τη ζωή. Αποτελεί ένα χώρο που υγιή άτομα συνεργάζονται με άτομα με ψυχοκοινωνικά προβλήματα σε ένα έδαφος σεβασμού και αλληλοκατανόησης.
Η πραγματική αλλαγή όμως δεν έχει έρθει τόσο στους φοιτητές που θα πιουν ένα φτηνό καφεδάκι ή σε όσους θα μπορούσαν να δουλέψουν και αλλού, αλλά κυρίως στους ίδιους τους ανθρώπους που βρήκαν μία όαση, ένα μέρος φτιαγμένο καθαρά για τους ίδιους. Όπως η Γεωργία που μας εκμυστηρεύεται πως «Χρειάστηκε να περάσει κάποιος καιρός για να εγκλιματιστώ. Έπρεπε να είμαι προσεκτική. Στην αρχή έκανα κάποιες ζημιές γιατί δε με βοηθούσαν και τα φάρμακά μου. Όταν όμως κατάλαβα πως αυτό μπορώ να το κάνω και χωρίς να υπάρχουν απώλειες, μετά άρχισα να σκέφτομαι ότι αυτό το περιβάλλον με απελευθερώνει. Πως είναι σκοπός για ‘μενα να έρχομαι να εργάζομαι εδώ. Νιώθω χρήσιμη και δημιουργική. Όταν έχουμε γιορτές και τραπέζια, γίνεται χαμός αλλά εμένα έχει καταλήξει να μου αρέσει αυτός ο χώρος .Δυσκολεύτηκαν και τα παιδιά στην αρχή αλλά μετά ήρθε μία ηρεμία, μια αυτοπεποίθηση». Η Γεωργία είναι από εκείνους τους ανθρώπους που δε το βάζουν κάτω, που μια ολόκληρη ζωή παλεύει να είναι ο εαυτός της και να ζει με αξιοπρέπεια. «Δουλεύω εδώ κοντά 1.5 χρόνο. Έχω δει διαφορά στη ζωή μου και με έχουν βοηθήσει και οι άνθρωποι εδώ πάρα πολύ . Δουλεύω από τα 19 μου. Από το ’97 και μετά που σταθεροποιήθηκα δούλεψα σε ένα δικηγορικό γραφείο, μετά σε ένα περιοδικό δρόμου που λεγόταν τότε «Δρομολόγια» και τώρα «Σχεδία», έχω κάνει πολλές δουλειές. Όσοι κατάλαβαν πως υπάρχει κάποιο πρόβλημα με έδιωξαν όπως την τρίχα από το ζυμάρι. Εγώ δεν το έβαλα κάτω. Δούλεψα με ένα δικηγόρο ο οποίος ήταν τυφλός και δεν κατάλαβε ποτέ κάτι. Αυτό εμένα μου έδωσε μεγάλη δύναμη. Αυτό ήταν η αρχή της επαγγελματικής μου σταθερότητας γιατί ορθοπόδησα ψυχολογικά. Δεν έχω μείνει μεγάλα διαστήματα χωρίς δουλειά».
Στον πάνω όροφο είδαμε κρεμασμένες ζωγραφιές που φλέρταραν τη χαρά μαζί με τη θλίψη, το ακαθόριστο φορτίο της ύπαρξης. Ξεφυλλίσαμε κάποιες ποιητικές συλλογές που άραζαν επίμονα στο τραπέζι. Στέκομαι σε ένα ποίημα :
Το φως του ρόδου στο ξημέρωμα έσταζε
Ράδιο ξύπνημα κλοπή
Δρασκέλισμα.
Κάποιους τους έδεναν με λουριά άλλοι μπορούσαν.
Τι να κάνουν
Μόνο ακούγοντας.
Θέλω ΔΕΝ ΘΕΛΩ
Μόνοι με τα τσιγάρα ( μανία) και τους καφέδες
Ίσως σήμερα ( και έχω δρόμο μπροστά μου) να είναι
Η τελευταία νύκτα.
Η πρώτη πέρασε.
Η υπεύθυνη του μαγαζιού μας εξηγεί ότι «είναι πολύ ενδιαφέρον να επικοινωνείς μαζί τους, να ακούς τις ανησυχίες τους, τα προβλήματά τους, τις δυσκολίες που συναντούν στην προσαρμογή τους στην εργασία και αρκετές φορές να πρέπει να διαχειρίζεσαι την ευμετάβλητη συμπεριφορά τους εν ώρα εργασίας».
Το stand στην είσοδο έχει λοιπόν εξήγηση. Σ’ αυτό το χώρο η χιλιοειπωμένη φράση «στην υγειά σας» αποκτά 100% πραγματικό νόημα.
Φωτογραφίες: Κίμωνας Αλέξης Κοκκινάρης
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.