Μέρες εξεταστικής κι έχω καμία εβδομάδα να κατέβω κέντρο. Κάτι οι αναβολές μαθημάτων, κάτι οι δουλειές σε άλλα μέρη της πόλης και το κλασικό κέντρο κι εγώ έχουμε μέρες να ιδωθούμε. Παράλληλα η κοινωνία φαίνεται να βράζει. Απεργίες, προοπτική για νέα μέτρα, η δολοφονία του Παύλου Φύσσα, η φασιστική απειλή. Σκέφτομαι αν απέμεινε κάτι από το πάντα ράθυμο και ξέγνοιαστο καλοκαίρι που είναι σχεδόν κοινή συμφωνία να περνάμε. Όχι με πολυτέλειες· έστω με ένα παγωτό ξυλάκι και δύο ξέγνοιαστα βήματα. Εκείνη την καλοκαιρινή ανακούφιση που βρίσκουμε σε λίγη δροσιά και λίγη άπλα και κρατάμε για να αγωνιστούμε στον χειμώνα μας.
Τα βήματά μου με έφεραν λοιπόν στο κέντρο και πάλι. Η εικόνα που περίμενα ήταν βαριά. Βλέπεις το καυσαέριο συνηθίζεται. Να σου κόβουν συνέχεια προοπτικές και όνειρα όμως όχι. Ούτε ο φόβος. Τουλάχιστον έτσι θέλω να πιστεύω· ότι θα μείνουμε αναπαλλοτρίωτοι μπροστά στην ασχήμια των καιρών.
Πάντα πίστευα πως το κέντρο αποκαλύπτει, αν όχι τον παλμό της πόλης, το πιο γυμνό συναίσθημα αυτή της κοινωνίας. Αν φοβόμαστε, αν χαιρόμαστε, αν πενθούμε ή αν γιορτάζουμε, αν διαφωνούμε ή αντιστεκόμαστε, το κέντρο δύσκολα θα σου πει ψέμματα. Και αυτό που αντίκρισα, έστω με διαφορετικούς τρόπους, είναι ένα αίτημα για αλλαγή.
Οι εικόνες:
Ανεβαίνω από το μετρό Πανεπιστημίου. Είμαι στα προπύλαια. Σχετικά ήπια κυκλοφορία πεζών. Αυτοκίνητα, κανονικά. Ο ουρανός μαρτυρά ότι είναι φθινόπωρο με τις αραιές του νεφώσεις και το κρυφτό του Ήλιου. Δεν νιώθω χαρούμενη ατμόσφαιρα. Περισσότερο μίας ηρεμία προσμονής. Δεν με έπνιξε το κλίμα, όπως περίμενα.
Προχωράω προς Ακαδημίας. Στο πανεπιστήμιο ένα τεράστιο πανό να λέει “Όχι στη διάλυση”. Κάτι που έχω ξαναδεί, για έναν αγώνα που συνεχίζεται να δίνεται, με όλη την συζήτηση που αυτό σηκώνει. Η ματιά μου όμως στάθηκε σε κάτι που δεν είχα δει ξανά εκεί. Ένα στερεό λογότυπο του Re-Think Athens Project κοντά στο κεντρικό κτήριο του Πανεπιστημίου. Προφανώς το ίδρυμα Νιάρχος θέλει να δείξει ότι εδώ κάτι θα αλλάξει. Η αναρχική κουλτούρα δεν θα μπορούσε ωστόσο να αφήσει αναπάντητη αυτήν την προτροπή. Γραμμένο με σπρέι από κάτω, η ειρωνική αμφιβολία.
Οι σκέψεις:
Δεν θα πω ότι θα μπω στο μυαλό του αναρχικού που το “πάτησε”. Εγώ βλέπω όμως πόσα ερωτηματικά μπορεί να συνοδεύει αυτό το “Ναι,ε;”.
Είναι για την υποκρισία ότι η πόλη θα αλλάξει “από τα πάνω” με ένα σχέδιο χωροταξικής αλλαγής της πόλης; Είναι η αμφιβολία της ολοκλήρωσης του έργου; Είναι η αμφιβολία ότι όντως ξανασκέφτηκε την Αθήνα; Είναι η καταδίκη του αρχιτεκτονικού ντετερμινισμού, ότι η αλλαγή δηλαδή θα έρθει αυτομάτως με την αλλαγή του δομημένου περιβάλλοντος; Είναι η απόλυτη αντικειμενοποίηση της Αθήνας που δηλώνει το “Re-think Athens” αντί για το “Think of Athens once again”. “Ξανασκέψου την Αθήνα” αντί για “Σκέψου για την Αθήνα ξανά”.
Αυτή η προτροπή να επαναποτυπωθεί η πόλη σε λευκό πινάκιο και από το σχέδιο να περάσει στην πραγματικότητα, αφήνοντας απ’ έξω τον παλμό της, τη ζωή της μοιάζει να αποξενώνει ό,τι ζωντανό την προσδιορίζει. Προπαντός γιατί δεν φαίνεται που διαλέγεται με όποιον πατάει τους δρόμους της πόλης.
Δεν είμαι θιασώτης του βανδαλισμού· γιατί να γράφεις αδιακρίτως ό,τι σου κατέβει με το σπρέι, χωρίς να σε νοιάζει που, είναι βανδαλισμός. Θεωρώ παρήγορο ωστόσο τον διάλογο που γίνεται σε μία πόλη στην οποία όλοι διεκδικούν. Και αυτό το “Ναι,ε;” το θεωρώ έναν από τους ουσιαστικότερους διαλόγους που έχω παρατηρήσει τις τελευταίες μέρες. Έναν διάλογο που μου δίνει την ελπίδα ότι μέσα μας δεν έχουμε πεθάνει.
Λίγες ακόμη εικόνες…
Με αυτά στο μυαλό προχωρώ προς την Ακαδημίας. Απέναντί, το πνευματικό κέντρο, με τη φιλαρμονική του δήμου να παίζει. Γεμάτο άσπρες πεταλούδες. Τις πεταλούδες του Milan Rai.
Ο Milan Rai, εικαστικός, βρίσκει τη ρίζα του στο Νεπάλ. Το σύνθημα που συνοδεύει τις πεταλούδες του είναι “να γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε”. Η μεταμόρφωση που κάνει την κάμπια, πεταλούδα είναι ότι εξυπηρετούσε περισσότερο την εικαστική αποτύπωση αυτής της προτροπής. Προτροπή από τον Rai να κολλήσουμε πεταλούδες στην πόλη μας και να νιώσουμε οικειότητα με αυτήν. Προτροπή να σκεφτούμε ότι η αλλαγή δεν έρχεται μόνο από τα κάτω προς τα πάνω, αλλά και από μέσα προς τα έξω.
Ο Milan Rai.
Και λίγες ακόμη σκέψεις.
Δύο διαφορετικές προσεγγίσεις, λίγα μέτρα μακριά μεταξύ τους, και όμως αντίθετες στη φιλοσοφία τους. Η μία από το σχέδιο προς την πραγματικότητα. Η άλλη από τα μέσα προς τα έξω, και από την ανθρώπινη ψυχή και πρακτική, στην κοινωνία. Εκεί που συμφωνούν, ωστόσο, είναι ότι ΄το αίτημα για αλλαγή υπάρχει και η πόλη θα είναι το τοπίο της. Δεν ξέρω ποια σας θέλγει περισσότερο. Εμένα ανέκαθεν οι πεταλούδες μου ασκούσαν μία γοητεία.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.