Είναι δεδομένο ότι τους οπαδούς των ποδοσφαιρικών ομάδων είναι περισσότερα αυτά που τους ενώνουν από αυτά που τους χωρίζουν. Οι Ultras διάφορων χωρών έχουν αναπτύξει τους τελευταίους μήνες κοινούς κώδικες επικοινωνίας και παρότι σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν χρόνιες έχθρες, ενώθηκαν για τον κοινό σκοπό. Θα το δούμε ποτέ στην Ελλάδα;
Την κουβέντα περί της οπαδικής συνείδησης και της δράσης των οπαδών ως ζωντανό κομμάτι της κοινωνίας επανέφεραν τα όσα συμβαίνουν στην Τουρκία, που μέχρι πρότινος θεωρούνταν αδιανόητα. Με τους «Τσαρσί» της Μπεσίκτας να πρωτοστατούν, οι οργανωμένοι των τριών μεγάλων της Κωνσταντινούπολης, της Φενέρμπαχτσε, της Γαλατάσαραϊ και της Μπεσίκτας κατέβηκαν μαζί στους δρόμους κατά του Ερντογάν. Έδωσαν δίπλα-δίπλα μάχες απέναντι στις δυνάμεις καταστολής, παρότι μέχρι πριν από λίγο καιρό σκοτώνονταν μεταξύ τους. Έφτιαξαν ακόμα και έμβλημα που συνδυάζει τα σήματα των τριών ομάδων. Δέχθηκαν δηλαδή το δικό τους σύμβολο να συνδυαστεί με αυτό του εχθρού, κατανοώντας ότι ο στόχος είναι κοινός. Δεν είναι, όμως, μόνο η Τουρκία.
Στην Αγγλία, όπου παραδοσιακά το οπαδικό κίνημα δεν είχε τις διαστάσεις άλλων χωρών, οι supporters της Λίβερπουλ, της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ της Άρσεναλ και της Τότεναμ βγήκαν από κοινού στους δρόμους του Λονδίνου, διαμαρτυρόμενοι για το σύγχρονο ποδόσφαιρο, τις επιταγές των χορηγών και τους αδηφάγους συλλόγους που έχουν πετάξει εκτός γηπέδου αρκετό κόσμο με τις παράλογες απαιτήσεις τους για τα εισιτήρια.
Στο πλευρό τους καλούν κι άλλες ομάδες, ενώ συχνά-πυκνά τους τελευταίους μήνες βλέπουμε αντιδράσεις. Πρόσφατα οι οπαδοί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και της Λίβερπουλ έκαναν τις απαραίτητες κινήσεις ώστε να περάσουν τα γήπεδά τους στα χέρια της κοινότητας και να μην εξαρτώνται από τις ορέξεις των τυχάρπαστων «επενδυτών». «Δεν είμαστε εγκληματίες, αλλά ελεύθεροι οπαδοί», ανέφερε το χαρακτηριστικό πανό της Χαλ για την ποινικοποίηση των αντιδράσεών τους. Στο ματς της Σίτι με τη Λίβερπουλ, σηκώθηκε κοινό πανί κατά των ακριβών εισιτηρίων.
Στην Ιταλία, όπου η κοινή πορεία οπαδών στους δρόμους της Ρώμης κατά της ιταλικής νομοθεσίας παραμένει σημείο αναφοράς, οι ultras αρκετών ομάδων ήρθαν σε συνεννόηση ώστε να ψηφίσουν στις εκλογές ανάλογα με το ποιοι πολιτικοί στήριξαν την κάρτα οπαδού και ποιοι όχι. Στη Γαλλία, οι οπαδοί της Λανς με της Μπορντό ένωσαν τις φωνές τους αντιδρώντας στην αλλαγή ώρας των ποδοσφαιρικών αγώνων που επιβάλουν οι τηλεοπτικοί κολοσσοί, καταφέρνοντας, μάλιστα, να μην δεχτούν τις επιταγές της τηλεόρασης στο μεταξύ τους ματς. Στη Γερμανία, οι οπαδοί όλων των ομάδων ενώθηκαν υπό τη σκέπη της διαμαρτυρίας 12.12, κατά του «Safe Stadium Experience paper», το οποίο θεωρούν ότι στερεί αρκετά δικαιώματα από τους οπαδούς και περιορίζει τις μετακινήσεις.
Στη Βραζιλία πάλι, τα χρήματα που δαπανώνται για το Μουντιάλ αποτέλεσαν τη σπίθα για την κοινωνική έκρηξη. Το ποδόσφαιρο έχει και εκεί λοιπόν περίοπτη θέση. Σε μια χώρα όπου ο μέσος όρος των μισθών δεν ξεπερνάει τα 400 δολάρια το μήνα, η κυβέρνηση αποφάσισε να σπαταλήσει πάνω από 13 εκατομμύρια δολάρια για τα γήπεδα και γενικώς τις επενδύσεις που σχετίζονται με το Παγκόσμιο Κύπελλο. Σε συνδυασμό με το… χέρι που μπήκε σε ιστορικές φαβέλες, ο κόσμος, μεταξύ των οποίων φυσικά και οι οπαδοί, ξεσηκώθηκε. Ο Βραζιλιάνος Ακαδημαϊκός έθεσε το πλαίσιο στους New York Times: «Οι μεγάλες διαδηλώσεις γίνονται σε πόλεις που θα φιλοξενήσουν παιχνίδια για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Οι Βραζιλιάνοι συνδυάζουν το ποδόσφαιρο και την πολιτική με έναν τρόπο που είναι νέος και οι φωνές των μειονοτήτων ακούγονται».
Είτε για καθαρά οπαδικούς λόγους, είτε για αιτίες που έχουν να κάνουν με την κοινωνία και την πολιτική, η σύμπλευση οπαδών είναι μία τάση που βλέπουμε αρκετά τελευταία. Ενωμένοι αντιδρούν δυνατότερα. Άλλωστε, όπως έγραφαν δύο πανό που αναρτήθηκαν φέτος στο γήπεδο της Ριζούπολης στο παιχνίδι του Απόλλωνα με τον Παναιτωλικό: «Μας χωρίζουν 90′, σεβασμό στους οπαδούς». Κινήσεις που να δείχνουν τέτοια νοοτροπία έχουν υπάρξει και στη χώρα μας, κυρίως όμως εκτός Αθήνας. Στα Γιάννενα για παράδειγμα, οι οπαδοί του ΠΑΣ στήριξαν αυτούς τους Ατρόμητου που δέχθηκαν αδικαιολόγητη επίθεση από την αστυνομία. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται και η πρωτοβουλία των Radical Fans United.
Στις μεγάλες αντιμνημονιακές διαδηλώσεις, είχε βγει μια φήμη για κοινή πορεία οπαδών στην Αθήνα, που συνδύαζαν μεταξύ άλλων κάποιες με ιστορική έχθρα. Δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Πιθανότατα οι συνθήκες δεν έχουν ωριμάσει. Το ίδιο όμως έλεγαν και για την Τουρκία. Σε μια κοινωνία που έχει υποστεί τόσα το τελευταίο χρονικό διάστημα, δεν μπορούν να γίνονται προβλέψεις. Τα πανό και τα συνθήματα με πολιτικοκοινωνικό περιεχόμενο έχουν αυξηθεί ραγδαία. Σε περίπτωση που κάποια στιγμή δούμε και κοινές δράσεις, τότε θα μπορούμε να μιλάμε για πραγματικά βήματα μπροστά στην εγχώρια οπαδική σκηνή.
Θάνος Σαρρής
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.