Τέσσερα χρόνια μετά από τις «Μηχανές», έναν από τους πιο ολοκληρωμένους δίσκους της τελευταίας δεκαετίας στην ελληνική χιπχοπ σκηνή και μία μέρα πριν από μία ακόμα ζωντανή εμφάνιση στην πόλη του, την Αθήνα, ο Xplicit από τους Στίχοιμα σκέφτεται δυνατά μέσα από το 3pointmagazine και κάνει αυτό που μας έχει συνηθίσει στα 20 περίπου χρόνια που κρατάει μικρόφωνο: παίρνει θέση σε όλα τα θέματα της επικαιρότητας.
Έχει αλλάξει η κατάσταση σε σχέση με αυτή που περιγράφεται μέσα από τις «Μηχανές»;
-Έχει αλλάξει προς το χειρότερο.
Αν έβγαινε αύριο ο δίσκος, θα ήταν ακόμα πιο επιθετικός;
-Το αποτέλεσμα ενός δίσκου δεν έχει να κάνει μόνο με το τι γίνεται στον κόσμο, αλλά και με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι συντελεστές του. Τώρα τα πράγματα είναι χειρότερα, αλλά εμείς είμαστε αλλιώς. Σίγουρα θα υπήρχε και κοινή θεματολογία, αλλά δεν ξέρω πως θα ήταν στημένος ο δίσκος.
Ένας μεγάλο κομμάτι των προβλημάτων που περιγράφονται στις «Μηχανές», έχουν διογκωθεί σήμερα. Το προσφυγικό, η άνοδος της ακροδεξιάς…
-Ο μεσαίωνας βαθαίνει… Τόσο κοινωνικά όσο και πολιτισμικά…
Θεωρείς ότι οι άνθρωποι των τεχνών έχουν πάρει σαφή θέση απέναντι σε αυτόν τον μεσαίωνα;
-Όχι. Όχι όλοι. Το τι θέση θα πάρεις απέναντι στα πράγματα είναι καθαρά δική σου επιλογή και δικό σου βίωμα. Από εκεί και πέρα, εγώ περίμενα κάποιους ανθρώπους να είναι πιο ενεργοί σε αυτό το κομμάτι, να “εκτεθούν” περισσότερο.Όταν λες την άποψη σου στα κομμάτια σου για παράδειγμα, καλό είναι να την υποστηρίζεις και έξω από αυτά. Καλό είναι να μην απογοητεύεις αυτόν που σε ακούει, τον οποίο έβαλες σε μια πραγματικότητα την οποία δεν είσαι διατεθειμένος να υποστηρίξεις.
Έχουν περάσει λίγες μέρες από το τρομοκρατικό χτύπημα των Βρυξελλών και μερικοί μήνες από αυτό του Παρισιού, ενώ παράλληλα στη Μέση Ανατολή τα ανάλογα χτυπήματα είναι συνεχόμενα. Που πιστεύεις ότι μπορεί να οδηγήσει όλο αυτό; Μπορεί να μπει ένα τέλος;
-Όχι δε γίνεται. Καταρχάς πρέπει να δούμε ποιος το γεννάει όλο αυτό. Από καθετί που γίνεται σε αυτό τον πλανήτη, υπάρχει κάποιος που κερδίζει κάτι ή επιδιώκει. Αυτή τη στιγμή αν ήθελε κάποιος στην Ελλάδα να κάνει αντάρτικο, δε θα μπορούσε, δε θα είχε τα χρήματα. Αυτοί έχουν τα καλάσνικοφ με τη σέσουλα. Κάποιος τους τα έδωσε. Αρκετά με τις μαριονέτες.
Άρα θεωρείς ότι όλο αυτό πρέπει να σταματήσει από τη Δύση και όχι από την Ανατολή.
-Ακριβώς. Αλλά στη Δύση δε θα σταματήσει, αν το συμφέρον της Δύσης δεν εδραιωθεί. Ακριβώς όπως καταστρέψανε τη Λιβύη, που σαφώς ο Καντάφι δεν ήταν άγιος αλλά είχε δημιουργήσει μία ισορροπία ανοχής. Τώρα μπορεί ένας άνθρωπος να ζήσει ελεύθερος και ευτυχισμένος στη Λιβύη; Αυτοί που βομβάρδιζαν τη Λιβύη είναι υπεύθυνοι για τους νεκρούς, για τη δυστυχία και για μια κατεστραμμένη χώρα. Και τα ίδια έγιναν και στο Ιράκ. Και την ίδια στιγμή, η Δύση δε θέλει τους πρόσφυγες. Δε γίνεται η Ευρώπη να δημιουργεί την πληγή, αλλά να μη θέλει να λερωθεί από το αίμα. Τρομοκρατία είναι οι μεγάλες δυνάμεις. Οι άλλοι είναι μαριονέτες. Ο τύπος που μπαίνει στο Μπατακλάν και σκοτώνει κόσμο που ακούει μουσική είναι μαριονέτα. Ουσιαστικά εκείνη την ώρα με τις σφαίρες του σηκώνει φράχτες στην Ευρώπη…
Θεωρείς ακραίες τις αντιδράσεις του κόσμου στην Ελλάδα πάνω στο προσφυγικό;
-Δεν υπάρχουν μόνο αυτές οι αντιδράσεις. Υπάρχουν κι άλλες οι οποίες είναι συγκινητικά φίλιες.
Δεν θα έπρεπε να είναι δεδομένο αυτό;
-Ναι κι εγώ δεδομένο το θεωρώ, αλλά μην ξεχνάς ότι μιλάμε για ένα λαό αμαθή. Έναν λαό που δεν ξέρει την ιστορία του. Υπάρχουν κενά ιστορίας και πολιτικής θέσης και γνώσης. Αυτό έχει ως συνέπεια να κατευθύνεται εύκολα. Με το που ακούσει κάτι από κάποιον θα «τσιμπήσει» κατευθείαν, γιατί δεν έχει από που αλλού να πιαστεί και αυτό είναι ένα μεγάλο λάθος της αυτοαποκαλούμενης κυβέρνησης της αριστεράς. Βυθίζει αυτή τη μερίδα του κόσμου ακόμα πιο πολύ στο σκοτάδι. Κι εμείς θα πρέπει να δικαιολογήσουμε τα αδικαιολόγητα, γιατί η άλλη επιλογή έχει στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξορίες. Άσχετο αν δεν το λέει ακόμα…
Ποια πιστεύεις ότι θα ήταν η ιδανική λύση στο προσφυγικό, σύμφωνα με τα υπάρχοντα δεδομένα;
-Να ανοίξουν τα σύνορα και να πάει ο κάθε άνθρωπος όπου γουστάρει να πάει.
Εκτός από την ακροδεξιά, πιστεύεις ότι οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση στον βωμό της εξουσίας;
-Σε ποιους αναφέρεσαι; Στη Νέα Δημοκρατία; Αυτοί είναι καθαρά φασιστικό κόμμα! Πριν ένα μήνα διώξανε τον Κρανιδιώτη. Έχει τον Βορίδη, έχει τον Άδωνι. Έχετε ακούσει την άποψη του Άδωνι για τους πρόσφυγες; Έχουμε τη νέα μόδα με τον όρο παράτυπος μετανάστης. Είναι ο πρόσφυγας παράτυπος μετανάστης; Τι σημαίνει αυτό; Ο πρόσφυγας προστατεύεται από συνθήκες, τις οποίες τσαλαπατάνε όλοι. Είναι μια συμφωνία την οποία κανένα από τα αυτοαποκαλούμενα πολιτισμένα κράτη δεν τη σέβεται. Ο μεσαίωνας βαθαίνει μέρα με τη μέρα…
Υπάρχει φως;
-Όχι, πως να υπάρξει; Εμείς είμαστε 10 εκατομμύρια, ένα μικρό κομμάτι.Οι διαφορές που έχουμε από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους κοινωνικά, ιδεολογικά και σε θέματα ανθρωπιστικής ηθικής είναι τεράστιες. Η μισή Ευρώπη είναι φασίστες!
Αυτό που θα οδηγήσει;
-Δεν μπορεί να οδηγήσει κάπου. Μοναδική κατάληξη είναι το αίμα. Ακόμα κι αν λυθεί το θέμα με τους πρόσφυγες, μετά θα φαγωθούν μεταξύ τους για εθνικές διαφορές. Δεν είναι ικανοί για κάτι καλό.
Για την κατάσταση στην Ελλάδα θεωρείς ότι ευθύνεται και η κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α; Υπάρχουν ελαφρυντικά;
-Ασφαλώς και ευθύνεται. 100%. Δεν υπάρχει κανένα ελαφρυντικό. Τα πάντα χάθηκαν πριν βγει στην κυβέρνηση. Δεν είδα ανθρώπους που να θέλουν να τονώσουν το αίσθημα του Δικαίου. Ακόμα και στις δεύτερες εκλογές, πάλι αυτό “πούλησαν” και γι’ αυτό βγήκαν ξανά. Αυτός που θέλει να κάνει πράγματα φαίνεται από την πρώτη στιγμή.Αυτοί τι έκαναν; Αυτοί έχουν τον Ρουπακιά έξω! Όταν έχεις το 62% του λαού με το μέρος σου, κάνεις ό,τι θέλεις. Αλλά πρέπει να έχεις και τα κότσια…
Εκεί χάθηκε η ευκαιρία πιστεύεις;
-Δεν πιστεύω ότι το ήθελαν το «όχι» το δημοψήφισμα.Θα τους βόλευε να πάρουν ένα πολύ ωραίο «ναι», ώστε να είναι δεμένα τα χέρια τους και να μην μπορούν να κάνουν τίποτα. Το «όχι» τους αιφνιδίασε…
Πιστεύεις ότι μπορεί να κάνει κάτι η γενιά μας για να βγει από τα σκουπίδια;
-Για να κάνεις κάτι, πρέπει πρώτα να καταλάβεις τι είσαι, μετά τι μπορείς και τέλος τι θέλεις. Όταν καταλάβει ποιο κομμάτι της ιστορίας είναι, θα δει τι μπορεί να κάνει ώστε να αλλάξει αυτό το πράγμα, το κρατήσει ίδιο ή να το χειροτερέψει; Και τέλος να αποφασίσει τι θέλει. Το πρόβλημα και αυτής της γενιάς, ξεκινάει από την παιδεία. Έχουμε μια τόσο πλούσια γλώσσα, μέσω της οποίας μπορεί να εκφραστεί οτιδήποτε με απόλυτη σαφήνεια, αλλά δεν εμείς δεν μπορούμε να το κάνουμε. Δεν είναι ότι δεν θέλουμε, δεν μπορούμε. Δεν αφοσιωθήκαμε στις γνώσεις μας. Καμία γενιά δεν το έκανε μετά από το ΄50. Υπάρχουν και εξαιρέσεις φυσικά, αλλά σαν σύνολο προτιμήσαμε να ασχολούμαστε με μαλακίες. Προτιμάμε να κοιτάμε ένα κινητό, παρά να διαβάζουμε ένα βιβλίο…
Πως κρίνει τον ρόλο των ΜΜΕ; Υπηρετούν συμφέροντα;
-Ναι κι εγώ νόμιζα ότι υπηρετούν συμφέροντα το λαού (γέλια)… Ο καθένας στο μαγαζί του λέει και πουλάει ό,τι γουστάρει.Το πρόβλημα είναι ότι έχει μαγαζί.
Αυτός ο «μεσαίωνας» στον οποίο ζούμε αποτελεί πηγή έμπνευσης για εσάς τους καλλιτέχνες;
-Ο καθένας εμπνέεται από το περιβάλλον του. Από όσα ζει, από όσα βλέπει στα μάτια του κόσμου. Τα πάντα είναι πηγή έμπνευσης. Ακόμα και μια ατάκα από έναν φίλο.
Έχετε βγάλει τρεις δίσκους με τη βοήθεια δισκογραφικής εταιρίας και τις «Μηχανές» μόνοι σας. Ποιον τρόπο προτιμάς;
-Μιλώντας εκ των υστέρων, η δισκογραφική είχε μόνο μειονεκτήματα. Αλλά αυτό είναι κάτι που το είδαμε μετά. Αν κάποιος θέλει να μας στηρίξει, δεν χρειάζεται να πληρώσει για να ακούσει τη μουσική μου. Αν θέλει να το κάνει θα έρθει σε μια συναυλία. Στην δισκογραφική έπρεπε να μπούμε σε έναν προγραμματισμό, ενώ πλέον κυκλοφορούμε ένα κομμάτι όποτε θέλουμε. Δεν έχεις να μιλάς με κανέναν που δεν μπορεί να καταλάβει. Αυτός που διαπραγματεύεται για παράδειγμα με τον Χατζηγιάννη ή την Βίσση δε νομίζω ότι μπορεί να καταλάβει κι εμάς. Μιλάμε άλλη γλώσσα.
Ξεχωρίζεις κάποιον από τους 4 δίσκους σου;
-Στις «Μηχανές» ήμασταν πιο ισορροπημένοι.Ξέραμε ακριβώς τι θέλαμε να κάνουμε.
Στο «Γεράκι στο χώμα» συνεργαστήκατε με τον Χρήστο Θηβαίο. Θα ξανακάνατε κάποια ανάλογη συνεργασία στο μέλλον;
-Δε θέλουμε όχι. Δεν αποκλείω κάτι, αλλά προτιμώ τους δίσκους μας να τους φτιάχνουμε εμείς. Να βάζουμε μόνο τους φίλους μας μέσα. Με τον Θηβαίο η επαφή είχε γίνει μέσω της δισκογραφικής, δεν γνωριζόμασταν.
Πως κρίνεις την κατάσταση στο ελληνικό χιπχοπ; Θεωρείς ότι ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της εποχής όπως θα έκανε μια σκηνή που σέβεται τον εαυτό της;
-Υπάρχουν τόσοι άνθρωποι που κάνουν μουσική. Δεν γίνεται να αντιλαμβάνονται τα πράγματα όλοι με τον ίδιο τρόπο. Γενικά δε νομίζω ότι είναι μεγάλο το ποσοστό της σκηνής που σέβεται τον εαυτό του.
Έχεις βγάλει χρήματα από τη μουσική; Θα μπρούσες να βγάζεις τα προς το ζην από τη μουσική;
-Όχι να ζήσω μόνο από τη μουσική με τα σημερινά δεδομένα τουλάχιστον, δε θα μπορούσα. Δίνει κάποια χρήματα για να κλείσω κάποιες τρύπες. Γενικά στην Ελλάδα αυτό είναι αρκετά δύσκολο, καθώς το κοινό είναι περιορισμένο.
Θεωρείς ότι αυτός είναι ένας από τους λόγους που το επίπεδο δεν είναι τόσο ψηλό;
-Όχι, νομίζω ότι όταν κάνεις μουσική δίνεις τα πάντα γιατί σέβεσαι τον εαυτό σου. Αν σου έρθει το αντάλλαγμα καλώς. Έτσι κι αλλιώς τα νούμερα είναι μικρά και πληθυσμιακά να το πάρεις.
Ετοιμάζετε νέο δίσκο;
-Ναι είμαστε σε φάση δημιουργίας. Έχει δουλειά ακόμα, αλλά έχει μπει σε σωστό δρόμο. Θέλει έναν χρόνο σίγουρα…
Όσο για την αυριανή συναυλία;
Το ταξίδι μας για την “Θάλασσα” έχει ξεκινήσει και σύντομα θα δούμε τον ορίζοντα…
Οι Στίχοιμα σε μια ακόμα συναυλία και πέντε μήνες μετά την τελευταία ζωντανή τους εμφάνιση στην Αθήνα αυτή τη φορά στη σκηνή της Αρχιτεκτονικής. Χρωστάμε και κάποια παλιά κομμάτια και αυτή τη φορά θα τα έχουμε μαζί μας.
Ακόμα, καλεσμένοι μας είναι ο Άγνωστος Χειμώνας ο Anser και ο McYinka. Μαζί μας όλα τα αδέλφια μας και όσοι μας στηρίζουν.
Η προπώληση εισιτηρίων συνεχίζεται στα κάτωθι σημεία:
www.viva.gr/tickets/music/arxitektoniki/stoixima (περιορισμένος αριθμός εισιτηρίων)
RhythmRecordsΕμμ. Μπενάκη 74, Εξάρχεια 210-3841550 http://rhythmrecords.gr/ (ώρες καταστημάτων)
Ministry Of Concrete: Αγίας Παρασκευής 42, Χαλάνδρι http://www.ministryofconcrete.com/ (ώρες καταστημάτων)
Hazelnut: Αγίου Γεωργίου 19, Χαλάνδρι http://www.hazelnut.gr/ (ώρες καταστημάτων)
Αρχιτεκτονική: Ελασιδών 6 (Πειραιώς 116, Γκάζι) Ώρες: 10:30-13:30
Μπορείτε να ακούσετε τις «Μηχανές» και ολόκληρη τη δισκογραφία των Στίχοιμα εδώ: https://www.youtube.com/channel/UC2ajJ6QEg7BzykF4yqZXAyQ
Μπορείτε να κατεβάσετε τις «Μηχανές» από εδώ:http://stixoima-mhxanes.blogspot.gr/
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.