Είναι εντυπωσιακό το εξής πείραμα… Μιλάει βουλευτής, πολιτευτής ή οπαδός κάποιας παράταξης. Οποιασδήποτε παράταξης. Απομονώνουμε κάποιο επιχείρημα ή κάποια φράση (συμπερασματική, αφοριστική, καταγγελτική).
Στη συνέχεια την βάζουμε σε ένα πρόγραμμα επεξεργασίας ήχου την αλλοιώνουμε συχνοτικά και την κάνουμε να ακούγεται απρόσωπη, χωρίς τονισμούς σαν να εκφέρεται από έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία για άλλες παρατάξεις από όλο το φάσμα της σύγχρονης πολιτικής. Στη συνέχεια δίνουμε τα αποσπάσματα αυτά σε έναν μέσο ψηφοφόρο. Η συντριπτική πλειοψηφία τους θα αποδώσει τις απομονωμένες και απρόσωπες φράσεις ως φράσεις που εκφράζουν τη δική τους παράταξη και ιδεολογία.
Αυτό που είναι εύκολο να παρατηρήσει κανείς είναι ότι όλα ακούγονται σωστά και όλοι έχουν δίκιο. Θα μπορούσε κάποιος ευφάνταστος παρατηρητής να υποθέσει ότι είναι πιθανόν να υπάρχει σύγχυση αιτίου και αποτελέσματος, και οι φράσεις αυτές που καταλήγουν να ακούγονται σαν από ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικού υπολογιστή, να παράγονται κιόλας από έναν τέτοιον. Και να ξεκινήσει μια ακόμα θεωρία συνομωσίας κλπ.
Η πρόθεσή μου πάντως δεν είναι αυτή. Αυτό που θέλω να παρατηρήσω είναι ότι όλοι ακούγονται σωστοί, ενημερωμένοι, ευαισθητοποιημένοι, μάχιμοι και αποτελεσματικοί. Και έτοιμοι να κυβερνήσουν. Οπότε η απορία μου είναι η εξής… Σε ποιο πεδίο ακριβώς ο ψηφοφόρος αποφασίζει το αν και κατά πόσο συμφωνεί ή διαφωνεί με την ιδεολογία κάποιας παράταξης. Με ποιον τρόπο και ποια κριτήρια τα λόγια ταυτοποιούνται με τα χρώματα της κάθε παράταξης και στη συνέχεια μπαίνουν κάτω από το μανδύα της μίας ή της άλλης ιδεολογίας;
Η απάντηση είναι απλή. Όταν τα συνθήματα τείνουν να πάρουν τη μορφή «Ζήτω οι καλοί-κάτω οι κακοί», ο καθένας μπορεί να υποστηρίζει την παράταξη που τον συμφέρει και ταυτόχρονα να έχει και δίκιο. Όλες οι μεγάλες ιδεολογικές αντιπαραθέσεις των δύο τελευταίων αιώνων έχουν αφομοιωθεί και αναπαραχθεί από την δυτική κουλτούρα με έναν τρόπο που ανά πάσα στιγμή μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπως ένα προϊόν που παραγγέλνει κάποιος από το internet ή αγοράζει από το super market.
Είναι πολύ εύκολο μέσα από σύντομες εσωτερικές διεργασίες να πει κάποιος πως ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό και στη συνέχεια να αντιστρέψει τη φράση και να πει πως ό,τι είναι ηθικό είναι και νόμιμο και μέσα σε αυτά τα δύο όρια η κάθε ιδεολογία μπορεί να πάρει το σχήμα που θέλουμε, κρατώντας το χρώμα και το λογότυπό της, και στη συνέχεια να αποτελέσει το όχημα που θα μας πάει είτε εκεί που θεωρούμε ότι μας συμφέρει είτε εκεί που νιώθουμε καλά με τον εαυτό μας ως πολίτες (από ηθικής πλευράς όμως και όχι πολιτικής).
Η Χρυσή Αυγή ήταν έτοιμη να μπει στη Βουλή. Στις γειτονιές που παραδοσιακά είχαν προβάδισμα ακροδεξιές οργανώσεις ήταν στα χείλη όλων μήνες πριν τις πρώτες εκλογές. Το πλήρωμα του χρόνου είχε φτάσει. Η περίοδος της μεταπολίτευσης άρχισε να αμφισβητείται από τους αγανακτισμένους και από πολιτικούς που τη δίκαζαν και αμφισβητούσαν την ιστορική της διάρκεια. Τα κοινωνικά προβλήματα δε χωρούσαν πια στην παραδοσιακή διαλεκτική των πολιτευτών και τα πρακτικά θέματα δεν περιγράφονταν πια με γενικότητες και αοριστίες.
Ήταν εδώ και ζητούσαν λύση. Ίσως η Χρυσή Αυγή όντως να βοηθήθηκε οικονομικά και επικοινωνιακά από κύκλους εφοπλιστών ή ακόμα και από τα δύο μεγάλα κόμματα. Περισσότερο αυτό θεωρώ, αν ισχύει, ότι είναι σύμπτωμα και όχι αιτία. Η Χρυσή Αυγή ψηφίστηκε γιατί εκείνοι που την ψήφισαν την πίστεψαν. Πίστεψαν στην ιδεολογία της γιατί η ιδεολογία της ήταν η μόνη που μπορούσε να βαδίσει δίπλα στην ηθική τους τάξη. Γιατί η αλαζονική αυτοκατάφαση είναι το μόνο αντίδοτο όταν κάποιος που δεν έχει βάση πλήττεται από παντού. Όταν δεν έχει από που να κρατηθεί κρατιέται από το παρελθόν. Και αν εκείνο δεν έχει τη δύναμη που χρειάζεται, την κατασκευάζουμε εμείς.
Όταν αυξήθηκαν οι αυτοκτονίες, το προοδευτικό κομμάτι της κοινωνίας έσπευσε να τις αναγνωρίσει ως τρόπο ηρωικής αντίστασης στην καθημερινή πίεση και βία που υφιστάμεθα. Επαναστατικά τραγούδια στις κηδείες τους και λουλούδια στο χώρο που διάλεξαν να δώσουν τέλος στη ζωή τους. Συγκίνηση και ταύτιση… η πλειοψηφία των ανθρώπων που φτάνουν να βάλουν τέλος στη ζωή τους είναι άνθρωποι που πάσχουν χρόνια από σοβαρές ψυχικές παθήσεις. Μια τόσο απόλυτη στην έκφρασή της κίνηση δεν δικαιολογείται να γίνει για (ή αφού γίνει να εκφράσει) ένα θέμα όπως αυτό της μείωσης των μισθών ή της ανεργίας.
Αποτελεί σύμπτωμα της παθογένειας του συστήματος ή μεμονωμένες περιπτώσεις ανθρώπων που δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη δίνη της ψυχικής τους τρικυμίας. Όταν σ’ αυτό, το προοδευτικό κομμάτι της κοινωνίας δίνει ηρωικά χαρακτηριστικά, αποξενώνει εκείνους που ως απάντηση στα δικά τους προβλήματα θέλουν τη ζωή και όχι τον θάνατο. Χρησιμοποιώ το σχήμα αυτό στην υπερβολή του και ειλικρινά ζητώ συγνώμη γι’ αυτό. Νιώθω όμως την ανάγκη όχι να εξηγήσω, αλλά να καταλάβω για ποιο λόγο τόσοι άνθρωποι ψήφισαν και επέλεξαν να εκπροσωπούνται από τη Χρυσή Αυγή. Και αυτό που μπορώ να πω είναι ότι καταλαβαίνω ότι οι άνθρωποι αυτοί, οι συμπολίτες μας, ήταν οι μόνοι στις περασμένες εκλογές που ψήφισαν με καθαρά ιδεολογικά κριτήρια και χωρίς να βολεύονται μέσα σε λογικά σχήματα ενός παγκόσμιου παζλ.
Επέλεξαν συνειδητά το «κακό» γιατί ήταν το μόνο που τους έβαζε μέσα στο παιχνίδι επικυρώνοντάς τους με έναν μαζοχιστικό τρόπο ότι τα έχουν χάσει όλα εκτός από την επιλογή και δυνατότητά τους να καταστρέψουν ό,τι υπάρχει. Εδώ το σύνθημα «Ελευθερία ή Θάνατος» γίνεται δίλλημα. Μια τεράστια διαφορά. Οι Ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής επέλεξαν την ελευθερία τους να καταστρέψουν το σύστημα. Και μετά …βλέπουμε. υπό αυτή την έννοια (και μόνο με αυτή) η Χρυσή Αυγή είναι ένα αντισυστημικό κόμμα. Η διαλεκτική της είναι σαφής, κατανοητή και λειτουργεί μόνο σε ένα επίπεδο. Αυτό της ζωώδους αντιμετώπισης οποιασδήποτε κατάστασης. Σε περιόδους κρίσης οι άνθρωποι δεν αυτοκτονούν.
Επιστρέφουν στα βασικά…Η Χρυσή Αυγή, το κοινοβουλευτικό κόμμα με τους εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους, δεν είναι μια συμμορία από μπράβους. Ούτε μία παράταξη που χρηματοδοτείται από υψηλά κέντρα για να αποτελέσει αντίβαρο της όποιας εκτροπής του συστήματος. Υπό αυτό το πρίσμα δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένα θέμα με δυναμική, αλλά ως μια κατάληξη μιας πολύχρονης διαδικασίας. Η ιστορική δυναμική που πρέπει να ενδιαφέρει είναι ότι η Χρυσή Αυγή δεν είναι η ληστοσυμμορία που ψηφίστηκε από παραπλανημένους, ζαλισμένους, τρομαγμένους, αηδιασμένους ψηφοφόρους. Η Χρυσή Αυγή είναι ακριβώς οι ψηφοφόροι της.
Οι πολίτες που σε δύο συνεχόμενες εκλογές ανέδειξαν τη Χρυσή Αυγή σε παράταξη που μπορεί να επηρεάσει ιστορικά τις εξελίξεις. Οι ίδιοι αυτοί που ψήφισαν είναι η δύναμη της Χρυσής Αυγής. Είναι οι μόνοι που ψήφισαν με αυστηρά ιδεολογικά κριτήρια και θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους γι’ αυτό. Και όχι να αντιμετωπίζονται σαν παιδιά που έχασαν το δρόμο τους. Αυτός που έχει την ευθύνη για την άνοδο ενός ρατσιστικού κόμματος με σαφή τη διαλεκτική της βίας, είναι ο ψηφοφόρος της, οποίος δεν μπορεί να ισχυριστεί ούτε ότι δεν ήξερε ούτε ότι δεν κατάλαβε. Αν συνεχίσουμε να τους θεωρούμε παραπλανημένους θα είμαστε σαν τους άνευρους, ασπόνδυλους εραστές που αποδίδουν την απόρριψη του πρώην συντρόφου τους στο ότι κάποιος του έχει βάλει λόγια ή του έχει κάνει μάγια.
Η Χρυσή Αυγή δεν είναι ένα βδέλυγμα ούτε σημείο των καιρών ούτε ένα προσωρινό κρασάρισμα του συστήματος. Η Χρυσή Αυγή είναι οι εφτακόσιες χιλιάδες ψηφοφόροι της. Εκείνοι που στην αρένα, όταν ο βουλευτής της Χρυσής Αυγής χτύπησε τη βουλευτή του ΚΚΕ, έδειξαν με τον αντίχειρα κάτω νομίζοντας ότι αυτό σημαίνει ΖΩΗ.
Ζάφοντ
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.