*Το ρεπορτάζ της δημοσιογράφου Ειρήνης Προμπονά, από το ραδιοσταθμό 105,5 Στο Κόκκινο, για την χτεσινή αθωωτική απόφαση του δικαστηρίου για τις οροθετικές γυναίκες που είχαν διαπομπευθεί πριν τέσσερα χρόνια επί υπουργίας Ανδρέα Λοβέρδου.
Τέσσερα χρόνια μετά την άγρια διαπόμπευσή τους, οι οροθετικές γυναίκες κρίθηκαν αθώες και για τα δυο αδικήματα που κατηγορούνταν – Καταργείται η εισαγγελική διάταξη με την οποία δημοσιεύτηκαν τα προσωπικά τους στοιχεία.
Το τσουχτερό κρύο στην Ευελπίδων νίκησε σήμερα η χαρά και το χαμόγελο. Μόλις ανακοινώθηκε η απόφαση του δικαστηρίου για τις οροθετικές γυναίκες που κρίθηκαν ομόφωνα αθώες, 4 χρόνια μετά την διαπόμπευση που υπέστησαν με την κατάπτυστη διάταξη 39Α η οποία με τη σειρά της βασίζονταν σε Αναγκαστικό Νόμο του 1940 που ενεργοποίησε ο Ανδρέας Λοβέρδος, αλληλέγγυοι, φίλοι και συγγενείς των γυναικών ξέσπασαν σε παρατεταμένο χειροκρότημα μέσα στην αίθουσα. Αθώες και για τις δυο κατηγορίες που αντιμετώπιζαν, τόσο για βαριά σωματική βλάβη, όσο και για παράβαση του νόμου περί εκδιδομένων γυναικών.
Αθωωτική ήταν και η πρόταση του Εισαγγελέα που είπε στην αγόρευσή του:
«Δεν θα αναφερθώ στα όσα προέκυψαν, κατά την ακροαματική διαδικασία, αλλά σε όσα δεν προέκυψαν. Ουδόλως προέκυψε ότι εκδίδονταν, ουδόλως προέκυψε ότι ερχόντουσαν σε σαρκική επαφή χωρίς χρήση προφυλακτικού με άλλα άτομα, ουδόλως -εκτός της πρώτης κατηγορουμένης- ότι γνώριζαν την οροθετικότητά τους. Προϋπόθεση για πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης είναι ο δόλος, η μη χρήση προφύλαξης. Δεν χρειάζεται να επεκταθώ περαιτέρω. Ζητώ να παύσει η ποινική δίωξη για όσες έχουν αποβιώσει και να αθωωθούν οι υπόλοιπες κατηγορούμενες».
Το σκεπτικό της απόφασης θα καθαρογραφεί και θ’ ανακοινωθεί αργότερα, ωστόσο η ανακούφιση, η χαρά και η ικανοποίηση ήταν παρούσα και δεν μπορούσε κανείς να την αμαυρώσει.
Το δικαστήριο κατήργησε την εισαγγελική διάταξη με την οποία δημοσιοποιήθηκαν τα προσωπικά δεδομένα και οι φωτογραφίες των οροθετικών γυναικών, όσον αφορά τις αρμόδιες ιστοσελίδες, όσον αφορά τους ιδιώτες είναι πιο περίπλοκο και η μάχη συνεχίζεται με τους συνηγόρους να έχουν καταφύγει και στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο.
«Δεν θέλω αργότερα το παιδί μου να βλέπει τι έχει συμβεί, να βλέπει όσα τέρατα γράφτηκαν τότε», μου είπε στην διακοπή μια από τις οροθετικές. Ο σύντροφός της δίπλα της την κρατούσε απ’ το χέρι. «Δεν μπορεί κανείς να φανταστεί πως είναι αυτό που ζήσαμε, πως μας φέρθηκαν, ποια ήταν η κατάστασή μας. Και μαθαίναμε πως υπήρχαν κανάλια που κάθε πέντε λεπτά έπαιζαν αυτό το θέμα… έλεγαν και ξανάλεγαν, οι δικοί μου είχαν αρρωστήσει».
Άκουγα αυτές τις γυναίκες ν’ απολογούνται και σκεφτόμουν πως η δύναμή τους να παλέψουν για τη ζωή τους και για το δίκιο τους ήταν η πιο κατηγορηματική απάντηση που μπορούσε να δοθεί σ’ αυτούς που εκμεταλλευόμενοι την κατάσταση του τοξικοεξαρτημένου ατόμου αποφάσισαν να στήσουν με ψεύτικες κατηγορίες μια «υγειονομική βόμβα». Μια βόμβα δήθεν έτοιμη να εκραγεί στα μούτρα της κοινωνίας και καταπατώντας κάθε αυτονόητο δικαίωμα, να χρησιμοποιήσουν αυτές τις γυναίκες σαν σκιάχτρο προκαλώντας τον τρόμο του «νοικοκυραίου», για ίδιον όφελος, αντικαθιστώντας το δικαίωμα στην θεραπεία με την τιμωρία και την άγρια διαπόμπευση.
Γιατί αν δεν είχε όφελος, αυτή η υπόθεση, δεν θα είχε τέτοια δημοσιότητα, δεν θα υπήρχε διαπόμπευση. «Ήμασταν ένας παραπάνω πόντος για εσάς», μου είπε μια άλλη κοπέλα στο διάλειμμα εννοώντας τα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους. «Αν γίνει φόνος είναι καλύτερα για εσάς, εγώ όμως δεν είμαι ούτε φονιάς, ούτε κλέφτης, δεν σκότωσα, δεν έκλεψα», συμπλήρωσε.
Οι απολογίες
Οι οροθετικές γυναίκες απολογήθηκαν σήμερα ενώπιον του Δ’ Τριμελούς Πλημμελειοδικείου. Οι απολογίες ήταν σύντομες, ανθρώπινες και ενίοτε καταγγελτικές, όπως μια ιστορία που μπορεί να συμβαίνει στο διπλανό μας διαμέρισμα ή στο ίδιο μας το σπίτι. Είχαν όμως και ένα χαρακτηριστικό. Την δύναμη του ανθρώπου που από την κόλαση βρέθηκε να διεκδικεί ξανά την ζωή του και να πατάει στα πόδια του. Που όσο μόνος κι αν ήταν άγνωστοι άνθρωποι βρέθηκαν δίπλα του και στήριξαν την προσπάθειά του, που πίστεψαν σ’ αυτόν, όχι στα τέρατα των ΜΜΕ και των απάνθρωπων διατάξεων των σκοπιμοτήτων. Για λόγους αρχής και για να αποσυνδεθούν το δυνατόν γρηγορότερα τα ονόματα των οροθετικών γυναικών από αυτή την ιστορία του ανελέητου κυνηγητού που έζησαν με την διαπόμπευσή τους, δημοσιεύουμε τα κυριότερα σημεία από τις απολογίες τους. Κοινό σημείο των απολογιών, να πάψουν να υπάρχουν αναρτημένα τα προσωπικά τους στοιχεία στο διαδίκτυο.
«Όταν είσαι χρήστης δεν υπάρχει αυτό που εσείς αντιλαμβάνεστε σαν “συναίνεση”. Θα υπογράψω ό,τι χαρτί μου δώσουν, γιατί αλλιώς θα θεωρηθεί αντίσταση κατά της αρχής, αν δεν ανοίξω το στόμα μου να πάρουν σάλιο ή αίμα. Όταν γινόταν η εξέταση, κατάλαβα ότι πρέπει να ανοίξω το στόμα μου, αλλά δεν ήξερα γιατί. Η ίδια είχα καταπατήσει τα δικαιώματά μου. Αυτό όμως δεν κάνει εκείνους που έκαναν, όσα έκαναν, νόμιμους».
«Από το 2006 που ξεκίνησε η εξάρτησή μου, εργαζόμουνα και έκρυβα πως είμαι εξαρτημένη. Είχα μια πολύ καλή δουλειά, δεν χρειαζόταν να εκδίδομαι. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο είχα αποφασίσει με την οικογένειά μου ν’ απεξαρτηθώ. Εκείνη τη μέρα που με προσήγαγαν στην πλατεία Βάθη είχα δώσει τα χρήματα σ’ έναν αλλοδαπό και περίμενα να πάρω τα χάπια που θα μου έφερνε. Δεν μπαίνει όποιος να ’ναι εκεί που είναι οι έμποροι. Ήρθε ο αστυνομικός και ζήτησε να πάμε στο τμήμα για εξακρίβωση, κάτι σύνηθες στις περιπτώσεις αυτές. Πήγα στο ΚΕΘΕΑ. Μετά στο 18 ΑΝΩ. Προσπαθώ πλέον να κάνω μια καινούργια αρχή. Προσφέρω εθελοντικά εργασία, η ζωή μου έχει μια προοπτική πλέον. Όμως όταν προσπάθησα να βρω εργασία μπροστά μου βρίσκεται αυτή η υπόθεση. Φοβάμαι κάθε φορά που προσπαθώ να κάνω σχέση με καινούργιους ανθρώπους πως αυτό θα εμφανίζεται εμπόδιο μπροστά μου».
«Εκείνη τη μέρα το μόνο που θυμάμαι ήταν πως πήγα να πάρω ναρκωτικά και μ’ έπιασαν κάτω από το αστυνομικό τμήμα. Ρώτησα που πάμε; Ο αστυνομικός μου είπε “για εξακρίβωση στην Ομόνοια”. Πέρασαν 5 ώρες, άρχισα να πονάω… μετά μας πήγαν στο Αλλοδαπών και είδα εκεί το ΚΕΕΛΠΝΟ. Κάθε χρόνο εξετάσεις γιατί επειδή έκανα χρήση ουσιών φοβόμουν …τότε έμαθα πως είμαι οροθετική. Μέχρι να μάθω πως ήμουν οροθετική είχα συνευρεθεί με κάποιους, ναι. Δεν είχα άλλον τρόπο να βρω χρήματα. Πάντα όμως με προφύλαξη. Δεν ήμουν σε κάποιο οίκο ανοχής ή κάτι άλλο. Όταν βγήκα, μπήκα στο ΚΕΘΕΑ. Δεν άντεξα και έφυγα. Πήγα στον ΟΚΑΝΑ και η ψυχολόγος μου με βοήθησε πολύ, στο μυαλό μου ένιωθα άρρωστη, στο ΚΕΘΕΑ ήμουν διαρκώς μέσα στο σπίτι δεν είχα γιατρό. Είμαι καθαρή 4 χρόνια… μένω (τοποθεσία), δεν θέλω πια να μένω στην Αθήνα, γιατί μου θυμίζει τα παλιά. Εδώ και 4 χρόνια δεν μπορώ να κοιμηθώ. Στο Ίντερνετ βλέπω συνέχεια τ’ όνομά μου. Δεν έχω σκοτώσει, δεν έχω κλέψει… θέλω να κατέβουν οι φωτογραφίες».
Αγορεύσεις δικηγόρων
Τα σημαντικότερα σημεία από την αγόρευση των συνηγόρων υπεράσπισης των οροθετικών γυναικών:
Κ. Φαρμακίδης
Η οροθετικότητα δεν είναι ποινικό αδίκημα. Εδώ δεν ήρθε κανείς να καταθέσει σαν μάρτυρας πως συνευρέθηκε με μια απ’ τις οροθετικές. Κανείς. Κι αυτό λέει κάτι. Οι εισαγγελικές αρχές αναζήτησαν ενεργητικά τέτοιους ανθρώπους, όμως κανείς δεν παρουσιάστηκε. Ας υποθέσουμε πως ερχόταν ένας. Ποιος είχε την κυριαρχία; Ποιος το ζήτησε, ίσως και με την βία όπως συμβαίνει πολλές φορές. Δεν εννοείται η συνεύρεση χωρίς προφύλαξη.
Ι. Κούρτοβικ
Η στάση του κυρίου Εισαγγελέα λειτουργεί δικαιωτικά για ανθρώπους που δέχτηκαν τον δημόσιο κανιβαλισμό. Δεν αθωώνει, απλώς δικαιώνει τα άτομα αυτά που διαπομπευτήκαν, τα άτομα που ακόμα και ο γιατρός παρανόμως έβγαινε στα κανάλια και μίλαγε γι’ αυτά ενώ δεν επιτρέπεται.
Ε. Σπαθανά
Στην διαδικασία που ακολουθήθηκε παραβιάστηκε κάθε έννοια δικαίου. Και για τις τέσσερεις παρούσες και για τις 11 συνολικά γυναίκες και για τις κοπέλες που δε ζουν πια. Αν μια από τις κοπέλες αυτές ζητούσε σε μια χώρα άσυλο -βάσει του διεθνούς δικαίου- λόγω παράνομης δήλωσης και έλλειψης προστασίας στην χώρα που διαβιεί, θα το είχε πάρει.
Πρώτα απ’ όλα οι συλλήψεις έγιναν βάσει γένους. Οι συλλήψεις που γίνονται χωρίς να γνωρίζει κάποιος τον λόγο και χωρίς να ενημερώνεται κανείς από το περιβάλλον του, ούτε ο δικηγόρος, χωρίς καν να ξέρουν που βρίσκονται συνιστούν παράνομη στέρηση ελευθερίας και είναι παράνομες. Όσον αφορά την αιμοληψία αποτελεί χάρτη της υγείας του ατόμου και κάθε εξέταση πρέπει να έχει την συναίνεσή του. Το κατηγορητήριο ήταν κατασκευασμένο. Κανείς δεν ήταν μαζί της κατά την ώρα της σύλληψης, ούτε εκδίδονταν. Κανείς δεν επιβεβαίωσε ποτέ τίποτα τέτοιο.
Β. Δημητριάδου
Μ’ αυτή την υπόθεση αναδείχθηκαν οι παθογένειες του συστήματος της εκτελεστικής εξουσίας, παραβιάζοντας το τεκμήριο της αθωότητας. Πώς γίνεται η διαρροή στον Τύπο πριν καν φτάσουν όλα αυτά στο δικαστήριο;
Είναι ντροπή για τον πολιτισμό, για την δικαιοσύνη και την δημοκρατία. Ο αστυνομικός αντικατέστησε εσάς κύριοι δικαστές. Ποιος θ’ αποκαταστήσει την βλάβη αυτών των παιδιών που στοχοποιήθηκαν και διασύρθηκαν για να εξυπηρετήσουν συμφέροντα άλλων; Εσείς, κύριοι δικαστές.
Η απόφαση του δικαστηρίου έγινε δεκτή με παρατεταμένο χειροκρότημα από το κοινό. Οι οροθετικές γυναίκες πάλεψαν και διεκδίκησαν ξανά την ζωή τους «καθάρισαν» απ’ την εξάρτηση και όπως είπαν και οι ίδιες στο δικαστήριο έχουν μια ζωή με νέα προοπτική. Όμως στο εδώλιο του κατηγορουμένου έπρεπε να βρίσκονται για να δικαστούν εκείνοι που συνέλαβαν την ιδέα και κατασκεύασαν τους ενόχους κι εκείνοι που διέσυραν τις οροθετικές γυναίκες διαπομπεύοντάς τες με κάθε τρόπο, όποιοι κι αν είναι, όποια θέση κι αν κατέχουν, σπέρνοντας φόβο και διχασμό μέσα στην κοινωνία.
«Ξέρεις πώς είναι να βλέπεις όλα όσα είδα και έζησα; 11 γυναίκες μέσα σ’ ένα κελί για πέντε. Χωρίς αυτά που χρειαζόταν να έχουμε. Να μας πετούν το φαγητό από απόσταση. Υπήρχαν άνθρωποι όμως που μας βοήθησαν, να ’ναι καλά και τους ευχαριστώ γι’ αυτό». Σήμερα τέτοιοι άνθρωποι ήταν παρόντες στο δικαστήριο ανοίγοντας μια πληγή στο προβαλλόμενο τέρας και μια αγκαλιά για τις οροθετικές γυναίκες που πνίγηκαν στα φιλιά, στα χαμόγελα και στην αγάπη γνωστών και αγνώστων συνανθρώπων τους. Η Μαρία, η Κατερίνα και όσες οροθετικές γυναίκες δεν κατάφεραν να είναι παρούσες, θύματα κι αυτές της «διάταξης της ντροπής», ήταν νοερά μαζί τους.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.