Τα μαγνητικά πεδία του εμπορίου έδωσαν κατεύθυνση στην πυξίδα της Ε.Ε. προς τις ΗΠΑ. Το νέο μεταδόθηκε από την Angela Merkel το περασμένο Σάββατο όπου και τόνισε πως πρέπει να υποστηριχθεί η εκστρατεία συμφωνίας Ελεύθερου Εμπορίου μεταξύ των δύο οικονομικών γιγάντων παγκοσμίως στον τομέα αυτό. Δεν θα μπορούσε φυσικά να ήταν διαφορετικά τα δεδομένα από την στιγμή που Ε.Ε. και ΗΠΑ παράγουν το σχεδόν το μισό του παγκόσμιου ΑΕΠ και εκπροσωπούν στο διεθνές στερέωμα το 1/3 του παγκόσμιου εμπορίου. Για τους αισιόδοξους, οι διαπραγματεύσεις και συνεπαγωγικά, οι συμφωνίες προς την κατεύθυνση αυτή θα αναπλάσουν τις δύο οικονομίες.
Ελεύθερο εμπόριο σημαίνει η αντίστοιχη δραστηριότητα μεταξύ οικονομιών χωρίς δασμολογικούς – ή μη – φραγμούς. Σε μια πρώτη προσέγγιση, ενδιαφέρον παρουσιάζει η σκιαγράφηση του εμπορικού τομέα των ΗΠΑ, σύμφωνα πάντα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου (Πόσα εξάγουμε – Πόσα εισάγουμε) των ΗΠΑ με την Ε.Ε. αυξήθηκε κατά 2.5 δις $ από τον Μάρτιο στον Απρίλιο για τα ΑΓΑΘΑ. Αυτό σημαίνει πως η Ε.Ε. αντίστοιχα έχει πλεόνασμα διότι εξάγει στις ΗΠΑ περισσότερα (σε νομισματικές μονάδες) από ότι εισάγει. Συγκεκριμένα οι εξαγωγές των ΗΠΑ αυτή τη χρονική περίοδο στην Ε.Ε. μειώθηκαν κατά 1.8 δις $ ενώ οι εισαγωγές από την Ε.Ε. αυξήθηκαν κατά 0.7 δις $. Οι αριθμοί επομένως έρχονται να υποστηρίξουν, με την σειρά τους, έναν σοβαρότερο εμπορικό δεσμό των Ηνωμένων Πολιτειών με την ένωση της Γηραιάς Ηπείρου.
Όπως είθισται στην Ε.Ε., για το θέμα έχει συσταθεί η επιτροπή HLWG (Ομάδα Εργασίας Υψηλού Επιπέδου) όπου σύμφωνα με την τελική της έκθεση την 11η Φεβρουαρίου του 2013, συμπεραίνεται πως μια συνολική εμπορική και επενδυτική συμφωνία θα παράσχει τα σημαντικότερα οφέλη για τις 2 οικονομίες. Στο σημείο αυτό υπογραμμίζεται πως ένας διατλαντικός δεσμός απαιτεί την υιοθέτηση κοινών κανόνων και αξιών ως προς το εμπόριο – όπως κοινές διατάξεις περί δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, σημάνσεις γεωγραφικής προέλευσης και λοιποί εμπορικοί κανονισμοί.
Οι υπάρχοντες κανονισμοί όμως διαφέρουν. Άρα θα πρέπει να προβούν και οι Μεν και οι Δε σε μεταρρυθμίσεις, πράγμα που θα ταράξει τις εξαγωγικές επιχειρήσεις τουλάχιστον μέχρι να ισορροπήσουν στα νέα δεδομένα. Επιπροσθέτως, Ε.Ε. και ΗΠΑ θα δρουν πλέον ως κοινό μέτωπο και όχι σαν ανταγωνιστές στο διεθνές επίπεδο, γεγονός που θα τους προσδώσει την μέγιστη διαπραγματευτική δύναμη μέσα στον ΠΟΕ (Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου).
Επεξηγώντας, ο ΠΟΕ είναι ένας διεθνής οργανισμός σύμφωνα με τις διατάξεις του οποίου λειτουργεί το παγκόσμιο εμπόριο, δηλαδή αφορά όλες τις χώρες που εμπορεύονται – ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες. Δημιουργείται επομένως μια μονοπωλιακή δύναμη (Ε.Ε. και ΗΠΑ) καθιστώντας έτσι ακόμα πιο ανίσχυρες τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Συμβαίνει το εξής παράδοξο λοιπόν: Ένα ελεύθερο εμπόριο σε διμερές επίπεδο μπορεί να προκαλέσει αντι-ανταγωνιστικές δυνάμεις σε διεθνή κλίμακα. Επαφίεται λοιπόν στις προθέσεις του νέου μετώπου στο κατά πόσο θα λειτουργήσει ισόνομα το παγκόσμιο εμπόριο, υπόθεση εξαιρετικά αλτρουιστική. Η αλήθεια είναι πως η Ε.Ε. στο ξεκίνημα της κινούνταν προς αυτή την κατεύθυνση αλλά στην εν κρίση Ε.Ε. αυτό αμφισβητείται. Παράλληλα, τίθεται και αμφιβολία -μεγάλη- στο αν θα μπορούσαν και οι ΗΠΑ να πράξουν με στόχο την σύγκλιση των χωρών στα επίπεδα ανάπτυξης.
Επιστρέφοντας στον διατλαντικό δεσμό, ενδιαφέρον παρουσιάζει το εμπόριο του Ελαιολάδου που αφορά και την χώρα μας. Συγκεκριμένα, την περασμένη χρονιά οι ΗΠΑ εισήγαγαν 204.354 τόνους από παρθένο ελαιόλαδο εκ των οποίων 49% από την Ιταλία, 29% από την Ισπανία και μόλις 3% από την Ελλάδα. Πέραν του παραδείγματος, η νέα συμφωνία προβλέπεται να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα, να δημιουργήσει ποιοτικές και υψηλού επιπέδου θέσεις εργασίας και δυναμική οικονομική ανάπτυξη με πολλαπλασιαστικά οφέλη και για τις δύο πλευρές.
Εν κατακλείδι με την Ε.Ε. ανομοιόμορφα ανεπτυγμένη – όπου στο Ζενίθ η Γερμανία και στο Ναδίρ οι χώρες του Νότου – ίσως μια κίνηση προς το Ελεύθερο Εμπόριο με τις ΗΠΑ αποβεί μοιραία, ίσως σωτήρια. Ανάμεσα στα δύο αυτά αποτελέσματα πάντως επικρατεί μεγάλο εύρος επιχειρηματολογίας, μα και αντιλογίας.
Νίκος Γκολφινόπουλος
Πηγές:
www.internationaoliveoil.org
www.bea.gov/newsreleases/international/trade/tradnewsrelease.htm
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Διαδικασία : 2013/2558(RSP)
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.