απο 26 Ιανουαρίου 2017
Έργο του Rainer Werner Fassbinder
σε σκηνοθεσία, μετάφραση και διασκευή του Σίμου Κακάλα
στο «Υπόγειο» του Θεάτρου Τέχνης
Για να προστατευτεί ένα βράδυ από τη βροχή, μια εξηντάχρονη Γερμανίδα, η Έμμι, θα μπει σε ένα μπαρ οπού συχνάζουν Άραβες μετανάστες. Εκεί θα γνωρίσει τον Άλι, ένα Μαροκινό μετανάστη, περίπου είκοσι χρόνια νεότερό της. Ο Άλι θα χορέψει μαζί της, θα τη συνοδεύσει σπίτι της και θα κοιμηθούν μαζί. Οι δύο τους θα ερωτευτούν, θα παντρευτούν και θα έρθουν αντιμέτωποι με τον ξενοφοβικό περίγυρό τους.
Ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ το 1974 γράφει και σκηνοθετεί (σε λιγότερο από δύο βδομάδες) μια από τις πιο τρυφερές ταινίες της πολυσχιδούς φιλμογραφίας του. Ο Γερμανός σκηνοθέτης μας δίνει μια ρομαντική σπουδή πάνω στην διαχρονική μοναξιά του ξένου. Ο Άλι βρίσκεται μακριά από την πατρίδα του στο ξενοφοβικό περιβάλλον του δυτικού Βερολίνου των 70s. “Εμείς οι Άραβες, όχι άνθρωποι μετά τις επιθέσεις”, θα δηλώσει στην Έμμι. Η δεύτερη είναι μια χήρα που ζει μόνη, εργάζεται ως καθαρίστρια και είναι τελείως αποξενωμένη από τα παιδιά της, που δεν τη χρειάζονται πια. “Μιλάει πολύ η γριά”, θα πει η σερβιτόρα, που μόλις της έχει πάρει παραγγελία στο μπαρ, σε μια συνάδελφό της, για να συμπληρώσει κι αυτή με τη σειρά της “Θα ‘χει να μιλήσει ένα χρόνο σε άνθρωπο”. Ο Άλι και η Έμμι νιώθουν ξένοι στον τόπο που ζουν κι ο φόβος της μοναξιάς είναι αυτός που θα τους φέρει κοντά.
Το σενάριο της ταινίας μεταφέρεται στη σκηνή του υπογείου του Θεάτρου Τέχνης απο το Σίμο Κακάλα σε μια σκηνοθεσία με παλμό, χιούμορ και τρυφερότητα. Μπαίνοντας στο χώρο της παράστασης ακούγεται μια ηλεκτρονική – folk μουσική με αραβικό στίχο που σε εισάγει ομαλά στον πρώτο χώρο της δράσης, που είναι το μπαρ όπου συχνάζει ο Άλι και λοιποί μετανάστες. Το σκηνικό, λιτό και ευρηματικό, αποτελείται από διαφορετικών διαστάσεων κύβους, τους οποίους οι ηθοποιοί θα χρησιμοποιήσουν στη συνέχεια για να χτίσουν τους εκάστοτε χώρους της δράσης.
Όπως και στη ταινία έτσι και στην παράσταση υπάρχει ένα βασικό δίπολο, το ζευγάρι και τα πρόσωπα που τους περιστοιχίζουν. Αυτό το δίπολο το σέβεται ο Kακάλας και τοποθετεί μέσα σ΄ αυτό τους χαρακτήρες του. Με τη σειρά του τονίζει εύστοχα το γεγονός ότι, σε βαθιά ανάλυση, οι χαρακτήρες του έργου είναι τρεις, από τη μία ο Άλι και η Έμμι και από την άλλη ο περίγυρός τους. Ο τελευταίος αποτελείται από τη γειτονιά του ζευγαριού, τα παιδιά και τους συναδέλφους της Έμμι, τις κοπέλες που εργάζονται στο μπαρ που συχνάζει ο Άλι και τους φίλους του. Ο περίγυρος αυτός χτίζεται επί σκηνής από τρεις ηθοποιούς (Δήμητρα Κούζα, Κωνσταντίνος Μοραΐτης, Ειρήνη Κότσιφα). Οι τρεις ηθοποιοί εναλλάσσουν συνεχώς ρόλους μεταξύ τους. Σε ένα ρυθμικό παιχνίδι, καθώς αλλάζουν οι σκηνές, αλλάζουν κι αυτοί επί σκηνής ρούχα, μάσκες και ύφος για να τονίσουν τη νέα τους ιδιότητα.
Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε τη λειτουργία του βλέμματος, μέσα στη θεατρική πράξη, που προωθεί σημαντικά τη δράση του έργου. Οι χαρακτήρες – δορυφόροι του ζευγαριού συνεχώς στριφογυρίζουν, κοιτάζουν και σχολιάζουν το ζευγάρι. Από την αρχή ως το τέλος δε μπορούν να ξεκολλήσουν τα μάτια τους από τον Άλι και την Έμμι. Τα βλέμματα, σαν κύματα που σκάνε πάνω τους, οδηγούν το ζευγάρι από την ευτυχία στην απόγνωση και πάλι πίσω δοκιμάζοντας έτσι τη σχέση τους. Με την εμμονική χρήση του βλέμματος ο Κακάλας εδώ καταφέρνει να οπτικοποιήσει τη ματιά της κοινωνίας μας στο ξένο και το διαφορετικό.
Ο σκηνοθέτης διατηρεί τη χιουμοριστική ματιά του Φασμπίντερ απέναντι στους χαρακτήρες που περιβάλλουν το ζευγάρι τονίζοντας τα στερεότυπα που χαρακτηρίζουν την εκάστοτε ιδιότητά τους. Έτσι βλέπουμε ήρωες – καρικατούρες, όπως αυτή της κουτσομπόλας γειτονιάς, του ξενοφοβικού μπακάλη, που όμως δε θέλει να χάσει την πελατεία του και άλλους. Η Τάνια Τσανακλίδου και ο Κωστής Καλλιβρετάκης, αντίθετα, προσεγγίζουν τους ρόλους τους με μία ρεαλιστική εσωτερικότητα. Χωρίς μεγάλες μελοδραματικές εξάρσεις δείχνουν πως ο φόβος τρώει τα σωθικά από μέσα, ήπια, αργά και σιωπηλά. Αυτή η αντίθεση δίνει μεγάλο ενδιαφέρον στη παράσταση γιατί διαχωρίζει αισθητά τους χαρακτήρες που σκέφτονται και δρουν ελεύθεροι κόντρα στο ρεύμα της κοινής γνώμης από τη “μάζα”. Τους ήρωες από τους συμβιβασμένους.
Τα σκηνικά λιτά και γεωμετρικά χτίζουν ιδανικά τους χώρους της δράσης. Τα κοστούμια που εναλλάσσονται επί σκηνής πότε συμπληρώνουν και πότε σχολιάζουν με χιουμοριστική διάθεση τους χαρακτήρες. Ταυτόχρονα η διακριτική χρήση αντικειμένων (κινητό τηλέφωνο κ.ά.) φέρνουν πιο κοντά μας το κείμενο, σχολιάζοντας χιουμοριστικά τη δράση με σημερινά υλικά.
Εν κατακλείδι, η παράσταση σέβεται το έργο του Φασμπίντερ και ταυτόχρονα πειραματίζεται μ΄ αυτό. Το ξεκολλάει από τα 70s, δίνοντάς του μια αναγκαία διαχρονικότητα και ανοίγει μια συζήτηση για το ρατσισμό, τη μοναξιά και την ανάγκη των ανθρώπων να ζήσουν μαζί.
Info
Μετάφραση – Διασκευή – Σκηνοθεσία: Σίμος Κακάλας
Σκηνικό: Αντώνης Δαγκλίδης
Κοστούμια: Claire Bracewell
Φωτισμοί: Περικλής Μαθιέλλης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Δημήτρης Καλακίδης
Φωτογραφίες: Μυρτώ Αποστολίδου
Video Trailer: Μιχαήλ Μαυρομούστακος
Τάνια Τσανακλίδου: Έμμι
Κωστής Καλλιβρετάκης: Άλι, Γιολάντα
Δήμητρα Κούζα: Μπάρμπαρα, Κρίστα, Πάολα, Κα Κάργκες
Κωνσταντίνος Μωραϊτης: Κος Γκρούμπερ, Μπρούνο, Όιγκεν, Κος Ανγκερμάγερ, Φρίντα, Σερβιτόρος, Γιατρός
Ειρήνη Κότσιφα: Χέντβιχ, Κα Έλλις, Άλμπερτ, Κα Άνγκερμάγερ, Καταρίνα
Παραστάσεις: 26 Ιανουαρίου – 12 Μαρτίου 2017
Ημέρες και ώρες:
Τετάρτη 20.00, Πέμπτη, Παρασκευή & Σάββατο 21.15, Κυριακή 19.00
Τιμές Εισιτηρίων:
Πέμπτη γενική είσοδος 10 €
Τετάρτη, Παρασκευή 15 € , 10 € μειωμένο, 8 € Ανεργίας
Σάββατο: 18 € , 12 € μειωμένο
Κυριακή 16 € , 12 € μειωμένο
Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά
Μια συμπαραγωγή του Θεάτρου Τέχνης με το Θέατρο του Νέου Κόσμου.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.