Η Χριστίνα Αμερικάνου γράφει στο rebukesports για το φαινόμενο του σεξισμού στη δημοσιογραφία και το πώς αυτό εμφανίζεται ειδικά στον κόσμο του αθλητικού ρεπορτάζ, μετά τη συμμετοχή της στη σχετική εκδήλωση του 3pointmagazine.gr.
Προχθές το βράδυ (25/6) στον πεζόδρομο της Γριβαίων στο Κολωνάκι στον χώρο του «Free Thinking Zone», κληθήκαμε από το περιοδικό 3pointmagazine.gr μαζί με τους συναδέλφους Νίκη Μπάκουλη και Λευτέρη Μούτη να καταγράψουμε τις εμπειρίες μας και να καταθέσουμε τις απόψεις μας για το θέμα του σεξισμού που επικρατεί στον αθλητισμό και στα αθλητικά media.
Είναι αλήθεια πως δεν αρκεί παρά μόνο μία ματιά στα αθλητικά ΜΜΕ για να αντιληφθεί κανείς την έντονη διάκριση που υπάρχει ανάμεσα στα δύο φύλα.
Συνειρμικά το πρώτο πράγμα που έκανα θέλοντας να διαπιστώσω και εν τοις πράγμασι κάτι για το οποίο ήμουν σίγουρη γνωρίζοντας καλά τον χώρο, ήταν να ρωτήσω παραμονή της εκδήλωσης φίλους – συναδέλφους με διευθυντικές θέσεις στα αθλητικά media για να μου πουν πόσες γυναίκες απασχολούν.
Και φευ! Έχασα το μέτρημα! Όχι φυσικά για το πόσες κυρίες έχουν επιλέξει, αλλά για το πόσο συχνά άκουσα την απάντηση: «καμιά»!
Εκεί που η γυναικεία παρουσία ήταν λίγο πιο… έντονη, ήταν στα media που χρειάζονται και εικόνα. Εκεί όμως ο τρόπος που αυτές χρησιμοποιούνται τελικά, είναι ακόμα μία απόδειξη για τον συλλογισμό που ήθελα εξ αρχής να αναπτύξω.
Η γυναίκα δεν αντιμετωπίζεται και ακόμα περισσότερο δεν επιλέγεται βάσει των αντικειμενικών προσόντων της, των γνώσεών της στο ρεπορτάζ, στην ικανότητά της για σύνταξη ειδήσεων, στην ευφράδειά της στην εν γένει βερμπαλιστική τάση της, που θα μπορούσε να είναι πλεονέκτημα για μέσα όπως η τηλεόραση. Όχι. Η γυναίκα -τις περισσότερες φορές- επιλέγεται λόγω της εμφάνισης και όλα τα υπόλοιπα έρχονται σε δεύτερο ρόλο. Περιορίζεται λοιπόν στο ρόλο της όμορφης παρουσίας, δίπλα σε άντρες συναδέλφους, ουδέποτε έχει το πάνω χέρι στην παρουσίαση και ακόμα χειρότερα, ποτέ δεν της παρέχεται η δυνατότητα παρουσίασης δικιάς της εκπομπής.
Τα πράγματα είναι τα ίδια και ίσως λίγο χειρότερα στα αθλητικά ραδιόφωνα, όπου οι γυναικείες φωνές περιορίζονται στο να πλαισιώνουν έναν ή δύο παραγωγούς, ελάχιστα έως καθόλου ακούγονται στο πρωτογενές ρεπορτάζ και φυσικά σπάνια ή καθόλου, τους δίνεται χρόνος για να εκφράσουν άποψη.
Και αυτή είναι η κατάσταση που αυτή τη στιγμή επικρατεί στα ραδιοτηλεοπτικά ΜΜΕ, σημειώνοντας ότι θα ήταν άδικο να μην καταγραφεί πως το κοινό είναι κατά βάση ανδρικό, επομένως η επιλογή γυναικών καθίσταται ρίσκο, εκτός κι αν γίνεται για να δελεάσει τον… «πελάτη» τους κι επομένως τελικά να ενισχύει τον σεξισμό.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις αθλητικές εφημερίδες. Από μία ως καμία οι αθλητικές συνάδελφοι, όπως και στις πολιτικές.
Ελάχιστα καλύτερη είναι η εικόνα στα πόρταλ, και ιδιαίτερα σε όσα δεν είναι αμιγώς αθλητικά, χωρίς όμως το ποσοστό των απασχολούμενων γυναικών να υπερβαίνει το 5%.
Από αυτές δε τις λίγες που υπάρχουν ακόμα στο χώρο, μετρημένες στα δάχτυλα του χεριού είναι εκείνες που τους παρέχεται η δυνατότητα να έχουν στήλη άποψης! Η αθλητική άποψη είναι προνόμιο των ανδρών και το ακόμα χειρότερο, των ίδιων και των ίδιων προσώπων.
Θα πρέπει να ξεκαθαρίσω ότι σε γενικές γραμμές δεν θεωρώ ότι οι γυναίκες δέχονται ρατσιστική συμπεριφορά σε άλλα επαγγέλματα, ακόμα και σε άλλα ρεπορτάζ. Είμαι όμως σε θέση να τονίσω ότι το αθλητικό ρεπορτάζ είναι ιδιαίτερα δύσκολο για μία γυναίκα που εν τέλει αναγκάζεται να είναι σαφώς πιο προσεκτική στο τι θα πει, πώς θα το πει, τι θα βάλει και με ποιον θα κάνει παρέα.
Για να γίνεις αποδεκτή από το σύνολο των συναδέλφων, αλλά και των αθλητών πρέπει συνεχώς να αποδεικνύεις! Να αποδεικνύεις τι; Πως δεν μπήκες στον χώρο χάρη στην εμφάνισή σου ή χάρη σ’ ένα γνωστό μπαμπά (άσχετα αν πάρα πολλοί άνδρες συνάδελφοι μπήκαν στον χώρο χάρη σε γνωστό μπαμπά και δεν αντιμετωπίζονται το ίδιο καχύποπτα), πως δεν εκμεταλλεύεσαι τα γυναικεία «προσόντα» σου για να ανελιχθείς, πως δεν είσαι παρείσακτη, πως δεν είσαι άσχετη με το αντικείμενο, πως δεν είναι η θέση σου στην… κουζίνα βρε αδελφέ.
Σε ό,τι αφορά δε τις γυναίκες αθλήτριες, αυτές έχουν να αντιπαρέλθουν τα μύρια όσα σεξιστικά σχόλια για το ωραίο τους κορμί, το προκλητικό τους ντύσιμο (κι ας πρόκειται για αθλητική περιβολή) και να συνηθίσουν ότι τελικά όλα αυτά κάνουν μεγαλύτερη εντύπωση από τις αθλητικές τους επιδόσεις.
Εδώ, ωστόσο το φαινόμενο δεν αγγίζει τις αθλήτριες στο κατά πόσον θα καταφέρουν να ξεχωρίσουν, για τον απλούστατο λόγο ότι συναγωνίζονται γυναίκες κι επομένως το παιχνίδι διεξάγεται επί ίσοις όροις. Το πρόβλημα του σεξισμού δηλαδή και στις επαγγελματίες του χώρου αλλά και στις αθλήτριες ξεκινάει από τον ίδιο τον Τύπο και το πώς αυτός επιλέγει να προβάλει την εικόνα τους. Και σε αυτό το κομμάτι των ευθυνών μας θα πρέπει να στέρξουμε πρώτοι απ’ όλους εμείς, οι δημοσιογράφοι του αθλητικού ρεπορτάζ.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.