Η καταστολή του μέλλοντος (που είναι ήδη εδώ)

Δακρυγόνα και πλαστικές σφαίρες από ιπτάμενα ρομπότ, κανόνια ήχου και laser που τυφλώνουν: δεν είναι επιστημονική φαντασία, αλλά τα όπλα της καταστολής του μέλλοντος που είναι ήδη εδώ.

Πριν λίγες εβδομάδες η νοτιοαφρικανική εταιρία DesertWolf παρουσίασε το πρώτοdrone (μη επανδρωμένο αεροσκάφος) ειδικά σχεδιασμένο για την καταστολή διαδηλώσεων. Ονομάζεται Skunk (αγριοκούναβο) και σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρία στοχεύει «στον έλεγχο του πλήθους χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο οι ζωές του προσωπικού ασφαλείας».

Το Skunk είναι εξοπλισμένο με δύο κάμερες high definitionκαι μία επιπλέον θερμική κάμερα για νυχτερινή όραση. Ηχεία και φώτα τύπου strobe χρησιμοποιούνται για την προειδοποίηση του πλήθους. Το συγκεκριμένο drone όμως δεν θα μένει στην επιτήρηση, καθώς μπορεί να μεταφέρει όπλα βάρους έως 40 κιλών. Η μονάδα που παρουσιάστηκε διαθέτει τέσσερα όπλα που μπορούν να εκτοξεύσουν δακρυγόνα, σφαίρες τύπου paintball για «σημάδεμα» διαδηλωτών αλλά και πλαστικές σφαίρες.

Δεν πρόκειται για κάποια πειραματική εφαρμογή της ταχύτατα αναπτυσσόμενης τεχνολογίας των drones: μία νοτιοαφρικανική μεταλλευτική επιχείρηση έχει ήδη παραγγείλει τις πρώτες 25 μονάδες, που θα τεθούν σε επιχειρησιακή ετοιμότητα τον Ιούλιο. Ο Hennie Kieser, διευθυντής της Desert Wolf, δήλωσε ότι είναι «λυπηρό» που τα ορυχεία απειλούνται από την «απεργιακή βία», αναφερόμενος στην απεργία των μεταλλωρύχων της εταιρίας Lonmin το 2012, που κατέληξε σε 44 θανάτους, κυρίως εργαζομένων. Ο Kieser ξεκαθάρισε ότι η εταιρία που έκανε την πρώτη παραγγελία δεν είναι η Lonmin, αλλά τόνισε ότι η Desert Wolf αναμένει τους περισσότερους πελάτες από τον μεταλλευτικό κλάδο.

To Skunk είναι ένα μόνο από τα νέα, υπερσύγχρονα όπλα που έχουν στη διάθεσή τους οι δυνάμεις ασφαλείας. Η καταστολή του μέλλοντος είναι τρομακτική – και είναι ήδη εδώ.

Το ηχητικό «κανόνι» LRAD
Το LRAD (Long Range Acoustic Device – Ηχητική Συσκευή Μεγάλης Απόστασης) είναι εξαιρετικά χρήσιμο στην ειρηνική του εφαρμογή, καθώς κρατάει τα άγρια ζώα (κυρίως τα πουλιά) μακριά από αεροδιαδρόμους, εγκαταστάσεις αιολικής ή ηλιακής ενέργειας, ορυχεία κλπ. Όμως, είναι και ένα πολύ ισχυρό όπλο, καθώς οι ήχοι υψηλής συχνότητας που εκπέμπει μπορούν να προκαλέσουν οξύ πόνο στα αυτιά. Γι’ αυτό χρησιμοποιείται ήδη για την καταστολή διαδηλώσεων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Για πρώτη φορά εμφανίστηκε -χωρίς να χρησιμοποιηθεί- στις διαμαρτυρίες έξω από το Εθνικό Συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων στη Νέα Υόρκη, το 2004. Από το 2007, η ισχυρή ηχητική ακτίνα του LRAD «χτυπάει» διαδηλωτές στην Γεωργία, στην Ταϊλάνδη και φυσικά στις ΗΠΑ, ενώ το όπλο έχουν αποκτήσει οι δυνάμεις ασφαλείας αρκετών ακόμη χωρών, όπως η Πολωνία και η Ινδία.

Το LRAD είναι μία κυκλική μαύρη συσκευή – εδώ, πάνω σε όχημα Hummer της αστυνομίας της Νέας Υόρκης

Σύμφωνα με την LRAD Corporation, το ηχητικό «κανόνι» μπορεί να γίνει επικίνδυνο για την ακοή μόνο σε αποστάσεις μικρότερες των 15 μέτρων. Ωστόσο, ο πρώην αντιπρόεδρος της εταιρίας Carl Gruenler έχει δηλώσει ότι το LRAD έχει σχεδιαστεί μόνο για σύντομες «βολές» στα 300 μέτρα. «Δεν θα ήθελες να είσαι στα 100 μέτρα», είπε, τονίζοντας ότι σε αυτή την απόσταση εκτός από πολύ έντονο πόνο η συσκευή μπορεί να προκαλέσει μόνιμες βλάβες στην ακοή.

Dazzler: Το laser της προσωρινής τύφλωσης
Εκτός από την ακοή, η λεγόμενη αμυντική βιομηχανία στοχεύει και στην όραση. Το dazzler είναι ένα φορητό όπλοlaser που αναπτύχθηκε αρχικά για αμιγώς στρατιωτικές εφαρμογές. Οι πράσινες ακτίνες που εκπέμπει προκαλούν απώλεια όρασης, αποπροσανατολισμό και ναυτία. Η πρώτη χρήση dazzlers έγινε από το αγγλικό Ναυτικό στον πόλεμο των Φώκλαντ ενώ από το 2006 χρησιμοποιούνταν από τον αμερικανικό στρατό στο Ιράκ.

Από το 1995 τα όπλα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μόνιμη τύφλωση έχουν απαγορευτεί με σχετικό Πρωτόκολλο του ΟΗΕ και η έρευνα στράφηκε σε λιγότερο ισχυρά laser. Hεπίδραση των dazzler που προορίζονται για χρήση σε καταστολή διαδηλώσεων μπορεί να διαρκέσει «μέχρι και μερικές ώρες» σύμφωνα με τη Laser Energetics, μία εταιρία που πέρασε από την έρευνα στην παραγωγή το 2010. Τα όπλα της συγκεκριμένης εταιρίας επιφέρουν αποτελεσματικό «έλεγχο στόχου» από αποστάσεις έως και 2,4 χιλιομέτρων.

Το Ισραήλ έκανε την πρώτη παραγγελία στη LaserEnergetics, προορίζοντας τα dazzlers για χρήση στο σωφρονιστικό σύστημα. Στο μεταξύ αρκετές ακόμη εταιρίες παράγουν αντίστοιχα όπλα διαφημίζοντας τη δυνατότητα χρήσης τους στον «έλεγχο πλήθους». Αν και τα laser της προσωρινής τύφλωσης δεν έχουν χρησιμοποιηθεί προς το παρόν σε κάποια διαδήλωση, τόσο οι βρετανικές, όσο και οι αμερικανικές αρχές έχουν εκδηλώσει την πρόθεσή τους να δοκιμάσουν τη συγκεκριμένη τεχνολογία.

ADS (heat ray): η ακτίνα που προκαλεί εγκαύματα
Προϊόν ερευνών του αμερικανικού Πενταγώνου, το ADS(Active Denial System – Σύστημα Ενεργής Αποτροπής)εκπέμπει μία ακτίνα κυμάτων 95 GHz,  λειτουργώντας πάνω στην ίδια αρχή με τους φούρνους μικροκυμάτων. Τα μόρια νερού και λίπους στο δέρμα του «στόχου» διεγείρονται και θερμαίνονται σε κλάσματα του δευτερολέπτου, με αποτέλεσμα να προκαλείται έντονος πόνος. «Στο πρώτο χιλιοστό του δευτερολέπτου αισθανόμουν απλώς σαν να ζεσταίνεται το δέρμα. Μετά γινόταν όλο και πιο ζεστό και αισθανόμουν ότι το δέρμα καίγεται… με το που απομακρυνθείς από την ακτίνα το δέρμα επανέρχεται στο φυσιολογικό και ο πόνος εξαφανίζεται», είπε ένας εκπρόσωπος του Εργαστηρίου Ερευνών της αμερικανικής Αεροπορίας, που συμμετείχε εθελοντικά στις δοκιμές του ADS.

Ωστόσο, στις δοκιμές του όπλου ακτίνας θερμότητας (heatray), όπως ονομάζεται εναλλακτικά το ADS, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης εγκαυμάτων. Η «αποτρεπτική επίδραση» αρχίζει στους 44 βαθμούς Κελσίου, αλλά μόλις στους 51 βαθμούς προκαλούνται εγκαύματα πρώτου βαθμού και στους 58 βαθμούς εγκαύματα δεύτερου βαθμού. Μπορεί στις δοκιμές το ποσοστό πρόκλησης εγκαυμάτων να ήταν μόλις 0,1%, ωστόσο έχουν εκφραστεί ανησυχίες για τα ενδεχόμενα αποτελέσματα που θα είχε εκτεταμένη χρήση, ιδίως από αστυνομικούς με «έφεση στο πάτημα της σκανδάλης».

Το ADS ταξίδεψε στο Αφγανιστάν το 2010, χωρίς να χρησιμοποιηθεί σε μάχη. Tον ίδιο χρόνο εγκαταστάθηκε στη φυλακή Pitchless του Λος Άντζελες για να εκτιμηθεί η επιχειρησιακή του ικανότητα, για παράδειγμα σε συμπλοκές μεταξύ κρατουμένων. Προς το παρόν μπορεί να εγκατασταθεί μόνο σε οχήματα, αλλά τόσο οι Πεζοναύτες, όσο και η αστυνομία στις ΗΠΑ αναπτύσσουν φορητές εκδοχές του. Αυτό σημαίνει ότι το ADS μπορεί να εμφανιστεί σύντομα σε διαδηλώσεις, καθώς κατατάσσεται στα «μη θανατηφόρα» όπλα.

Αντιμέτωποι με τα υπερόπλα του μέλλοντος
Θεωρητικά, όλα τα σύγχρονα όπλα καταστολής διαδηλώσεων σχεδιάζονται για να είναι «μη θανατηφόρα»: να μπορούν να διαλύουν αποτελεσματικά τα συγκεντρωμένα πλήθη χωρίς να επιφέρουν σοβαρούς τραυματισμούς στους διαδηλωτές. Ωστόσο είναι σαφές ότι ο βασικός κοινός στόχος των νέων μέσων καταστολής είναι ο «έλεγχος πλήθους» από όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απόσταση (ADS, dazzler, LRAD) κι αν είναι δυνατόν, χωρίς καμία πραγματική εμπλοκή των ανδρών των δυνάμεων ασφαλείας (drones). Θα απαιτούνται συνολικά πολύ μικρότερες δυνάμεις που θα έχουν ελάχιστη επαφή με τους διαδηλωτές. Ξεκάθαρα, παρότι προς παρόν αυτά τα οπλικά συστήματα είναι πολύ ακριβά, μακροπρόθεσμα θα μειωθεί το οικονομικό και βέβαια το πολιτικό κόστος της καταστολής.

Όπως φαίνεται, οι διαδηλωτές στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον θα είναι αντιμέτωποι με μία τελείως διαφορετική αστυνομική βία: απρόσωπη αλλά παντοδύναμη, «μη θανατηφόρα» αλλά πραγματικά επικίνδυνη.