Ο εμφύλιος στη Συρία είναι μια από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις που έχουν συμβεί στην ιστορία. Υπάρχουν πάνω από 11 εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν φύγει από το σπίτι τους και οι επιπτώσεις δεν έχουν επηρεάσει μόνο τη Συρία, αλλά και τις γειτονικές της χώρες. Κανείς δε γνωρίζει πως ή πόσο σύντομα θα λυθεί όλο αυτό το ζήτημα, πότε αυτοί οι άνθρωποι θα βρουν ένα σπίτι ή θα μπορέσουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Το μόνο σίγουρο είναι πως αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται τη βοήθεια όλων μας με κάθε μέσο. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε όσα συμβαίνουν και να τους υποστηρίξουμε.
1. Πώς ξεκίνησε η κρίση;
Ο εμφύλιος στη Συρία ξεκίνησε το 2011, από κάποιες εξεγέρσεις και αντικυβερνητικές πορείες. Η κυβέρνηση έστειλε το στρατό για να καταστείλει την κατάσταση. Από την άλλη, κάποια κομμάτια του στρατού αποστάτησαν και δημιούργησαν τον «Ελεύθερο Συριακό Στρατό» και κάποιοι πολίτες πήραν τα όπλα μαχόμενοι κατά της κυβέρνησης. Το 2014, η Συρία χωρίστηκε μεταξύ της κυβέρνησης Άσαντ, των ανταρτών, των κουρδικών δυνάμεων και του ISIS, που ξεκίνησε από την εξτρεμιστική ομάδα al-Qaeda. Η κυβέρνηση βομβαρδίζει και ρίχνει χημικά στους πολίτες, ενώ ο ISIS και άλλες ομάδες προσπαθούν να καταλάβουν πόλεις, τις οποίες λαμβάνουν υπό την κατοχή τους με αντίστοιχους βίαιους τρόπους. Όλες αυτές οι διαμάχες έχουν καταστρέψει γειτονιές και πόλεις.
Όταν ξέσπασε ο εμφύλιος, ο πληθυσμός της Συρίας ήταν 23 εκατομμύρια.
2. Τι γίνεται στον πόλεμο στη Συρία;
Στον εμφύλιο έχουν σκοτωθεί πάνω από 220.000 άνθρωποι, εκ των οποίων οι μισοί υπολογίζεται πως ήταν Σύριοι πολίτες. Οι βομβαρδισμοί καταστρέφουν πόλεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται συνεχώς. Οι βασικές ανάγκες, όπως η σίτιση και η υγεία, υπάρχουν σε ελάχιστο βαθμό. 7.6 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν μεταφερθεί από τα σπίτια τους σε άλλα μέρη της Συρίας.
3. Γιατί προσπαθούν να δραπετεύσουν;
Χιλιάδες Σύριοι προσπαθούν να φύγουν από τη χώρα τους κάθε μέρα. Συνήθως προσπαθούν να φύγουν, αφού δουν τη γειτονιά τους να βομβαρδίζεται ή τους δικούς τους ανθρώπους να σκοτώνονται. Το να φύγουν είναι τόσο επικίνδυνο όσο το να μείνουν. Ταξιδεύουν μέχρι τα σύνορα, προσπαθώντας να αποφύγουν ελεύθερους σκοπευτές ή στρατιώτες που θα απαγάγουν τους νέους άντρες για να πάρουν μέρος στον εμφύλιο πόλεμο.
4. Πού πάνε οι Σύριοι;
Τον Αύγουστο του 2013, αρκετοί Σύριοι δραπέτευσαν στο Βόρειο Ιράκ, όπου υπήρχε ένα πέρασμα στα σύνορα. Πλέον, είναι εγκλωβισμένοι από τις εσωτερικές συγκρούσεις και το Ιράκ προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες των μεταναστών. Ένα μεγάλο ποσοστό τρέπεται σε φυγή διασχίζοντας τα σύνορα προς την Τουρκία. Από την Τουρκία, εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες προσπαθούν να μεταβούν στην Ελλάδα, ελπίζοντας για ένα καλύτερο μέλλον στην Ευρώπη. Αρκετοί είναι αυτοί που δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν αυτό το ταξίδι. Αυτοί που έφτασαν ζωντανοί στην Ελλάδα, βιώνουν αφόρητες δυσκολίες με τις μηδαμινές υπηρεσίες και υποδομές που τους παρέχονται.
5. Γιατί το ταξίδι είναι επικίνδυνο;
Υπάρχουν δύο τρόποι για να φύγει κάποιος από τη Συρία. Είτε μέσω των παράνομων δικτύων μεταφοράς που ζητούν πολλά χρήματα σε αντάλλαγμα, αλλά τους παρέχουν μια υποτυπώδη ασφάλεια, είτε μέσω των κυβερνητικών φορέων που κάποιες φορές δημιουργούν οι ίδιοι τους κινδύνους για να αποτρέψουν τους μετανάστες να φύγουν από τη χώρα τους. Δεν είναι ατύχημα το πόσοι άνθρωποι έχουν σκοτωθεί. Η Ευρώπη γνωρίζει πολύ καλά το τι συμβαίνει. Βέβαια, το ζήτημα δεν είναι απαραίτητα η «κακιά» Ευρώπη. Αυτά τα συμβάντα διαιωνίζονται και παραμένουν «κάτω από το χαλί» στις πιο πλούσιες και ανεπτυγμένες χώρες γενικότερα.
6. Πόσοι έχουν φύγει;
Χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότεροι Σύριοι φεύγουν από τη χώρα τους. Το 2012 έφυγαν 100.000 άτομα. Τον Απρίλιο του 2013, έφυγαν 800.000. Τον Αύγουστο του 2013, ο αριθμός διπλασιάστηκε και έφτασε τα 1,6 εκατομμύρια. Πλέον έχουν φύγει 4 εκατομμύρια Σύριοι.
Από τα 4 εκατομμύρια άτομα, πάνω από τα μισά είναι κάτω των 18 ετών. Τα πολύ μικρά παιδιά είναι ακόμα μπερδεμένα και φοβισμένα από τις εμπειρίες που βιώνουν. Τα μεγαλύτερα παιδιά αναγκάζονται να ωριμάσουν, να βρουν δουλειά και να λάβουν ευθύνη για τις οικογένειές τους.
7. Γιατί δεν τους αφήνουν να έρθουν;
Κάποια από τα ζητήματα έχουν να κάνουν κυρίως με την Αμερική, την Ευρώπη και την Αυστραλία, αν και υπάρχει ένα γενικό κλίμα «αντι-προσφύγων» στις αναπτυγμένες χώρες. Η Ευρώπη έχει αρκετά γερές αντι-προσφυγικές πολιτικές, οι οποίες φαίνονται είτε από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που προβάλλουν ελάχιστα την πραγματική κατάσταση, είτε από τις νομοθεσίες που υπάρχουν.
Υπάρχει η άποψη, πως το να δεχτούμε ένα μεγάλο πλήθος προσφύγων, θα αλλάξει την κουλτούρα και την ταυτότητα του έθνους. Και ενώ αυτές οι αλλαγές κατά κόρων θα μπορούσαν να αναπτύξουν ένα κράτος οικονομικά και πολιτιστικά, το να δοθεί άσυλο φαίνεται τρομαχτικό για κάποιους.
Το 1990 τέθηκε σε ισχύ η συνθήκη Σένγκεν που επιτρέπει την απρόσκοπτη μεταφορά προσφύγων μεταξύ ευρωπαϊκών κρατών. Τα σύνορα είναι ανοιχτά εσωτερικά, αλλά κλειστά για τους υπόλοιπους. Τι γίνεται λοιπόν όταν ένας μετανάστης καταφτάνει στην Ευρώπη; Ο μετανάστης πρέπει να μείνει στην πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που φτάνει έως ότου να μπορέσει να λάβει άσυλο. Έτσι, το μεγαλύτερο βάρος έχει πέσει στην Ελλάδα και την Ιταλία, που έχουν χιλιάδες μετανάστες. Μέχρι να αποφασίσουν κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες να ανοίξουν τα σύνορά τους σε ένα βαθμό και να δεχθούν παραπάνω μετανάστες, το πρόβλημα θα παραμείνει άλυτο.
Η Ευρώπη φαντάζει ως η μόνη επιλογή που έχουν οι Σύριοι πρόσφυγες για ένα καλύτερο μέλλον. Περίπου 332.000 πρόσφυγες προσπάθησαν να φτάσουν στην Ευρώπη και τουλάχιστον 2.636 από αυτούς σκοτώθηκαν. Αν σκεφτούμε και πόσοι από αυτούς θα έχουν πραγματικά μια ευκαιρία να ζήσουν μια αξιοπρεπή ζωή στην Ευρώπη, τα ποσοστά είναι θλιβερά. Το γεγονός πως αυτοί οι άνθρωποι παρ΄ όλες τις δυσκολίες προσπαθούν να έρθουν, θα έπρεπε να μας κάνει να φανταστούμε τη δυσκολία της κατάστασης στη χώρα τους. Το ότι δεν είμαστε στη θέση τους είναι απλά ένα τυχαίο γεγονός. Έτυχε να γεννηθούμε εδώ, έτυχε να μη ζήσουμε φρικιαστικές καταστάσεις. Τα παιδιά και οι άνθρωποι που ταξιδεύουν ή ταξίδεψαν προς τα εμάς έχουν βιώσει άθλιες συνθήκες στη χώρα τους και καλούνται να ζήσουν ακόμα χειρότερες στη χώρα υποδοχής τους. Μια αξιοπρεπής ζωή δε θα έπρεπε να είναι μια «ευκαιρία» που θα δοθεί από μια χώρα ή μια ήπειρο, αλλά αναφαίρετο δικαίωμα κάθε ανθρώπου.
Το 3point magazine είναι ένα οριζόντια δομημένο μέσο που πιστεύει ότι η γνώμη όλων έχει αξία και επιδιώκει την έκφρασή της. Επικροτεί τα σχόλια, την κριτική και την ελεύθερη έκφραση των αναγνωστών του επιδιώκοντας την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Σε μια εποχή όμως που ο διάλογος τείνει να γίνεται με όρους ανθρωποφαγίας και απαξίωσης προς πρόσωπα και θεσμούς, το 3point δεν επιθυμεί να συμμετέχει. Για τον λόγο αυτόν σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού, σεξιστικού περιεχομένου θα σβήνονται χωρίς ειδοποίηση του εκφραστή τους.
Ακόμα, το 3point magazine έχει θέσει εαυτόν απέναντι στο φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, σχόλια ανάλογου περιεχομένου θα έχουν την ίδια μοίρα με τα ανωτέρω, τη γνωριμία τους με το "delete".
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του 3point.